Χαράλαμπος Περβανάς: Νέος πτωχευτικός νόμος – ΣΗΜΕΙΑ

Η κυβέρνηση κατέθεσε στη βουλή το ΝΕΟ ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΝΟΜΟ – ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ. Με την πρώτη ματιά, όμως, αντιλαμβάνεται κανείς ότι δεν πρόκειται για δεύτερη ευκαιρία αλλά για την ταφόπλακα σε όλα τα φυσικά πρόσωπα αλλά και τις ατομικές – μικρές επιχειρήσεις που έχουν κόκκινα δάνεια. Η κυβέρνηση προφανώς δεν αντιλαμβάνεται το οικονομικό αδιέξοδο που έχει προκαλέσει η μακρόχρονη εφαρμογή των μνημονίων και η κατάρρευση των εσόδων που προκαλεί η πανδημία. Θεωρεί τους δανειολήπτες εξ΄ορισμού «μπαταχτζήδες» και κακοπληρωτές και η προσπάθεια της είναι να εξυπηρετήσει τα τραπεζικά ιδρύματα. Πως αλλιώς θα μπορούσε να εξηγήσει κανείς το σκοπό του νέου πτωχευτικού κώδικα, όταν σε αυτόν το κύριο χαρακτηριστικό είναι η ρευστοποίηση της προσωπικής περιουσίας του οφειλέτη και η μεταπτωχευτική του υποχρέωση να ζει με τα «ψίχουλα» των ευλόγων δαπανών διαβίωσης της ΕΛΣΤΑΤ.

Ακόμα και η κύρια κατοικία του ευάλωτου δανειολήπτη θα «χάνεται» στην πραγματικότητα, αφού θα μεταβιβάζεται σε ένα ιδιωτικό φορέα με τον οφειλέτη να μετατρέπεται σε ενοικιαστή του ακινήτου του για 12 έτη. Στην περίπτωση του Νέου Πτωχευτικού Νόμου το καλάθι δεν είναι μικρό αλλά τρύπιο. Ας δούμε, όμως, κάποια «τρύπια» σημεία:

• Εισάγεται για πρώτη φορά η πτώχευση φυσικών προσώπων, ενώ μέχρι τώρα η πτώχευση αφορούσε μόνο εταιρίες. Αυτό σημαίνει ότι θα μπορεί να γίνεται κατάσχεση, εκτέλεση και εκκαθάριση στην προσωπική περιουσία των φυσικών προσώπων των δανειστών και μάλιστα ότι αυτό θα αποτελεί προϋπόθεση για να έχουν οποιαδήποτε μελλοντική ευνοϊκή ρύθμιση. Στην πτωχευτική περιουσία περιλαμβάνεται και η κύρια κατοικία του οφειλέτη.

• Δίνεται η δυνατότητα στους ευάλωτους δανειολήπτες να ζητήσουν την εξαίρεση της κύριας κατοικίας τους από την αναγκαστική εκτέλεση. Στην περίπτωση αυτή, όμως, η κυριότητα του ακινήτου θα μεταβιβάζεται στον Φορέα που θα συσταθεί για τον λόγο αυτό, ο οποίος θα αγοράζει το ακίνητο στην εμπορική του αξία. Ο ευάλωτος δανειολήπτης θα έχει την δυνατότητα να παραμείνει στην κύρια κατοικία του ως ενοικιαστής, καταβάλλοντας ενοίκιο στον Φορέα με χρονικό ορίζοντα 12 ετών, με την δυνατότητα επαναγοράς του ακινήτου στην εμπορική του αξία κατά τον χρόνο της επαναγοράς. Τα μισθώματα που θα έχει καταβάλλει όμως δεν θα συνυπολογίζονται, ούτε θα αφαιρούνται από την τιμή της επαναγοράς του ακινήτου.

• Ο ευάλωτος δανειολήπτης θα καθορίζεται σύμφωνα με τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης. Να σημειωθεί, όμως, ότι οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης των νοικοκυριών, όπως προσδιορίστηκαν από την ΕΛΣΤΑΤ είναι αναχρονιστικές (από το 2013) και δεν ανταποκρίνονται στην σημερινή πραγματικότητα. Τα όρια είναι προφανώς χαμηλότερα από τις σημερινές ανάγκες των οικογενειών. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για το λόγο ότι το «πτωχευμένο φυσικό πρόσωπο» ακόμα και μετά την ρευστοποίηση της προσωπικής του περιουσίας θα πρέπει να αποδίδει στον Φορέα το ποσό που υπερβαίνει το καθορισμένο ανώτατο όριο των δαπανών διαβίωσης από το εισόδημά του.

• Με τις διατάξεις του Νέου Πτωχευτικού Κώδικα εισάγεται η δυνατότητα ελεύθερης εκποίησης στην περίπτωση της ρευστοποίησης της περιουσίας του οφειλέτη, όταν ο πλειστηριασμός αποβαίνει άκαρπος. (άρθρο 164). Δηλαδή μετά από 2 επαναληπτικές διενέργειες πλειστηριασμού με αντίστοιχες μειώσεις στην τιμή εκκίνησης, ήτοι ¾ και ½ , θα δίνεται η δυνατότητα «ελεύθερης εκποίησης» δηλαδή χωρίς τιμή εκκίνησης με ό, τι αυτό συνεπάγεται..

• Στον πίνακα κατάταξης σε πλειστηριασμό περιουσίας επιχείρησης, οι εργαζόμενοι της επιχείρησης με απαιτήσεις από μισθούς ή αποζημιώσεις εξισώνονται με τους λοιπούς πτωχευτικούς πιστωτές (όπως τράπεζες) και δεν ικανοποιούνται προνομιακά (άρθρο 109).