Γεωπολιτικά παιχνίδια πίσω από τις τιμές του πετρελαίου
Σε γεωπολιτικούς λόγους αποδίδεται από τους αναλυτές η κάθετη πτώση των πετρελαϊκών τιμών τους τελευταίους μήνες, καθώς οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες προσπαθούν να αποκτήσουν το… πάνω χέρι στην παγκόσμια αγορά του «μαύρου χρυσού».
«Το φθηνό πετρέλαιο είναι η απάντηση του ΟΠΕΚ στον αμερικανικό ανταγωνισμό», δήλωσε πρόσφατα ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού Ελ Μπαντρί.
Πρόκειται κυρίως για ένα «παιχνίδι» μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΠΑ, καθώς οι Αραβες δεν επιθυμούν να επεκταθεί η χρήση σχιστολιθικού πετρελαίου (το λεγόμενο fracking) από τους Αμερικανούς και κάνουν ό,τι μπορούν προκειμένου να καταστήσουν τις επενδύσεις αυτές… ασύμφορες. Από την άλλη πλευρά πετυχαίνουν «πλήγμα» σε δύο κοινούς «εχθρούς» στην πετρελαϊκή «σκακιέρα», όπως είναι η Ρωσία και το Ιράν, χώρες οι οποίες ήδη «ταλαιπωρούνται» από τις κυρώσεις των… Δυτικών.
Η πτώση της τιμής του μπρεντ κάτω ακόμη και από τα επίπεδα των 60 δολαρίων/βαρέλι, δηλαδή στα χαμηλότερα επίπεδα από τον Μάιο του 2009, μπορεί να μειώνει τα κέρδη των πετρελαιοπαραγωγών χωρών του ΟΠΕΚ, ωστόσο, όπως φάνηκε και από την τελευταία τους απόφαση για διατήρηση της παραγωγής τους, στη φάση αυτή προέχει η αύξηση των πωλήσεων και όχι των κερδών. Και κυρίως να μην επιτρέψουν σε μία σαφώς ακριβότερη διαδικασία παραγωγής πετρελαίου όπως είναι αυτή μέσω των σχιστολιθικών πετρωμάτων, να αποσπάσει σημαντικό μερίδιο στην παγκόσμια ενεργειακή αγορά.
Σύμφωνα με τον Σαουδάραβα οικονομολόγο Abdulwahab Abu-Dahesh, «η Σαουδική Αραβία αυτό που πραγματικά επιθυμεί είναι να σβήσει τον ανταγωνισμό του shale oil από τις αγορές», ενώ προσθέτει ότι η χώρα του «διαθέτει τη δυνατότητα να αντέξει χαμηλή τιμή πετρελαίου για δύο ή τρία χρόνια».
Από την πλευρά του, ένας ακόμη οικονομολόγος της χώρας, ο Fahad Alturki, εκτιμά ότι «ο μόνος που θα κερδίσει από τη μείωση της ημερήσιας παραγωγής του OPEC θα είναι αυτοί που παράγουν shale oil, δηλαδή οι ΗΠΑ. Αντίθετα όσο η τιμή του πετρελαίου πέφτει, κάποιοι από τους παραπάνω παραγωγούς μπορεί ακόμη και να χαθούν από τις αγορές, αφήνοντας ένα κενό το οποίο θα σπεύσει να καλύψει η Σαουδική Αραβία».
Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του νέου ενεργειακού τοπίου στον πλανήτη «παίζει» και η Ευρώπη, η οποία είναι πολύ πιθανόν από την επόμενη χρονιά να ξεκινήσει την εισαγωγή σχιστολιθικού αερίου (shale gas) από τις ΗΠΑ.
Μια τέτοια εξέλιξη στοχεύει στη σταδιακή απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο και στην ενίσχυση της βιομηχανίας από τη χρήση του φθηνότερου καυσίμου.
Σε γενικές γραμμές, Ευρωπαϊκή Ενωση και ΗΠΑ θα μπορέσουν να ανταγωνιστούν καλύτερα τις αναδυόμενες οικονομίες (Κίνα, Ινδία, Ρωσία, Βραζιλία κ.λπ.) οι οποίες πιθανόν θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τη συμβατική ενέργεια (πετρέλαιο, φυσικό αέριο).
Πάντως, η πτώση στις τιμές του αργού πετρελαίου κατά 50% από τα υψηλά του περασμένου καλοκαιριού μπορεί, σύμφωνα με το ΔΝΤ, να τονώσει την ανάπτυξη κατά 0,3%-0,8%.
ΟΠΕΚ: Δοκιμάζονται οι αντοχές πολλών χωρών-μελών
Ορισμένα κράτη-μέλη του ΟΠΕΚ, όπως π.χ. το Ιράν, η Βενεζουέλα, η Αλγερία και ο Ισημερινός δεν έχουν τις ίδιες «αντοχές» με τους Σαουδάραβες (μαζί με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κουβέιτ και το Κατάρ) και θα πιέσουν ακόμη περισσότερο για μείωση της παραγωγής ώστε να βάλουν ένα «φρένο» στην πτώση των πετρελαϊκών τιμών. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο όλοι οι αναλυτές αναμένουν άνοδο των πετρελαϊκών τιμών το 2015 σε σχέση με τα τρέχοντα επίπεδα, μολονότι οι εκτιμήσεις τους είναι αναθεωρημένες προς τα κάτω σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν. Σύμφωνα με την πρόβλεψη 30 αναλυτών που συμμετείχαν σε έρευνα του Reuters, η μέση τιμή του brent το επόμενο έτος θα φθάσει στα 74 δολάρια/ βαρέλι και θα ενισχυθεί στα 80,30 δολάρια το 2016.
Σημειώνεται ότι πριν από λίγες ημέρες το brent υποχώρησε χαμηλότερα από τα 60 δολάρια, σχεδόν 50% χαμηλότερα σε σύγκριση με το υψηλό επίπεδο που άγγιξε τον Ιούνιο του 2014, με τη μέση τιμή για φέτος να διαμορφώνεται πέριξ των 100 δολαρίων. Ειδικότερα, η Morgan Stanley τοποθετεί τη μέση τιμή του brent για το 2015 στα 70 δολάρια (28 δολάρια λιγότερα σε σχέση με την προηγούμενη εκτίμηση), ενώ κατά 15 δολάρια περιέκοψαν τις εκτιμήσεις τους για το 2015 και άλλοι επενδυτικοί οίκοι όπως π.χ. η Bank of America/ Merrill Lynch και η Deutsche Bank. H ABN Amro εμφανίζεται ως η πλέον αισιόδοξη, καθώς εκτιμά ότι το brent μπορεί να φθάσει στα 80 δολάρια το 2015, ενώ η Nomisma Energia είναι η πλέον απαισιόδοξη, καθώς τοποθετεί την τιμή στα 59 δολάρια.
Πηγή: Έθνος
