Η σταθερότητα θα φέρει ανάκαμψη στην αγορά ακινήτων

Η αποκατάσταση της μακροοικονομικής σταθερότητας και η άρση της διάχυτης αβεβαιότητας στην ελληνική οικονομία αποτελούν τον κομβικό παράγοντα ο οποίος μπορεί να διασφαλίσει την οριστική ανάκαμψη στην αγορά ακινήτων και να επαναπροσελκύσει επενδύσεις στον κλάδο.

 

Η πτώση των τιμών των καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών από το α΄ εξάμηνο του 2010 έως το α΄ εξάμηνο του 2014 για το σύνολο της χώρας έφτασε το 28,8%

 

Αυτό επισημάνθηκε από τον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, αλλά και από φορείς της αγοράς, στο πλαίσιο εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε -με τη συνεργασία της European Real Estate Society- με θέμα «Δείκτες επαγγελματικών ακινήτων και στρατηγικές διαχείρισης των χαρτοφυλακίων ακινήτων στην Ελλάδα».

 

Τονίστηκε, μεταξύ άλλων, ότι στο πρώτο μισό του 2014 άρχισαν να διαφαίνονται σημάδια ανάκαμψης στην αγορά ακινήτων, ωστόσο οι πρόωρες εκλογές και η αύξηση της πολιτικής αβεβαιότητας «πάγωσαν» και πάλι την αγορά.

 

Στην εκδήλωση δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στα επαγγελματικά ακίνητα, κυρίως στα γραφεία και τα καταστήματα, αλλά και στα βιομηχανικά ακίνητα (logistics), τα οποία παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον σε παγκόσμιο επίπεδο.

 

Ξεκινώντας από τα γραφεία, τα στοιχεία της ΤτΕ δείχνουν ότι για το σύνολο της χώρας η σωρευτική πτώση των τιμών (σε ονομαστικούς όρους) από το α’ εξάμηνο του 2010 έως το α’ εξάμηνο του 2014 ανήλθε κατά μέσον όρο σε 31,6%.

 

Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι ανακόπηκε ο ρυθμός πτώσης. Πιο συγκεκριμένα, κατά το α’ εξάμηνο του 2014, οι τιμές μειώθηκαν κατά 6,9% σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2013.

 

Ο ρυθμός αυτός έχει επιβραδυνθεί σε σχέση με τα αμέσως προηγούμενα εξάμηνα (-9% και -11,7% το β’ και α’ εξάμηνο του 2013, αντίστοιχα). Σε ό,τι αφορά στα μισθώματα των γραφειακών χώρων υψηλών προδιαγραφών, η σωρευτική πτώση από το α’ εξάμηνο του 2010 έως το α’ εξάμηνο του 2014 ανήλθε κατά μέσον όρο σε 26,9% για το σύνολο της χώρας, ενώ ο αντίστοιχος ρυθμός για την ευρύτερη περιοχή της Αθήνας εκτιμάται σε 29,6%, για τη Θεσσαλονίκη στο 22,4% και για την υπόλοιπη Ελλάδα στο 24,8%.

 

Πτώση ενοικίων

Μάλιστα, κατά το α’ εξάμηνο του 2014, η μείωση των μισθωμάτων επιταχύνθηκε, κάτι το οποίο σχετίζεται ενδεχομένως με την εντατικοποίηση των επαναδιαπραγματεύσεων των ενεργών μισθώσεων από την πλευρά των μισθωτών, αλλά και με την περαιτέρω συρρίκνωση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, η οποία οδηγεί σε μεγαλύτερη προσφορά ανταγωνιστικών χώρων.

 

Η διευθύνουσα σύμβουλος της Αθηναϊκής Οικονομικής και εκπροσώπου στην Ελλάδα της Jones Lang LaSalle, Δίκα Αγαπητίδου, ανέφερε ότι τα γραφεία είναι ο πρώτος κλάδος που κοιτάζουν οι θεσμικοί επενδυτές όταν μπαίνουν σε μια αγορά.

