Γιάννης Παπαθανασίου «8 μήνες»

Το βιβλίο του πρώην υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών Γιάννη Παπαθανασίου «8 μήνες» παρουσιάστηκε σήμερα σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο ΕΒΕΑ, παρουσία πλήθους πολιτών και στελεχών της Νέας Δημοκρατίας, της περιόδου 2004 – 2009 μέχρι και σήμερα.

Παρών στην εκδήλωση ήταν ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής.

Στο πλαίσιο της παρουσίασης πραγματοποιήθηκε συζήτηση για τα γεγονότα του 2009, την οικονομική πολιτική της τότε κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, τα μέτρα που ελήφθησαν για τον περιορισμό του ελλείμματος και τις προειδοποιήσεις που απηύθυναν τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο υπουργός Οικονομίας, τη στάση της αντιπολίτευσης πριν τις εκλογές και τα δραματικά γεγονότα που οδήγησαν στην προσφυγή στο μηχανισμό στήριξης.

Μιλώντας στην εκδήλωση ο Βουλευτής και πρώην Υπουργός Νίκος Δένδιας τόνισε μεταξύ άλλων τα εξής:

“Έζησα από κοντά ως υπουργός τις εξελίξεις του 2009, αν και δεν συμμετείχα τότε στο οικονομικό επιτελείο. Η περίοδος αυτή, των 8 μηνών του  2009, από τον ανασχηματισμό της Κυβέρνησης Καραμανλή τον Ιανουάριο μέχρι την προκήρυξη των  εκλογών τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς, ήταν μία από τις πιο κρίσιμες στην ιστορία της χώρας. Καθένας μπορεί να έχει την άποψή του για τις αιτίες που οδήγησαν τη χώρα στην οικονομική κατάρρευση. Κάθε λογικός άνθρωπος όμως αναγνωρίζει πως η περιπέτεια που ζούμε τα τελευταία 8 χρόνια θα μπορούσε κατά πάσα βεβαιότητα να έχει αποφευχθεί, αν ο Καραμανλής είχε βρει ανταπόκριση στην έκκληση για συναίνεση στα αυτονόητα που απηύθυνε το Μάρτιο του 2009. Ακόμη και τον Οκτώβριο του ίδιου έτους υπήρχε χρόνος να σωθεί η παρτίδα, αν η κυβέρνηση που ανέλαβε άκουγε αυτά που έλεγε από τότε ο συγγραφέας του βιβλίου Γιάννης Παπαθανασίου για την κρισιμότητα της στιγμής και αντιλαμβανόταν τις ευθύνες της. Η Νέα Δημοκρατία είπε τότε την αλήθεια στον ελληνικό λαό και αυτό είναι που την κράτησε όρθια όλα αυτά τα δύσκολα χρόνια για τη χώρα και την παράταξη”.

Ο τ. Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιώργος Προβόπουλος διατύπωσε την άποψη, ότι το οικονομικό πρόβλημα της χώρας είχε πρωτίστως πτυχές/αιτίες πολιτισμικές, θεσμικές, πολιτικές.  Γι’ αυτό και ήταν εξαιρετικά δυσχερές, αν όχι ανέφικτο, να αντιμετωπιστούν οι αρνητικές τους συνέπειες σε σύντομο χρόνο, όταν η διεθνής κρίση οξύνθηκε επικίνδυνα τον Σεπτέμβριο του 2008, με την κατάρρευση της Lehman Brothers, κι ανέδειξε όλες τις υποβόσκουσες παθογένειες  της χώρας.  Θύμισε πως η Ελλάδα έχει διανύσει 8 οδυνηρά μνημονιακά χρόνια, έχει εφαρμόσει τρία σκληρά μνημόνια, με τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό κόστος, έχει βοηθηθεί με ένα πρωτοφανές ιστορικά ποσό, βρίσκεται υπό συνεχή εποπτεία και πίεση από τους δανειστές της, κι όμως, όπως ισχυρίστηκε, ακόμη έως και σήμερα, η αποκατάσταση της κανονικότητας δεν έχει συντελεστεί.  Το έργο παραμένει ημιτελές. Με βάση αυτή τη δεκαετή εμπειρία, πρόσθεσε πως δύσκολα θα μπορούσε κάποιος να ψέξει τον Γιάννη Παπαθανασίου ότι δεν απέτρεψε το επερχόμενο «τσουνάμι» σε μόλις 8 μήνες. Ωστόσο, θα μπορούσε κάποιος να τον επικρίνει γιατί δεν προχώρησε σε πολύ πιο τολμηρά και γενναία μέτρα από αυτά που τότε υιοθετήθηκαν.

Παρέμβαση στη συζήτηση έκανε ο Διευθυντής της Εφημερίδας Η Καθημερινή Αλέξης Παπαχελάς.

