Έτσι κινήθηκε η φετινή σεζόν για τον τουρισμό στην Θεσσαλονίκη

Μια “πολύ ιδιαίτερη και παράξενη χρονιά”, στην οποία τον τόνο έδωσαν τα capital controls και τη λύση σωτηρίας ο οδικός τουρισμός από τα Βαλκάνια, αλλά όχι μόνο, βίωσε φέτος ο ξενοδοχειακός κλάδος στη Βόρεια Ελλάδα.

Παρ’ όλα αυτά, η σεζόν, που οδεύει πλέον προς το τέλος της, εξελίχθηκε σχετικά ικανοποιητικά και χωρίς λουκέτα σε ξενοδοχειακές μονάδες, ενώ το σταδιακό άνοιγμα νέων αγορών για τον βορειοελλαδικό τουρισμό, αλλά και η ανάπτυξη νέων εναλλακτικών μορφών του, δημιουργεί θετικές προσδοκίες για το μέλλον.

Στον αντίποδα, ο ΦΠΑ στη διανυκτέρευση χαρακτηρίζεται από τους ξενοδόχους σαν “κατραπακιά” που θα μειώσει την ανταγωνιστικότητα των τουριστικών επιχειρήσεων.

Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και το Πρακτορείο 104,9 FM, ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης, Αριστοτέλης Θωμόπουλος, επισήμανε ότι οι εξελίξεις στο πολιτικό πεδίο “έπληξαν ιδιαίτερα τα ξενοδοχεία τους δύο καλοκαιρινούς μήνες και τον Σεπτέμβριο, λόγω των capital controls. Το φαινόμενο έπληξε ιδίως τα ξενοδοχεία πέντε και τεσσάρων αστέρων και λιγότερο τα τρία αστέρια”. Παρά δε το γεγονός ότι το οκτάμηνο έκλεισε με αύξηση διανυκτερεύσεων σε σχέση με πέρυσι (+7,57%, έναντι +18,87% το 2014 προς το 2013), η εικόνα των εσόδων δεν ήταν αντίστοιχα θετική.

“Στη Θεσσαλονίκη, όλο αυτό το οκτάμηνο η μέση τιμή εσόδου ανά διαθέσιμο δωμάτιο ήταν 42 ευρώ, όταν στη χαμηλότερη στην κατάταξη ευρωπαϊκή δευτερεύουσα πόλη είναι περίπου 80. Παρά τις όποιες θετικές επιδόσεις των τελευταίων δύο ετών, τα οικονομικά μας στοιχεία παραμένουν τα χαμηλότερα σε όλη την Ευρώπη (σ.σ. μεταξύ ομοειδών πόλεων)” σημείωσε ο κ. Θωμόπουλος.

Κατά τον ίδιο, η χαμηλή τιμή έχει καταλήξει να είναι το μόνο εργαλείο τουριστικής προσέλκυσης κι αυτό “οδηγεί την ξενοδοχειακή επιχείρηση όλο βαθύτερα στην ύφεση για να μην πω στη ζημιογονία. Στη Θεσσαλονίκη την τελευταία πενταετία βιώνουμε εικόνα οικονομικής βύθισης. Και όταν μια επιχείρηση δεν είναι δυνατή οικονομικά, δεν μπορεί να εκσυγχρονίζεται και να βελτιώνεται. Και μια κακή επιχείρηση, στο τέλος της ημέρας τη χρεώνεται ο προορισμός. Θα επιστρέψει ο τουρίστας στην πατρίδα του και θα πει: Ξέρετε, δεν έχει καλά ξενοδοχεία η Θεσσαλονίκη, άρα την επόμενη φορά δεν πάω εκεί για το συνέδριο, την εκδήλωσή μου ή τις διακοπές. Δεν είναι λοιπόν πρόβλημα μόνο του επιχειρηματία αυτό αλλά και του ίδιου του προορισμού”.

Σε ό,τι αφορά τον ΦΠΑ από 1ης Οκτωβρίου, ο κ. Θωμόπουλος τον χαρακτηρίζει σαν κατραπακιά, ιδιαίτερα για τα ξενοδοχεία πόλεως. “Το 6,5% γίνεται 13%. Και στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων τη διαφορά θα την επωμισθεί η ξενοδοχειακή επιχείρηση, διότι η ξενοδοχειακή αγορά της Θεσσαλονίκης είναι πολύ ευαίσθητη στη μεταβολή τιμών. Έστω και ένα ευρώ αύξηση, δεν είναι εύκολα αποδεκτό από τη συντριπτική πλειοψηφία των πελατών. Άρα, το κόστος θα κληθούν να το επωμισθούν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, που έτσι θα γίνουν ακόμη λιγότερο ανταγωνιστικές” σημειώνει.