 

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά στη χώρα μας, τον βασικότερο ρόλο για την προσέλκυση επενδύσεων δεν παίζει βασικό ρόλο η προσφορά και η ζήτηση, όπως συμβαίνει στα αναπτυγμένα κράτη, αλλά το θεσμικό πλαίσιο. Ρόλο-κλειδί παίζουν δηλαδή οι μακροοικονομικοί παράγοντες, με το μείζον θέμα να εστιάζεται στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης.

 

Σε ό,τι αφορά στα ενοίκια, η κ. Αγαπητίδου παρατήρησε ότι μίκρυνε η ψαλίδα μεταξύ ανώτατης και κατώτατης τιμής, ενώ δεν διέκρινε διάφορες στις μεταβολές μεταξύ των ονομαστικών και των πραγματικών ενοικίων.

 

Πρόσθεσε ακόμη ότι τα ενοίκια των γραφείων έχουν θετική συσχέτιση με τις λιανικές πωλήσεις, τη βιομηχανική παραγωγή, τα επιτόκια και τις ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου έναντι του ΑΕΠ, ενώ αρνητική συσχέτιση με την ανεργία, τον πληθωρισμό, καθώς και με τον βαθμό κενότητας των γραφείων, δηλαδή το πόσα αδιάθετα γραφεία υπάρχουν.

Πτώση τιμών κατά 28,8% και ενοικίων κατά 31%

 

Σε 28,8% κατά μέσον όρο ανήλθε η σωρευτική πτώση των τιμών των καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών από το α΄ εξάμηνο του 2010 έως το α΄ εξάμηνο του 2014 για το σύνολο της χώρας. Αναφορικά με τα μισθώματα, η σωρευτική πτώση από το α΄ εξάμηνο του 2010 έως το α΄ εξάμηνο του 2014, ανήλθε κατά μέσον όρο σε 31%.

 

Πάντως, κατά το α΄ εξάμηνο του 2014, παρατηρήθηκε αποκλιμάκωση της πτώσης των μισθωμάτων στο σύνολο της Ελλάδος (-9,5% έναντι -10,1% και -12,4% κατά το α΄ και β΄ εξάμηνο του 2013, αντίστοιχα), αλλά και ειδικότερα στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας (-6,7% από -12,8% και -15% αντίστοιχα), κάτι που συνδέεται με την αυξανόμενη κινητικότητα ως προς τις νέες μισθώσεις.

 

Εμπορικά κέντρα

Για τον συγκεκριμένο τομέα η κ. Αγαπητίδου επισήμανε ότι το λιανεμπόριο χτυπήθηκε ιδιαίτερα από την κρίση, ωστόσο υπογράμμισε ότι τα μεγάλα εμπορικά κέντρα έχουν καταφέρει να συγκρατήσουν τις δυνάμεις τους, καθώς έχουν χαμηλότερες τιμές ενοικίων, προσφέρουν μεγαλύτερη ασφάλεια, ενώ σημαντικό ρόλο παίζει και το ενεργό management εκ μέρους των διαχειριστών των εμπορικών κέντρων.

 

Τέλος, σε ό,τι αφορά τα βιομηχανικά ακίνητα (δηλαδή αποθηκευτικοί χώροι, logistics κ.λπ.), ο συγκεκριμένος τομέας παρουσιάζει μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον. Το μεγαλύτερο στοκ (αδιάθετοι χώροι) εντοπίζεται στην ευρύτερη περιοχή που περιλαμβάνει το Καπανδρίτι, τα Οινόφυτα, τη Μαλακάσα, με το ποσοστό κενότητας να αγγίζει το 25%. Ωστόσο, το μεγαλύτερο ενδιαφέρον υπάρχει για το Θριάσιο Πεδίο (Ασπρόπυργο, Μέγαρα, Ελευσίνα, Μαγούλα) όπου οι αδιάθετοι χώροι είναι μόλις 15%, ποσοστό το οποίο θα ήταν ακόμη μικρότερο εάν δεν είχε επιστρέψει το κλίμα αβεβαιότητας στη χώρα.

 

Πηγή: Έθνος