Κερδισμένοι και χαμένοι στα ραντεβού με την εφορία για το 2015

Αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος με κέρδη και ζημιές για εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενους φέρνει η εφαρμογή ρυθμίσεων που ψηφίστηκαν φέτος και θα επηρεάσουν τον φορολογικό λογαριασμό του 2015 για μισθωτούς, συνταξιούχους, εκμισθωτές και πωλητές ακινήτων, αγρότες, καθώς και μικρομεσαίους.

 

Συντελεστής 26% από το πρώτο ευρώ στα μπλοκάκια

Ειδικότερα «φουσκωμένα» εκκαθαριστικά σημειώματα θα λάβουν το νέο έτος όσοι είναι μισθωτοί και συμπληρώνουν το μηνιαίο τους εισόδημα με έσοδα από «μπλοκάκι». Τα εισοδήματα που θα αποκτήσουν φέτος με «μπλοκάκι» οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι το επόμενο έτος θα φορολογηθούν υποχρεωτικά από το πρώτο ευρώ με συντελεστή 26%, ενώ θα κληθούν πληρώσουν και αυξημένο τέλος επιτηδεύματος 650 από 500 ευρώ φέτος.

 

Για τα εισοδήματα του 2013 οι μισθωτοί με έσοδα από «μπλοκάκι» είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν να φορολογηθούν είτε με την κλίμακα των μισθωτών υπό προϋποθέσεις (έως 3 εργοδότες με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας ή σε περισσότερους από 3 εργοδότες και τουλάχιστον το 75% των αμοιβών να προέρχεται μόνο από έναν εργοδότη) είτε με την κλίμακα των ελεύθερων επαγγελματιών.

 

Φορολόγηση με την κλίμακα των μισθωτών σημαίνει πρακτικά ότι δεν επιβάλλεται φόρος για εισοδήματα έως 9.550 ευρώ ενώ ο πρώτος συντελεστής της κλίμακας είναι 22%.

 

Ωστόσο δεν είχαν τη δυνατότητα να εκπέσουν από ακαθάριστο εισόδημα δαπάνες εκτός από τις ασφαλιστικές εισφορές. Για τα εισοδήματα του 2014; Εφόσον κάποιος είναι μισθωτός και συμπληρώνει το εισόδημά του ασκώντας και ελεύθερο επάγγελμα, το εισόδημα από το «μπλοκάκι» θα φορολογηθεί οπωσδήποτε με συντελεστή 26% από το πρώτο ευρώ και ταυτόχρονα θα επιβαρυνθεί με τέλος επιτηδεύματος 650 ευρώ. Το ίδιο θα συμβεί και σε κάποιον ο οποίος δουλεύει σε έναν εργοδότη με «μπλοκάκι» αλλά δεν έχει δηλώσει? το σπίτι του ως επαγγελματική έδρα.

 

Αυτομάτως, αυτό το λάθος επιφέρει την ποινή της φορολόγησης του εισοδήματος από το πρώτο ευρώ με συντελεστή 26%. Ειδικά για φορολογούμενους με χαμηλά εισοδήματα (άθροισμα από μισθό και «μπλοκάκι» 8.000-12.000 ευρώ) ο φόρος στο εκκαθαριστικό του 2015 μπορεί να είναι ακόμη και πάνω από 50% υψηλότερος σε σχέση με το φετινό εκκαθαριστικό. Βέβαια οι φορολογούμενοι έχουν τη δυνατότητα να εκπέσουν από τα ακαθάριστα εισοδήματά τους δαπάνες και να περιορίσουν το καθαρό φορολογητέο εισόδημα.

 

Παράδειγμα

Φορολογούμενος με ετήσιο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες 7.000 ευρώ και εισόδημα από «μπλοκάκι» 4.000 ευρώ που έλαβε από έναν εργοδότη.

 

Φέτος επέλεξε και φορολογήθηκε με την κλίμακα των μισθωτών για το σύνολο του εισοδήματος και ο φόρος που πλήρωσε ανήλθε σε 320 ευρώ ενώ επιβαρύνθηκε με τέλος επιτηδεύματος 500 ευρώ. Επομένως η συνολική επιβάρυνση για το εισόδημα που απέκτησε το 2013 ανήλθε σε 820 ευρώ.