Παρά τα αγκάθια αλλά και τη διαρκή βελτίωση των τουριστικών προορισμών στον βαλκανικό περίγυρο της Θεσσαλονίκης -χαρακτηριστικό παράδειγμα το Βελιγράδι, του οποίου το παραποτάμιο μέτωπο αλλάζει πλήρως και δημιουργείται μια εξαιρετικά εντυπωσιακή νέα πόλη μέσα στην πόλη- ο κ.Θωμόπουλος εκτιμά ότι η Θεσσαλονίκη έχει προοπτική να αναδειχτεί σε κορυφαίο τουριστικό παίκτη στην περιοχή, αν διορθωθούν τα κακώς κείμενα.

“Υπάρχουν σημεία στα οποία δυστυχώς υπολειπόμεθα, όμως, όπως η καθαριότητα για την οποία δεν μπορούμε να είμαστε ή τα έργα. Τις τελευταίες δεκαετίες λιμνάζει οποιοδήποτε έργο ή προοπτική αναβάθμισης και εξέλιξης της Θεσσαλονίκης. Έχουμε μια παραλία αλλά τι να το κάνουμε αυτό από μόνο του, όταν ο επισκέπτης θα πάει να βγει από το ξενοδοχείο και θα πέσει πάνω σε λαμαρίνες, μικροπωλητές ή τρύπες στο πεζοδρόμιο ή τριπλοκαθαρισμένα; Το λεωφορείο που κάνει το site seeing αναγκάζεται να σταματήσει μέχρι και για 15 λεπτά στη Βενιζέλου επειδή δεν μπορεί να στρίψει λόγω των διπλοπαρκαρισμένων. Αυτά είναι προβλήματα που μεταφέρονται στις ρεσεψιόν των ξενοδοχείων από τους τουρίστες” εξηγεί.

“Κάνουμε πολλές προσπάθειες για να γίνει παντού γνωστό ότι ο Όλυμπος δεν είναι ένα μυθικό βουνό, ότι ο Όλυμπος, εκεί όπου οι αρχαίοι Έλληνες τοποθέτησαν τους θεούς τους, υπάρχει πραγματικά και βρίσκεται στην Πιερία”: με τη φράση αυτή, η πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Πιερίας, Ευαγγελία Ξυπτερά- Λάμπρου περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και το Πρακτορείο 104,9 FM έναν από τους βασικούς στόχους που έχει θέσει η περιοχή για την προσέλκυση περισσότερων τουριστών. Ο στόχος αυτός “δένεται” με εκείνον για την ενίσχυση του περιπατατικού τουρισμού στα επόμενα χρόνια. “Χάρη τον Όλυμπο, ο ορειβατικός τουρισμός υπάρχει ήδη, αλλά τώρα στοχεύουμε να ενισχύσουμε τα μονοπάτια για να έχουμε πολλούς περιπατητές, φυσιολάτρες χωρίς ειδικές ικανότητες στην ορειβασία” εξηγεί.

Ερωτηθείσα για την επίπτωση που είχαν τα capital controls στον τουρισμό της Πιερίας απαντά: “Ήταν μια πολύ ιδιαίτερη και παράξενη χρονιά. Την άνοιξη, με τη διαπραγμάτευση [με τους θεσμούς] που κράτησε πολύ καιρό, είδαμε τις αγορές, τη μία μετά την άλλη, να παγώνουν τι κρατήσεις. Στη συνέχεια. ήρθαν τα capital controls και το δημοψήφισμα και είχαμε ξανά θέμα. Δεν υπάρχει ακόμη μια ακριβής εκτίμηση για τη χρονιά, αλλά με βάση τα στοιχεία που έχω συλλέξει από τα περισσότερα ξενοδοχεία, είναι πολλοί αυτοί που είχαν μείωση και πληρότητας και τζίρου, καθώς δεν μπόρεσαν να καλύψουν ειδικά το κενό του Ιουλίου. Άλλοι διατήρησαν τις περσινές πληρότητες αλλά με μειωμένους τζίρους γιατί έδωσαν προσφορές για να προσελκύσουν τουρίστες και λίγοι ήταν αυτοί που ανέβασαν και πληρότητες και τζίρους. Γενική εκτίμηση είναι ότι οι αφίξεις στην Πιερία ήταν φέτος μειωμένες”.

Παρόλα αυτά, η εξαετία της κρίσης όχι απλά δεν συρρίκνωσε τον ξενοδοχειακό κλάδο της Πιερίας, αλλά υπήρξαν και νέες επιχειρήσεις. “Δεν βιώσαμε κάποια εξαιρετικά αρνητική εξέλιξη στα χρόνια της κρίσης. Μόνο φέτος χάσαμε μία εβδομάδα μέσα στον Μάιο γιατί τα ξενοδοχεία άνοιξαν αργότερα λόγω της κατάστασης. Λουκέτα δεν είχαμε καθόλου και μάλιστα δημιουργήθηκαν τρία μικρά ξενδοοχεία, που τα δύο λειτούργησαν φέτος και το τρίτο θα ανοίξει την επόμενη σεζόν” λέει.

