Να σταματήσει η βαρβαρότητα στις συντάξεις χηρείας!

ΦΩΤΟ: ΑΡΧΕΙΟΥ

Τις τελευταίες ώρες γίνεται λόγος για νομοθετική πρωτοβουλία του αρμοδίου Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης προκειμένου να αποκατασταθούν οι αδικίες που προκάλεσε το περίφημο άρθρο 12 του ν. 4387/2016, που αφορά τις συντάξεις λόγω θανάτου και όχι χηρείας, όπως κακώς αναφέρεται στο δημόσιο λόγο.

Ήδη από το πρώτο τρίμηνο του 2016 είχαμε επισημάνει την κοινωνική κατακραυγή που πρόκειται να δημιουργήσει το συγκεκριμένο άρθρο, αφού είναι προφανές ότι αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας, παραβιάζει το άρθρο 1 του Πρώτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ και θίγει τον στενό πυρήνα του συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Εξάλλου η ρύθμιση αυτή αναμένεται να κριθεί αντισυνταγματική με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας σε σχέση με το ν. 4387/2016.

Οι βασικές ρυθμίσεις του άρθρου 12 είναι οι εξής:

α)Για τον επιζώντα σύζυγο, θεσπίζεται όριο ηλικίας για τη θεμελίωση δικαιώματος σύνταξης λόγω θανάτου και συγκεκριμένα, το 55ο έτος, το οποίο πρέπει να έχει συμπληρωθεί κατά το χρόνο θανάτου του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου, οπότε και η σύνταξη χορηγείται εφ’όρου ζωής, αν δεν συντρέξουν οι -περιοριστικά αναφερόμενες στην παρ.3 του άρθρου 12- προϋποθέσεις παύσης της.

Εάν ο θάνατος επέλθει, προτού συμπληρωθεί το ως άνω όριο ηλικίας, η σύνταξη καταβάλλεται στον επιζώντα σύζυγο για μία τριετία. Μετά την πάροδο της τριετίας ελέγχεται εάν ο επιζών σύζυγος συμπλήρωσε ή όχι το 55ο έτος της ηλικίας. Εάν κατά τη διάρκεια της τριετίας ο επιζών σύζυγος συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας, η καταβολή της σύνταξης διακόπτεται όταν συμπληρωθεί η τριετία και άρχεται εκ νέου με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας. Εάν κατά τη διάρκεια της τριετίας δεν έχει συμπληρωθεί το 55ο έτος, διακόπτεται η καταβολή της σύνταξης με τη λήξη της τριετίας και δεν επαναχορηγείται.

β)Το ποσό της σύνταξης των δικαιούχων υπολογίζεται επί του ποσού της σύνταξης που δικαιούται (ή που έχει δικαιωθεί) ο θανών σύζυγος, επιμεριζόμενο, ως εξής: Ο επιζών σύζυγος λαμβάνει ποσοστό 50%.

Στο σημείο αυτό, ωστόσο, γίνεται η εξής διαφοροποίηση: Στην περίπτωση που ο γάμος πραγματοποιήθηκε, μετά την απονομή της σύνταξης γήρατος του θανόντος, τότε το ποσοστό του επιζώντος συζύγου επί της σύνταξης, καθώς και του διαζευγμένου συζύγου, περιορίζεται σε περίπτωση που υπάρχει σχετικό δικαίωμα και συνεπώς και το ποσό της σύνταξης, συναρτώμενο πλέον από τη διάρκεια του γάμου και τη διαφορά ηλικίας των συζύγων, αρχόμενης από τα 10 έτη και πλέον.

Σύμφωνα τώρα με τις εξαγγελίες της κυβέρνησης οι αλλαγές που προωθούνται είναι οι εξής:

-Ελάχιστο ποσό σύνταξης ύψους 384 ευρώ για τον/την χήρο/χήρα και επιπλέον 384 ευρώ για τα τέκνα, εφόσον ο θανών είχε συμπληρώσει 20 έτη ασφάλισης.

-Τα ως άνω ποσά μειώνονται κατά 1,25% για κάθε έτος ασφάλισης που υπολείπεται των 20 ετών, με κατώτατο όριο τα €360.

-Για τέκνα που έχουν χάσει και τους δύο γονείς, δίνονται τα ως άνω ποσά ως ελάχιστα σε κάθε τέκνο ξεχωριστά.

