Τα 5 κλειδιά της κάλπης που θα κρίνουν τα αποτέλεσμα

Η προεκλογική περίοδος που διήνυσε η χώρα διαμόρφωσε σε σημαντικό βαθμό τις τάσεις του εκλογικού σώματος.

 

Το αποτέλεσμα της κάλπης της 25ης Ιανουαρίου θα καθοριστεί σε σημαντικό βαθμό από πέντε παράγοντες «κλειδιά», τα οποία θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των τελικών ποσοστών που θα λάβουν τα κόμματα, καθώς και στον αριθμό των κομμάτων που θα ενταχθούν στη Βουλή.

 

Πρωταγωνιστικό ρόλο για τη διαμόρφωση των τελικών αποτελεσμάτων, σύμφωνα με τους αναλυτές των εκλογών, θα διαδραματίσουν η ψήφος των αναποφάσιστων που θα οδηγηθούν τελικά στις κάλπες, ο βαθμός της συμμετοχής του εκλογικού σώματος, η ηλικιακή σύνθεση των εκλογέων, η επαγγελματική προέλευση των ψηφοφόρων και η μάχη στην Αττική, όπου εκλέγεται το 25% των μελών του εθνικού Κοινοβουλίου.

 

Οπως αναφέρει στο «Εθνος της Κυριακής» ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας δημοσκοπήσεων «To The Point» Δημήτρης Κατσαντώνης, «ο βαθμός και η δομή της συμμετοχής των εκλογέων θα καθορίσουν σε σημαντικό βαθμό την έκβαση του τελικού αποτελέσματος αλλά και τον αριθμό των κομμάτων που θα μπουν στη Βουλή».

 

Σύμφωνα με τον Δ. Κατσαντώνη, η επικοινωνία των κομμάτων το τελευταίο Σαββατοκύριακο και το κλίμα που θα διαμορφωθεί θα είναι καθοριστικά για την ψήφο των αναποφάσιστων που θα αποφασίσουν την τελευταία στιγμή το κόμμα που θα επιλέξουν. Το γενικότερο πολιτικό και οικονομικό κλίμα έχει διαμορφώσει τις βασικές τάσεις του εκλογικού σώματος, αναδεικνύοντας ότι η ψήφος των εκλογέων θα έχει έντονα συναισθηματικά χαρακτηριστικά.

 

Η πολιτική αναλύτρια της εταιρείας «RASS», Μ. Καρακλιούμη, επισημαίνει στο «Εθνος της Κυριακής» ότι «η οικονομική κρίση έχει αλλάξει τα δεδομένα στη ζωή μας. Εδώ και 6,5 χρόνια συμπιεζόμαστε οικονομικά και προσωπικά. Αξίες χρόνων έχουν τεθεί υπό αναθεώρηση. Με την κρίση επαναπροσδιορίστηκε η εικόνα μας στον κόσμο αλλά και η θέση μας σε θεσμούς έως τώρα δεδομένους». Επισημαίνει ότι «στη δίνη της επιβίωσης ακυρώθηκαν οι προσδοκίες για το μέλλον και το εφήμερο μάς καθορίζει. Η αναζήτηση ενός εθνικού αφηγήματος που θα αντικαταστήσει το λογιστικό δελτίο που ακούγαμε από τους πολιτικούς τόσα χρόνια μπορεί να προσδιορίσει την επιλογή μας» και καταλήγει ότι «σε αυτό το πλαίσιο στις εκλογές της Κυριακής θα αποφασίσουμε συναισθηματικά».

 

Το «κόμμα» των αναποφάσιστων

 

1 Κρίσιμο μέγεθος για την έκβαση του τελικού αποτελέσματος αναμένεται να είναι η ψήφος του τμήματος των εκλογέων που δήλωναν στις δημοσκοπήσεις «αναποφάσιστοι». Από την τελική επιλογή των αναποφάσιστων ?το ποσοστό των οποίων προσδιορίστηκε δημοσκοπικά κοντά στο 10% πριν από τέσσερις ημέρες, αλλά μειωνόταν όσο πλησιάζαμε προς την ημέρα των εκλογών? θα καθοριστούν σε σημαντικό βαθμό η κατάταξη μεταξύ των δύο πρώτων κομμάτων και η διαφορά του πρώτου από τον δεύτερο. Ενα σημαντικό τμήμα των αναποφάσιστων, σύμφωνα με αναλυτές των ερευνών κοινής γνώμης, αποφασίζουν κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή και ακολουθούν τους δύο μονομάχους, καθορίζοντας τη στάση τους από το ρεύμα που έχει διαμορφωθεί για τον νικητή των εκλογών.

