Λύσεις εκτάκτου ανάγκης για τις συντάξεις

Σε αναζήτηση «εναλλακτικών» τρόπων εξεύρεσης… ζεστού χρήματος είναι τα ασφαλιστικά ταμεία. Η «μαύρη τρύπα» στην κύρια ασφάλιση αναμένεται να προσεγγίσει το 1,8 δισεκατομμύριο ευρώ, ενώ έξτρα ανάγκες υπάρχουν για επικουρικές συντάξεις, μερίσματα και εφάπαξ.

Οι ασφαλιστικοί φορείς τα τελευταία χρόνια αναζητούν ρευστό… διά της πλαγίας οδού για να ανταποκριθούν στις αυξημένες υποχρεώσεις τους. Μεταξύ άλλων στρέφονται στον εσωτερικό «δανεισμό», στα repos, ακόμα και στην καθυστέρηση συγκεκριμένων πληρωμών (που δεν έχουν σχέση με τις συντάξεις), ενώ ύστατη λύση αποτελεί η έκτακτη χρηματοδότηση.

Η νέα ηγεσία του υπουργείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων ρίχνει το βάρος στη ρύθμιση οφειλών, προκειμένου να εισπραχθεί μέχρι το τέλος του έτους 1,4 δισεκατομμύριο. Την ίδια στιγμή περιορισμένα αποτελέσματα μπορεί να έχει η συνεισφορά των προσόδων της περιουσίας, καθώς είναι μόλις 200 εκατομμύρια τον χρόνο (δηλαδή 0,4% των συνολικών δαπανών του ασφαλιστικού συστήματος).

Αναλυτικά οι «μέθοδοι» που επιστρατεύουν τα Ταμεία για να βρουν… ζεστό χρήμα είναι οι εξής:

Εσωτερικός δανεισμός. Είναι μια τακτική που εφαρμόζει για περισσότερα από τρία χρόνια το ΙΚΑ, καθώς δανείζεται για μικρά χρονικά διαστήματα από άλλους ασφαλιστικούς φορείς. Πρόσφατα το μεγαλύτερο Ταμείο της χώρας πήρε προσωρινά 70 εκατομμύρια από τον ΟΠΑΔ και 40 εκατομμύρια από το ΤΥΔΚΥ.

Ενδεικτική της κατάστασης στο ασφαλιστικό σύστημα είναι και η περίπτωση του μεγαλύτερου επικουρικού ταμείου (ΕΤΕΑ) που οφείλει 49 εκατομμύρια στο Ταμείο Πρόνοιας (ΤΑΠΙΤ). Η διοίκηση του ΤΑΠΙΤ εξέτασε ακόμα και το ενδεχόμενο να ακολουθήσει δικαστικές διαδικασίες για να πάρει τα χρήματα. Τελικά η αποπληρωμή των χρημάτων θα γίνει σε δόσεις (ξεκινώντας από ένα εκατομμύριο κάθε μήνα και σταδιακά φτάνοντας στα δύο εκατομμύρια).

Repos. Ακολουθώντας την… παράδοση των τελευταίων ετών, το ΙΚΑ πήρε πρόσφατα 150 εκατομμύρια ευρώ με μορφή repos με την εγγύηση ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου. Η τακτική αυτή ακολουθείται για περιορισμένο διάστημα από μία εβδομάδα έως και δεκαπέντε μέρες για να καλυφθούν κυρίως υποχρεώσεις όσον αφορά στις συντάξεις.

Καθυστέρηση στην πληρωμή υποχρεώσεων. Ενδεικτικά αναφέρεται πως ο ΟΑΕΕ «χρωστά» περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ στον ΕΟΠΥΥ, στο ΑΚΑΓΕ, το Δημόσιο και σε άλλα ασφαλιστικά ταμεία. Οι οφειλές αυτές είναι ανεξάρτητες από το έλλειμμα των 547 εκατομμυρίων που αναμένεται να έχει φέτος το Ταμείο.

Με… αργούς ρυθμούς πληρώνονται και οι οφειλές του ΙΚΑ προς τον ΟΑΕΔ. Υπολογίζεται πως δόθηκαν περίπου 40 εκατομμύρια από τα συνολικά 130 εκατομμύρια που έπρεπε να καταβληθούν.

Στροφή στην περιουσία. Στην περιουσία τους σκέφτονται να στραφούν αρκετά Ταμεία για να λύσουν προσωρινά τα οικονομικά τους προβλήματα. Για 100.000 που χρειαζόταν για να πληρώσει τις επικουρικές συντάξεις το Ταμείο των συμβολαιογράφων έσπασε ένα ομόλογο με απώλειες. Κάθε μήνα έχει έσοδα περίπου 500.000 ευρώ από εισφορές, αλλά για να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του, χρειάζεται 700.000 ευρώ.

Οριακή είναι η κατάσταση στο Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων που περιμένει να εισπράξει κάθε μήνα τα έσοδα από εισφορές για να καταβάλλει τα εφάπαξ. Συγκεκριμένα εισπράττει 27 εκατομμύρια ευρώ τον μήνα και καταβάλλει 950 εφάπαξ, ωστόσο σε εκκρεμότητα είναι 28.000 αιτήσεις. Κρίσιμη είναι η κατάσταση και στο Μετοχικό Ταμείο, καθώς τα διαθέσιμα αρκούν για τα μερίσματα του Απριλίου και στη συνέχεια θα πρέπει να βρεθεί «φόρμουλα».

Εκτακτη χρηματοδότηση. Αποτελεί την τελευταία λύση για τα Ταμεία, ωστόσο «παραδοσιακά» στο τέλος κάθε έτους δίνεται μία πρόσθετη οικονομική βοήθεια (συνήθως δίνεται ένα με ενάμισι δισεκατομμύριο).

Επιστολή από Αναλογιστική Αρχή

Επιστολή στον πρωθυπουργό έστειλε η Εθνική Αναλογιστική Αρχή, με αφορμή το θέμα που προέκυψε για τις αναλογιστικές μελέτες στα Ταμεία. Στην επιστολή τονίζεται πως η μεθοδολογία είναι κοινή για όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και καθορίζεται από την ομάδα εργασίας για τη γήρανση του πληθυσμού, του ECOFIN (Ageing Working Group).

Την προηγούμενη εβδομάδα ο γενικός γραμματέας Γιώργος Ρωμανιάς είχε κάνει λόγο για «νοθευμένες» μελέτες πάνω στις οποίες βασίστηκαν μειώσεις μισθών και συντάξεων.

Πηγή: Έθνος