Τι κρύβει ο βαρύς φορολογικός λογαριασμός για ανάπτυξη 2,7%

ΦΩΤΟ: REUTERS/ΑΡΧΕΙΟΥ

Μετά από επτά χρόνια ύφεσης και τρία μνημόνια, η κυβέρνηση, σε σύμφωνη γνώμη με τους Θεσμούς, «βλέπει» ανάπτυξη 2,7% το 2017, από ύφεση 0,3% φέτος, ενσωματώνει οριακά καλύτερες προβλέψεις για τα πλεονάσματα σε σχέση με τους μνημονιακούς στόχους και αναμένει πληθωρισμό 0,6%. Αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο αναθεωρήσεων στις εκτιμήσεις, σε συνάρτηση και με τον ρυθμό ανάκαμψης στο δεύτερο εξάμηνο του 2016, με κυβερνητικές πηγές να επιμένουν πως «θα πάμε καλύτερα» στο σκέλος της ανάπτυξης, φέτος.

Ως ιδιαίτερα κρίσιμο και καθοριστικό για τις εξελίξεις το 2017, χαρακτηρίζει την έκβαση των διαβουλεύσεων για την αναδιάρθρωση του χρέους, που σε όρους γενικής κυβέρνησης, αναμένεται στο 174,8% του ΑΕΠ ή 318,7 δισ. ευρώ το 2017, από 178,9% του ΑΕΠ ή 315,17 δισ. φέτος. Αποφεύγει να προσδιορίσει χρονικό ορίζοντα επιστροφής στις αγορές, κάνοντας γενική αναφορά για επανέναρξη της δραστηριότητας, το συντομότερο δυνατόν.

Προειδοποιεί πάντως για εξωγενείς και ενδογενείς κινδύνους που θα μπορούσαν να συμπιέσουν πτωτικά την επίδοση της οικονομίας στο δεύτερο εξάμηνο του 2016 και μετά. Στο «εσωτερικό μέτωπο» αναφέρεται στην ταχύτητα προσαρμογής της επενδυτικής δραστηριότητας στα νέα δεδομένα οικονομικής σταθερότητας και στη συνεπή υλοποίηση των μέτρων. Στους εξωγενείς παράγοντες κυριαρχεί το Brexit, τυχόν απόκλιση από τη συμφωνία μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας για το προσφυγικό, και τυχόν παράταση των υφιστάμενων γεωπολιτικών συνθηκών στην ευρύτερη περιοχή. Θέτει, τέλος, έξι προϋποθέσεις για ασφαλή μετάβαση σε ανάπτυξη το 2017:

1. Αντιμετώπιση κόκκινων δανείων,

2. Δομικές μεταρρυθμίσεις, αφού «η εσωτερική υποτίμηση έχει εξαντλήσει τα περιθώρια συνεισφοράς»,

3. Αξιοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων,

4. Σταδιακή εφαρμογή μέτρων αναδιάρθρωσης χρέους,

5. Παγίωση βελτίωσης δημοσιονομικών αποτελεσμάτων, για να μην ενεργοποιηθεί ο «κόφτης»

6. Ενίσχυση των χαμηλότερων, εισοδηματικά, στρωμάτων, όπως σχεδιάζεται το 2017, με το Εισόδημα Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Φορο-μέτρα ύψους 2,51 δισ. ευρώ φέρνει το 2017 στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Οι φόροι αποτελούν το βασικό συστατικό των δημοσιονομικών παρεμβάσεων του επόμενου έτους για την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 1,8% του ΑΕΠ.

Σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2017, το επόμενο έτος επιβάλλονται νέοι φόροι 2,51 δισ. ευρώ, για να φέρουν στα δημόσια ταμεία πρόσθετα έσοδα 1,835 δισ. ευρώ από άμεσους και έμμεσους φόρους. Το μεγαλύτερο βάρος πέφτει στους έμμεσους φόρους οι οποίοι αυξάνονται κατά 1,464 δισεκατομμύρια ευρώ (από 24,894 δισ. ευρώ φέτος στα 26,268 δισεκατομμύρια ευρώ το 2017) ενώ οι άμεσοι φόροι προβλέπεται να αυξηθούν κατά 371 εκατ. ευρώ (από τα 19,985 δισ. ευρώ στα 20,356 δισεκατομμύρια ευρώ).

