Νάντια Γιαννακοπούλου: τοποθέτηση μου στην πρώτη Διαρκή Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης
«Στην Ελλάδα, η εισαγωγή και ρύθμιση του θεσμού συντελέσθηκε με τον ν. 3898/2010, μια πρωτοβουλία της Κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ που αποτέλεσε ένα αυτοτελές νομοθέτημα για τη διαμεσολάβηση στις αστικές και εμπορικές διαφορές»
Στην πρώτη Διαρκή Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης τοποθετήθηκε η ειδική αγορήτρια του Τομέα Δικαιοσύνης βουλευτής Β2 Δυτ. Τομέα Αθήνας, κα Νάντια Γιαννακοπούλου, σχετικά με το σχέδιο νόμου «Διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις – Περαιτέρω εναρμόνιση της Ελληνικής Νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2008/52/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Μάϊου 2008», τονίζοντας πως «με δεδομένο ότι το άρθρο 1 ν. 3898/2010 παραμένει σε ισχύ, θα ήταν πιο σωστό το νέο σχέδιο νόμου να οδηγούσε στην τροποποίηση του αρχικού νόμου της διαμεσολάβησης (ν. 3898/2010), με την εισαγωγή των νέων διατάξεων σε ένα αυτοτελές νομοθετικό πλαίσιο της διαμεσολάβησης, που θα εγγυάται το κύρος του θεσμού και την αναγκαία ασφάλεια δικαίου.
Προσπαθείτε να οικειοποιηθείτε και αυτή τη μεταρρύθμιση του ΠΑΣΟΚ. Θα μπορούσατε να το κάνετε πιο εύσχημα, διατηρώντας σε ισχύ και βελτιώνοντας τον μακροβιότερο νόμο για τη διαμεσολάβηση».
Σύμφωνα με τη βουλευτή Β2 Δυτ. Τομέα Αθήνας, «Στο νέο σχέδιο νόμου που φέρνετε προς ψήφιση κε Υπουργέ, στην αιτιολογική έκθεση αναφέρετε συνεχώς για την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2008/52. Μα αυτή η οδηγία έχει ενσωματωθεί ήδη εδώ και οκτώ χρόνια, με τον ν. 3898/2010. Αφήστε τις υπερβολές και την επικοινωνιακή πολιτική.».
Τέλος, όσον αφορά το νέο νομοσχέδιο για την Διαμεσολάβηση , η βουλευτής τόνισε :
«Είμαστε υπέρ της πρακτικής της Διαμεσολάβησης, με σκοπό να υιοθετηθεί ως πρακτική επίλυσης των διαφορών ούτως ώστε να καταστεί μια αξιόπιστη, εναλλακτική μέθοδο πρόσβασης στη Δικαιοσύνη, με μικρό κόστος και εξοικονόμηση χρόνου, προς το συμφέρον των πολιτών και της κοινωνίας γενικότερα».
Ακολουθεί link στο you tube με την ομιλία της Κας Νάντιας Γιαννακοπούλου:
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της τοποθέτησης:
«Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κατατέθηκε προχθές το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, σχετικά με την διαμεσολάβηση στις αστικές και εμπορικές υποθέσεις. Είναι αλήθεια, ότι η διαμεσολάβηση, συνιστά έναν διεθνώς αναγνωρισμένο και επαληθευμένα αποτελεσματικό μηχανισμό εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών.
Το να υπάρχει ένας εκπαιδευμένος και αμερόληπτος τρίτος, ο διαμεσολαβητής, διευκολύνει και αναβαθμίζει τον διάλογο ανάμεσα στα μέρη και μπορεί να οδηγεί και πολλές φορές οδηγεί, στην οριστική και βιώσιμη διευθέτηση των συγκρούσεων που υπάρχουν. Αυτή η διαδικασία έχει άλλωστε ακολουθηθεί από πάρα πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Είναι ενδεικτικό το παράδειγμα της Ιταλίας, αναφέρετε και μέσα στην Έκθεση, όπου 250.000 υποθέσεις έχουν κλείσει ουσιαστικά με την μέθοδο της διαμεσολάβησης.
