Παράπονα στη σχέση: Γιατί θέλει πάντα να κάνει το δικό του;

ΦΩΤΟ: ΑΡΧΕΙΟΥ

Πώς άνδρες και γυναίκες διαφέρουν στη λήψη αποφάσεων και τι προβλήματα δημιουργεί αυτή η διαφορά

Κείμενο του ψυχοθεραπευτή John Gray

Όπως ένας άντρας έχει την ικανότητα να συγκεντρώνεται υπερ­βολικά, το ίδιο και μια γυναίκα μπορεί εύκολα να ανοίγεται υπερβολικά. Αυτή η κατάσταση επηρεάζει πάρα πολύ τον τρό­πο με τον οποίο οι άντρες και οι γυναίκες παίρνουν τις απο­φάσεις. Οι πολύ ανοιχτές γυναίκες αντιλαμβάνονται τόσες εναλλακτικές λύσεις ώστε δύσκολα μπορούν να συγκεντρωθούν σε μία και να πάρουν μια απόφαση. Για παράδειγμα, μπορεί να περάσουν ολόκληρες μέρες ψάχνοντας να βρουνακριβώς το σωστό δώρο γενεθλίων για το σύζυγό τους, εξετάζοντας τόσες επιλογές που στο τέλος δεν μπορούν ν’ αποφασίσουν.

Για έναν άντρα η συμπεριφορά αυτή είναι ακατανόητη. Για­τί, αντίθετα, εκείνος συγκεντρώνεται για ν’ αγοράσει ένα δώρο, αποφασίζει γρήγορα, χάνοντας ίσως την ευκαιρία να Βρει ένα καλύτερο δώρο, γιατί δεν ασχολήθηκε αρκετά με τις επιλογές που είχε.

Επειδή οι γυναίκες στρέφονται περισσότερο στις σχέσεις, συχνά συμπεριλλαμβάνουν κι άλλους στη διαδικασία λήψης μιας απόφασης. Πριν πάρουν μια απόφαση, τη συζητούν με άλ­λους -ιδιαίτερα μ’ αυτούς που τους αφορά αυτή η απόφαση- και στο τέλος καταλήγουν σε μια απόφαση από κοινού. Αντί­θετα, οι άντρες παίρνουν την απόφαση μόνοι τους και μετά εί­ναι έτοιμοι να την αλλάξουν, ανάλογα με την αντίδραση που έχουν από τους άλλους. Ο άντρας πρώτα αποφασίζει μόνος του, κρυμμένος στη “σπηλιά” του, και μετά συζητάει με τους άλλους. Εάν το αρχικό συμπέρασμά του δεν γίνει αποδεκτό, τό­τε αποσύρεται και πάλι στο στρατηγείο του

Χωρίς μια ειλικρινή κατανόηση αυτών των διαφορών στον τρόπο λήψης αποφάσεων, είναι επόμενο να επακολουθήσουν συγκρούσεις, σύγχυση και μνησικακία. Όταν εκείνος αποφασί­ζει μόνος του, χωρίς να ενδιαφερθεί να μάθει πώς αισθάνεται η σύντροφός του, είναι Βέβαιο πως εκείνη θα νιώσει ότι την αγνοούν, δεν τη σέβονται και τη θεωρούν ασήμαντη. Στην πραγματικότητα, εκείνος δεν αντιλαμβάνεται ότι η γυναίκα πε­ριμένει να συμμετέχει στη διαδικασία λήψης της απόφασης. Συ­μπεραίνει λανθασμένα ότι, αν η γυναίκα του είχε κάτι να πει, θα το έλεγε. Δεν συνειδητοποιεί ότι η ανάγκη της είναι να συμ­μετέχει και να της δοθεί η ευκαιρία να εκφραστεί.

Εκείνη, πάλι, δεν αντιδρά, γιατί συμπεραίνει ότι εκείνος πήρε αυταρχικά τις αποφάσεις του χωρίς να την υπολογίσει. Δεν συνειδητοποιεί ότι της πρότεινε την καλύτερη απόφαση που μπορούσε αυτός να πάρει, και ότι, τώρα, είναι ανοιχτός για συζήτηση. Αυτή η συμπεριφορά δημιουργεί σύγχυση στη γυναί­κα, γιατί εκείνη, για να πάρει μια απόφαση, συγκεντρώνει πρώ­τα όλες τις πληροφορίες – βέβαια, η δική της απόφαση είναι πιο τελεσίδικη από του άντρα.

Για παράδειγμα, μπορεί ένας σύζυγος να πει στη γυναίκα Του: «Πιστεύω πως πρέπει να πάμε για δέκα μέρες διακοπές Τον Ιούνιο. Μπορούμε να πάμε κάμπινγκ και να περάσουμε θαύμα». Ακούγοντάς τον εκείνη μένει άφωνη. Δεν μπορεί να  πιστέψει ότι πήρε την απόφαση μόνος του, χωρίς καν να τη ρωτήσει αν, πότε και πού θα ήθελε να πάνε για διακοπές.

