«Ωρολογιακή βόμβα» το χρέος της Πορτογαλίας

Τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα στην Ελλάδα, ωστόσο η πραγματική «ωρολογιακή βόμβα» στα θεμέλια της Ευρωζώνης φαίνεται ότι βρίσκεται στην Πορτογαλία.

Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν σε δημοσιεύματά τους το MarketWatch και οι Financial Times, προειδοποιώντας πως τα φαινόμενα πολλές φορές απατούν. Παρότι το Βερολίνο και το ΔΝΤ έχουν ποντάρει πολλά στην πλήρη οικονομική ανάκαμψη της Πορτογαλίας, που θα ήταν η πλήρης επιβεβαίωση της «συνταγής» η οποία εφαρμόστηκε στα… αμαρτωλά παιδιά της Ευρωζώνης, η πορτογαλική οικονομία παραμένει ιδιαίτερα εύθραυστη.

Το σημαντικότερο πρόβλημα της Πορτογαλίας είναι το τεράστιο χρέος της, το οποίο, όπως σημειώνουν αναλυτές, δεν είναι βιώσιμο καθώς αγγίζει το 130%. Προκειμένου το χρέος αυτού του ύψους να είναι βιώσιμο, μια χώρα χρειάζεται ανάπτυξη της τάξης του 3% ετησίως και δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η Λισαβόνα μπορεί να πετύχει τέτοιους ρυθμούς.

Ακόμα πιο ανησυχητικό, όμως, είναι ένα άλλο στοιχείο: το 70% του χρέους ανήκει σε ξένους. Και άλλες χώρες, όπως η Φινλανδία και η Λετονία, έχουν υψηλό ποσοστό του χρέους τους σε ξένα χέρια, ωστόσο έχουν μικρό χρέος. Η Ιταλία, η οποία έχει ένα δυσθεώρητο χρέος, έχει την τύχη οι οφειλές να είναι στο εσωτερικό της χώρας. Η Πορτογαλία έχει την «πρωτοτυπία» να συνδυάζει τα δύο αρνητικά στοιχεία, δηλαδή υψηλότατο χρέος και σε ξένα χέρια. Και το πράγμα δεν τελειώνει εδώ: αν αθροίσουμε το ιδιωτικό και το δημόσιο χρέος, η Πορτογαλία έχει περισσότερο χρέος από κάθε χώρα στην Ευρωζώνη, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης. Η «τρόικα» των δανειστών είχε παρουσιάσει τη Λισαβόνα σαν τον… απουσιολόγο της Ευρωζώνης, που όχι μόνο έκανε με ζήλο τα μαθήματά του, αλλά κατάφερε να βγει από το μνημόνιο και να επιστρέψει στην ανάκαμψη.

Οι αναλυτές επισημαίνουν, όμως, ότι δεν πρόκειται για βιώσιμη ανάκαμψη. Εκ πρώτης όψεως η χώρα φαίνεται να βρίσκεται σε καλύτερα επίπεδα απ’ ό,τι πριν από τρία χρόνια, έχοντας υποστεί μέτρα αυστηρής λιτότητας. Δεν βρίσκεται σε μνημόνιο, η οικονομία δείχνει να αναπτύσσεται, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,4% το τελευταίο τρίμηνο κλείνοντας έναν ετήσιο κύκλο ανάπτυξης στο 1,5%. Ομως τα κακά νέα είναι ότι αυτή η μικρή ανάπτυξη αποτελεί κατά κύριο λόγο αποτέλεσμα καταναλωτικών δαπανών και μιας κυκλικής αύξησης στις επενδύσεις. Οι εξαγωγές, όμως, εξακολουθούν να βρίσκονται σε πτωτική πορεία και η ανεργία αυξήθηκε στο 13,7%.

Το πρώτο «κρας τεστ» έγινε πριν από λίγες ημέρες. Με την Ελλάδα σε τροχιά σύγκρουσης με τους πιστωτές της, το κόστος δανεισμού για την Πορτογαλία αυξήθηκε απότομα, φτάνοντας το υψηλότερο επίπεδο της χρονιάς.

Το γεγονός αυτό προκάλεσε έντονη ανησυχία στη Λισαβόνα ότι οι πιέσεις που θα ασκηθούν στην οικονομία της θα είναι τεράστιες, ιδιαίτερα στην περίπτωση ενός Grexit. Επιπλέον, αργότερα μέσα στη χρονιά η χώρα έχει εκλογές, κάτι που μπορεί να πυροδοτήσει ακόμα μία πορτογαλική κρίση.

Πηγή: Έθνος