Πρωτοστατεί στη διεκδίκηση των Γερμανικών αποζημιώσεων η Θεσσαλονίκη

Την επιστροφή των χρημάτων που εκταμιεύθηκαν υπέρ των στρατευμάτων κατοχής από τους λογαριασμούς του δήμου Θεσσαλονίκης, αλλά και των λύτρων που κατέβαλε η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης για την απελευθέρωση των μελών της που υποχρεώθηκαν διά της βίας να εργαστούν σε καταναγκαστικά έργα σε ολόκληρη τη χώρα πρόκειται να ζητήσει η Ελλάδα στο πλαίσιο της διεκδίκησης των γερμανικών κατοχικών οφειλών.

Την πρόταση αυτή, που εγκρίθηκε από τη Βουλή, διατύπωσε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, σημειώνοντας ότι «αυτό το απαιτεί η απόδοση ιστορικής δικαιοσύνης στα θύματα του Ολοκαυτώματος, στη Θεσσαλονίκη-μαρτυρική πόλη, στη Θεσσαλονίκη όπου ιδρύθηκε η πρώτη αντιστασιακή οργάνωση στην κατεχόμενη Ευρώπη».

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΔΑΝΕΙΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΟ

Την πρόταση να διεκδικηθεί η επιστροφή των χρημάτων, που ο δήμος Θεσσαλονίκης είχε υποχρεωθεί να δώσει στα στρατεύματα κατοχής, είχε καταθέσει o Τριαντάφυλλος Μηταφίδης προς το δημοτικό συμβούλιο με την ιδιότητα του επικεφαλής της παράταξης «Θεσσαλονίκη – Ανοιχτή Πόλη», την οποία είχε μέχρι και την προηγούμενη εβδομάδα.

Η πρόταση αυτή είχε κατατεθεί στην επετειακή συνεδρίαση του οργάνου, που είχε οργανωθεί με την ευκαιρία της καθιέρωσης της 30ής Οκτωβρίου ως ημέρας εορτασμού της απελευθέρωσης της πόλης από τα ναζιστικά στρατεύματα. Σύμφωνα με τα ιστορικά ντοκουμέντα που είχε παρουσιάσει ο κ. Μηταφίδης, ο δήμος Θεσσαλονίκης είχε δώσει δάνειο δέκα εκατομμυρίων δραχμών στα γερμανικά στρατεύματα κατοχής, για να καλύψουν έκτακτες ανάγκες τους.

Ειδικότερα, όπως προκύπτει από το πρακτικό συνεδρίασης της δημαρχιακής επιτροπής του δήμου Θεσσαλονίκης της 4ης Ιουνίου 1941, ο κατοχικός δήμαρχος Κ. Μερκουρίου, ενεργώντας υπό τις εντολές του τότε υπουργού Οικονομικών Σ. Γκουτζαμάνη, κίνησε τις διαδικασίες ώστε να δοθεί το ποσό των δέκα εκατομμυρίων δραχμών υπέρ του γερμανικού στρατού κατοχής.

ΤΑ ΛΥΤΡΑ ΤΗΣ ΙΣΡΑΗΛΙΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ

Παράλληλα, η Βουλή των Ελλήνων έκανε αποδεκτή την πρόταση του Τριαντάφυλλου Μηταφίδη να διεκδικηθεί και η επιστροφή των λύτρων τα οποία υποχρεώθηκε να πληρώσει η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης για την απελευθέρωση χιλιάδων Εβραίων που οδηγήθηκαν σε καταναγκαστικά έργα και, αφού επέστρεψαν στη Θεσσαλονίκη, επιβιβάστηκαν στα τρένα του θανάτου για τα κρεματόρια του Άουσβιτς.

Αναλυτικότερα, τον Ιούλιο 1942 οι άνδρες της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης που ήταν ηλικίας από 18 έως 45 ετών διατάχθηκαν να συγκεντρωθούν στην πλατεία Ελευθερίας. Εκεί οι Ναζί τους βασάνισαν και τους ταπείνωσαν για ώρες. Κατόπιν, χιλιάδες απ’ αυτούς επιλέχθηκαν και μεταφέρθηκαν σε τόπους καταναγκαστικής εργασίας (κατασκευή δρόμων και σιδηροδρομικών γραμμών) στη Βόρεια, Κεντρική και Νότια Ελλάδα. Όσοι μεταφέρθηκαν στις τοποθεσίες των καταναγκαστικών έργων υποχρεώθηκαν να δουλεύουν σε βάρδιες δέκα και δώδεκα ωρών υπό απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης, υποσιτισμού και υγιεινής. Το ποσοστό θνησιμότητας μέσα στους πρώτους 2,5 μήνες έφτασε στο 12%.

Μετά την άρνηση των γερμανικών δυνάμεων κατοχής να απελευθερώσουν τα κρατούμενα μέλη, για να αποφευχθεί ο βέβαιος θάνατος των υπολοίπων λόγω των απάνθρωπων συνθηκών και των ασθενειών, η Ισραηλιτική Κοινότητα αναγκάστηκε να έρθει σε συμφωνία με τον ανώτερο στρατιωτικό διοικητή Μακεδονίας και Αιγαίου του Γ’ Ράιχ Μαξ Μέρτεν, για την καταβολή λύτρων ύψους 2,5 δισ. δραχμών.

Η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης έχει ξεκινήσει δικαστικό αγώνα για την ηθική δικαίωση και την επιστροφή των λύτρων ήδη από το 1997.

Πηγή: Εφημερίδα Μακεδονία