Πιο κοντά στην ανεξαρτησία τους οι Κούρδοι του Ιράκ

ΑΡΜΠΙΛ, ιρακινό Κουρδιστάν. «Το ιρακινό Κουρδιστάν βρίσκεται στην εμπροσθοφυλακή του παγκόσμιο αγώνα εναντίον της πιο ειδεχθούς μορφής τρομοκρατίας. Αν η Δύση δεν μας στηρίξει, θα υποστεί η ίδια πολύ σύντομα τις συνέπειες, όπως έδειξε με τον πιο έντονο τρόπο η κτηνώδης δολοφονία του Αμερικανού δημοσιογράφου Τζέιμς Φόλεϊυ ».

Αυτό είναι το λάιτ-μοτίφ της τοπικής κυβέρνησης των Κούρδων, στο βόρειο Ιράκ, όταν αναφέρονται στη δραματική κρίση που προκάλεσε η επέλαση των φανατικών ισλαμιστών της οργάνωσης «Ισλαμικό Κράτος» στη δυτική Συρία και το βόρειο Ιράκ. Υπό την οπτική αυτή, οι Κούρδοι αξιωματούχοι δικαιολογούν τις πιεστικές εκκλήσεις τους στη Δύση για βαρύ οπλισμό ώστε να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τον αδυσώπητο εχθρό.

Εκκλήσεις, που δεν έμειναν χωρίς αποτέλεσμα. Εδώ στο Αρμπίλ είναι πολύ συνηθισμένο να συναντά κανείς Αμερικανούς ή Βρετανούς -συχνά με προϋπηρεσία στον πόλεμο κατά του Ιράκ, του 2003- σε θέσεις συμβούλων βασικών υπουργείων, ειδικά όταν πρόκειται για εκείνα που έχουν σχέση με την άμυνα, την ασφάλεια, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Οι Αμερικανοί βομβαρδίζουν τους τζιχαντιστές, λειτουργώντας σαν αεροπορία των «Πεσμεργκά», δηλαδή των κουρδικών ενόπλων δυνάμεων και έχουν αρχίσει να στέλνουν όπλα στους πιο αξιόπιστους συμμάχους τους στην περιοχή.

Επιφυλάξεις

Ωστόσο άλλες ισχυρές δυτικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, διατηρούν επιφυλάξεις καθώς φοβούνται ότι τα όπλα που στέλνονται σήμερα στους Κούρδους για να αναχαιτίσουν τους τζιχαντιστές, θα μπορούσαν αύριο να χρησιμοποιηθούν σε έναν καινούργιο πόλεμο, αυτή τη φορά με την κεντρική κυβέρνηση της Βαγδάτης, με διακύβευμα την απόσχιση του Κουρδιστάν και τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους.

Ηδη, η κατάληψη του Κιρκούκ, βασικού πετρελαϊκού κόμβου του βορείου Ιράκ από τους Πεσμεργκά, με αφορμή τη διάλυση του ιρακινού στρατού απέναντι στους τζιχαντιστές, ενίσχυσε αυτούς τους φόβους. Λίγο αργότερα, ο πρόεδρος των Κούρδων, Μασούντ Μπαρζανί, εξήγγειλε δημοψήφισμα με το ερώτημα της ανεξαρτησίας, ενώ επιταχύνονται οι απευθείας εξαγωγές πετρελαίου από την περιοχή σε τρίτες χώρες, μέσω Τουρκίας. Θα αποτελέσει λοιπόν ο πόλεμος τη ματωμένη μήτρα που θα γεννήσει το ανεξάρτητο κουρδικό κράτος, ικανοποιώντας εν μέρει τους ιστορικούς, αλυτρωτικούς πόθους των Κούρδων; «Το δίλημμα δεν βρίσκεται σ’ εμάς, αλλά στους Αραβες γείτονές μας», δηλώνει στην «Κ» ανώτερος αξιωματούχος της τοπικής, κουρδικής κυβέρνησης, υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας. «Εμείς είμαστε όλα αυτά τα χρόνια διατεθειμένοι να παραμείνουμε σε ένα ομόσπονδο ιρακινό κράτος, αλλά μόνον εφόσον εφαρμοστεί πλήρως το υπάρχον σύνταγμα, το οποίο παραβιάστηκε κατά κόρον από την προηγούμενη κυβέρνηση του Μαλικί: Το άρθρο 104 του συντάγματος προέβλεπε δημοψήφισμα στο Κιρκούκ και άλλες αμφισβητούμενες περιοχές, ύστερα από απογραφή πληθυσμού υπό την εποπτεία του ΟΗΕ, για να αποφασιστεί αν μείνουν στη διοίκηση της Βαγδάτης ή αν περάσουν στο ιρακινό Κουρδιστάν. Αυτά δεν έγιναν ποτέ, όπως δεν εφαρμόστηκαν οι προβλεπόμενες διαδικασίες για τη διανομή των εσόδων από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Αν συνεχιστεί η ίδια πολιτική από τη Βαγδάτη, ειδικά ύστερα από όσα μεσολάβησαν κατά την πρόσφατη κρίση, είναι αδύνατο να παραμείνουμε σ’ αυτό το κράτος και θα επιλέξουμε την ανεξαρτησία».