Κύριε Υπουργέ, εννοείται ότι το ΠΑΣΟΚ και το Κίνημα Αλλαγής είναι υπέρ, της πρακτικής της διαμεσολάβησης, είναι άλλωστε δικό μας παιδί, εμείς εισαγάγαμε το 2010, με τον ν.3898, τον θεσμό της διαμεσολάβησης. Μία μεγάλη μεταρρύθμιση, μία μεγάλη τομή στα πλαίσια της απονομής της ελληνικής δικαιοσύνης ως εξωδικαστικός τρόπος ως εξωδικαστική μορφή, επίλυσης των διαφορών.
Εμείς το φέραμε τότε, ως αυτοτελές νομοθέτημα και δυστυχώς υπήρξε εσφαλμένη αντικατάσταση του νόμου αυτού, με ένα απλό κεφάλαιο, ενός ετερόκλητου μνημονιακού νομοθετήματος, όπως ο ν.4512/2018, από τον ΣΥΡΙΖΑ. Δηλαδή, μία κορυφαία τομή και μεταρρύθμιση που φέραμε εμείς, έγινε μετά ένα απλό κεφάλαιο, ενός μνημονιακού νόμου από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Κάτι που όλοι καταλαβαίνετε ότι έχει και νομικοτεχνικά και λάθη από συστηματική άποψη γι’ αυτό, θεωρούμε ότι η αντικατάσταση του συνόλου του οικείου, του σχετικού κεφαλαίου του ν.4512/2018 με ένα αυτοτελή νόμο για τη διαμεσολάβηση, όπως ακριβώς ίσχυε με το ν.3898/2010, αποτελεί την πλέον ενδεδειγμένη από νομοτεχνικής πλευράς, επιλογή. Δηλαδή, θεωρούμε ότι το να υπάρχει ένα αυτοτελές κανονιστικό πλαίσιο με αρχή, μέση και τέλος, τόσο από νομική, όσο και από πολιτική σκοπιά, χωρίς να έχει ούτε εμβαλωματικές, ούτε αποσπασματικές λογικές, όπως είδαμε με το προηγούμενο νομοθέτημα, στο σώμα ενός παντελώς άσχετου με τη δικαιοσύνη νομοθέτημα, είναι απολύτως σωστή και αποτελεί δείγμα θεσμικής συνέχειας και καλής νομοθέτησης.
Δυστυχώς, εδώ και δέκα χρόνια, μέχρι και την αναθεώρηση του το 2018, συνεχίζει αυτός ο κορυφαίος θεσμός να καρκινοβατεί και αυτό συνέβη γιατί, με πολύ μεγάλη ευθύνη και της προηγούμενης κυβέρνησης δεν μπόρεσε να πεισθεί ο απλός πολίτης ότι είναι προς το συμφέρον του από κάθε άποψη, από άποψη οικονομική, από άποψη χρονική, από πλευράς ανθρωποκεντρικής. Επιπλέον, με τις καταργούμενες διατάξεις του ν.4512/2018 δεν επιτεύχθηκε ο σκοπός, για τον οποίο αυτές θεσπίστηκαν, δεδομένου ότι το στάδιο της υποχρεωτικής υπαγωγής κάποιων διαφορών στη διαδικασία της διαμεσολάβησης, όπως προβλέφθηκε στο άρθρο 182, ουδέποτε εφαρμόστηκε στην πράξη, διότι, καταρχάς, ανεστάλη η εφαρμογή του, η ισχύς του, από την προηγούμενη κυβέρνηση. Δηλαδή, έφερε ένα νομοθέτημα, μια πολύ σοβαρή μεταρρύθμιση που είχαμε εισαγάγει εμείς, πρώτοι και τελικά, την ανέστειλε. Μάλλον έτσι είναι οι τομές που έκανε ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α..
