GfK: Στο σωστό δρόμο η Ελλάδα

Στον σωστό δρόμο βρίσκεται η Ελλάδα, αν και δεν έχει αφήσει ακόμα τα δύσκολα πίσω της, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας της GfK Consumer Climate Europe για το καταναλωτικό κλίμα στην Ευρώπη το δεύτερο τρίμηνο του 2014. Τα οικονομικά στοιχεία της χώρας βελτιώνονται και το ΑΕΠ βρίσκεται μόλις στο αρνητικό εύρος τιμών.

Σύμφωνα με την GFK, παρά το γεγονός ότι οι τιμές όλων των δεικτών εξακολουθούν να είναι αρνητικές, που σημαίνει ότι βρίσκονται κάτω από το μακροπρόθεσμο μηδενικό μέσο όρο, η ανοδική τάση από τον περασμένο Αύγουστο διακρίνεται ξεκάθαρα.

Οι οικονομικές προσδοκίες βρίσκονται την παρούσα στιγμή στις -10 μονάδες, που είναι 14 μονάδες περισσότερες από το Μάρτιο και αυξημένες κατά περίπου 24 μονάδες συγκριτικά με το περασμένο έτος. Υψηλότερη τιμή καταγράφηκε για τελευταία φορά το Δεκέμβριο του 2009.

Οι εισοδηματικές προσδοκίες βρίσκονται και αυτές στο δρόμο της ανάκαμψης. Τον Ιούνιο, η τιμή του δείκτη ήταν -18 μονάδες, που είναι η υψηλότερη τιμή από τον Ιανουάριο του 2010 και αντικατοπτρίζει αύξηση 11 μονάδων από το Μάρτιο. Ο δείκτης σημείωσε αύξηση κατά περισσότερες από 23 μονάδες στις τιμές του περασμένου έτους.

Ανοδική τάση διακρίνεται επίσης και στην προθυμία για αγορές. Ο δείκτης βρίσκεται επί του παρόντος στις -14,6 μονάδες, που είναι η υψηλότερη τιμή από τον Οκτώβριο του 2009. Στο δεύτερο τρίμηνο, ο δείκτης αυξήθηκε κατά 11,5 μονάδες, ενώ η αύξηση από τον Ιούνιο του 2013 είναι 15 μονάδες.

Όσον αφορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), σύμφωνα με την GFK, η οικονομία συνεχίζει να ανακάμπτει. Ωστόσο, τόσο η κρίση στο Ιράκ όσο η κρίση και στην Ουκρανία είναι πιθανό να αποσταθεροποιήσουν την ανοδική πορεία στην Ευρώπη. Επίσης, οι Ευρωπαίοι καταναλωτές αποκτούν ξανά αυτοπεποίθηση. Αυτό αντικατοπτρίζεται στην άνοδο των δεικτών οικονομικών προσδοκιών, εισοδηματικών προσδοκιών και προθυμίας αγορών στις περισσότερες χώρες που περιλαμβάνονται στην έρευνα. Ο δείκτης του καταναλωτικού κλίματος της GfK για την ΕΕ των 28 βρίσκεται επί του παρόντος στις 9,1 μονάδες.

Ο δείκτης του καταναλωτικού κλίματος για την ΕΕ των 28 σημείωσε μικρή αύξηση το δεύτερο τρίμηνο και βρίσκεται την παρούσα στιγμή στις 9,1 μονάδες. Πρόκειται για την υψηλότερη τιμή από τον Απρίλιο του 2008, όταν ο δείκτης βρισκόταν στις 11,9 μονάδες. Οι διάφοροι δείκτες έχουν ανοδικές τάσεις στις περισσότερες χώρες. Ιδιαίτερα οι Έλληνες φαίνεται να πιστεύουν πως έχουν πλέον αφήσει τα χειρότερα πίσω. Οι Πολωνοί και Τσέχοι καταναλωτές έχουν κι αυτοί μια πιο αισιόδοξη άποψη για το μέλλον συγκριτικά με την αρχή του έτους.

