Δημοτικά σχολεία με ύλη… Πανεπιστημίου (Πίνακες)

Υπερφορτωμένα, με λεπτομέρειες άχρηστες και ύλη η οποία σε πολλά σημεία είναι δυσνόητη και ταιριάζει σε μαθητές μεγαλύτερης ηλικίας, είναι πολλά βιβλία του δημοτικού σχολείου.

«Σπαζοκεφαλιά» όχι μόνο για τους μαθητές, αλλά ακόμη και για έμπειρους εκπαιδευτικούς είναι τα μαθηματικά της E’ τάξης, η Ιστορία της Στ’ τάξης και τα Μαθηματικά της Β’ τάξης δημοτικού των οποίων η ύλη είναι τόσο εκτεταμένη και πυκνή που οι ώρες του ωρολογίου προγράμματος δεν επαρκούν για την κάλυψη της.

Οι εκπαιδευτικοί εξαναγκάζονται, έτσι, να διδάσκουν την ύλη επί τροχάδην, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει χρόνοςγια επαναλήψεις και οι μαθητές να περιορίζονται στην επιδερμική γνώση. Μάλιστα, σε αυτά τα μαθήματα παρατηρείται «χάσμα» της ύλης σε σχέση με την προηγούμενη τάξη, την ίδια ώρα που ο φόρτος εργασίας που ανατίθεται στους μαθητές για το σπίτι είναι πολύ μεγάλος.
Τα προβλήματα του αναλυτικού προγράμματος σπουδών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση αναδεικνύει έρευνα που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) με τη συμμετοχή 322 σχολικών συμβούλων της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης για τα γνωστικά αντικείμενα στο δημοτικό σχολείο, έτσι όπως αυτά προσεγγίζονται μέσα από τα διδακτικά εγχειρίδια.

Τα βιβλία αυτά γράφτηκαν κατά την περίοδο 2000-2006 στο πλαίσιο μιας ακόμη μεταρρύθμισης, χωρίς ωστόσο τελικά να πετύχουν τους επιδιωκόμενους στόχους.

Ειδικότερα,τα κυριότερα ευρήματα της έρευνας είναι τα εξής: ·

» Τεράστια ύλη

Η πλειονότητα των σχολικών συμβούλων (86,8%) θεωρεί ότι το μάθημα με τον μεγαλύτερο όγκο ύλης είναι τα Μαθηματικά της Ε’ τάξης. Ακολουθούν η Ιστορία της Στ’ τάξης (78,6%) και τα Μαθηματικά της Β’ τάξης (75,7%). Η ύλη είναι τόσο εκτεταμένη σε αυτά τα μαθήματα που ο προγραμματισμένος διδακτικός χρόνος δεν επαρκεί για την κάλυψή της. Αυτό ισχυρίζεται το 87,37% των ερωτώμενων για τα Μαθηματικά της Ε’ τάξης, το 77, 19% για τα Μαθηματικά της Β’ τάξης και το 72,28% για την Ιστορία της Στ’ τάξης.

Στη λίστα με τα υπερφορτωμένα μαθήματα περιλαμβάνονται ακόμη τα Μαθηματικά, η Γλώσσα, τα Φυσικά και η Γεωγραφία όλων των μεγαλύτερων τάξεων, δηλαδή της Α’, της Ε’ και της Στ’ δημοτικού.
Στον αντίποδα, τα χαμηλότερα ποσοστά σε σχέση με την εκτίμηση του όγκου του διδακτικού περιεχομένου ανά γνωστικό αντικείμενο συγκεντρώνουν η Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή στην Ε’ και στη Στ’ δημοτικού και τα Θρησκευτικά όλων των τάξεων.

Δύσκολες έννοιες

Το μεγαλύτερο «σκορ» συγκεντρώνουν τα βιβλία στα Μαθηματικά της Ε’ τάξης, την Ιστορία της Στ’ τάξης και τα Μαθηματικά της Β’ τάξης Δημοτικού, καθώς, σύμφωνα με τους σχολικούς συμβούλους, περιέχουν έννοιες που δύσκολα γίνονται κατανοητές από τους μαθητές. Αντίθετα, τις μικρότερες δυσκολίες παρουσιάζουν η Μελέτη Περιβάλλοντος της Β’ τάξης, τα Θρησκευτικά της Γ’ τάξης, και η Μελέτη της Α’ τάξης Δημοτικού.

