ΑΠΘ: «ΕΚΠΝΕΕΙ» ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΝΟΗ!

Ορατός είναι πλέον ο κίνδυνος να χαθούν τα 51.5 εκατομμύρια  της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕΠ), ποσό που πρόκειται να επενδυθεί για τη δημιουργία του Εθνικού Κέντρου Νανοτεχνολογίας, Νανοϊατρικής και Οργανικών Ηλεκτρονικών στη Θεσσαλονίκη – ΕΚΝΟΗ, σαν επέκταση του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ. Το ποσό που ενδέχεται να χάσει το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, και κυρίως η ευρύτερη περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας, είναι φυσικά πολλαπλάσιο καθώς οι 500 τουλάχιστον νέες θέσεις ερευνητικού προσωπικού που θα δημιουργηθούν τα επόμενα 4-6 χρόνια από σήμερα στο Κέντρο, προστίθεται στην οριζόντια ανάπτυξη πολλαπλών καινοτομιών και νεοφυών εταιρειών με επίκεντρο την νανοτεχνολογία και την τεχνολογία των οργανικών ηλεκτρονικών, που είναι πολλαπλάσια.

Όπως χαρακτηριστικά επισήμανε κατά καιρούς ο καθηγητής και Διευθυντής του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ, Στέργιος Λογοθετίδης, «η δημιουργία ενός Κέντρου Νανοτεχνολογίας» στη Θεσσαλονίκη, ενός φορέα εκπαίδευσης, καινοτομίας και υποστήριξης στις νέες ψηφιακές τεχνολογίες που θα βρίσκεται σε άμεση σύνδεση με το Πανεπιστήμιο, θα μπορούσε να προσδώσει σε μια πενταετία ένα οικονομικό όφελος στην περιοχή της τάξης των 1-2  δισ. € δημιουργώντας επιπλέον ένα μεγάλο κύκλο υπηρεσιών, προϊόντων και εργασιών στην περιοχή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιουργεί ψηφιακά innovation hubs (DIHs), τα οποία αποτελούν τους καταλύτες για να βοηθήσουν στο  ψηφιακό μετασχηματισμό της βιομηχανικής παραγωγής και της οικονομίας της Ευρώπης από τη συμβατική που έχουμε σήμερα. Αυτά τα πρώτα στάδια της ψηφιακής βιομηχανίας έχουν ήδη γίνει πραγματικότητα, και μάλιστα στη Θεσσαλονίκη έχουμε το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ, που είναι ένα τέτοιο  DIH, και το οποίο έχει δημιουργήσει μια σειρά από πιλοτικές μονάδες παραγωγής προηγμένων υλικών και οργανικών ηλεκτρονικών, νέων εύκαμπτων φιλικών προς το περιβάλλον συσκευών και διατάξεων που είναι μοναδικές σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η κρίσιμη ημερομηνία και η…αδιαφορία της Συγκλήτου

Το Εθνικό Κέντρο Νανοτεχνολογίας, Νανοϊατρικής και Οργανικών Ηλεκτρονικών (ΕΚΝΟΗ) είναι μια πρόταση που υποβλήθηκε προς το ΥΠΠΕΘ και την ΕΤΕπ ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2016. Σύμφωνα με αυτή στο Κέντρο είναι να συγκεντρωθούν όλα τα μεγάλα ερευνητικά προγράμματα, και δράσεις που έχει αναλάβει και υλοποιεί το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ (όπως το έργο “Εξυπνο” Εργοστάσιο – SmartLine, το έργο CORNET, θέματα που σχετίζονται με την Νανοϊατρική, κλπ ) αλλά και άλλα Εργαστήρια και καθηγητικό προσωπικό του ΑΠΘ. Στόχος του μεταξύ άλλων είναι η σύναψη ακόμη περισσότερων συνεργασιών, διεκδικήσεων ερευνητικών και αναπτυξιακών προγραμμάτων, ο συντονισμός και η αξιοποίηση τους  μέσα στα πλαίσια του ΕΚΝΟΗ και κάτω από την ομπρέλα πάντα του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης.