 

Σύμφωνα με ειδικούς αναλυτές, το σώμα των αναποφάσιστων, ανεξαρτήτως της πολιτικής προέλευσής τους, αποτελείται στην πλειοψηφία τους από πολίτες που δεν δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις πολιτικές εξελίξεις και καθορίζουν τη στάση τους ανάλογα με το κλίμα που διαμορφώνεται τις τελευταίες ημέρες. Το σώμα των αναποφάσιστων αποτελούνταν στην πλειονότητά του από γυναίκες που ανήκουν στις ηλικιακές κατηγορίες των 45-60 ετών και ήταν νοικοκυρές ή ακόμα και άνεργες, γεγονός που τις καθιστούσε ευεπίφορες στα πολιτικά μηνύματα φόβου και ελπίδας που εξέπεμπαν τα κόμματα. Αντίστοιχα, ένα μικρότερο τμήμα των αναποφάσιστων που κατευθύνονται στα μικρότερα κόμματα με τη στάση τους θα καθορίσουν την είσοδο στη Βουλή των πολιτικών σχηματισμών που βρέθηκαν δημοσκοπικά στο όριο του 3%.

 

Το ποσοστό της συμμετοχής

 

2 Η συμμετοχή του εκλογικού σώματος στην κάλπη της 25ης Ιανουαρίου θα προσδιορίσει σε μεγάλο βαθμό τον νικητή των εκλογών και τη διαφορά του από το δεύτερο κόμμα. Στις πρόσφατες ευρωεκλογές το ποσοστό της συμμετοχής έφτασε στο 59,97%, με την αποχή να πλησιάζει το 40% των εκλογέων. Αντίστοιχα, η συμμετοχή των ψηφοφόρων στις εκλογές του Μαΐου του 2012 ήταν 65,12%, ενώ στις εκλογές του Ιουνίου του ίδιου έτους μειώθηκε σε 62,49%. Οι καμπάνιες των δύο μονομάχων ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ αλλά και οι ομιλίες των πολιτικών αρχηγών επικεντρώθηκαν τις τελευταίες ημέρες στην ανάγκη «να μη χαθεί καμία ψήφος», με στόχο να εξασφαλιστεί η μεγαλύτερη δυνατή κινητοποίηση των ψηφοφόρων.

 

Το μέγεθος της συμμετοχής στις κάλπες θα καθοριστεί σε σημαντικό βαθμό από την κινητοποίηση των ετεροδημοτών, κυρίως όσων διαμένουν στην Αττική και ψηφίζουν στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε νομούς που βρίσκονται κοντά στην πρωτεύουσα, σε απόσταση έως και δύο ωρών. Σημαντικός παράγοντας για τη συμμετοχή των ετεροδημοτών αυτής της κατηγορίας θα είναι και οι καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν την Κυριακή, καθώς εάν ο καιρός χειροτερέψει, τότε πιθανότατα να αποτραπούν να πάνε στην κάλπη οι ηλικιωμένοι ετεροδημότες ψηφοφόροι που μπορούν να ταξιδέψουν αυθημερόν.

 

Η ηλικιακή σύνθεση των ψηφοφόρων

 

3 Στα δεδομένα που εξετάζουν οι ειδικοί αναλυτές των εκλογών είναι και η ηλικιακή σύνθεση του εκλογικού σώματος. Οι προεκλογικές καμπάνιες των κομμάτων επικεντρώθηκαν σε μηνύματα που στόχευαν στους ψηφοφόρους άνω των 60 ετών, που υπολογίζονται σε 3.663.602 πολίτες. Πρόκειται για ένα τμήμα μεγαλύτερο του 1/3 του εκλογικού σώματος (ή αλλιώς το 37%) και πάνω από 2,5 φορές μεγαλύτερο από τους ψηφοφόρους κάτω των 30 ετών, οι οποίοι υπολογίζονται σε 1.397.630 (14,3%). Στο σύνολο του εκλογικού σώματος περίπου 2.160.690 πολίτες, ή αλλιώς το 22% των ψηφοφόρων, είναι άνω των 71 ετών και αποτελούν την πολυπληθέστερη κατηγορία πολιτών που μπορούν να ψηφίσουν την ερχόμενη Κυριακή. Οι άνω των 65 ετών εκλογείς ανέρχονται συνολικά σε 2.838.861 (περίπου 29% του εκλογικού σώματος).

