Καύσιμα με τιμές φωτιά στα βενζινάδικα

Κερδοσκοπία και φόροι στην αγορά των υγρών καυσίμων «ψαλιδίζουν» τις μειώσεις στην αντλία της βενζίνης, με αποτέλεσμα αν και οι διεθνείς τιμές έχουν πέσει από πέρυσι κατά 28%, εντούτοις ο καταναλωτής έχει δει όφελος μόλις 5,7%.

Την ώρα που χθες το αργό πετρέλαιο κατρακυλούσε στα 67,5 δολάρια το βαρέλι, οι τιμές της βενζίνης στην ελληνική αγορά πέφτουν με το… σταγονόμετρο. Η εξέλιξη αυτή προκάλεσε την παρέμβαση της Δικαιοσύνης.

Για την ακρίβεια, με εντολή του προϊσταμένου της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Ηλία Ζαγοραίου διενεργείται προκαταρκτική εξέταση για τις υψηλές τιμές πώλησης, παρά την πτώση διεθνώς της τιμής του πετρελαίου. Η διερεύνηση των καταγγελιών ανατέθηκε στον εισαγγελέα Πρωτοδικών Δημήτρη Γκύζη.

Ο κ. Γκύζης θα προσπαθήσει να διαπιστώσει αν στην υπόθεση προκύπτει η τέλεση του αδικήματος της αισχροκέρδειας ή άλλων πλημμελημάτων. Από έρευνα που έκανε το «Εθνος», βασισμένη σε επίσημα στοιχεία του υπουργείου Ανάπτυξης για την περίοδο 29 Νοεμβρίου του 2013 – 28 Νοεμβρίου του 2014, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά και σε πηγές από την πετρελαϊκή αγορά προκύπτουν τα εξής:

1 Η τιμή του αργού πετρελαίου ήταν στις 29 Νοεμβρίου του 2013 στα 108 δολάρια το βαρέλι. Στις 28 του ίδιου μήνα φέτος έπεσε κατά 30 δολάρια στα 77,8 δολάρια (-27,9%). Αν μετατραπούν οι τιμές σε ευρώ, για ορθότερη σύγκριση, τότε προκύπτει πως πέρυσι το βαρέλι είχε 79,5 ευρώ και φέτος 62,5 ευρώ. Η μείωση είναι της τάξης του 21,3%. Ενας παράγοντας που «φρενάρει» την πτώση είναι η ισοτιμία ευρώ – δολαρίου. Οταν πέφτει το ευρώ, ανεβαίνει το δολάριο και το κόστος αγοράς προϊόντος αυξάνεται. Ετσι η ισοτιμία ευρώ – δολαρίου ήταν πέρυσι 1,359 και φέτος 1,244. Υπάρχει μία αύξηση 9,2% του αμερικανικού νομίσματος σε σχέση με το ευρωπαϊκό.

2 Η μέση τιμή της αμόλυβδης βενζίνης με τα διαθέσιμα στοιχεία της 28ης Νοεμβρίου είναι στα 1,552 ευρώ ανά λίτρο και πέρυσι ήταν στα 1,646 ευρώ. Η διαφορά είναι μόλις 0,094 ευρώ το λίτρο (9,4 λεπτά το λίτρο ή 5,7%). Η διαφορά είναι μεγάλη σε σχέση με την πτώση του αργού κατά 28% (σε δολάρια) ή κατά 21,3% (σε ευρώ). Από την επεξεργασία των στοιχείων προκύπτει επίσης για το ίδιο χρονικό διάστημα μία αύξηση του μεικτού περιθωρίου κέρδους εμπορίας – λιανικής. Αυτό ανέβηκε κατά 8%, ήτοι στα 9,5 λεπτά το λίτρο από 8,8 λεπτά το λίτρο.

3 Η μη μετακύλιση ολόκληρης της μείωσης, σύμφωνα με πετρελαϊκούς παράγοντες και επίσημα στοιχεία της Κομισιόν, αποδίδεται και στους υψηλούς φόρους. Αντιστοιχούν στο 62,63% της τελικής τιμής. Πρόκειται για τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης, τον ΦΠΑ, το ανταποδοτικό τέλος για τη ΡΑΕ, την εισφορά του ειδικού λογαριασμού των πετρελαιοειδών και το ΔΕΤΕ. Το αποτέλεσμα είναι η Ελλάδα να έχει την τρίτη ακριβότερη βενζίνη στην Ευρώπη. Αν αφαιρεθούν οι φόροι, η Ελλάδα πέφτει στη 14η θέση. Το 31,27% της τιμής καθορίζεται από τη διεθνή τιμή διυλιστηρίου, το μεικτό περιθώριο της διύλισης και το κόστος τήρησης αποθεμάτων. Αρα, όταν πέφτουν οι διεθνείς τιμές επηρεάζεται μόλις το 30% της τελικής τιμής.

