Ουκρανία: Εκεχειρία και 17,5 δισ. $ από ΔΝΤ

Καθώς το μελάνι από τη νέα συμφωνία εκεχειρίας που υπογράφηκε χθες το μεσημέρι στο Μινσκ δεν έχει ακόμη στεγνώσει, οι Ευρωπαίοι ηγέτες εκφράζουν αμφιβολίες για το κατά πόσο τα εμπλεκόμενα μέρη, Κίεβο και φιλορώσοι, θα κάνουν πράξη όσα συμφωνήθηκαν, ασκώντας έτσι πίεση προς όλες τις πλευρές.

 

Η συμφωνία, που αποτελεί μια «αχτίδα ελπίδας», σύμφωνα με τη Γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ, και ένα «δυνάμει σημαντικό βήμα μπροστά», σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, επετεύχθη ύστερα από 17 ώρες τετραμερών διαπραγματεύσεων (Γερμανία, Γαλλία, Ρωσία, Ουκρανία) στο Μινσκ και θέτει έναν οδικό χάρτη για την ειρήνευση στην Ανατολική Ουκρανία δεσμεύοντας το Κίεβο και τους φιλορώσους ατάκτους για ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών.

 

Πιο συγκεκριμένα, η (δεύτερη) συμφωνία του Μινσκ προβλέπει πλήρη κατάπαυση του πυρός από τα ξημερώματα της Κυριακής, την απόσυρση των βαρέων όπλων από τη ζώνη των εχθροπραξιών εντός 14 ημερών, τη μετατροπή της ζώνης αυτής σε αποστρατιωτικοποιημένη, εκατέρωθεν αμνηστία και ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου και των ομήρων.

 

Σε περίπτωση που αυτοί οι βραχυπρόθεσμοι στόχοι επιτευχθούν και η επιτήρηση της εκεχειρίας από απεσταλμένους του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (OSCE) έχει αποτέλεσμα, οι εμπλεκόμενες πλευρές δεσμεύονται για ανάληψη συγκεκριμένων πολιτικών αποφάσεων προς την κατεύθυνση της αποκλιμάκωσης και της ειρήνης.

 

Από την πλευρά της η ουκρανική πλευρά δεσμεύεται να αναθεωρήσει το Σύνταγμα της χώρας που θα προβλέπει «ειδικό καθεστώς» για τις ανατολικές επαρχίες, την αποκέντρωση του πολιτικού ελέγχου και αναγνώριση της «διασυνοριακής συνεργασίας» των ανατολικών επαρχιών με τη Ρωσία.

 

Οσον αφορά στο θέμα των συνόρων με τη Ρωσία, η συμφωνία προβλέπει επίσης την επανάκτηση του ελέγχου τους από το Κίεβο μετά τη συνταγματική αναθεώρηση και την προκήρυξη εκλογών στην Ανατολική Ουκρανία. Σημειώνεται ότι όσον αφορά στο Ντεμπάλτσεβε, που αυτή την περίοδο είναι στο επίκεντρο των συγκρούσεων, η συμφωνία δεν προβλέπει κάτι συγκεκριμένο, καθώς ούτε το Κίεβο αλλά ούτε οι δυνάμεις των φιλορώσων δεν συμφώνησαν για μια απόσυρση των δυνάμεών τους από την πόλη.

 

Παραχώρηση σε Πούτιν

 

Μεταξύ άλλων έγινε γνωστό ότι οι Μέρκελ και Ολάντ σε μια προσπάθεια να μαλακώσουν τη ρωσική στάση παραχώρησαν στον Βλαντιμίρ Πούτιν θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου που θέλουν να υπογράψουν ΕΕ και Ουκρανία.

 

Παρότι οι στόχοι που έχουν τεθεί είναι συγκεκριμένοι και το πλάνο αν και πολύπλοκο έχει συνοχή, όλες οι πλευρές αναφέρουν ότι για να εφαρμοστεί η συμφωνία στην πράξη χρειάζεται πολλή δουλειά.

 

Οπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Φρανσουά Ολάντ προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ απευθείας από το Μινσκ, «οι επόμενες ώρες θα είναι καθοριστικές, η συμφωνία δεν εγγυάται την επιτυχία των προσπαθειών για ειρήνευση».

 

Παρόμοιες εκτιμήσεις έκανε και ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο, υποστηρίζοντας ότι «η εφαρμογή της εκεχειρίας δεν θα είναι εύκολη». Οπως ανέφερε λίγο μετά την υπογραφή της συμφωνίας στο Μινσκ, «οι τρομοκράτες που υποστηρίζει η Ρωσία εξαπέλυσαν νέα επίθεση».

 

Σημειώνεται εδώ ότι νωρίτερα εκπρόσωπος του ουκρανικού στρατού υποστήριξε ότι την ώρα που ήταν σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις στο Μινσκ, 50 ρωσικά άρματα μάχης, 40 πυραυλικά συστήματα και 40 τεθωρακισμένα οχήματα πέρασαν τα σύνορα με την Ουκρανία.

 

Στο ίδιο πνεύμα ήταν και η ανακοίνωση του ΝΑΤΟ για τη συμφωνία, με τον γ.γ. της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ να χαιρετίζει από τη μια την υπογραφή της, αλλά από την άλλη να τονίζει ότι «η κλιμάκωση της σύγκρουσης την Πέμπτη είναι αντίθετη με το πνεύμα της συμφωνίας».