Ανάλογες ήταν οι εκτιμήσεις Ευρωπαίου διπλωμάτη στο Αρμπίλ. «Οι Κούρδοι του Ιράκ κινούνται με πολύ μετρημένα, υπολογισμένα βήματα. Τώρα εκτιμούν ότι η κρίση με το Ισλαμικό Κράτος τους προσφέρει μια χρυσή ευκαιρία. Εχοντας ενισχυθεί στρατιωτικά από τη Δύση, θα οργανώσουν, πιθανότατα, το δημοψήφισμα μέχρι τον Νοέμβριο και είναι μάλλον βέβαιο ότι το 60-70% του πληθυσμού, ακόμη και στις αμφισβητούμενες περιοχές όπως το Κιρκούκ, θα ταχθεί υπέρ της απόσχισης. Αλλά αυτό δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι ο Μπαρζανί θα κηρύξει την άλλη ημέρα ανεξαρτησία. Θα το κρατήσει σαν ένα πολύ ισχυρό διαπραγματευτικό όπλο στη φαρέτρα του για να υπαγορεύσει τους όρους του στη Βαγδάτη και… βλέποντας και κάνοντας».

«Επειτα από όσα έγιναν με την προέλαση του Ισλαμικού Κράτους, η οποία, κακά τα ψέματα, είχε την υποστήριξη ή τουλάχιστον την ανοχή μεγάλου τμήματος των σουνιτών Αράβων, δεν υπάρχει άλλη λύση από τη μετατροπή του Ιράκ σε συνομοσπονδία, με ένα σιιτικό, ένα σουνιτικό και ένα κουρδικό αυτόνομο κράτος», μας λέει ο ίδιος Κούρδος αξιωματούχος. «Είναι ενδιαφέρον ότι μέχρι το 2005, υπέρ της συνομοσπονδίας τάσσονταν οι Κούρδοι και οι σιίτες, ενώ οι σουνίτες, που είχαν κυρίαρχο ρόλο επί Σαντάμ Χουσεΐν, πίστευαν ότι θα ξανάρθουν στα πράγματα χάρη στην πεισματική αντίστασή τους απέναντι στους Αμερικανούς και ότι θα τους πέταγαν έξω από τη Βαγδάτη. Σήμερα, είναι οι σουνίτες που πιέζουν για ένα “Σουνιτιστάν”, ανάλογο με το ιρακινό Κουρδιστάν, με τις δικές του ένοπλες δυνάμεις και τη δική του τοπική κυβέρνηση, έχοντας υποστεί επί χρόνια έντονη καταπίεση από την κυβέρνηση των σιιτών. Σε κάθε περίπτωση, το δίλημμα που τίθεται για το Ιράκ είναι, με ρεαλιστικούς όρους, συνομοσπονδία ή διάλυση».

Η αντικατάσταση του κατά γενική ομολογία αποτυχημένου σιίτη πρωθυπουργού Νούρι αλ Μαλικί από τον επίσης σιίτη, αλλά μετριοπαθέστερο Χάιντερ αλ Αμπάντι, με τη στήριξη τόσο των ΗΠΑ όσο και του γειτονικού Ιράν έτυχε ευμενούς υποδοχής από τους Κούρδους. Η κυβέρνηση του Αρμπίλ έστειλε αντιπροσώπους στη Βαγδάτη στις διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό νέας, αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης και οι πληροφορίες μας λένε ότι η νέα κυβέρνηση μπορεί να ανακοινωθεί και την εβδομάδα που έρχεται. Σε κάθε περίπτωση, ό,τι κερδίζεται με τα όπλα πολύ δύσκολα ανατρέπεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Οι «Πεσμεργκά» ήρθαν για να μείνουν στο Κιρκούκ και τις άλλες αμφισβητούμενες περιοχές, ανεβάζοντας από πέντε σε οκτώ εκατομμύρια τον πληθυσμό του ολοένα και λιγότερο «ιρακινού» Κουρδιστάν.

Μάχες στο φράγμα της Μοσούλης

Στο μεγάλο φράγμα της Μοσούλης οι Κούρδοι ελέγχουν την κατάσταση αλλά οι τζιχαντιστές επιχειρούν αντεπίθεση και οι δημοσιογράφοι αναγκάστηκαν χθες να εγκαταλείψουν την περιοχή. Ο επικεφαλής των Πεσμεργκά Μανσούρ Μπαρζανί, γιος του προέδρου του Κουρδιστάν, είπε ότι απώθησαν τους τζιχαντιστές δώδεκα χιλιόμετρα από το φράγμα και επιχειρούν να προωθηθούν και προς τη Μοσούλη. Σφοδρές μάχες και στην Τζαλάουα της Σουλεϊμανίγιας. Οι τζιχαντιστές είχαν 17 νεκρούς, ενώ οι Πεσμεργκά έχασαν 12 άνδρες.

Πηγή: Καθημερινή