 

Σύμφωνα με εκτιμήσεις δημοσκόπων, οι ψηφοφόροι άνω των 65 ετών δείχνουν μια προτίμηση σε παραδοσιακά κόμματα, εν αντιθέσει με τους νεότερους ψηφοφόρους που φαίνεται να προτιμούν σε σημαντικό βαθμό αλλαγές στην πολιτική κατάσταση της χώρας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ίσως για πρώτη φορά τα τελευταία 10 χρόνια δεν αποτελούν καθοριστικό μέγεθος του εκλογικού σώματος ?παρότι είναι υπολογίσιμη δύναμη? οι νέοι ψηφοφόροι, οι οποίοι αριθμούν 273.941 πολίτες (138.733 νέοι ? 135.208 νέες). Αξίζει να σημειωθεί ότι οι μεγαλύτεροι σε ηλικία πολίτες είναι πιο συνεπείς και επιθυμούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα σε σχέση με τις νεότερες ηλικίες που δεν έχουν αναπτύξει ισχυρούς δεσμούς με την πολιτική.

 

Η μητέρα των μαχών στην Αττική

 

4 Το αποτέλεσμα των εκλογών και η σύνθεση του επόμενου Κοινοβουλίου κρίνονται σε μεγάλο βαθμό και από το αποτέλεσμα της εκλογικής μάχης στην Αττική, στην οποία εκλέγεται ένας στους τέσσερις βουλευτές της Εθνικής Αντιπροσωπείας (87 βουλευτές στην Α’ και τη Β’ Αθήνας, στην Α’ και τη Β’ Πειραιά και στην Περιφέρεια Αττικής). Στη Β’ Αθήνας εκλέγονται 44 βουλευτές και γι’ αυτόν τον λόγο τα δύο μεγάλα κόμματα επικέντρωσαν την προεκλογική καμπάνια τους από τη μία πλευρά ο ΣΥΡΙΖΑ στους δήμους με κατοίκους χαμηλότερων οικονομικών στρωμάτων και από την άλλη η ΝΔ σε περιοχές όπου είχε παραδοσιακά ισχυρές δυνάμεις, προκειμένου να συσπειρώσει τους ψηφοφόρους της. Στην Αττική, στην οποία καταγράφεται η μεγαλύτερη συμμετοχή, έχουν ρίξει το βάρος τους τις τελευταίες ημέρες και τα μικρότερα κόμματα που διεκδικούν την τρίτη θέση ή την είσοδό τους στο Κοινοβούλιο.

 

Μήλον της Εριδος αγρότες και ελεύθεροι επαγγελματίες

 

5 Ομάδες-στόχους της προεκλογικής καμπάνιας των κομμάτων αποτέλεσαν και οι επαγγελματικές κατηγορίες των αγροτών και των ελεύθερων επαγγελματιών. Η κατηγορία των αγροτών, που αντιστοιχεί στο 4% του εκλογικού σώματος, αποτελεί σύμφωνα με τους δημοσκόπους κοινωνική ομάδα που δύσκολα μετατοπίζεται πολιτικά. Εάν, δε, συμβεί το φαινόμενο της πολιτικής μετακίνησης αγροτών από τα παραδοσιακά πολιτικά κόμματα σε νεότερους πολιτικούς σχηματισμούς, κάτι τέτοιο θα αποτελέσει προάγγελο πολιτικών αλλαγών. Η κοινωνική κατηγορία των αγροτών επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό την ψήφο των εκλογέων στην ελληνική περιφέρεια. Αντίστοιχα, οι ελεύθεροι επαγγελματίες δείχνουν να επιλέγουν κόμμα με βάση την οικονομική κατάσταση που έχουν περιέλθει οι επιχειρήσεις τους έπειτα από πέντε χρόνια εφαρμογής των μνημονιακών πολιτικών.

 

Ενα σημαντικό τμήμα των ελεύθερων επαγγελματιών ελκύονται από μικρότερα κόμματα που δείχνουν να ασπάζονται τις αρχές της ελεύθερης αγοράς και της ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας. Σε γενικές γραμμές η κατηγορία των ελεύθερων επαγγελματιών αποτελεί μία από τις κοινωνικές ομάδες που δεν μπορούν να προσεγγίσουν με ευκολία οι δύο μονομάχοι, κυρίως η ομάδα που έχει υψηλό εισόδημα και μορφωτικό επίπεδο.

 

Πηγή: Έθνος