Ο ΦΠΑ στη διανυκτέρευση αποτελεί κεφαλόπονο και για τους ξενοδόχους της Πιερίας, οι οποίοι δεν έχουν τη δυνατότητα να απορροφήσουν την αύξησή του. “Τα συμβόλαια που έχουν ήδη γίνει από φέτος το καλοκαίρι για την επόμενη σεζόν έδειξαν ότι δεν μπορούμε να απορροφήσουμε την αύξηση του ΦΠΑ, γιατί δεν είναι και η μόνη: υπάρχει αύξηση στους φόρους γενικά και αναμένουμε και εκείνη στις ασφαλιστικές εισφορές. Δεν μπορούμε να απορροφήσουμε κι αυτή την αύξηση. Όλα τα συμβόλαια λοιπόν έγιναν με αυξημένες τιμές μόνο στον ΦΠΑ, μέχρι του ποσοστού που αυξήθηκε. Το τι θα γίνει και πόσο θα επηρεάσει αυτό, θα φανεί από τις προκρατήσεις γύρω στον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο για τη νέα σεζόν. Τότε θα ξέρουμε πώς ακριβώς θα κινηθούμε το 2016” σημειώνει.

Στη Χαλκιδική, η σεζόν ουσιαστικά τελειώνει σε λίγες ημέρες, αφού στις 10 Οκτωβρίου κλείνουν τα τρία τέταρτα των ξενοδοχείων του νομού. Πώς πήγε η φετινή χρονιά; “Για τη φετινή σεζόν ο οδικός τουρισμός, όχι μόνο από τις βαλκανικές περιοχές, έφερε στη Χαλκιδική καλά νούμερα που ισοσκέλισαν σε έναν βαθμό τις μεγάλες απώλειες που είχαμε κυρίως από αεροπορικές αφίξεις: -30% από Ρωσία, -10% από Γερμανία. Η χρονιά σώθηκε υπό την έννοια ότι οι περισσότερες επιχειρήσεις μπόρεσαν να βγάλουν τους φόρους τους και τις υποχρεώσεις τους απέναντι στο κράτος, τους προμηθευτές και τους συνεργάτες στο εξωτερικό” σημείωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και το Πρακτορείο 104,9 FM ο γενικός γραμματέας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων, Γρηγόρης Τάσιος, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων και του Οργανισμού Τουρισμού Χαλκιδικής.

Σε ποιες αγορές “ποντάρει” η Χαλκιδική για την επόμενη δεκαετία; “Έχουμε μια σημαντική πρόσβαση οδική, όχι μόνο από τα Βαλκάνια, αλλά και από Πολωνία, Ουγγαρία και Τσεχία. Στόχος είναι στο οδικό κομμάτι να αναδείξουμε τη Χαλκιδική περισσότερο και στις αγορές της δυτικής Ευρώπης, στους τουρίστες που μπορούν να έρθουν π.χ., από τη Νότια Γερμανία ή την Αυστρία μέσω Σερβίας. Να δούμε τουρισμό όπως προ του ’90, δηλαδή οδικό τουρίστα από τη δυτική Ευρώπη, αλλά και αεροπορικές αφίξεις από νέες εθνικότητες” λέει.

Σε ό,τι αφορά τις νέες εθνικότητες, η περιοχή έχει πετύχει πολλά τα τελευταία δύο-τρία χρόνια. “Έχουμε προσελκύσει εθνικότητες που προ πενταετίας δεν τις είχαμε. Από την Πολωνία, για παράδειγμα, είχαμε 15000 αεροπορικές αφίξεις στο νομό, από την Ιταλία 5000, το ίδιο και από το Βέλγιο και την Ολλανδία, που δεν είχαμε αφίξεις τα προηγούμενα χρόνια, κι αυτό ενισχύεται σταθερά. Από τη Γαλλία πάλι, είχαμε φέτος 8000-10000 αφίξεις για πρώτη φορά, γιατί ανοίξαμε πτήσεις. Άρα, έχουμε τη δυνατότητα να έρθει κόσμος. Βλέπουμε ότι επειδή ο Βορράς της Ελλάδας δεν έχει ανακαλυφθεί τουριστικά, μπορούμε να προσφέρουμε ένα νέο προϊόν. Βοηθάει και η γεωπολιτική κρίση στη Βόρεια Αφρική. Όλα αυτά δημιουργούν ανακατατάξεις κι ο ελληνικός τουρισμός πρέπει να αρπάξει την ευκαιρία” λέει.

Κατά τον ίδιο, παρά τα “απίστευτα που μεσολάβησαν τους τελευταίους μήνε, όπως η προσφυγή τρεις φορές στις κάλπες, τα capital contros και οι αυξήσεις έμμεσων και άμεσων φόρων”, η προοπτική παραμένει θετική και η Χαλκιδική θα μπορούσε ακόμη και να δεκαπλασιάσει τα έσοδά της από τον τουρισμό στην επόμενη δεκαετία (στη βάση της εκτίμησης που είχε διατυπώσει παλαιότερα και ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, Σταύρος Ανδρεάδης). “Αυτό θα γίνει αν διορθωθούν οι υποδομές και υπάρξει ο απαραίτητος σχεδιασμός” καταλήγει.