Απονομή του τίτλου του «Δικαίου των Εθνών» (ΦΩΤΟ)
Σε μία συγκινητική τελετή, που διοργάνωσε ο Δήμος Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με την Πρεσβεία του Ισραήλ και την Ισραηλίτικη Κοινότητα Θεσσαλονίκης στο Δημαρχείο, πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα 27 Απριλίου 2015, η απονομή του τίτλου του «Δικαίου των Εθνών» του κέντρου Yad Vashem στην οικογένεια Οικονομάκου, η οποία διέσωσε τη μόλις δύο ετών τότε Εβραία Βικτωρία Μπενουζίλιο από τους ναζί κατά την τραγική περίοδο του Ολοκαυτώματος.
Εκ μέρους της οικογένειας του Σταύρου και της Βασιλικής Οικονομάκου, που δε βρίσκονται πια στη ζωή, την τιμητική διάκριση έλαβε η ανιψιά του ζεύγους, Κωνσταντίνα Οικονομάκου. Στην τελετή παραβρέθηκε η διασωθείσα Βικτωρία Μπενουζίλιο και μέλη της οικογένειάς της, η Πρέσβειρα του Ισραήλ Ιρίτ Μπεν Άμπα, βουλευτές και εκπρόσωποι της Ισραηλιτικής Κοινότητας, των προξενικών αρχών και της αυτοδιοίκησης.
Στην ομιλία του ο Δήμαρχος Γιάννης Μπουτάρης χαρακτήρισε την εκδήλωση ιδιαίτερη τιμή για την πόλη, που έχει τύψεις για τη συμπεριφορά της στη διάρκεια της ναζιστικής θηριωδίας και τόνισε πως η απώλεια 50.000 συνανθρώπων μας δε θα ξεχαστεί ποτέ. «Η πράξη αυτή της οικογένειας Οικονομάκου αποδεικνύει ότι δεν υπήρχαν μόνο αδιάφοροι, αλλά και άνθρωποι που συμμετείχαν στη διάσωση έστω κι ενός Εβραίου συμπολίτη τους», είπε χαρακτηριστικά, παραθέτοντας τη φράση του Ταλμούδ «αυτός που σώζει μια ζωή, σώζει έναν ολόκληρο κόσμο».
Η Πρέσβης του Ισραήλ ανέφερε ότι περισσότεροι από 300 Έλληνες έχουν τιμηθεί με τον τίτλο του «Δικαίου των Εθνών», μεταξύ των οποίων ο Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός, ο αρχηγός της Ελληνικής Αστυνομίας στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, οι Μητροπολίτες Ζακύνθου και Δημητριάδος και ο πρώην Δήμαρχος Ζακύνθου. Αναφερόμενη στον τίτλο επισήμανε ότι υπερβαίνει γενεές και ενώνει Εβραίους και Χριστιανούς, Ισραηλίτες και Έλληνες με δεσμούς φιλίας και αλληλεγγύης, ενώ η απονομή του είναι επίκαιρη, καθώς ο αντισημιτισμός αναζωπυρώνεται σε παγκόσμιο επίπεδο και ιδιαίτερα στην Ευρώπη. «Οι ιστορίες του Σταύρου και της Βασιλικής Οικονομάκη και των «Δικαίων των Εθνών» εμπνέουν όλους μας. Μας θυμίζουν ότι ακόμη και στους πιο σκοτεινούς καιρούς ενάρετοι άνθρωποι θα επιλέγουν το σωστό και μας υπενθυμίζουν ότι πρέπει να επιλέγουμε πάντα την αρετή, καθώς στεκόμαστε ενωμένοι ενάντια σε απεχθή φαινόμενα, όπως ο ρατσισμός, ο αντισημιτισμός και η ξενοφοβία».