Όμως, μην ξεχνάμε ότι και οι διατάξεις που αφορούσαν στην υποχρεωτικότητα κρίθηκαν αντισυνταγματικές από τη Διοικητική Ολομέλεια του Αρείου Πάγου με την Αριθμό 34/2018 απόφαση του. Βεβαίως, κύριε Υπουργέ, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι με βάση το άρθρο 1 του ν.3898/2010, το οποίο, ενσωμάτωσε την Οδηγία, αυτό παραμένει σε ισχύ. Επομένως, κατά την άποψή μας, θα ήταν πιο σωστό το νέο σχέδιο νόμου να οδηγούσε στην τροποποίηση του αρχικού νόμου της διαμεσολάβησης με την εισαγωγή νέων διατάξεων σε εκείνο το αυτοτελές νομοθετικό πλαίσιο. Διότι, βλέπουμε μια προσπάθεια οικειοποίησης από την πλευρά της Ν.Δ., του θεσμού που εισήγαγε τότε το ΠΑ.ΣΟ.Κ.. Νομίζω ότι θα μπορούσε να γίνει πιο εύσχημα.
Για λόγους θεσμικής τάξης, θα έλεγα ότι θα έπρεπε ουσιαστικά να διατηρηθεί σε ισχύ και να βελτιωθεί ο μακροβιότερος νόμος για τη διαμεσολάβηση, που είναι ο 3898/2010 και να μην υπάρχει προσπάθεια οικειοποίησης. Όμως, το άρθρο 1 είναι απολύτως σε ισχύ.
Επίσης, θα ήθελα να κάνω μια παρατήρηση, γιατί νομίζω ότι είναι απολύτως άστοχη η αναφορά που υπάρχει στην αιτιολογική έκθεση και στην οποία, αναφέρεστε συνεχώς στην ανάγκη ενσωμάτωσης ή περαιτέρω εναρμόνισης της Οδηγίας 2008/52. Όμως, αυτή η Οδηγία έχει ήδη ενσωματωθεί με το ν.3898/2010. Επομένως, το λιγότερο που θα μπορούσαμε να πούμε είναι ότι αυτό αποτελεί υπερβολή.
Δεν θα υπεισέλθω σήμερα στην κατ’ άρθρον ανάλυση του υπό ψήφιση νομοσχεδίου και κάποιες ενστάσεις που έχουμε πάνω σε συγκεκριμένα άρθρα, θα επισημάνουμε τη θετική κατεύθυνση την οποία φέρνετε και υπάρχει στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο σε γενικές γραμμές. Θα αναλύσουμε τις ενστάσεις μας στην επί των άρθρων τοποθέτηση. Όμως, κύριε Υπουργέ, δεν μπορούμε να μην εκφράσουμε την απορία μας, σε ένα πράγμα, το οποίο, δυστυχώς, εδώ πέρα, προσομοιάζει ο τρόπος που αντιμετωπίζεται αυτό το ζήτημα, με τον τρόπο που το αντιμετώπισε και ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α.. Τι εννοώ. Για ποιο λόγο κάνετε τμηματική ενσωμάτωση των υποθέσεων, για ποιο λόγο αναστέλλεται ουσιαστικά η υποχρεωτικότητα της εκδίκασης των υποθέσεων, θα το αναφέρω πολύ ξεκάθαρα, από 15/1 στην τακτική του πολυμελούς πρωτοδικείου εφαρμόζεται η υποχρεωτικότητα στην τακτική του πολυμελούς, για ποιο λόγο πρέπει μετά να παρέλθουν άλλοι τρεις μήνες και να πάει από 15/3 η υποχρεωτικότητα στις υποθέσεις του οικογενειακού δικαίου και των οικογενειακών διαφορών και μετά να παρέλθει άλλο ένα δίμηνο ακόμη και να πάμε στις 15/5, για να επέλθει η υποχρεωτικότητα στις υποθέσεις της τακτικής του μονομελούς; Για ποιο λόγο, δηλαδή, και εσείς, αναστέλλεται από δική σας μεριά, τμηματικά, όχι συνολικά όπως έκανε ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α.; Όμως, το ίδιο κάνετε επί της ουσίας, η διαφορά σας είναι, ότι απλά, αυτή την αναστολή, την κάνετε σε δόσεις.