Στην ομιλία του ο κ. Παπαθανασίου τόνισε ότι στόχος του βιβλίου είναι “να απαντηθούν κατηγορίες και ψεύδη, που, ελλείψει αντιλόγου, πέρασαν στην κοινωνία” και πρόσθεσε:
“Η Ελλάδα βρέθηκε στη δίνη της παγκόσμιας  οικονομικής θύελλας  χωρίς τα περιθώρια, που είχαν άλλες ευρωπαϊκές χώρες,  για δημοσιονομική χαλάρωση. Και αυτό κυρίως εξαιτίας της βαριάς κληρονομιάς του δημόσιου χρέους το οποίο από το ’80 έως το 2004 είχε τριπλασιαστεί. Η ευθύνη όλων μας και κυρίως η δική μου ήταν να μην μετατραπεί η κρίση ελλείμματος σε κρίση δανεισμού. Ήταν η πρώτη φορά, από την μεταπολίτευση και μετά, που μια κυβέρνηση ελάμβανε σε προεκλογική χρονιά, περιοριστικά μέτρα. Η κυβέρνηση έλεγε την αλήθεια, λάμβανε περιοριστικά μέτρα, αναζητούσε την εθνική συνεννόηση την ίδια ώρα όπου οι υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις μας ζητούσαν να κάνουμε παροχές και η πλειοψηφία των ΜΜΕ μας καλούσαν να δώσουμε εξηγήσεις για δήθεν σκάνδαλα. Η κυβέρνηση Καραμανλή πήγε σε εκλογές ζητώντας την ψήφο των συμπολιτών μας για να λάβει ακόμα πιο πολλά περιοριστικά μέτρα .Για να μην μετατραπεί η κρίση ελλείμματος σε κρίση δανεισμού , για να αποφύγουμε τη μέγγενη της επιτήρησης και των μνημονίων.
Οι άφρονες χειρισμοί, οι αμετροεπείς δημόσιες δηλώσεις τους, η άρνησή τους να λάβουν μέτρα, οδήγησαν στην εκτόξευση των spreads, στην κρίση δανεισμού. Ένας από τους λόγους που έγραψα αυτό το βιβλίο είναι για να κλείσω το κεφάλαιο του χθες. Και να εστιάσω αποκλειστικά στο τώρα και το αύριο. Η επανεκκίνηση της οικονομίας προϋποθέτει την εκπόνηση και την εφαρμογή ενός φιλόδοξου αλλά και εφαρμόσιμου σχεδίου μεταρρυθμίσεων, που θα θέτει ως πρώτο στόχο του την έκρηξη των ιδιωτικών επενδύσεων. η Παράταξή μας ενωμένη διαθέτει το σχέδιο που έχει ανάγκη  η χώρα για να βγει οριστικά από την κρίση. Και ο Κυριάκος Μητσοτάκης τη βούληση να το εφαρμόσει.

Την εκδήλωση συντόνισε ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ Κων/νος Μίχαλος ο οποίος υπογράμμισε τα εξής:

“Το 2009 η κυβέρνηση Καραμανλή είπε την αλήθεια, έλαβε περιοριστικά μέτρα, ζήτησε την ψήφο των Ελλήνων για να λάβει δύσκολες αποφάσεις που θα απέτρεπαν τα χειρότερα. Δυστυχώς ο λαϊκισμός και η σκανδαλολογία κέρδισαν για μια ακόμα φορά.

Το 2009 όμως απέδειξε ότι ο λαϊκισμός  έχει κοντά ποδάρια. Μπορεί κάποιος να κερδίσει την εξουσία δίνοντας ψεύτικες υποσχέσεις, είναι όμως σχεδόν αδύνατο να την διατηρήσει.  Ιδιαίτερα όταν αυτές οι υποσχέσεις γίνονται σε μια περίοδο παγκόσμιας οικονομικής κρίσης που έχει φέρει στην επιφάνεια όλες τις διαρθρωτικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας.  Δεν μπορεί κανείς να κτίζει στην άμμο παλάτια. Η Ελλάδα έπρεπε να λάβει άμεσα μέτρα και δεν έλαβε. Η συνέχεια είναι γνωστή.  Τα μνημόνια είναι εδώ. Η απώλεια του 1/3 του εισοδήματος μας είναι εδώ.

Το 2009, σε αυτή τη δύσκολη για την περίοδο χώρα, δεν επικράτησε κλίμα υπευθυνότητας και εθνικής συνεννόησης. Η κυβέρνηση το επιδίωξε, ή αντιπολίτευση το αρνήθηκε. Δεν το κάναμε τότε και το πληρώσαμε. Ας ευχηθούμε να το κάνουμε σήμερα. Διότι τα μνημόνια μπορούν να τελειώνουν αλλά αυτά που πρέπει να γίνουν συνεχίζουν να είναι δύσκολα και αναγκαία. Η Ελλάδα χωρίς ισχυρή παραγωγική βάση, βιώσιμο χρέος, αποτελεσματική δημόσια διοίκηση και δικαιοσύνη, ποιοτική εκπαίδευση και σύγχρονο θεσμικό περιβάλλον δεν μπορεί να κερδίσει το μέλλον.

Το 2009 αλλά και το 2015 κάναμε ό,τι δεν έπρεπε. Σήμερα μετά από λάθη και παραλείψεις φαίνεται ότι τα χειρότερα είναι πίσω μας. Για να έρθουν όμως τα καλύτερα θέλει δουλειά πολύ. Θέλει εθνική συνεννόηση, σχέδιο, υπευθυνότητα, αποτελεσματικότητα. Ας ελπίσουμε ότι θα τα έχουμε”.

Το βιβλίο του Γιάννη Παπαθανασίου «8 Μήνες» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Λιβάνη.