Σε ορισμένα γνωστικά αντικείμενα, η ύλη είναι δυσνόητη ακόμη και για έμπειρους εκπαιδευτικούς.
Οι σχολικοί σύμβουλοι θεωρούν ότι οι εκπαιδευτικοί συναντούν δυσκολίες στη διδασκαλία του περιεχομένου κυρίως των Μαθηματικών και της Γλώσσας, εστιάζοντας στα Μαθηματικά της Ε’ τάξης (89,8%), τα Μαθηματικά της Β’ τάξης (80%) και την Ιστορία της Στ’ (66,6%) τάξης. Επίσης, σύμφωνα με το 40% των ερωτώμενων, οι εκπαιδευτικοί συναντούν δυσκολίες στη Γλώσσα της Ε’ τάξης, ενώ το 35,49% θεωρεί ότι οι εκπαιδευτικοί συναντούν δυσκολίες στη Γλώσσα της Στ’ τάξης Δημοτικού.

Ελλιπής επιμόρφωση

Ανεπαρκώς προετοιμασμένοι φαίνεται πως είναι οι εκπαιδευτικοί για τη διδασκαλία της ύλης αρκετών γνωστικών αντικειμένων.

Σύμφωνα με τους σχολικούς συμβούλους, απαιτείται περαιτέρω επιμόρφωση των εκπαιδευτικών για τα Μαθηματικά της Ε’ τάξης (83,8%), της Β'(65,9%), της Στ’ (57,5%), της Δ’ (54,3%) και της Α’ τάξης δημοτικού (54,3%), καθώς και για τα Φυσικά της Ε'(73,6%) και της Στ’ τάξης (72,6%) και την Ιστορία της Στ’ δημοτικού (70,8%).

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα αποτελέσματα της έρευνας που αφορούν στην αποτελεσματικότητα των γνωστικών αντικειμένων στο δημοτικό σχολείο. Στο ερώτημα σχετικά με τον βαθμό που τα γνωστικά αντικείμενα βοηθούν, αφενός στην ανάπτυξη των ικανοτήτων και αφετέρου στη σύνδεση της μάθησης με πραγματικές καταστάσεις το υψηλότερο σκορ συγκεντρώνουν η Μελέτη Περιβάλλοντος, οι Φυσικές Επιστήμες και η Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή, ενώ αντίθετα «ουραγοί» είναι η Ιστορία και τα Μαθηματικά.

Πληθώρα μαθημάτων Σήμερα, σε όλες τις τάξεις του δημοτικού σχολείου διδάσκονται συνολικά 17 γνωστικά αντικείμενα. Ο αριθμός μαθημάτων ξεκινά από 8 στην Α’ και τη Β’ τάξη, αυξάνεται σε 10 στη Γ’ και τη Δ’ τάξη και καταλήγει στα 13 στην Ε’ και τη Στ’ τάξη. Στοιχεία από μελέτες του ΟΟΣΑ δείχνουν ότι οι μεγαλύτερες διαφορές σε ό, τι αφορά την κατανομή του διδακτικού χρόνου ανάμεσα στα διάφορα γνωστικά αντικείμενα στα δημοτικά σχολεία στην Ελλάδα σε σύγκριση με το μέσο όρο της Ε.Ε. είναι οι εξής:

• Στην Ελλάδα διατίθεται λιγότερος διδακτικός χρόνος στα Μαθηματικά, τη Γυμναστική και τις Τέχνες.
• Αντίθετα, διατίθεται περισσότερος χρόνος στα Θρησκευτικά, τα Γλωσσικά Μαθήματα και τις Φυσικές Επιστήμες.
• Στα υπόλοιπα γνωστικά πεδία, οι διαφοροποιήσεις είναι οριακές.

Περίπου οι ίδιες διαφορές παρατηρούνται και σε σχέση με την κατανομή του ωρολογίου προγράμματος του Γυμνασίου, με εξαίρεση τη Γλώσσα όπου ο διδακτικός χρόνος που αφιερώνεται στα γλωσσικά μαθήματα είναι πολύ περισσότερος και φθάνει στο 27% έναντι 16% σε σύγκριση με τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σημειώνεται ότι στην αντίστοιχη έκθεση του δικτύου Eurydice για το σχολικό έτος 2011-2012 και στον πίνακα με την κατανομή του προτεινόμενου ελάχιστου διδακτικού χρόνου στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, τα διάφορα μαθήματα ή γνωστικά αντικείμενα τα οποία περιλαμβάνονται στα δημοτικά σχολεία των χωρών της Ευρώπης είναι τα εξής: Γλώσσα, Μαθηματικά, Φυσικές Επιστήμες, Κοινωνικές Επιστήμες, Ξένες Γλώσσες, Φυσική Αγωγή ή, Καλλιτεχνικές Δραστηριότητες, Θρησκευτικά/ Ηθική Διδασκαλία, Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών, Τεχνολογία, καθώς και μια σειρά άλλων μαθημάτων που δεν αναφέρονται λεπτομερώς.

Πηγή: Εφημερίδα Ημερησία