-Δίνεται η δυνατότητα χορήγησης σύνταξης σε τέκνα, σε περιπτώσεις που ο θάνατος επήλθε μετά τη συμπλήρωση του 18ου έτους και κατά τη διάρκεια προετοιμασίας για εισαγωγή σε ΑΕΙ, ΙΕΚ και ΚΕΚ. Η σύνταξη χορηγείται κατά τη διάρκεια της φοίτησης έως το 24ο έτος της ηλικίας.

-Σε περίπτωση διακοπής χορήγησης της σύνταξης λόγω συμπλήρωσης του 18ου έτους, δίνεται η δυνατότητα επαναχορήγησης της σύνταξης κατά τη διάρκεια προετοιμασίας για εισαγωγή σε ΑΕΙ, ΙΕΚ και ΚΕΚ. Η σύνταξη χορηγείται κατά τη διάρκεια της φοίτησης έως το 24ο έτος της ηλικίας.

Επίσης εξαγγέλθηκαν οι εξής παρεμβάσεις:

-Ειδική μοριοδότηση σε όλα τα κοινωφελή προγράμματα.

-Επιδότηση του συνόλου των ασφαλιστικών εισφορών (ασφαλισμένου και εργοδότη) για πρόσληψη στον ιδιωτικό τομέα του ανέργου επιζώντα ή διαζευγμένου συζύγου (εφόσον προβλέπεται η καταβολή εργοδοτικής εισφοράς), για χρονικό διάστημα συνολικά δύο (2) ετών, για το σύνολο των κλάδων ασφάλισης στους οποίους έχει υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών ο δικαιούχος.

-Ωφελούμενοι: ο άνεργος επιζών ή διαζευγμένος σύζυγος, εφόσον προσληφθεί ως μισθωτός ή προχωρήσει σε έναρξη οικονομικής δραστηριότητας εντός χρονικού διαστήματος πέντε ετών από την πρώτη καταβολή της σύνταξης.

-Διευκολύνσεις για τα δάνεια του τέως Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) με εκπτώσεις, διαγραφή τόκων και τόκων υπερημερίας και επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής.

Η κυβέρνηση, υπό την πίεση χιλιάδων χήρων και ορφανών τέκνων, υποχώρησε φοβούμενη τις λαϊκές αντιδράσεις για τις απάνθρωπες ρυθμίσεις του νόμου που ψήφισε και εφάρμοσε πριν ενάμιση χρόνο με τον νόμο Κατρούγκαλου.

Το αποτέλεσμα της εφαρμογής του νόμου ήταν να εκδίδονται συντάξεις 70 και 80 ευρώ στις πλέον ευαίσθητες ομάδες πληθυσμού που είχαν την ατυχία να αντιμετωπίσουν θάνατο στο στενό κύκλο της οικογενείας τους ενώ χιλιάδες χήρες θα χάσουν σύντομα οριστικά την σύνταξη τους, μοναδικό στήριγμα στη ζωή.

Όμως ο κόσμος της εργασίας δεν πρέπει να ξεγελαστεί!

Είναι αντικοινωνικό να παραμένει το ηλικιακό όριο των 55 ετών για την θεμελίωση του δικαιώματος σύνταξης λόγω θανάτου στις Ελληνίδες χήρες/ους.

Είναι αντικοινωνικό και άδικο να πέφτει το ποσοστό των συντάξεων θανάτου από το 70% στο 50% στερώντας από χήρες/ους και ορφανά τη δυνατότητα αξιοπρεπούς διαβίωσης.

Είναι ανάλγητο και εξωφρενικό σε περίπτωση που οι χήρες (κυρίως) κάτω των 52 ετών λαμβάνουν σύνταξη για μια τριετία και μετά η σύνταξη θα διακόπτεται εφ’όρου ζωής, δίχως τουλάχιστον να λαμβάνουν τις εισφορές που είχε καταβάλλει ο θανών στο κράτος.

Η κυβέρνηση οφείλει να καταργήσει άμεσα το άρθρο 12 του ν. 4387/2016 και να επανέλθει στο προηγούμενο καθεστώς.

Οφείλει να σεβαστεί τον ανθρώπινο πόνο των συμπολιτών μας και να μην τους αντιμετωπίζει ως δημοσιονομικά μεγέθη, αλλά να επιδείξει κοινωνικότητα, ευαισθησία και σεβασμό στον ανθρώπινο πόνο.

Για την ΕΝ.ΥΠ.Ε.Κ.Κ.

Ο Πρόεδρος

Αλέξης Μητρόπουλος