Οι ευρωεκλογές αποκάλυψαν ότι οι γνώμες σε ολόκληρη την Ευρώπη φαίνονται ολοένα περισσότερο διχασμένες σε δύο στρατόπεδα: το φιλοευρωπαϊκό και το αντιευρωπαϊκό. Τα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα σημείωσαν σημαντική αύξηση στις ψήφους που έλαβαν, κυρίως στη Γαλλία και τη Γερμανία. Αντίθετα, η αποδοχή της Ευρώπης αυξήθηκε σημαντικά στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία. Από τη μια πλευρά, η επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να βοηθήσει τις ταλαιπωρημένες από την κρίση, οικονομικά ασθενείς χώρες να ξεπεράσουν τις δυσκολίες τους και να επιστρέψουν στην οικονομική ανάπτυξη. Από την άλλη πλευρά, χώρες που είναι οικονομικά ισχυρότερες ενοχλούνται ολοένα περισσότερο όταν τα κριτήρια σταθερότητας χαλαρώνουν για τις χώρες της κρίσης. Επιθυμούν κατά κύριο και πρώτο λόγο να δουν την εξυγίανση των εθνικών προϋπολογισμών για να μειωθεί ο κίνδυνος μιας ανανεωμένης κρίσης.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξακολουθήσει να εστιάζεται επισταμένα στο κατά πόσο θα πρέπει να συνεχίσει κάθε μεμονωμένο κράτος να επιβάλει μέτρα λιτότητας, και πόσο έντονα θα είναι αυτά, ή μέχρι ποιο βαθμό δικαιολογείται ο υψηλότερος δανεισμός προκειμένου να ορθοποδήσουν ξανά οι εθνικές οικονομίες. Η στήριξη των ευρωσκεπτικιστών θα ξεκινήσει να μειώνεται σταδιακά μόνο εάν είναι δυνατόν να βρεθεί μια αποτελεσματική, βιώσιμη λύση, που θα επαναφέρει ξανά ολόκληρη την Ευρώπη στο δρόμο της ανάπτυξης.

Σύμφωνα με την GFK, ένας επιπλέον τρέχων παράγοντας οικονομικής αβεβαιότητας είναι οι κρίσεις στο Ιράκ και την Ουκρανία. Η επιρροή της κρίσης στο Ιράκ φαίνεται ήδη στην αυξανόμενη τιμή του αργού πετρελαίου. Εάν διαρκέσει ή επηρεάσει στην ουσία το διαθέσιμο όγκο αργού πετρελαίου, οι τιμές των καυσίμων ενδέχεται να αυξηθούν, το οποίο θα έχει γρήγορα αρνητικά επακόλουθα λόγω του υψηλότερου κόστους μεταφοράς για πολλά προϊόντα. Η κρίση στην Ουκρανία παίζει ρόλο κυρίως σε ψυχολογικό επίπεδο και, από οικονομική άποψη, η χώρα είναι σχετικά ασήμαντη για την ΕΕ.

Για παράδειγμα, μόνο το 0,5% των γερμανικών εξαγωγών γίνονται προς την Ουκρανία. Ωστόσο, η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται την παρούσα στιγμή σε εύθραυστη κατάσταση. Εάν υπάρξει επιπρόσθετη ανασφάλεια, τότε οι επενδυτές θα γίνουν γενικότερα πιο επιφυλακτικοί, θα ζητήσουν υψηλότερα ασφάλιστρα ή θα αφήσουν προς το παρόν κατά μέρος τις αποφάσεις για επενδύσεις. Κατά συνέπεια οι τιμές των μετοχών θα πέσουν και ως εκ τούτου, με αφορμή τη γενική αβεβαιότητα, οι καταναλωτές θα κάνουν λιγότερες αγορές.