Σκληρή κριτική στο νέο Ποινικό και Σωφρονιστικό Κώδικα

Την διαφωνία τους σε σειρά ρυθμίσεων του νομοσχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνης με τροποποιήσεις του ποινικού και σωφρονιστικού κώδικα και της ποινικής δικονομίας εξέφρασαν εκπρόσωποι συνδικαλιστικών και κοινωνικών φορέων που κλήθηκαν στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής για να τοποθετηθούν.

Το υπουργείο Δικαιοσύνης κατηγορήθηκε ότι αιφνιδιαστικά κατέθεσε το νομοσχέδιο χωρίς να έχει προχωρήσει σε ουσιαστική διαβούλευση με τους αρμόδιους συνδικαλιστικούς φορείς.

 

Έντονη κριτική ασκήθηκε κυρίως για τις διατάξεις που προβλέπουν μεταξύ άλλων, την διαβάθμιση των σωφρονιστικών καταστημάτων και την δημιουργία φυλακών υψίστης ασφαλείας, την διεξαγωγή δίκης χωρίς την παρουσία συνηγόρου υπεράσπισης του κατηγορουμένου καθώς και την δυνατότητα να επιλέγει ο πρόεδρος του δικαστηρίου και όχι η υπεράσπιση, τα έγγραφα που θα αναγνωστούν από την δικογραφία.

 

Ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών Βασίλης Αλεξανδρήςαμφισβήτησε την συνταγματικότητα ορισμένων διατάξεων ενώ χαρακτήρισε αποσπασματικό και εμβληματικό τον τρόπο που προωθούνται οι αλλαγές του ποινικού κώδικα.

 

«Τέτοιες ρυθμίσεις θα τις ζήλευε το κάθε καθεστώς που λειτουργεί υπό πολιτειακή εκτροπή», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Αλεξανδρής.

 

Παράλληλα, κατηγόρησε τον υπουργό Δικαιοσύνης ότι αιφνιδίασε τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών ενώ δεν έκανε κανένα ουσιαστικό και εποικοδομητικό διάλογο.

 

«Είναι ανεξήγητη η έκτακτη, εσπευσμένη νομοθετική πρωτοβουλία. Ας αποφασίσουμε αν θέλουμε ουσιαστικές συνομιλίες ή επίφαση συνομιλίας», ανέφερε ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών.

 

Ακόμα, ο κύριος Αλεξανδρής, μίλησε για έλλειμμα ουσιαστικού και ορθολογικού σχεδιασμού τονίζοντας ότι παραβιάζονται βασικές αρχές της ποινικής και ευρωπαϊκής δημόσιας τάξης.

 

«Ευθέως αντισυνταγματική και ανεπίτρεπτη», χαρακτήρισε την διάταξη, που επιτρέπει για λόγους επιτάχυνσης της διαδικασίας όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, να συνεχίζεται κανονικά η εκδίκαση της υπόθεσης, σε περίπτωση που ο συνήγορος υπεράσπισης του κατηγορούμενου δεν μπορεί να είναι παρών στο δικαστήριο.

 

«Οι δικηγόροι επικαλούνται όχι προσχηματικές αλλά πραγματικές υποχρεώσεις και ελέγχονται από το δικαστήριο για τον αν πρόθεση τους είναι να δημιουργήσουν προσκόμματα. Δεν ευθύνονται αυτοί για την σημερινή κατάσταση. Δεν επιτρέπεται να θυσιάζεται ως Ιφιγένεια, το δικαίωμα υπεράσπισης του κατηγορουμένου», επεσήμανε ο κ. Αλεξανδρής.

 

Τις έντονες ενστάσεις του εξέφρασε ο κ. Αλεξανδρής και για τις προτεινόμενες αλλαγές, «με τις οποίες παρέχεται η απόλυτη εξουσία στον πρόεδρο του δικαστηρίου να κρίνει εκείνος ποιά σημεία εγγράφων από την δικογραφία θα αναγνώσει ως σημαντικά».

 

Όπως υποστήριξε, «έτσι παραβιάζονται οι θεμελιώδεις αρχές των δικονομικών δικαιωμάτων των κατηγορουμένων».

 

«Η επιδιωκόμενη ταχεία εκδίκαση των δικαστικών υποθέσεων δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι σε βάρος του δικαίου.Να ελέγξετε σε ποιά χώρα της Ευρώπης υπάρχει αυτός ο δικονομικός θεσμός ώστε η επιλογή εγγράφων για την υπεράσπιση του κατηγορουμένου γίνεται όχι από τον συνήγορο αλλά τον πρόεδρο του δικαστηρίου», κατέληξε ο κ. Αλεξανδρής.

 

Από την πλευρά της, η πρόεδρος της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων Βασιλική Θάνου, υποστήριξε ότι είναι ανεπαρκέστατος ο χρόνος μελέτης του νομοσχεδίου, ενώ επιφυλάξεις εξέφρασε μεταξύ άλλων, ως προς τον χρόνο κράτησης φυλακισμένων σε φυλακές υψίστης ασφαλείας.

 

«Οι φυλακές υψίστης ασφαλείας είναι ένα μοντέλο ακραίας εκδικητικής λογικής. Θα δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα καθώς θα περιορίζονται και θα αναστέλλονται αδικαιολόγητα, ατομικά δικαιώματα. Θα υπάρχουν κρατούμενοι δύο ταχυτήτων και αυτό θα δημιουργήσει αρνητική αντανάκλαση στους φυλακισμένους», υποστήριξε μεταξύ άλλων ο Χρήστος Ηλιάδης, εκπρόσωπος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του ανθρώπου.

