Προειδοποιητικά σήματα

Η αμερικανική οικονομία αναπτύσσεται με όλο και πιο γρήγορους ρυθμούς, η ανεργία πέφτει, ακόμη και οι μισθοί αρχίζουν να αυξάνονται.

Παρ’ όλα αυτά, μια τεραστίου μεγέθους αγορά ομολόγων που έχει ισχυρό ιστορικό πρόβλεψης οικονομικών προβλημάτων στέλνει προειδοποιητικά σήματα. Η τιμή των αμερικανικών κρατικών ομολόγων αυξάνεται αλματωδώς. Η υποχώρηση των τιμών του πετρελαίου έχει εντείνει τις ανησυχίες για την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας, και οι επενδυτές όπως κάνουν σε καιρούς αβεβαιότητας, αναζητούν τη σιγουριά των αμερικανικών κρατικών ομολόγων. Η άνοδος των τιμών των ομολόγων σπρώχνει τις αποδόσεις τους (κινούνται αντίστροφα) σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Η απόδοση του αμερικανικού δεκαετούς ομολόγου έχει υποχωρήσει στο 1,94%.

Στην Ευρώπη, όπου οι οικονομίες είναι πιο αδύναμες από την αμερικανική, τα επιτόκια έχουν υποχωρήσει ακόμη περισσότερο. Η απόδοση του γερμανικού δεκαετούς ομολόγου υποχώρησε την Τρίτη στο 0,44%. «Μην απατάστε, αυτά τα χαμηλά επίπεδα αποδόσεων έρχονται σε αντίθεση με την πεποίθηση ότι θα έχουμε αδιάκοπη και ισχυρή ανάπτυξη», λέει ο Τζορτζ Κόνκαλβς, αναλυτής της Nomura. Με άλλα λόγια, η αγορά ομολόγων μοιάζει να προειδοποιεί ότι η περίοδος οικονομικής ανάπτυξης που πολλοί Αμερικάνοι θεώρησαν ανεπαρκή μπορεί να γίνει χειρότερη. Ομως, πόσο πρέπει να ανησυχεί κανείς; Στο κάτω κάτω ο πεσιμισμός των επενδυτών μπορεί να είναι υπερβολικός. Η αμερικανική οικονομία αναπτύχθηκε με το εντυπωσιακό 5% το τρίτο τρίμηνο του 2014. Μπορεί το χρηματιστήριο να έχει υποχωρήσει τις τελευταίες ημέρες, ωστόσο οι τιμές των μετοχών υποδηλώνουν πως οι επενδυτές βλέπουν συνέχιση των εταιρικών κερδών. Αλλά αυτή είναι η Wall Street, όπου οι επενδυτές συχνά σπεύδουν να τοποθετηθούν σε δημοφιλείς επιλογές χωρίς να προσέχουν ιδιαίτερα τα θεμελιώδη μεγέθη.

Ενα μεγάλο ξεπούλημα το 1994 αποδείχτηκε ότι ήταν λανθασμένος συναγερμός σε μια δεκαετία σχεδόν αδιατάρακτης ανάπτυξης. Πιο πρόσφατα η απόδοση των δεκαετών αμερικανικών ομολόγων υποχώρησε το 2012 στο 1,39%, ωστόσο η οικονομία δεν κατέρρευσε τους μήνες που ακολούθησαν. Ενας από τους λόγους ήταν ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες ανανέωσαν τα προγράμματα ενίσχυσης της οικονομίας, ίσως θορυβημένοι από τις αγορές ομολόγων. Τώρα, για ακόμη μία φορά οι επενδυτές βασίζουν τις ελπίδες τους στο ότι οι Ευρωπαίοι τραπεζίτες θα κάνουν περισσότερα. Ομως ακόμη και η ύπαρξη μεγάλων προγραμμάτων αγοράς ομολόγων στην Ευρώπη και στην Ιαπωνία ίσως να μην είναι αρκετή ώστε να αναθαρρήσουν οι επενδυτές. Η απαισιοδοξία τους αποτυπώνεται σε άλλες αγορές, με μεγάλες πτώσεις στη Wall Street τη Δευτέρα και την Τρίτη, συνέχιση της υποχώρησης της τιμής του πετρελαίου και, φυσικά, υποχώρηση των αποδόσεων στα κρατικά ομόλογα. Αυτή αντανακλά την ανησυχία των επενδυτών ότι η αμερικανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα ίσως να αυξήσει τα επιτόκια δανεισμού πιο σύντομα από όσο θα άντεχε η οικονομία, εξηγεί ο Τζέφρι Γκούντλαχ, ένας από τους πιο επιτυχημένους επενδυτές της αγοράς ομολόγων. Επίσης προκύπτει και ένα σημαντικότερο ερώτημα: Γιατί δεν κατάφεραν οι οικονομίες να αναπτυχθούν πιο γρήγορα ύστερα από τόσα χρόνια με χαμηλά επιτόκια δανεισμού; Ορισμένοι επενδυτές υποστηρίζουν πως τα μέτρα τόνωσης της οικονομίας έχουν μικρότερη επίδραση κάθε φορά που γίνεται χρήση τους.

«Από το 1981 και μετά οι επενδυτές υποτιμούσαν τη δύναμη που έχουν οι επιπλέον και φθηνότερες πιστώσεις να ενισχύουν την οικονομική ανάπτυξη και τις χρηματοπιστωτικές αγορές», έγραψε ο φημισμένος επενδυτής Μπιλ Γκρος αυτό τον μήνα. «Ομως, έρχεται κάποτε μια εποχή όπου τα μηδενικά επιτόκια δανεισμού, ακόμη και τα αρνητικά επιτόκια, αποτυγχάνουν να δημιουργήσουν επαρκή οικονομική ανάπτυξη», προσθέτει. Και πάλι οι επενδυτές ομολόγων προσφέρουν παρηγοριά, λέγοντας ότι η υποχώρηση των αμερικανικών ομολόγων δεν προβλέπει αναγκαστικά μια πραγματική ύφεση. Ισως μια επιβράδυνση. 

Πηγή: Καθημερινή