Το συνολικό ύψος της επένδυσης στο Κέντρο ΕΚΝΟΗ υπολογίζεται στα 51.5 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων το 75% θα επενδυθεί από την ΕΤΕΠ και το 25% από το Ελληνικό Δημόσιο. Υπήρχαν άλλες 20 αντίστοιχες προτάσεις από διάφορους φορείς της Ευρώπης προς την ΕΤΕΠ, αλλά αυτή επίλεξε το συγκεκριμένο έργο εκφράζοντας έτσι τη στήριξή της στην Ελληνική ακαδημαϊκή αριστεία, και ιδιαίτερα αυτή που αναπτύχθηκε τα τελευταία είκοσι χρόνια στην περιοχή της Θεσσαλονίκης γύρο από το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας. Για τη στέγασή του ΕΚΝΟΗ προβλέπεται να κατασκευαστούν νέες κτιριακές εγκαταστάσεις, εντός της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας (ΑΖΚ) σε έκταση που έχει παραχωρήσει σε αυτήν το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, απέναντι από το Αεροδρόμιο Θεσσαλονίκης. Με αυτό τον τρόπο αυτό το εγχείρημα θα προσδώσει και μια νέα δυναμική και στόχευση και στην ΑΖΚ. Εδώ και περισσότερο από δυο χρόνια το Υπουργείο Παιδείας και ¨Έρευνας έχει εγκρίνει τη δημιουργία αυτού του Κέντρου σε συνεννόηση με την ΕΤΕπ,  στο οποίο θα αναπτύσσονται προϊόντα Νανοτεχνολογίας, εύκαμπτων οργανικών ηλεκτρονικών, Νανοιατρικης, «έξυπνες» συσκευασίες τροφίμων, και καινοτομίες που έχουν σχέση με την αγροδιατροφή, την ενέργεια, τα ηλεκτρονικά, τις τηλεπικοινωνίες, κλπ.

Ομάδα εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας παρακολουθούσε και βοήθησε,  επί δυο συνεχόμενα χρόνια, την ομάδα του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ προκειμένου να προετοιμάσει την τελική πρόταση του έργου. Και ενώ η πρόταση βρίσκεται για τελική έγκριση από την ΕΤΕπ, ante portas δηλαδή, το όλο εγχείρημα, ένα από τα πιο φιλόδοξα για ολόκληρη την περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας και όχι μόνο, βρίσκεται κυριολεκτικά στον αέρα. Και ενώ από το Νοέμβριο του 2017 τρία τμήματα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης αλλά και  αρμόδια επιτροπή  του Υπουργείου Παιδείας,  έχουν αποφασίσει την ίδρυση του ΕΚΝΟΗ, η Σύγκλητος του ΑΠΘ καθυστερεί αναίτια να δώσει την έγκρισή της. Το… αστείο της υπόθεσης είναι ότι το  ΑΠΘ υπέγραψε σύμφωνο συνεργασίας με την ΕΤΕπ, από τον Σεπτέμβριο του 2017, ώστε η τράπεζα να διαθέσει την ομάδα των εμπειρογνωμόνων  για την βοήθεια και προετοιμασία της πρότασης και του επιχειρηματικού σχεδίου για χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ.

Μια από τις σημαντικότερες λοιπόν επενδύσεις στην περιοχή μας «μετρά» καθυστέρηση μεγαλύτερη των 19 μηνών. Αυτή η κωλυσιεργία,  αλλά και εκκωφαντική σιωπή των αρμοδίων για το συγκεκριμένο θέμα, εγείρει εύλογα πολλά ερωτήματα…

Την ώρα δηλαδή, που στόχος όλων σε μια τόσο κρίσιμη για τη χώρα περίοδο, είναι η αντιστροφή του brain drain, και η αναζήτηση των επενδύσεων που θα βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά θα δημιουργήσει και μια δυναμική ανάπτυξης στην περιοχή μας, είναι τουλάχιστον περίεργο  να… σκοντάφτουν αυτού του μεγέθους οι επενδύσεις σε έρευνα, καινοτομία και ανάπτυξη σε …τείχη προσωπικών σκοπιμοτήτων και άστοχων στρατηγικών πρυτανικών επιλογών. Κι αυτά φαίνεται ότι συμβαίνουν σε μια περίοδο που το ΑΠΘ εν όψει Πρυτανικών εκλογών θα πρέπει να διακατέχεται από νέους προβληματισμούς και αναζητήσεις. Μια περίοδο κρίσιμη όπου περιμένει κανείς πως οι υποψήφιοι Πρυτάνεις και Αντιπρυτάνεις στέκονται  στο ύψος των περιστάσεων δίνοντας μια πρόταση ελπίδας και προοπτικής για το Πανεπιστήμιο, την πόλη  και την περιοχή μας!  

Η αρμόδια επιτροπή των εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας θα βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουνίου, ενώ η  ΕΤΕπ για να προχωρήσει σε αυτή την συνάντηση και την τελική χρηματοδότηση περιμένει την επιβεβαίωση και την οριστική απόφαση της Συγκλήτου του ΑΠΘ  (το αργότερο μέχρι τις 14 Ιουνίου), για την ιδρυση του ΕΚΝΟΗ. Αυτή η απόφαση είναι προαπαιτούμενο για την οριστικοποίηση της χρηματοδότησης της ΕΤΕπ, με την οποία θα υλοποιηθεί το ΕΚΝΟΗ.