4 Η κερδοσκοπία καλά κρατεί σε νησιά και απομονωμένες περιοχές. Οι τιμές της αμόλυβδης κυμαίνονται από 1,601 έως 1,686 ευρώ το λίτρο. Η ψαλίδα από τη μέση πανελλαδική τιμή είναι πάνω από 13 λεπτά το λίτρο. Στη Χίο μάλιστα η τιμή, αντί να πέσει, ανέβηκε κατά 2,4 λεπτά το λίτρο. Οι διαφορές αποδίδονται στον μικρό αριθμό εταιρειών εμπορίας που δραστηριοποιούνται, περί τις 2 εταιρείες σε κάθε νησί, και στην ευκολία συνεννόησης μεταξύ των πρατηριούχων ως προς τη διαμόρφωση της τιμής. Παράγοντας υψηλής τιμής είναι και το κόστος των μεταφορικών.

Υπουργείο Ανάπτυξης: Οι φόροι «τρώνε» τη μείωση στα καύσιμα

Στην υψηλή φορολογία αποδίδει το υπουργείο Ανάπτυξης τη μη μετακύλιση όλης της μείωσης των διεθνών τιμών στα υγρά καύσιμα.

Ο υφυπουργός Γεράσιμος Γιακουμάτος, με ανακοίνωση που εξέδωσε μετά την εισαγγελική παρέμβαση, υποστηρίζει ότι «οι διακυμάνσεις των λιανικών τιμών ακολουθούν με μεγάλη ακρίβεια τις διακυμάνσεις των τιμών διυλιστηρίου των πετρελαιοειδών προϊόντων για την περιοχή της Μεσογείου. Οι τιμές της αμόλυβδης βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών», ενώ συνεχίζοντας δείχνει με πίνακα πώς οι φόροι και τα τέλη αποτελούν το 62,75% της τελικής τιμής, η τιμή διυλιστηρίου το 30,03% και το μεικτό κόστος διανομής 7,22%.

Διευκρινίζει ότι οι φόροι και τα τέλη είναι σταθεροί και ανεξάρτητοι της τιμής του καυσίμου, ενώ για την τιμή διυλιστηρίου λέει ότι αυτή προκύπτει από τη χρηματιστηριακή τιμή (σε δολάρια) της βενζίνης όπως διαμορφώνεται καθημερινά στην περιοχή της Μεσογείου. Παράλληλα σημειώνει ότι σε επίπεδο Μεσογείου η μείωση της τιμής του αργού σε δολάρια είναι 20,43% και ισοδυναμεί με 6,06% στη βενζίνη σε ευρώ. Ο υφυπουργός λέει ακόμη ότι «στη χώρα μας όπου η τιμή λιανικής επηρεάζεται μόνο κατά 30 δολάρια από την τιμή του προϊόντος, η μεταβολή χωρίς τους φόρους κυμαίνεται και αυτή στο ίδιο επίπεδο, δηλαδή 5,94%».

Εξάλλου, από την έρευνα του «Εθνους» προκύπτουν και οι ακόλουθες στρεβλώσεις:

Διαπιστώνεται χρονική υστέρηση στη μετακύλιση της μείωσης της τιμής. Παράγοντες της πετρελαϊκής αγοράς την αποδίδουν στο ότι για να αλλάξουν οι τιμές των βενζινάδικων θα πρέπει οι πρατηριούχοι να εξαντλήσουν τα αποθέματα που είχαν αγοράσει με υψηλές τιμές. Οι βενζινοπώλες πετούν το… μπαλάκι στα διυλιστήρια, λέγοντας ότι αυτά έχουν τα μεγαλύτερα αποθέματα.

Για αδιαφανή εκπτωτική πολιτική κατηγορούν τις εταιρείες εμπορίας οι πρατηριούχοι, υποστηρίζοντας ότι οι εκπτώσεις δεν δίνονται ανάλογα με την κατανάλωση. Γι’ αυτό και οι διαφορές στις τιμές από δρόμο σε δρόμο ή και από διπλανά πρατήρια.

Τα ελληνικά διυλιστήρια υποστηρίζουν ότι για τη διαμόρφωση των τιμών δεν λαμβάνουν υπόψη το αργό πετρέλαιο αλλά τις τιμές των έτοιμων προϊόντων όπως αυτές προκύπτουν από το χρηματιστήριο της Μεσογείου (Platts HCIF/MED). Σύμφωνα με στελέχη τους, αυτές δεν ακολουθούν αμέσως τις μεταβολές του αργού πετρελαίου.

Πηγή: Έθνος