Τη πλάτη τους στις τράπεζες γυρίζουν οι υγιείς επιχειρήσεις

ΦΩΤΟ: ΑΡΧΕΙΟΥ

Για νέα θύματα ψάχνουν οι ελληνικές τράπεζες, αλλά όσες επιχειρήσεις εξακολουθούν να είναι υγιείς, τους έχουν γυρίσει τη πλάτη και ψάχνουν κεφάλαια για την ανάπτυξή τους στο εξωτερικό.

Το περίεργο είναι ότι οι ελληνικές τράπεζες εμφανίζονται προβληματισμένες από τη συμπεριφορά των υγιών επιχειρήσεων τις οποίες κυνηγούν για να τους δώσουν νέα δάνεια, αλλά συναντούν την αδιαφορία τους. Έτσι οι τράπεζες βλέπουν να μειώνονται τα δανειακά τους χαρτοφυλάκια και ανησυχούν καθώς δεν βρίσκουν άλλον που να θέλουν να το χρεώσουν με νέα δάνεια.

Είναι απορίας άξιο γιατί προβληματίζονται οι τράπεζες από την αδιαφορία των υγιών επιχειρήσεων. Τι καλό έχουν δει από τις τράπεζες τα τελευταία χρόνια οι δανειολήπτες; Ποια σταθερότητα προσφέρει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα σε έναν επιχειρηματία που θέλει να επεκτείνει την επιχείρησή του; Ποια ασφάλεια μπορούν να του παράσχουν οι ελληνικές τράπεζες, οι οποίες, παρά τις συνεχείς ανακεφαλαιοποιήσεις τους που τις πλήρωσαν πολύ ακριβά όλοι οι Έλληνες φορολογούμενοι – μεταξύ των οποίων δανειολήπτες, άνεργοι και συνταξιούχοι – συνεχίζουν να είναι με το ένα πόδια στον τάφο; Πώς μπορούν να τον καθησυχάσουν, τη στιγμή που ακόμη και οι ξένοι επενδυτές που αγόρασαν μεγάλα πακέτα των μετοχών τους, έχουν εγκλωβιστεί και τις ξεπουλάνε πανικόβλητοι στο Χρηματιστήριο Αθηνών;

Γι αυτό οι Έλληνες επιχειρηματίες, που ακόμη οι επιχειρήσεις τους είναι ακόμα υγιείς, γυρίζουν επιδεικτικά τη πλάτη τους στις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες τους παρακαλούν πλέον για να τους δώσουν δάνεια. Κι αυτό γιατί, αφενός μεν οι τράπεζες θέλουν να χρηματοδοτήσουν τις υγιείς επιχειρήσεις, αφετέρου όμως έχουν έναν πολύ έντονο φόβο ότι αν δεν ανακάμψει η οικονομία και αν συνεχιστούν τα πράγματα όπως είναι, τότε η ποιότητα του δανειακού τους χαρτοφυλακίου θα επιδεινώνεται ολοένα και περισσότερο. Κι ανησυχούν όλο και περισσότερο καθώς, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, από το 2010 έως και σήμερα, η πιστωτική επέκταση των τραπεζών μειώνεται ετησίως περίπου κατά 2%-3%, τόσο στα δάνεια προς τα νοικοκυριά, όσο και σε εκείνα προς τις επιχειρήσεις. Αν μάλιστα συνυπολογίσει κάποιος ότι τα δανειακά υπόλοιπα ενισχύονται κάθε χρόνο και από τους επιβαλλόμενους τόκους, τότε η πραγματική μείωση των υπολοίπων των χορηγήσεων είναι σαφώς μεγαλύτερη.

Παρ’ όλα αυτά όμως, οι δανειακοί όροι που προσφέρουν οι τράπεζες στις υγιείς επιχειρήσεις είναι πολύ χειρότεροι από αυτούς που οι επιχειρηματίες βρίσκουν στο εξωτερικό. Και είναι λογικό αυτό, όταν οι ελληνικές τράπεζες προσφέρουν υψηλό επιτόκιο της τάξης του 7%-8%. Γι αυτό λοιπόν, μεγάλες υγιείς επιχειρήσεις στράφηκαν προς το εξωτερικό για να βρουν κεφάλαια και τα κατάφεραν να υποκαταστήσουν μέρος του δανεισμού τους από επενδυτές του εξωτερικού. Οι δε μικρότερες, όσες μπόρεσαν, ξεπλήρωσαν τα χρέη τους προς τις τράπεζες εις βάρος των επενδύσεών τους, μη πληρώνοντας προμηθευτές τους και κόβοντας μερίσματα, και πλέον, ούτε γι αστείο δεν θέλουν να ξανακούσουν για οποιαδήποτε πιθανότητα να ξαναπάρουν δάνειο από ελληνική τράπεζα.

Οι τράπεζες, με τους υπέρογκους όρους και τις απαιτήσεις τους τα τελευταία χρόνια, οδήγησαν τις περισσότερες ελληνικές επιχειρήσεις, είτε σε πτώχευση, είτε σε μετανάστευση. Και τώρα ζητούν και πάλι από τους επιχειρηματίες να τις εμπιστευθούν και να ξαναδανειστούν. Αλλά βέβαια, κανείς δεν τις εμπιστεύεται πια. Προτιμούν να χτυπήσουν τις πόρτες μιας ξένης τράπεζας και να συνδέσουν το δάνειό τους με μια σταθερή οικονομία, παρά να ξαναπέσουν στα νύχια των ελληνικών τραπεζών. Λογικό είναι βέβαια ότι την έλλειψη εμπιστοσύνης των ελληνικών τραπεζών, θα σπεύσουν να εκμεταλλευτούν οι ξένες τράπεζες, οι οποίες θα προσφέρουν στους επιχειρηματίες πολύ μεγαλύτερη σταθερότητα. Και οι επιχειρηματίες θα τις προτιμήσουν φυσικά, με αποτέλεσμα τα χρήματα που θα πληρώνουν για δόση δανείου, να πηγαίνουν στο εξωτερικό. Και το ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα φθίνει καθημερινά, ως συνέπεια της στρατηγικής των πιέσεων και των απειλών που ακολούθησαν τόσα χρόνια προς τους οικονομικά αδύναμους δανειολήπτες.

Απειλές τις οποίες συνεχίζουν προς τους δανειολήπτες που τους κυνηγούν ασύστολα, γιατί άλλωστε, μόνο αυτούς μπορούν να κυνηγήσουν. Αλλά και πάλι, όσα σπίτια και ακίνητα κι αν αρπάξουν από τους δανειολήπτες που αδυνατούν να πληρώσουν τις δόσεις τους, θα αναγκαστούν να τα πουλήσουν στο 10% της ήδη χαμηλής αξίας τους, με αποτέλεσμα και πάλι να μην εμφανίσουν τα αναμενόμενα κέρδη για να επιβιώσουν.