Σοβαρά προβλήματα λόγω έργων στη λειτουργία του αεροδρομίου “Μακεδονία”
Σοβαρή απειλή για την ομαλή λειτουργία του αεροδρομίου “Μακεδονία” αποτελεί το νέο χρονοδιάγραμμα επιτάχυνσης των εργασιών κατασκευής του διαδρόμου προσαπογείωσης 10-28.
Αεροπορικές εταιρείες και τουριστικοί πράκτορες κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα, καθώς υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να ανατραπούν οι σχεδιασμοί που είχαν κάνει για την κρίσιμη καλοκαιρινή περίοδο.
Την ίδια ώρα, οι αρμόδιες υπηρεσίες αναζητούν τρόπους ώστε να περιοριστούν στο ελάχιστο δυνατόν οι επιπτώσεις από την κατασκευή των έργων, με τις τελικές αποφάσεις να αναμένονται εντός των προσεχών ημερών. Ενδεικτικό της αναστάτωσης που επικρατεί είναι η πυκνή αλληλογραφία που ανταλλάσσεται μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών από τα τέλη του περασμένου Φεβρουαρίου, καθώς και τα μοντέλα προσομοίωσης που μελετώνται προκειμένου να διαπιστωθούν οι ακριβείς επιπτώσεις στη λειτουργία του αεροδρομίου.
Τον περασμένο Δεκέμβριο ο υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Χρήστος Σπίρτζης ζήτησε επίσπευση των εργασιών που πραγματοποιούνται στο αεροδρόμιο “Μακεδονία” για την “αναβάθμιση αντοχής χερσαίου τμήματος διαδρόμου 10-28”. Ο λόγος είναι ότι οι εργασίες αυτού του πολύπαθου έργου θα πρέπει να ολοκληρωθούν οπωσδήποτε έως την 31η Μαρτίου 2017, διότι διαφορετικά χάνονται αρκετές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ κοινοτικών πόρων από τους οποίους χρηματοδοτείται το έργο. Μάλιστα, σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2015 με τους εκπροσώπους των αναδόχων και την ΕΔΥΕ Αεροδρομίου, ο υπουργός εξήγησε ότι μόνο αν τηρηθεί αυτό το χρονοδιάγραμμα δεν θα χαθούν οι κοινοτικοί πόροι για το συγκεκριμένο συγχρηματοδοτούμενο έργο, το οποίο μετά τις παρατάσεις της συμπληρωματικής σύμβασης θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί στο τέλος του 2015.
Αλλαγή δεδομένων
Το νέο χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης των έργων, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το πρώτο τρίμηνο του 2017, προϋποθέτει μεταξύ άλλων το κλείσιμο ορισμένων διαδρόμων στην πίστα του αεροδρομίου, οι οποίοι μπορεί να είναι βοηθητικοί, ωστόσο θεωρούνται κρίσιμοι για τις αφίξεις και αναχωρήσεις των αεροσκαφών.
Σύμφωνα με στέλεχος του αεροδρομίου, “το τμηματικό κλείσιμο του διαδρόμου και του τροχοδρόμου δημιουργεί σοβαρές δυσλειτουργίες στην κίνηση των αεροσκαφών, με αποτέλεσμα να μειώνεται η χωρητικότητα του διαδρόμου του αεροδρομίου”. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό για την καλοκαιρινή περίοδο, ο οποίος έγινε από τον περασμένο Σεπτέμβριο και παραδόθηκε σε όλες τις αεροπορικές εταιρείες προκειμένου να εκπονήσουν τα προγράμματά τους, η χωρητικότητα του αεροδρομίου “Μακεδονία” είναι 10 αφίξεις και 15 αναχωρήσεις αεροσκαφών ανά ώρα, δηλαδή συνολικά 25 κινήσεις ανά ώρα.
Ωστόσο, σύμφωνα με εγκυρότατες πληροφορίες της “Θ”, σε ενημερωτικό σημείωμα που εστάλη προς όλους τους αρμοδίους από τη διεύθυνση Αερολιμένων της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας στις 29 Μαρτίου, αναφέρεται ότι, με βάση το χρονοδιάγραμμα των έργων, η χωρητικότητα του διαδρόμου του αεροδρομίου “Μακεδονία” θα διαμορφωθεί ως εξής: έως τις 30 Απριλίου 6 αφίξεις και 6 αναχωρήσεις ανά ώρα, στο χρονικό διάστημα από 1 Μαΐου έως 15 Αυγούστου 5 και 5 αντίστοιχα, από 16 Αυγούστου έως 15 Νοεμβρίου 7 και 7 αντίστοιχα και από 16 Νοεμβρίου έως 31 Μαρτίου 2017 3-4 και 3-4 αντίστοιχα. Τα συγκεκριμένα δεδομένα ως προς την χωρητικότητα είχαν αναλυθεί στο πρακτικό σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου, δηλαδή περίπου ενάμιση μήνα πριν να εκδοθεί το ενημερωτικό σημείωμα.