 

Για κλιμάκωση που κινείται αντίθετα από όσα συμφωνήθηκαν έκανε λόγο και η σχετική ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, παρότι οι ΗΠΑ διά στόματος του Αμερικανού ΥΠΕΞ άφησαν να εννοηθεί ότι σε περίπτωση που η συμφωνία υλοποιηθεί οι κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας μπορεί και να χαλαρώσουν. Από την πλευρά της η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Φεντερίκα Μογκερίνι, υποστήριξε ότι οι συζητήσεις για περαιτέρω κυρώσεις δεν θα γίνουν άμεσα. Διπλωμάτες, από την άλλη, ανέφεραν ότι οι κυρώσεις θα προχωρήσουν κανονικά τη Δευτέρα.

Σωσίβιο 17,5 δισ. δολαρίων στο Κίεβο από το ΔΝΤ

 

Την ώρα που στο Μινσκ οι διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία ειρήνευσης βρίσκονταν ακόμη σε εξέλιξη, στις Βρυξέλλες η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), Κριστίν Λαγκάρντ, ανακοίνωνε την υπογραφή συμφωνίας με το Κίεβο για ένα πρόγραμμα διάσωσης της Ουκρανίας ύψους 17,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

 

Η ουκρανική οικονομία βρίσκεται ένα βήμα πριν από τη χρεοκοπία καθώς οι εξελίξεις και η συνεχιζόμενη αποσταθεροποίηση έχουν προκαλέσει την κατάρρευση της αξίας της χρίβνια, του ουκρανικού νομίσματος, και έχουν εκτινάξει στα ύψη τον πληθωρισμό. Το νέο πρόγραμμα, όπως ανακοινώθηκε, έρχεται να αντικαταστήσει το ήδη υπάρχον πρόγραμμα που είχαν συμφωνήσει οι δύο πλευρές το 2014 καθώς αυτό δεν κατάφερε να σταθεροποιήσει την ουκρανική οικονομία.

 

Σύμφωνα με την Κριστίν Λαγκάρντ, το νέο πρόγραμμα πιθανόν να αποτελέσει ένα «σημείο καμπής» για το Κίεβο. Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά η επικεφαλής του Ταμείου, το τετραετές πρόγραμμα είναι «ένα φιλόδοξο πρόγραμμα, είναι ένα σκληρό πρόγραμμα και δεν είναι χωρίς ρίσκο, όμως την ίδια ώρα είναι ένα ρεαλιστικό πρόγραμμα και η ουσιαστική υλοποίησή του, ύστερα από εξέταση και έγκριση από το διοικητικό μας συμβούλιο, μπορεί να αποτελέσει ένα σημείο καμπής για την Ουκρανία».

 

Λαγκάρντ

Στόχος του προγράμματος είναι, σύμφωνα με την κ. Λαγκάρντ, η άμεση οικονομική σταθεροποίηση, καθώς και η υλοποίηση μεταρρυθμίσεων με στόχο την ανάπτυξη μεσοπρόθεσμα και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης του ουκρανικού λαού.

 

Σημειώνεται ότι από το προηγούμενο πρόγραμμα στην Ουκρανία έφτασαν συνολικά 4,6 δισεκατομμύρια και έτσι η βοήθεια μόνο από το ΔΝΤ ανέρχεται σε 22 δισεκατομμύρια δολάρια. Συνολικά το ποσό που θα λάβει η Ουκρανία από τη διεθνή κοινότητα ανέρχεται σε 40 δισεκατομμύρια δολάρια, καθώς μεταξύ άλλων η Παγκόσμια Τράπεζα θα παράσχει 2 δισεκατομμύρια δολάρια άμεσα, οι ΗΠΑ παρέχουν άλλα 2 δισεκατομμύρια σε εγγυήσεις δανείων και η ΕΕ άλλα 2 δισεκατομμύρια δολάρια σε δάνεια.

 

Ενας από τους βασικούς πυλώνες του προγράμματος βοήθειας είναι η βαθιά αναδιάρθρωση της κρατικής εταιρείας φυσικού αερίου Naftogaz. Στο πλαίσιο του προηγούμενου προγράμματος η ουκρανική κυβέρνηση είχε αυξήσει την τιμή του φυσικού αερίου για τα νοικοκυριά κατά 50%, όμως η κατάρρευση της αξίας της χρίβνια κατά περίπου 50% δεν επέτρεψε στη Naftogaz να έχει τα προσδοκώμενα κέρδη.

 

Ετσι, με το νέο πρόγραμμα η κυβέρνηση δεσμεύεται σε νέα αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου για τα νοικοκυριά, σε αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα, μεταρρυθμίσεις στον τρόπο διοίκησης των κρατικών επιχειρήσεων και αλλαγές στη νομοθεσία για την καταπολέμηση της διαφθοράς και για την καλύτερη λειτουργία της Δικαιοσύνης. Οπως αποκάλυψε η Κριστίν Λαγκάρντ μεταξύ άλλων, η ουκρανική κυβέρνηση θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τους δανειστές της για τη μείωση του κόστους δανεισμού.

 

Πηγή: Έθνος