Γνώση, παιδεία και συμμετοχή το αντίδοτο στο ρατσισμό

ΦΩΤΟ: ΑΡΧΕΙΟΥ

Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στον ρατσισμό και την ξενοφοβία; Σε τι διαφέρει ο πρόσφυγας από τον μετανάστη; Φταίνε οι μουσουλμάνοι για όλα; Είναι τελικά οι Έλληνες ευαίσθητος λαός; Τέτοιου είδους ερωτήματα θεωρούνται ιδιαίτερα επίκαιρα σήμερα, που τα ζητήματα αυτά προβάλλονται από τα μέσα ενημέρωσης, απασχολούν τον καθένα και προκαλούν προβληματισμό στο ευρύ κοινό.

“Όταν υπάρχει άγνοια, όταν διαβάζουμε ή ακούμε πολλά, τότε βλέπουμε μπροστά μας, λόγω πολιτικών καταστάσεων, να παρουσιάζεται η ξενοφοβία ως ρατσισμός ή να προβάλλεται η άποψη ότι για όλα φταίνε οι μουσουλμάνοι” λέει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η πρόεδρος του Συλλόγου Επιστημόνων Κεντρικής Μακεδονίας, που δραστηριοποιείται για την προαγωγή του θεσμού των Λαϊκών Πανεπιστημίων, Ελένη Γρομπανοπούλου, με αφορμή σχετική διάλεξη που θα δώσει αύριο το απόγευμα στην αίθουσα εκδηλώσεων του Γυμνασίου Ρεντίνας, στο πλαίσιο του Λαϊκού Πανεπιστημίου του Δήμου Βόλβης.

Απέναντι στην κατάσταση αυτή, η κ. Γρομπανοπούλου επισημαίνει ότι το πρώτο ζητούμενο είναι η γνώση και σχολιάζει ότι είναι πολλοί εκείνοι που δεν γνωρίζουν πως ο ρατσισμός διαφοροποιεί τους ανθρώπους ανάλογα με τη φυλή στην οποία ανήκουν, ή τη θρησκεία, την κοινωνική θέση, την αναπηρία και πολλά άλλα, ενώ στηρίζεται στην αντίληψη ότι δεν είναι οι άνθρωποι ίσοι μεταξύ τους. Από την άλλη πλευρά, η ξενοφοβία βασίζεται στο φόβο του ξένου, στο φόβο εκείνου που δεν τους είναι γνωστό.

“Είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε τι είναι ο ρατσισμός, τι είναι η ξενοφοβία, είναι απαραίτητο να μάθουμε εμείς και να δώσουμε στα παιδιά μας την αντίστοιχη παιδεία, ότι ο κάθε άνθρωπος είναι ίσος με τον συνάνθρωπό του, ακόμη και αν τους χωρίζουν κοινωνικά στερεότυπα και προκαταλήψεις. Θα πρέπει να μάθουμε στα παιδιά μας να μην φοβούνται τον ξένο, να τον αποδέχονται, όχι βέβαια με πλήρη εμπιστοσύνη αλλά διαμορφώνοντας κάθε φορά την προσωπική τους άποψη, χωρίς να υιοθετούν αβίαστα όσα μπορεί να ακουστούν στην τηλεόραση ή όσα “σερβίρει” κάποιο πολιτικό κόμμα για διάφορους λόγους” τονίζει και σχολιάζει ότι ο ρατσισμός δεν είναι ένα φαινόμενο που εμφανίστηκε σήμερα αλλά υπήρχε από την αρχαία εποχή.

“Οι αρχαίοι Έλληνες έλεγαν το γνωστό “πας μη Έλλην βάρβαρος” αλλά το έλεγαν για διαφορετικούς λόγους. Το έλεγαν για να επιβεβαιώσουν τη συνείδηση της ανωτερότητας ή για να ενισχύσουν τις θέσεις τους απέναντι στους άλλους λαούς. Η ίδια φράση σήμερα μπορεί να γίνεται “σημαία” για εθνικιστικούς λόγους καθώς ο καθένας ερμηνεύει τα πράγματα όπως ο ίδιος θέλει και όπως τον βολεύει” αναφέρει χαρακτηριστικά.

