Συμμετοχή ΗΠΑ στη νατοϊκή επιχείρηση
Αμερικανική παρέμβαση προς την Τουρκία σε ανώτατο επίπεδο, προκειμένου να απεμπλακούν οι επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο για την αντιμετώπιση των προσφυγικών ροών και να προχωρήσουν νοτιότερα της Ικαρίας, αποκαλύπτει σήμερα η «Κ». Παράλληλα, οι Αμερικανοί ζήτησαν –σε επίπεδο μόνιμων αντιπροσώπων ΝΑΤΟ– από την Ελλάδα να εμπλακούν με εναέρια και πλωτά μέσα, καθώς και με προσωπικό, στη δραστηριότητα της Συμμαχίας στο ανατολικό Αιγαίο. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές (τα σχετικά στοιχεία βρίσκονται στη διάθεση της «Κ»), προχθές, την Τρίτη 12 Απριλίου, ο μόνιμος εκπρόσωπος των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, Ντάγκλας Λουτ, επισκέφθηκε τον Ελληνα ομόλογό του στις Βρυξέλλες, Μιχ. Διάμεση, προκειμένου να τον ενημερώσει, μεταξύ άλλων, ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα πιέζει και προσωπικά τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να συναινέσει στην προώθηση της νατοϊκής επιχείρησης και στα Δωδεκάνησα. Ο κ. Λουτ γνωστοποίησε, επίσης, στον κ. Διάμεση ότι οι ΗΠΑ εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο να συνεισφέρουν και πρακτικά στη νατοϊκή δραστηριότητα στο Αιγαίο.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με όσα μετέφερε ο κ. Λουτ στον ομόλογό του, οι ΗΠΑ προτίθενται να συνεισφέρουν αρχικά με ένα πλοίο που θα συμμετάσχει στις νατοϊκές περιπολίες. Εξαιρετικά ενδιαφέρον ποιοτικό στοιχείο της αμερικανικής προσφοράς είναι η παραχώρηση αεροστάτων επιτήρησης, τα οποία θα ίπτανται αγκυροβολημένα σε ελληνικά νησιά, στραμμένα προς τις τουρκικές ακτές. Με τον τρόπο αυτό θα έχουν εικόνα των πιθανών κινήσεων στις τουρκικές ακτές και θα αποστέλλουν τα ηλεκτρονικά στοιχεία επιτήρησης που θα συγκεντρώνουν και στις τρεις πλευρές, την Ελλάδα, την Τουρκία και τις δυνάμεις του Frontex. Ενδεικτικό της σημασίας που αποδίδουν οι Αμερικανοί στην εξέλιξη της επιχείρησης είναι ότι εμφανίζονται, επίσης, διατεθειμένοι να παράσχουν και έμψυχο δυναμικό και, συγκεκριμένα, ομάδες στελεχών της Ακτοφυλακής τους (Coast Guard Teams), οι οποίες θα αναπτυχθούν πάνω στα σκάφη όλων των παρουσών δυνάμεων (Ελλάδα, Τουρκία, Frontex) «προκειμένου να διευκολύνουν τη συνεργασία των εμπλεκομένων».
Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι οι Αμερικανοί έδειξαν ξεχωριστό ενδιαφέρον και για τη διερεύνηση των ελληνικών απόψεων. Και ήταν ιδιαιτέρως ενημερωμένοι για την κατάσταση που επικρατεί στο Αιγαίο. Μάλιστα, ο κ. Λουτ φέρεται να σχολίασε προς τον κ. Διάμεση την πολύ μικρή απόσταση που χωρίζει τα ελληνικά νησιά από τις τουρκικές ακτές. Η συγκεκριμένη εξέλιξη επιβεβαιώνει τις αποκαλύψεις της «Κ» της Κυριακής της 3ης Απριλίου, για το «βέτο» της Τουρκίας στον πλου νατοϊκών πλοίων νοτιότερα της Ικαρίας, αλλά και την ανησυχία που υπάρχει στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ για τις πολύ χαμηλές επιδόσεις μιας δραστηριότητας η οποία εμπλέκει δύο χώρες-μέλη της Συμμαχίας και εξελίσσεται σε μη εμπόλεμη ζώνη. Η κατάσταση είναι, προφανώς, σε γνώση του γ.γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, ο οποίος αναμένεται να επισκεφθεί προσεχώς την περιοχή.
Χαρακτηριστικό είναι ότι ακόμη και χθες στους δύο ενεργούς τομείς του Αιγαίου (Λέσβος και Χίος) έπλεαν μόνο τρία πλοία: το ολλανδικό «Van Amstel» στη Χίο, το γερμανικό «Bonn» στη Λέσβο, ενώ το βρετανικό «Fort Victoria» παρέμενε στο κεντρικό Αιγαίο. Η δύναμη SNMG-2 αποτελείται συνολικά από μόλις πέντε πλοία (η φρεγάτα «Σαλαμίς» και το τουρκικό «Gokova» παρέμεναν χθες αγκυροβολημένα το πρώτο στον ναύσταθμο της Σαλαμίνας και το δεύτερο στη Σμύρνη), παρά το γεγονός ότι αρχικά ήταν επτά. Το γαλλικό «Commandant Bouan» αποχώρησε από το Αιγαίο, ενώ το καναδικό «Fredericton» συμμετέχει πλέον σε νατοϊκή επιχείρηση στη Μαύρη Θάλασσα και βρίσκεται στη Βουλγαρία και δη στην περιοχή της Βάρνας.