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, Δαυίδ Σαλτιέλ επισήμανε ότι πίσω από τα 6.000.000 αθώων που δολοφονήθηκαν μόνο και μόνο λόγω του θρησκεύματός τους, κρύβονται ισάριθμες μοναδικές ιστορίες, ενώ ένας συγκριτικά μικρός αριθμός Εβραίων κατάφεραν να επιβιώσουν χάρη σε άτομα που με περισσή συμπόνια και γενναιότητα επέλεξαν να απλώσουν το χέρι στον διπλανό τους, δίνοντας πραγματικό νόημα στη λέξη «άνθρωπος». «Κάθε κομμάτι του Ολοκαυτώματος είναι ένα δίδαγμα για όλους μας, αλλά κυρίως για τους νεότερους. Γιατί τα παιδιά πρέπει από νεαρή ηλικία να αντιληφθούν τα ολέθρια αποτελέσματα που μπορεί να έχει η υιοθέτηση ρατσιστικών προτύπων και τρόπου σκέψης που οδηγεί στη βία, σωματική ή ψυχολογική. Παράλληλα, οφείλουμε να αναδεικνύουμε και το παράδειγμα αυτών των λίγων που, παρά τις τιτάνιες δυσκολίες που υπήρχαν, μπόρεσαν να αντισταθούν και να σταθούν αλληλέγγυοι δίπλα σε αυτούς που το είχαν πραγματική ανάγκη», επισήμανε ο Πρόεδρος.
Η απονομή του τίτλου στην οικογένεια Οικονομάκου πραγματοποιήθηκε έπειτα από έξι χρόνια έρευνας με συλλογή μαρτυριών και συνεντεύξεων, όπως ανέφερε ο Πρόεδρος του Συλλόγου Απογόνων Θυμάτων του Ολοκαυτώματος, Μάριος Σούσης, ο οποίος επισήμανε: «Ο τίτλος του «Δικαίου των Εθνών» είναι κάτι περισσότερο από τη βράβευση ενός ανθρώπου. Είναι κάτι περισσότερο από την τιμή που του δίνεται σήμερα, όταν αυτός εξέθετε τον εαυτό του με κίνδυνο να τιμωρηθεί από τους Γερμανούς και η τιμωρία αυτού θα ήταν ο θάνατος. Είναι η δύναμη που έχει μέσα του ο άνθρωπος να αντισταθεί στο θάνατο, να αντιτάξει στην αθλιότητα και στην ποταπότητα και να προτάξει τα ιδανικά της ελευθερίας, του δικαιώματος στη ζωή, την ανεξαρτησία, τη δικαιοσύνη, το σεβασμό της προσωπικότητας του ατόμου και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας».
Εκ μέρους της Πρεσβείας η Κάρολ Μιωνή αναφέρθηκε στο ιστορικό της διάσωσης, καθώς και στο κέντρο Yad Vashem, το οποίο ιδρύθηκε το 1953 στην Ιερουσαλήμ ως η επίσημη αρχή για τη μνήμη των μαρτύρων και ηρώων του Ολοκαυτώματος. Όπως επισήμανε, σκοπός του κέντρου είναι η διαφύλαξη της μνήμης του Ολοκαυτώματος μέσω της εκπαίδευσης, της τεκμηρίωσης, της έρευνας και των δημοσιεύσεων, καθώς και η απότιση φόρου τιμής στους «Δικαίους των Εθνών», των μη Εβραίων που διακινδύνευσαν τη ζωή τους για να σώσουν Εβραίους.
Ξεχωριστή νότα στην εκδήλωση έδωσαν οι μαθητές του 28ου ΓΕΛ Θεσσαλονίκης, οι οποίοι παρουσίασαν σε θεατρικό δρώμενο της ιστορία διάσωσης της Βικτωρίας Μπενουζίλιο, αλλά και τους στενούς δεσμούς που κράτησε με την οικογένεια Οικονομάκου μετά τη λήξη του πολέμου και την επιστροφή της μητέρας της από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Ιδιαίτερα συγκινημένη η Βικτωρία Μπενουζίλιο ευχαρίστησε θερμά όλους τους διοργανωτές και τόνισε: «Ας πάψει να υπάρχει φανατισμός στον κόσμο απ’ όπου κι αν προέρχεται, είτε είναι θρησκευτικός, είτε πολιτικός, είτε αθλητικός. Ο φανατισμός είναι η μητέρα όλων των κακών».
Μετά την απονομή του τίτλου από τον Δήμαρχο και την Πρέσβη του Ισραήλ, η Κωνσταντίνα Οικονομάκου υπογράμμισε πως η στάση που κράτησε η οικογένειά της είναι αυτή που πρέπει να έχουν όλοι απέναντι σε όσους κινδυνεύουν, χωρίς καμία διάκριση, εθνική ή φυλετική.
Τμήμα Ειδήσεων Radio1d.gr