Προειδοποιούν για κινδύνους
Με τα δεδομένα αυτά, τονίζει η διεύθυνση Αερολιμένων της ΥΠΑ, προκύπτει η βεβαιότητα ότι θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα λειτουργίας του αεροδρομίου “Μακεδονία”. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο ενημερωτικό σημείωμα αναγράφεται πως “είναι εμφανές ότι κατά την περίοδο των εργασιών οι υπηρεσίες αεροναυτιλίας του Κεντρικού Αερολιμένα Θεσσαλονίκης ‘Μακεδονία’ θα αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τους αερομεταφορείς σύμφωνα με τα εκχωρηθέντα slots, με αποτέλεσμα την επιβάρυνση των αερομεταφορέων με καθυστερήσεις. Οι πολλαπλές καθυστερήσεις θα έχουν σαν επακόλουθο την ταλαιπωρία του επιβατικού κοινού, τη χρέωση των αερομεταφορέων με ctot για τα οποία δεν θα ευθύνονται καθώς και τη δημιουργία συνωστισμού στον αεροσταθμό. Πιθανές επίσης θεωρούνται οι ματαιώσεις σειρών πτήσεων με τις αντίστοιχες συνέπειες για τον τουρισμό”. (Σημ: Τα slots είναι τα δικαιώματα χρήσης, δηλαδή ο χρόνος χρήσης στα αεροδρόμια, εκχωρούνται στις αεροπορικές εταιρείες και με βάση αυτά εκδίδονται τα προγράμματα των πτήσεων).
Στο ίδιο σημείωμα επισημαίνεται η ανάγκη της άμεσης σύγκλησης της Επιτροπής Συντονισμού καθώς και της ενημέρωσης των αερομεταφορέων για τις καθυστερήσεις και τις επιπτώσεις για όλη τη θερινή περίοδο. Επιπλέον, τονίζεται ότι λόγω της χρήσης του αεροδρομίου “Μακεδονία” από τις αεροπορικές εταιρείες Aegean Airlines, Ellinair, Astra Airlines, Sky Express και Ryan Air ως επιχειρησιακή βάση για δρομολόγια εσωτερικού και εξωτερικού, θεωρείται βέβαιο ότι οι καθυστερήσεις θα μετακυλιστούν και στα υπόλοιπα αεροδρόμια, ιδιαίτερα σε όσα δεν είναι 24ωρης λειτουργίας.
Μεγάλες καθυστερήσεις
Κατόπιν αυτού, ζητήθηκε στις 29 Μαρτίου από την Ελληνική Αρχή Συντονισμού Πτήσεων η σύνταξη μελέτης – προσομοίωσης σχετικά με τις επιπτώσεις σε περίπτωση που απαιτηθεί να υλοποιηθεί το πλέον δυσμενές σενάριο των 5 αφίξεων και 5 αναχωρήσεων ανά ώρα. Η αρχή ανταποκρίθηκε αμεσότατα και την 1η Απριλίου έστειλε τη μελέτη – προσομοίωση, η οποία είναι καταπέλτης ως προς τις επιπτώσεις σε μια τέτοια περίπτωση. Σύμφωνα με αυτήν, και διατηρώντας τις πτήσεις (βάσει των slots που έχουν εκχωρηθεί) όπως έχουν ήδη προγραμματιστεί, θα υπάρχουν τεράστιες καθυστερήσεις που μπορεί να φτάνουν και τις δυόμισι ώρες ανά πτήση! Συγκεκριμένα, κι επειδή ο χρόνος στα αεροδρόμια μετράται με πεντάλεπτα ημερησίως, τις Δευτέρες, για παράδειγμα, υπολογίζεται ότι θα υπάρχουν υπερβάσεις 4.269 πεντάλεπτων. Διαιρώντας τον αριθμό αυτό με το 140, που είναι ο αριθμός των προγραμματισμένων πτήσεων για κάθε Δευτέρα, ο μέσος όρος καθυστερήσεων ανά πτήση θα είναι περίπου 30 πεντάλεπτα, δηλαδή 150 λεπτά, άρα περίπου δυόμισι ώρες.