ΤΑ ΜΕΤΡΑ
Πιο συγκεκριμένα, ο «λογαριασμός» των 2,51 δισ. ευρώ που θα κληθούν να πληρώσουν το επόμενο έτος τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις θα προέλθει:

• 772 εκατ. ευρώ από την αναμόρφωση του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και συγκεκριμένα από τις αλλαγές που έγιναν στη φορολογική κλίμακα και τις εκπτώσεις φόρου για τους μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες που διαμορφώθηκαν από 1.900 έως 2.100 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών, την αύξηση της προκαταβολής φόρου στο 100% για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, την αύξηση του φόρου από το 26% στο 29% για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις με κέρδη έως 50.000 ευρώ.

• 678 εκατ. ευρώ από την αύξηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.

• 218,4 εκατ. ευρώ από την πλήρη εφαρμογή της αύξησης του συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24% για δεκάδες αγαθά και υπηρεσίες.

• 12,5 εκατ. ευρώ από τις αλλαγές στη φορολογία των αυτοκινήτων (τέλη ταξινόμησης, τέλη κυκλοφορίας).

• 91 εκατομμύρια ευρώ από την αύξηση του φόρου εισοδήματος στα εταιρικά οχήματα.

• 439,6 εκατ. ευρώ από την αύξηση των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης στα καύσιμα και το πετρέλαιο θέρμανσης. Από τις 15 Οκτωβρίου, αυξάνεται ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης κατά 0,05 ευρώ το λίτρο, από τα 0,23 στα 0,28 ευρώ το λίτρο ενώ από από την 1η Ιανουαρίου 2017 ο ΕΦΚ στη βενζίνη αυξάνεται κατά 3 λεπτά το λίτρο, από τα 0,67 στα 0,7 ευρώ, ενώ στο πετρέλαιο κίνησης ανεβαίνει κατά 8 λεπτά το λίτρο, από τα 0,33 στα 0,41 ευρώ. Ο ΕΦΚ στο υγραέριο κίνησης θα αυξηθεί κατά 10 λεπτά το λίτρο, από τα 0,33 στα 0,43 ευρώ το λίτρο.

• 19,3 εκατ. ευρώ από την αναμόρφωση της φορολογίας στα επενδυτικά οχήματα.

• 14,6 εκατ. ευρώ από την επιβολή τέλους στη συνδρομητική τηλεόραση, μέτρο το οποίο επιβλήθηκε τον περασμένο Ιούνιο.

• 25,8 εκατ. ευρώ από την αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στην μπίρα.

• 142 εκατ. ευρώ από την αύξηση του φόρου κατανάλωσης στα τσιγάρα και τον καπνό και την επιβολή φόρου στα ηλεκτρονικά τσιγάρα. Από την 1η Ιανουαρίου 2017 αυξάνονται οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης στα τσιγάρα και τα λοιπά προϊόντα καπνού. Ο πάγιος φόρος κατανάλωσης που επιβαρύνει τον λεπτοκομμένο καπνό θα αυξηθεί από τα 156,70 στα 170 ευρώ ανά κιλό. Ο αναλογικός φόρος θα αυξηθεί από 20% στο 26% της λιανικής τιμής πώλησης. Το αποτέλεσμα των αυξήσεων αυτών στους ΕΦΚ των τσιγάρων και του καπνού θα είναι να αυξηθούν οι λιανικές τιμές πώλησης κατά 0,50 έως 1 ευρώ ανά πακέτο. Επίσης θα επιβληθεί ειδικός φόρος κατανάλωσης στα υγρά που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρονικά τσιγάρα: Το ύψος του φόρου θα είναι 10 λεπτά ανά ml υγρού.

• 62 εκατ. ευρώ από την επιβολή φόρου στον καφέ. Από την 1η Ιανουαρίου 2017 θα επιβληθεί ΕΦΚ στην εισαγωγή και στην εγχώρια παραγωγή καφέ, με συντελεστές από 2 έως 3 ευρώ ανά κιλό στον καβουρντισμένο καφέ και με συντελεστή 4 ευρώ ανά κιλό στον στιγμιαίο καφέ και στα παρασκευάσματα από εκχυλίσματα, αποστάγματα ή συμπυκνώματα του καφέ. Η επιβολή του φόρου αυτού, αναμένεται να επιβαρύνει με αυξήσεις κατά 10%-20% τις λιανικές τιμές πώλησης των διαφόρων ειδών καφέ.

