Πώς τα capital controls στην Ελλάδα αύξησαν τη ζήτηση για 50ευρα στην ΕΕ

ΦΩΤΟ: ΑΡΧΕΙΟΥ

Τα capital controls στην Ελλάδα αύξησαν κατακόρυφα τη ζήτηση για χαρτονομίσματα των 50 ευρώ στην Ευρωζώνη, καθώς οι τουρίστες που επισκέπτονταν τη χώρα μετέφεραν μαζί τους περισσότερα μετρητά απ’ ότι συνήθως.

Στην ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας επισημαίνεται ότι το  2015 ο αριθμός και η αξία των τραπεζογραμματίων ευρώ σε κυκλοφορία αυξήθηκαν κατά περίπου 7,8% και 6,6% αντίστοιχα. Στο τέλος του έτους ήταν σε  κυκλοφορία 18,9 δισεκ. τραπεζογραμμάτια ευρώ συνολικής αξίας 1.083 δισεκ. ευρώ.

Το τραπεζογραμμάτιο των 50 ευρώ κατέγραψε τον υψηλότερο ετήσιο ρυθμό αύξησης, ο οποίος διαμορφώθηκε στο 11,8% το 2015. Η ζήτηση για αυτή την ονομαστική αξία αυξήθηκε κατακόρυφα γύρω στα μέσα του έτους. Η πιο πιθανή εξήγηση είναι ότι οι τουρίστες που επισκέπτονταν την Ελλάδα μετέφεραν μαζί τους περισσότερα μετρητά από ό,τι συνήθως, λόγω των περιορισμών στις αναλήψεις μετρητών που επιβλήθηκαν στη χώρα (οι οποίοι όμως ίσχυαν μόνο για τους κατοίκους Ελλάδος).

Η παραγωγή τραπεζογραμματίων ευρώ κατανέμεται μεταξύ των ΕθνΚΤ, οι οποίες συνολικά ήταν υπεύθυνες για την παραγωγή 6,0 δισεκ. τραπεζογραμματίων το 2015. Εκτιμάται ότι, σε όρους αξίας, περίπου το 1/4 των τραπεζογραμματίων ευρώ σε κυκλοφορία διακρατείται εκτός της ζώνης του ευρώ, ιδίως σε γειτονικές προς τη ζώνη του ευρώ χώρες. Τραπεζογραμμάτια ευρώ, κυρίως οι ονομαστικές αξίες των 500 και  των 100 ευρώ, διακρατούνται εκτός της ζώνης του ευρώ ως μέσο αποθησαυρισμού,  αλλά και για διακανονισμό συναλλαγών στις διεθνείς αγορές.

Τα μετρητά έχουν το  πλεονέκτημα του άμεσου διακανονισμού, χωρίς να χρειάζεται η αξιολόγηση της  φερεγγυότητας του αντισυμβαλλομένου. Το 2015 ο συνολικός αριθμός των κερμάτων ευρώ σε κυκλοφορία αυξήθηκε κατά 4,7% σε 116,1 δισεκ. τεμάχια στο τέλος του 2015. Στο τέλος του 2015 η αξία των κερμάτων σε κυκλοφορία διαμορφώθηκε σε 26,0 δισεκ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 4% σε σχέση με το τέλος του 2014

Πλαστά τραπεζογραμμάτια ευρώ
Το 2015 το Ευρωσύστημα απέσυρε από την κυκλοφορία περίπου 899.000 πλαστά τραπεζογραμμάτια ευρώ. Σε σύγκριση με τον αριθμό των γνήσιων  τραπεζογραμματίων ευρώ σε κυκλοφορία, το ποσοστό των πλαστών παραμένει σε πολύ χαμηλό επίπεδο. Δημοφιλέστερος στόχος των παραχαρακτών είναι τα τραπεζογραμμάτια των 20 και των 50 ευρώ της πρώτης σειράς τραπεζογραμματίων ευρώ, τα οποία το 2015 αντιπροσώπευαν το 50,5% και 34,2% αντίστοιχα του συνόλου των πλαστών.

Η ελαφρά αύξηση του συνολικού αριθμού των πλαστών τραπεζογραμματίων το 2015 οφειλόταν κυρίως στο αυξημένο μερίδιο των πλαστών τραπεζογραμματίων ονομαστικής αξίας 50 ευρώ.

Η ΕΚΤ εξακολουθεί να συνιστά στο κοινό να επαγρυπνεί όσον αφορά την πιθανότητα απάτης, να μην ξεχνά τον τριπλό έλεγχο (οπτικό, με την αφή και με εξέταση υπό γωνία)και να μη βασίζεται ποτέ σε ένα και μόνο χαρακτηριστικό ασφαλείας. Επίσης, παρέχεται διαρκής εκπαίδευση στους φορείς που κατ’ επάγγελμα χειρίζονται μετρητά, εντός και εκτός Ευρώπης, ενώ διατίθεται επικαιροποιημένο ενημερωτικό υλικό που βοηθά το Ευρωσύστημα στην καταπολέμηση της παραχάραξης.

Η δεύτερη σειρά τραπεζογραμματίων ευρώ
Στις 25.11.2015 τέθηκε σε κυκλοφορία το νέο τραπεζογραμμάτιο των 20 ευρώ, το τρίτο της σειράς “Ευρώπη”.Όπως και τα νέα τραπεζογραμμάτια των 5 και των 10 ευρώ, τα οποία τέθηκαν σε κυκλοφορία τον Μάιο του 2013 και τον Σεπτέμβριο του 2014, το νέο τραπεζογραμμάτιο των 20 ευρώ ενσωματώνει ενισχυμένα χαρακτηριστικά ασφαλείας, όπως υδατογράφημα -προσωπογραφία και έναν βαθυπράσινο αριθμό, ο οποίος δημιουργεί μια αίσθηση κίνησης του φωτός από πάνω προς τα κάτω και αντίστροφα όταν παρατηρείται υπό γωνία και ο οποίος αλλάζει χρώμα.

Το νέο τραπεζογραμμάτιο των 20 ευρώ ενσωματώνει επίσης ένα νέο και καινοτόμο χαρακτηριστικό ασφαλείας: το παράθυρο με την προσωπογραφία στο ολόγραμμα, το οποίο απεικονίζει τη μυθολογική μορφή της Ευρώπης όταν το τραπεζογραμμάτιο κρατείται απέναντι στο φως.