Κίνδυνος ακύρωσης πτήσεων
Στην πολύ αναλυτική αυτή μελέτη περιλαμβάνονται και σενάρια στα οποία το αεροδρόμιο θα εξυπηρετούσε μόνο συγκεκριμένα slots, π.χ. τακτικές και έκτακτες πτήσεις οι οποίες προκύπτουν από ιστορικά δικαιώματα ή πτήσεις στις οποίες έχουν επιβληθεί υποχρεώσεις δημόσιας υπηρεσίας. Ακόμη και σε ένα τέτοιο σενάριο θα δημιουργούνταν τρομερές επιπτώσεις, καθώς οι αεροπορικές εταιρείες θα υποχρεώνονταν να ακυρώνουν πτήσεις για τις οποίες έχουν slots και για τις οποίες εκδίδονται αεροπορικά εισιτήρια. Το συμπέρασμα της ομάδας εργασίας ήταν ότι “η εφαρμογή των μειωμένων παραμέτρων χωρητικότητας θα προκαλέσει σημαντικότατα προβλήματα που θα προκύψουν τόσο επιχειρησιακά στη λειτουργία του αερολιμένα όσο και από τις αντιδράσεις των αεροπορικών εταιρειών που θα υποστούν σημαντικότατες και καίριες αλλαγές στα ήδη δημοσιευμένα προγράμματά τους, σε μια σεζόν που σημειωτέον έχει ήδη ξεκινήσει”.
Αλαλούμ
Όπως είναι φυσικό, αυτά θορύβησαν τους εκπροσώπους αερομεταφορέων, οι οποίοι ζήτησαν περαιτέρω εξηγήσεις και διαβεβαιώσεις. Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαμε το Σάββατο 2 Απριλίου με τον αερολιμενάρχη του “Μακεδονία” Αχιλλέα Τοπούζα, στον οποίο θέσαμε το ζήτημα της μείωσης της χωρητικότητας του διαδρόμου και τις ανησυχίες που εκφράζονται, μας διαβεβαίωσε ότι “δεν αναμένεται να υπάρξει πρόβλημα”.
Την Τρίτη 5 Απριλίου πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στην Αθήνα, στην Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας. Κατόπιν αυτής, την Τετάρτη 6 Απριλίου συγκλήθηκε η Επιτροπή Χρηστών, δηλαδή των ιδιωτών οι οποίοι δραστηριοποιούνται στις αερομεταφορές στο “Μακεδονία” (αεροπορικές εταιρείες και εταιρείες handling). Στη διάρκειά της, ανακοινώθηκε από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας στους συμμετέχοντες ότι η χωρητικότητα του αεροδρομίου θα είναι 10 αφίξεις και 10 αναχωρήσεις ανά ώρα έως τις 15 Αυγούστου, οπότε και μπορεί για το επόμενο διάστημα να υπάρξει μείωση στις 7 αφίξεις και 7 αναχωρήσεις ανά ώρα. Αυτό ανακοινώθηκε ως αποτέλεσμα σύσκεψης μεταξύ των αρμοδίων της ΥΠΑ, της Ελληνικής Αρχής Συντονισμού Πτήσεων και των αρμοδίων για τα έργα.
Ωστόσο, σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαμε την ίδια ημέρα (Τετάρτη 6 Απριλίου) με τον πρόεδρο της αρχής, Δημήτρη Πλειώνη, μας ενημέρωσε ότι δεν έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις και ότι αυτό θα συμβεί στο επόμενο διάστημα των 7-10 ημερών. Παράλληλα, μας διαβεβαίωσε ότι διατηρείται η χωρητικότητα των 15 αφίξεων και 15 αναχωρήσεων.
Την ίδια ημέρα, επίσης, επικοινωνήσαμε τηλεφωνικώς με τον διοικητή της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας Δημήτρη Λιντζεράκο, ο οποίος μας ανέφερε ότι εντός του επομένου δεκαπενθημέρου θα ληφθούν οι αποφάσεις και θα πραγματοποιηθούν οι ανακοινώσεις αναφορικά με τη χωρητικότητα του αεροδρομίου “Μακεδονία”. Ο κ. Λιντζεράκος τόνισε ότι δεν θα υπάρξει κανένα πρόβλημα στις πτήσεις και ότι πρωταρχικός στόχος είναι η εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού, λέγοντας παράλληλα ότι “οι ανησυχίες είναι απλώς ανησυχίες, όχι βεβαιότητες”.