Εκείνος πιστεύει ότι, αν αυτή δεν συμφωνεί με την ιδέα του, θα το κουβεντιάσει. ‘Ετσι, όταν η γυναίκα του δεν του απα­ντάει, αυτός νομίζει ότι η ιδέα του είναι αποδεκτή. Εκείνη, απ’ την πλευρά της, προσπαθεί να συνελθεί απ’ το σοκ, καθώς “διαπιστώνει” ότι ο άντρας της είναι τόσο εγωιστής, ώστε να μην την υπολογίσει προτού βγάλει μια τελική απόφαση. Της φάνηκε σαν να της είπε: «Αποφάσισα ότι θα πάμε κάμπινγκ για δέκα μέρες τον Ιούνιο και δεν μου καίγεται καρφί αν εσύ θέ­λεις ή δεν θέλεις. Τελεία και παύλα». Είναι σημαντικό να προ­σέξουμε ότι δεν είπε τίποτα τέτοιο, αλλά έτσι ερμηνεύεται στη γυναικεία γλώσσα. Η γυναίκα αντιδρά συναισθηματικά στη σκέ­ψη του και την ερμηνεύει σαν απόφασή του, ενώ εκείνος είναι ανοιχτός για συζήτηση.

Μερικές γυναίκες το καταλαβαίνουν αυτό., Όταν ένας άντρας παίρνει μια απόφαση, ξέρουν πως είναι ανοιχτός να τη συζητήσει και να κάνει αλλαγές. Πάντως, οι περισσότερες γυναίκες δεν αντιλαμβάνονται αυτή τη διαφορά. Είτε του κρατάνε κακία για την απόφαση ή τρομοκρατούνται, εκείνος, πάλι όταν αισθανθεί ότι δεν τον εμπιστεύονται ή ότι του κρατάνε μούτρα, τότε μουλαρώνει και γίνεται άκαμπτος, ενώ, αν ένιωθε ότι η απόφαση που πήρε βρίσκει εκτίμηση, τότε θα ήταν ανοιχτός για κάθε αλλαγή. Οι γυναίκες δεν έχουν πολλές πιθανότητες να διακρίνουν αυτή την αντρική ευελιξία, γιατί, με το που παίρνει ο άντρας μια απόφαση, πιστεύουν ότι πρέπει ν’ αγωνι­στούν για να μπορέσουν να εισακουστούν. Με την εμμονή τους, πάλι, οι άντρες χάνουν κάθε διάθεση για κάποια αλλαγή και προστατεύονται με ηθικολογίες και ακαμψία.

Από την άλλη, οι άντρες ενοχλούνται με τη γυναικεία δη­μοκρατική διαδικασία λήψης αποφάσεων. Τους φαίνεται ότι τραβάει πολύ και θα είναι κουραστική. Μια γυναίκα ψάχνει κά­νοντας πολλές ερωτήσεις προτού πάρει μια απόφαση. Συχνά ο άντρας συμπεραίνει ότι εκείνη προσποιείται ότι δεν ξέρει τι θέ­λει – η αλήθεια όμως είναι ότι της χρειάζεται χρόνος για να με­λετήσει όλες τις εναλλακτικές λύσεις και ν’ ακούσει διάφορες γνώμες πριν αποφασίσει. Μπορεί να γίνει έξαλλος γιατί νομίζει ότι εκείνη χρησιμοποιεί την άγνοιά της για να τον ελέγξει.

Για παράδειγμα, ο Τζο έχει αποφασίσει οτι θέλει να παει για κάμπινγκ με την οικογένεια του το καλοκαίρι. Λέει: «Νομί­ζω ότι δεν θα ’ταν άσχημο να πάμε για κάμπινγκ το καλοκαί­ρι». Η Μάρθα απαντάει: «Δεν ξέρω. Λεν έχω ακόμα σκεφτεί για τις διακοπές μας».

Το “δεν ξέρω” είναι μια πολύ δημιουργική πνευματική κα­τάσταση. Απ’ αυτήν η Μάρθα μπορεί να ανιχνεύσει τη διαίσθη­σή της και συγχρόνως να παραμείνει ανοιχτή σε ένα σωρό πη­γές πληροφοριών που είναι γύρω της. Απελευθερωμένη από τα όρια της σκέψης και της λογικής, μπορεί να ανταποκριθεί στα εσωτερικά της συναισθήματα.

Ο Τζο όμως νομίζει ότι το “δεν ξέρω” σημαίνει ότι η Μάρ­θα απορρίπτει την πρότασή του. Θυμωμένος σκέφτεται: «Δεν μ’ αρέσει να με τρενάρει. Αργεί τόσο πολύ να πει τη γνώμη της. Αν δεν θέλει να πάμε, γιατί δεν το λέει; Της αρέσει τόσο να ελέγχει».

Για να καθησυχάσει την ανησυχία του, επειδή της χρειάζε­ται περισσότερος χρόνος για να πάρει μια απόφαση, η Μάρθα μπορούσε να πει: «Νομίζω πως είναι καλή ιδέα, αλλά μου χρει­άζεται λίγος χρόνος να τη σκεφτώ. €κτιμώ την υπομονή σου». Ή «Ακούγεται καλά. Ας το κουβεντιάσουμε και με τα παιδιά να δούμε αν συμφωνούν κι εκείνα να έρθουν». Ή «Δεν έχουμε πά­ει κάμπινγκ εδώ και πολλά χρόνια. Λαμπρή ιδέα! Πριν πάρου­με την τελική απόφαση, μπορείς να μ’ αφήσεις μερικές μέρες να το σκεφτώ;».

Αυτού του είδους οι απαντήσεις μπορούν να βοηθήσουν να γίνει ο Τζο πιο υπομονετικός – και να κάνει ευκολότερη τη ζωή της, σεβόμενος την ανάγκη της να έχει περισσότερο χρό­νο προκειμένου να πάρει μια απόφαση.

Απόσπασμα από το βιβλίο Άντρες και Γυναίκες διαφορές και ομοιότητες. Ευχαριστούμε τις εκδόσεις Θυμάρι για την ευγενική παραχώρηση του υλικού