Με αφορμή το προσφυγικό κύμα διευκρινίζει ότι ο πρόσφυγας φεύγει από τη χώρα του λόγω πολέμου ενώ ο μετανάστης μπορεί να φεύγει από τη χώρα του για να εργαστεί σε κάποια άλλη ή γιατί θέλει να μείνει κάπου αλλού για οποιονδήποτε άλλο λόγο. “Οι έννοιες αυτές πρέπει να αποσαφηνιστούν ώστε να μην δημιουργείται φόβος για το διαφορετικό και το ξένο, γιατί και τα δικά μας παιδιά που φεύγουν στο εξωτερικό για να βρουν δουλειά δε θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με φόβο από τις κοινωνίες στις οποίες εγκαθίστανται” προσθέτει.

Όταν ερωτάται αν οι Έλληνες είναι ρατσιστές, η ίδια δηλώνει έκπληκτη από την προσφορά των ανθρώπων που ζουν στην ευρύτερη περιοχή της Ειδομένης. “Δεν περίμενα οι άνθρωποι εκεί να γίνουν μια γροθιά. Είναι να τους θαυμάζεις. Είναι εκπληκτική η προσφορά των Ελλήνων, από την εκκλησία, τα σχολεία, τα πανεπιστήμια, τον απλό πολίτη” λέει και υπογραμμίζει: “είδα με τα μάτια μου στην πλευρά της ΠΓΔΜ αστυνομικούς να απωθούν ανθρώπους. Είδα ότι δε λυπήθηκαν μια κοπέλα έγκυο με πυρετό που είχε χτυπήσει το πόδι της και έπρεπε να μεταφερθεί σε νοσοκομείο. Δεν λυπήθηκαν μικρά παιδιά που έκλαιγαν. Δεν είμαστε εμείς έτσι. Ίσως είναι το φιλότιμο, ίσως η ευαισθησία, ίσως η εμπειρία της προσφυγιάς, η γνώση του πώς είναι να σε διώχνουν από τον τόπο σου. Γίνονται πολύ μεγάλες προσπάθειες. Υπάρχουν βέβαια και φαινόμενα αισχροκέρδειας, περιστατικά που ορισμένοι ζητούν δύο ευρώ για μια φόρτιση κινητού τηλεφώνου όμως ακόμη και αυτό δεν μπορεί να αμαυρώσει μια τεράστια εκδήλωση εθελοντισμού”.

Πέραν, λοιπόν, από τη γνώση και την παιδεία, η κ. Γρομπανοπούλου, η οποία έλαβε μέρος και στο θεσμό του λαϊκού πανεπιστημίου στο Δήμο Παιονίας, αναφέρει ότι σημείο – κλειδί είναι επίσης η συμμετοχή. “Πρέπει να γνωρίζουμε τι λέει η Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, την οποία ο καθένας δικαιούται να επικαλείται, κόντρα σε κάθε διάκριση απέναντι στη φυλή, το χρώμα, το φύλο, τη γλώσσα, τη θρησκεία, τις πολιτικές και οποιεσδήποτε άλλες πεποιθήσεις. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι κάθε άτομο έχει δικαίωμα στη ζωή, την ελευθερία, την ασφάλεια και πρέπει να παλέψουμε γι αυτά τα δικαιώματα συμμετέχοντας σε οποιεσδήποτε εθελοντικές ομάδες, σε προγράμματα της πανεπιστημιακής κοινότητας, σε λαϊκά πανεπιστήμια” λέει και προσθέτει: “η γνώση, η ενημέρωση, η συμμετοχή, η προσωπική κρίση και άποψη αναστέλλουν το ρατσισμό και το φόβο”.