 

«Είναι ένα μοντέλο αμερικανικής έμπνευσης που θα οδηγήσει σε καταστροφικές λύσεις. Η γενική διατύπωση ότι δεν χορηγούνται άδειες σε κρατουμένους φυλακών Γ΄ τύπου, μπορεί να οδηγήσει σε εξευτελιστική απάνθρωπη μεταχείριση», τόνισε.

 

Επιφυλάξεις και προβληματισμό για την σκοπιμότητα και αναγκαιότητα ορισμένων διατάξεων, εξέφρασε ο βοηθός του Συνηγόρου του Πολίτη,Βασίλης Καρύδης.

 

Ο κ. Καρύδης, στάθηκε ιδιαίτερα στα κριτήρια για την έκτιση ποινής σε φυλακές υψίστης ασφαλείας αλλά και στο χρόνο παραμονής των φυλακισμένων σε αυτές, τονίζοντας την αναγκαιότητα «να τηρηθούν τα στοιχειώδη δημοκρατικά δικαιώματα και προνόμια των κρατουμένων.

 

«Δεν μπορούμε να κάνουμε τέτοιες ανατροπές τόσο πρόχειρα και βιαστικά ενόψει σκοπιμοτήτων. Αν παραμείνει έτσι η διάταξη θα είναι δυσφήμιση και αμαύρωση της χώρας. Θα κάνουν πανηγύρι σε βάρος της. Αν πράγματι υπάρξει απόπειρα εφαρμογής τέτοιας διάταξης φοβάμαι ότι θα έχουμε καταστάσεις τύπου φυλακών Άττικα της Αμερικής», πρόσθεσε.

 

Ο εκπρόσωπος της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων Πέτρος Χριστοφόρου, εξέφρασε τον προβληματισμό του για το άρθρο 23, με το οποίο όπως είπε, τίθενται νέοι κανόνες στην ακυρωτική διαδικασία και επέρχεται έτσι η πλήρης ανατροπή.

 

Παράλληλα, σημείωσε ότι δεν είναι σαφές τι γίνεται με το ειδικό αρχείο γενετικού τύπου που διατηρείται στην ΕΛΑΣ.

 

Δεν αποσαφηνίζεται όπως είπε, η τύχη του γενετικού υλικού, ακόμα και αν αφορά ανήλικους.

 

«Γεννάται το ερώτημα αν καταστρέφεται σε περιπτώσεις αθωωτικών αποφάσεων ή απαλλακτικού βουλεύματος ή αν η υπόθεση τίθεται στο αρχείο ή διατηρείται μέχρι θανάτου. Πρέπει όλα αυτά να αποσαφηνιστούν» τόνισε.

 

Για ατελείς και νεφελώδεις διατάξεις στην ποινική δικονομία, που πρέπει να επαναθεωρηθούν, ώστε να μην αφήνουν περιθώρια παρερμηνείας, έκανε λόγο το μέλος της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, Λεωνίδας Κοτσαλής.

 

Ο εκπρόσωπος της Ένωσης Ελλήνων Ποινικολόγων Ηλίας Αναγνωστόπουλος, τόνισε με τη σειρά του ότι «προκαλεί οργή και λύπη και είναι αδιανόητο να διεξάγεται δίκη χωρίς συνήγορο υπεράσπισης του κατηγορουμένου», ζητώντας την απόσυρση της απαράδεκτης, όπως είπε, διάταξης.

 

«Ακόμα και στο Γκουαντάναμο με τους τρομοκράτες της Αλ Κάϊντα ορίζεται συνήγορος. Σε καμία φάση της διαδικασίας δεν γίνεται δίκη χωρίς συνήγορο. Χάσαμε τον ύπνο μας με την διάταξη αυτή. Είναι κραυγαλέα αντίθεση με ότι νομικό κείμενο υπάρχει ελληνικό ή ευρωπαϊκό», επεσήμανε.

 

Ο εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Σωφρονιστικών Υπαλλήλων Δημήτρης Αραβαντινός, έκανε λόγο «για εισαγωγή αυστηρότερων μέτρων πολλών ταχυτήτων, επί τα χείρω».

 

Όπως υποστήριξε, οι νέες ρυθμίσεις για τον ποινικό κώδικα στηρίζονται στην εκδικητικότητα και στην θεσμική ακρότητα και τόνισε ότι η διαβάθμιση των φυλακών και η δημιουργία Γ΄ τύπου σωφρονιστικών καταστημάτων «μόνο εντάσεις και εχθρότητα μπορεί να δημιουργήσουν». 

 

Ο υπουργός Δικαιοσύνης Χαράλαμπος Αθανασίου δήλωσε ανοιχτός σε βελτιωτικές αλλαγές ενώ απαντώντας στις επικρίσεις που δέχτηκε για τον ελάχιστο χρόνο διαβούλευσης του νομοσχεδίου αντέτεινε ότι έχει ξεκινήσει εδώ και τρεις μήνες ενώ παράλληλα είχε αναρτηθεί από τις 17 Μαρτίου και όφειλαν όσοι το επιθυμούσαν να λάβουν γνώση.

 

 

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