Ζητείται άμεση σύγκληση της επιτροπής συντονισμού
Στο έγγραφό της η διεύθυνση Αερολιμένων της ΥΠΑ αναφέρει μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
“Λόγω της σοβαρότητας του θέματος και προκειμένου να ελαχιστοποιήσουμε στο μέτρο του δυνατού τις δυσμενείς επιπτώσεις που αναφέρθησαν, προτείνουμε τα ακόλουθα:
1. Δημοσίευση μειωμένης χωρητικότητας, λόγω έργων, τουλάχιστον για τη χειμερινή περίοδο 2016-2017, ο αρχικός συντονισμός της οποίας ξεκινά στις 25-4-2016, προκειμένου ο συντονισμός της περιόδου να πραγματοποιηθεί με τα νέα στοιχεία έτσι ώστε να μην υπάρξουν καθυστερήσεις.
2. Άμεση σύγκληση της Επιτροπής Συντονισμού όπου θα αναλυθεί η μείωση της χωρητικότητας κατά τη χειμερινή περίοδο λόγω έργων, καθώς και τα προβλήματα που θα προκύψουν κατά την τρέχουσα θερινή περίοδο.
3. Επιπλέον, ενημέρωση των αερομεταφορέων για τις καθυστερήσεις που θα αντιμετωπίσουν λόγω των έργων από την 1-5-2016 και για όλη τη θερινή περίοδο. Εξέταση της δυνατότητας μείωσης της χωρητικότητας και κατά την τρέχουσα θερινή περίοδο (σε αυτή την περίπτωση απαιτείται επανασυντονισμός από την ΕΑΣΠ) με ταυτόχρονη διαβεβαίωση ότι οι εν λόγω καθυστερήσεις δεν θα επηρεάσουν τα ιστορικά δικαιώματα των αερομεταφορέων.
4. Η διεύθυνση Αερολιμένων προτείνει τη σύγκληση της Επιτροπής Συντονισμού τη Δευτέρα 11-4-2016 ή εναλλακτικά την Τρίτη 12-4-2016, καθώς η ΕΑΣΠ το αργότερο έως τις 18-4-2016 θα πρέπει να γνωρίζει αν θα υπάρξουν αλλαγές προς το δυσμενέστερο στα όρια χωρητικότητας.
5. Τέλος, επισημαίνεται ότι καθώς από το Νοέμβριο 2016 αναλαμβάνει η Fraport ως φορέας λειτουργίας του αεροδρομίου ‘Μακεδονία’, θεωρούμε αυτονόητο ότι θα πρέπει να ενημερωθεί για τις προτεινόμενες μειώσεις στη χωρητικότητα λόγω των έργων, καθώς επίσης και εκπρόσωπός της να παραστεί στην Επιτροπή Συντονισμού”.
Αναπάντητα ερωτήματα
Οι δηλώσεις των υπευθύνων στη “Θ”, ωστόσο, εντείνουν την ανησυχία και γεννούν ερωτήματα:
1. Εφόσον δεν έχουν ληφθεί ακόμη αποφάσεις, γιατί ανακοινώθηκε στις 6 Απριλίου στους εκπροσώπους των εταιρειών ότι το πρόγραμμα θα διαμορφωθεί σε 10 αφίξεις και 10 αναχωρήσεις;
2. Γιατί υπήρξε αυτή η καθυστέρηση από τις 12 Φεβρουαρίου, ημερομηνία της σύσκεψης, κατά τη διάρκεια της οποίας οι υπεύθυνοι των έργων έκαναν λόγο για την ανάγκη σημαντικότατης μείωσης της χωρητικότητας του διαδρόμου, έως τις 29 Μαρτίου, οπότε και εστάλη από την ΥΠΑ το ενημερωτικό σημείωμα που προειδοποιεί για τις επιπτώσεις;
3. Τι μεσολάβησε από τις 29 Μαρτίου, ημερομηνία αποστολής του σημειώματος που έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου, έως την 6η Απριλίου, οπότε και καθησυχάστηκαν τα μέλη της Επιτροπής Χρηστών; Υπήρξε κάποια αλλαγή στο χρονοδιάγραμμα των έργων, τέτοια που να δικαιολογεί τη βεβαιότητα ότι δεν υπάρχει ανάγκη μεγάλης μείωσης της χωρητικότητας του διαδρόμου;
4. Στην περίπτωση που έχει συμβεί κάποια τέτοια αλλαγή, τα έργα θα έχουν ολοκληρωθεί έως τις 31 Μαρτίου 2017, ημερομηνία πέραν της οποίας υπάρχει ο κίνδυνος απώλειας των κονδυλίων που έχει πάρει η Ελλάδα για το συγχρηματοδοτούμενο αυτό έργο;