• 54,2 εκατ. ευρώ από την επιβολή τέλους στη σταθερή τηλεφωνία. Από την 1η Ιανουαρίου 2017 επιβάλλεται νέο φορολογικό τέλος 5% σε κάθε μηνιαίο ή διμηνιαίο λογαριασμό τηλεπικοινωνιακών τελών σταθερής τηλεφωνίας. Το νέο αυτό τέλος θα επιβάλλεται επί των καθαρών (προ ΦΠΑ) τηλεπικοινωνιακών τελών κάθε μηνιαίου ή διμηνιαίου λογαριασμού. Επί του νέου αυτού τέλους θα επιβάλλεται εν συνεχεία ο ΦΠΑ με συντελεστή 24%. Η τελική επιβάρυνση στους λογαριασμούς σταθερής τηλεφωνίας θα αγγίξει το 6%.

ΟΦΕΙΛΕΣ
Παράλληλα η κυβέρνηση εκτιμά ότι θα επιταχυνθεί η διαδικασία εξόφλησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών (υπό την προϋπόθεση ότι θα εκταμιευτούν τα 2,8 δισ. ευρώ της δόσης). Έως το τέλος Αυγούστου έχουν μεταφερθεί πιστώσεις στους προϋπολογισμούς των Υπουργείων και των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης ύψους 1,85 δισ. ευρώ. Επιπλέον, διατέθηκε ρευστότητα ύψους 152 εκατ. ευρώ για την αποπληρωμή εκκρεμών επιστροφών φόρων, συνολικά δηλαδή 2,01 δισ. ευρώ.

Στα 318,7 δισ. το χρέος την επόμενη χρονιά

Σε μία γενική αναφορά για επιστροφή στις αγορές, το συντομότερο δυνατό, περιορίζεται το υπουργείο Οικονομικών, που προβλέπει για το 2017, χρέος της γενικής κυβέρνησης στα 318,7 δισ. ευρώ ή 174,8% του ΑΕΠ από 315,17 δισ. φέτος ή 178,9% του ΑΕΠ. Μειωμένο δηλαδή ως ποσοστό του ΑΕΠ, αλλά αυξημένο σε απόλυτα μεγέθη.

Ο χρονικός ορίζοντας λήξεων του χρέους της κεντρικής διοίκησης, εκτείνεται έως το 2059 ενώ οι δαπάνες για τόκους το 2017, εκτιμώνται στα 5,5 δισ. ή 3% του ΑΕΠ, ελαφρώς μειωμένες από τα 5,65 δισ. ή 3,2% του ΑΕΠ, φέτος. Τα δάνεια που θα έχει λάβει η χώρα έως το τέλος του 2017 εκτιμώνται στα 253,4 δισ., από 242,9 δισ. φέτος, δηλαδή περίπου 10 δισ. επιπλέον δάνεια. Η αξία των ομολόγων θα περιοριστεί στα 49,7 δισ. από 56,7 δισ. φέτος, καθώς θα αποπληρωθούν τίτλοι μέσα στο 2017.

ΝΕΑ REPOS
Στα 11,9 δισ. ευρώ ανήλθαν τα βραχυπρόθεσμα δάνεια (repos) που συνάπτει το Δημόσιο από τους κρατικούς φορείς, στο τέλος Αυγούστου. Το 2017 αναμένεται περαιτέρω επέκταση και εμβάθυνση σε αυτό το πρόγραμμα, καθώς αξιοποιείται περίπου το 75% του συνόλου των ταμειακών διαθεσίμων των φορέων της γενικής κυβέρνησης.

Αυτό υποδηλώνει περιθώριο περίπου 4 δισ. ευρώ για αξιοποίηση. Στο τέλος Αυγούστου το ανεξόφλητο υπόλοιπο εντόκων γραμματίων ανήλθε στα 14,9 δισ. ευρώ και εκεί αναμένεται να παραμείνει και το 2017, υπό τις παρούσες συνθήκες.

Πηγή: Ημερησία