Σύμφωνα, λοιπόν, με το νομοσχέδιο, πριν από την προσφυγή στο δικαστήριο, ο πληρεξούσιος δικηγόρος, οφείλει να ενημερώσει τον εντολέα του, για τη δυνατότητα απόπειρας διαμεσολαβητικής διευθέτησης της διαφοράς. Και στην περίπτωση που τα μέρη δεν συμφωνήσουν για το πρόσωπο του διαμεσολαβητή, αυτός ορίζεται από την κεντρική επιτροπή διαμεσολαβητών. Για την υποχρεωτική αρχική συνεδρία της διαμεσολάβησης, η παράσταση του δικηγόρου των διαδίκων είναι υποχρεωτική και μάλιστα, είναι θετικό, ότι είναι με πολύ μειωμένο παράβολο. Αυτό είναι απολύτως θετικό. Στη διαδικασία της διαμεσολάβησης, η παράσταση δικηγόρου είναι υποχρεωτική. Αυτό ήταν και μια δική μας πρόταση, κύριε Υπουργέ, και σε περίπτωση που αχθούν τα μέρη σε συμφωνία, το σχετικό συμφωνητικό θα είναι και τίτλος εκτελεστός.
Επί της αρχής, εμείς, συμφωνούμε και υπερψηφίζουμε αυτό το νομοσχέδιο. Αυτό είπα, πως δεν θα μπορούσαμε να το κάνουμε και να υπερψηφίσουμε, αφού είναι δικό μας νομοσχέδιο, δικό μας παιδί. Η φιλοδοξία μας είναι ένας προαιρετικός θεσμός να μην γίνει απλά η υποχρεωτική διαδικασία, αλλά κάτι ακόμα περισσότερο, κύριε Υπουργέ, να γίνει μια συνειδητή επιλογή. Αυτό είναι το μεγάλο ζητούμενο, μια συνειδητή επιλογή των πολιτών, οι οποίοι θα επιζητούν άμεση και οικονομική λύση στα δικαιοδοτικά τους προβλήματα, τα οποία υπάρχουν στην καθημερινότητά τους.
Πρέπει, λοιπόν, να γίνει και να καταστεί μια πρακτική οικονομική, αμερόληπτη διαδικασία, που δεν θα διαταράσσει τις οικογενειακές σχέσεις, αντιθέτως, θα τις επιλύει, όπως, βεβαίως και τις εταιρικές και τις εμπορικές συναλλαγές. Αυτό, όπως αντιλαμβάνεστε, θα βοηθήσει και θα επιλύσει, σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό, το ζήτημα του συνωστισμού των δικαστικών υποθέσεων και των καθυστερήσεων στην απονομή δικαιοσύνης, που κατά την προσωπική μου άποψη, αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει, όχι μόνο ο θεσμός της δικαιοσύνης, αλλά, ενδεχόμενα, και το σύνολο της λειτουργίας της δημοκρατίας μας.
Όλα αυτά, λοιπόν, πρέπει να τα δούμε με έναν επιστημονικά νηφάλιο, τεκμηριωμένο, σοβαρό τρόπο, να γίνουν οι αλλαγές πάνω σε κάποια λάθη, τα οποία, εμείς, θα επισημάνουμε στην κατά άρθρον ομιλία και τα οποία δεν θα λειτουργήσουν αποτρεπτικά για τον Έλληνα πολίτη. Εμείς, θεωρούμε και παραμένουμε προσηλωμένοι στο θεσμό της διαμεσολάβησης, αποτελεί εθνική προτεραιότητα το να υπάρξει μια ριζική μεταμόρφωση της ελληνικής δικαιοσύνης και η εξωδικαστική επίλυση διαφορών με τέτοιους τρόπους αποτελεί έναν από τους πέντε βασικούς πυλώνες που έχουμε παρουσιάσει και πιστεύουμε, ότι είναι βασικοί για την ριζική μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης, γι’ αυτό υπερψηφίζουμε επί της αρχής το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου.»