Όπλο του πολίτη οι Επιτροπές Φιλικού Διακανονισμού

ΦΩΤΟ: ΑΡΧΕΙΟΥ

Η Επιτροπή Φιλικού Διακανονισμού είναι μια υπηρεσία που λειτουργεί στους δήμους όλης της χώρας και έχει ως σκοπό της να μεσολαβήσει μεταξύ του δημότη-καταναλωτή και να του βρει εξωδικαστική λύση σε κάποια διαφορά του με μία επιχείρηση.

Όμως υπάρχουν διάφορα προβλήματα. Πολλοί δημότες δεν γνωρίζουν ότι λειτουργεί αυτή η υπηρεσία στο δήμο τους, σε άλλους δήμους η επιτροπή υπάρχει αλλά δεν λειτουργεί, ενώ σε άλλους δήμους, με τρανό παράδειγμα αυτό του δήμου Αθηναίων, η συγκεκριμένη επιτροπή δεν έχει καν συσταθεί.

Με το θέμα ασχολήθηκε σε ειδική ενότητα το Radio1d.gr μετά από έρευνα που έκαναν οι συντελεστές του ραδιοφωνικού σταθμού.

Όπως προέκυψε, σε αρκετούς δήμους, με πρώτο το δήμο Αθηναίων, η Επιτροπή Φιλικού Διακανονισμού δεν έχει καν συσταθεί. Αιτία είναι ότι οι δήμοι ζητούν χρήματα από το κράτος για να λειτουργήσουν τη συγκεκριμένη επιτροπή και έχουν υποβάλλει ένσταση στον ιδρυτικό του νόμο. Οπότε υπάρχει αναμονή χρόνων μέχρι να ληφθεί η απόφαση από τον υπουργό Εσωτερικών. Σε άλλες περιπτώσεις, εμπόδιο για τη σύσταση της συγκεκριμένης επιτροπής είναι ακριβώς ο νόμος που προβλέπει να είναι τα μέλη της αποδεκτά από το μεγαλύτερο ποσοστό δημοτικών συμβούλων σε έναν δήμο και όχι μόνο από τη διοίκηση του δήμου. Απαιτεί δηλαδή συναίνεση της δημοτικής αρχής και μείζονος αντιπολίτευσης στο δημοτικό συμβούλιο. Και αυτή η ακριβώς η προϋπόθεση που ουσιαστικά θα καθιστούσε την επιτροπή αδιάβλητη, μετατράπηκε σε εμπόδιο για τη σύστασή της.

Το ιστορικό ίδρυσης αυτών των επιτροπών και της λειτουργίας της στους δήμους ξεκινά από το 1994. Αλλά, τόσα χρόνια μετά, σε κάποιους δήμους είναι παντελώς ανύπαρκτες.

Οι Επιτροπές Φιλικού Διακανονισμού (ΕΦΔ) αρχικά έδρευαν στις κατά τόπους Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις της χώρας και στις οποίες μπορούσαν να προσφεύγουν οι πολίτες-καταναλωτές για τη φιλική διευθέτηση των διαφορών τους με προμηθευτές. Ο θεσμός του φιλικού διακανονισμού των καταναλωτικών διαφορών από τις ΕΦΔ εισήχθη στην Ελληνική έννομη τάξη με το άρθρο 11 του ν. 2251/1994, ενώ με το άρθρο 3 του ν. 3297/2004 η αρμοδιότητα της συγκρότησης των ΕΦΔ πέρασε στον Συνήγορο του Καταναλωτή, ο οποίος µε απόφασή του μπορούσε να διορίζει και να παύει τα µέλη τους. Παράλληλα, ο Συνήγορος του Καταναλωτή απέκτησε τη δυνατότητα επανεξέτασης των πορισμάτων των Επιτροπών, διασφαλίζοντας έτσι την ενότητα των αποφάσεων των περιφερειακών αυτών οργάνων και την ομοιόμορφη εφαρμογή των ουσιαστικών και δικονομικών διατάξεων.

Σκοπός της υπαγωγής των ΕΦΔ στον Συνήγορο του Καταναλωτή υπήρξε η ενδυνάμωση του κύρους και της αξιοπιστίας του θεσμού και εν γένει η αναβάθμιση των αρμοδιοτήτων των Επιτροπών, ο ρόλος των οποίων έγινε κατ’ αυτόν τον τρόπο περισσότερο ουσιαστικός και αποτελεσματικός.

Με το άρθρο 94, παρ. 2 του ν. 3852/2010 για τη «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης» (Πρόγραμμα «Καλλικράτης») η αρμοδιότητα της σύστασης των ΕΦΔ, καθώς επίσης της τήρησης αρχείων των πορισμάτων τους και της τήρησης μητρώου καταναλωτών, μεταβιβάζεται πλέον στους Δήμους, όπως αυτοί συγκροτούνται σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του υπόψη νόμου, προκειμένου ο επιτυχημένος αυτός θεσμός να συνεχίσει το έργο του στο καινούργιο οργανωτικό σχήμα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης της χώρας μας.

Κατά τον νόμο (άρθρο 95, παρ. 1, εδ. α’), η πρόσθετη αυτή αρμοδιότητα ασκείται από τους Δήμους της χώρας από 1ης Ιανουαρίου 2011, ενώ με Απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης ρυθμίζεται κάθε ειδικό, τεχνικό και λεπτομερειακό ζήτημα που σχετίζεται με την άσκηση της νέας αρμοδιότητας, την αναγκαία προς τούτο υλικοτεχνική υποδομή και την παροχή διοικητικής υποστήριξης (άρθρο 95, παρ. 7).