 

• Το 2015 το εισόδημα των 7.000 ευρώ θα φορολογηθεί με την κλίμακα των μισθωτών και οι 4.000 ευρώ με την κλίμακα των ελεύθερων επαγγελματιών. Ετσι:

 

• Ο φόρος για το εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες θα είναι μηδενικός ενώ για το εισόδημα από «μπλοκάκι» 1.040 ευρώ.

 

• Το τέλος επιτηδεύματος θα είναι 650 ευρώ.

 

Αρα η συνολική φορολογική επιβάρυνση είναι 1.690 ευρώ, αυξημένη κατά 106%.

 

Στον κανόνα «έσοδα μείον έξοδα» οι αγρότες

Οι αγρότες θα επιβαρυνθούν επίσης καθώς το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού του καθαρού γεωργικού εισοδήματος το οποίο ίσχυε μέχρι πρότινος καταργήθηκε. Για το έτος 2014 και τα επόμενα έτη, το φορολογητέο εισόδημα κάθε αγρότη προσδιορίζεται πλέον με τη λογιστική μέθοδο, δηλαδή με αφαίρεση των παραγωγικών δαπανών του από το συνολικό ποσό των ακαθαρίστων εσόδων που εισέπραξε κατά τη διάρκεια του έτους, μέσω των πωλήσεων των παραχθέντων προϊόντων του.

 

Με πιο απλά λόγια, για τον προσδιορισμό του αγροτικού εισοδήματος που θα υπαχθεί σε φόρο ισχύει ο κανόνας «έσοδα μείον έξοδα». Τα καθαρά κέρδη των αγροτών θα φορολογηθούν με συντελεστή 13% από το πρώτο ευρώ ενώ φέτος φορολογήθηκαν με την κλίμακα των μισθωτών δηλαδή είχαν αφορολόγητο όριο 9.550 ευρώ και το εισόδημά τους προσδιορίστηκε με το αντικειμενικό σύστημα. Οι αγρότες που θα πιαστούν στην παγίδα των τεκμηρίων θα φορολογηθούν με συντελεστή 13% από το πρώτο ευρώ εφόσον:

 

• Το δηλωθέν εισόδημά τους είναι μικρότερο από το εισόδημα που προκύπτει με την εφαρμογή των τεκμηρίων διαβίωσης (κατοικίες, αυτοκίνητα, ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης).

 

• Δηλώσουν ζημιά ή μηδενικά εισοδήματα.

 

Στην κλίμακα οι παροχές σε είδος

Οι εργαζόμενοι που λαμβάνουν παροχές σε είδος από τις επιχειρήσεις στις οποίες εργάζονται (αυτοκίνητο, πιστωτικές κάρτες κ.λπ.), θα λάβουν «φουσκωμένα» εκκαθαριστικά, καθώς αυτές θα μετατραπούν σε εισόδημα και θα φορολογηθούν βάσει της κλίμακας. Επειδή όμως για το εισόδημα αυτό το οποίο θα εμφανιστεί για πρώτη φορά σε φορολογική δήλωση δεν έχει γίνει καμία παρακράτηση φόρου, ο φορολογούμενος θα κληθεί να πληρώσει φόρο επί της αξίας της παροχής σε είδος. Ο φόρος θα υπολογιστεί με συντελεστή 22%, 32% ή 42% ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος αλλά και της παροχής σε είδος.

 

Εκπτώσεις υπό προϋποθέσεις στα έσοδα από ακίνητα

Λιγότερους φόρους θα κληθούν να πληρώσουν οι φορολογούμενοι που αποκτούν εισοδήματα αποκλειστικά από ακίνητα, με την προϋπόθεση όμως ότι δεν θα πιαστούν στην παγίδα των τεκμηρίων διαβίωσης. Μπορεί ο φορολογικός συντελεστής για τα πρώτα 12.000 ευρώ του εισοδήματος από ενοίκια να αυξήθηκε από το 10% στο 11%, παράλληλα όμως καταργήθηκε ο συμπληρωματικός φόρος 1,5% και 3% εφόσον η επιφάνεια κατοικίας υπερβαίνει τα 300 τ.μ. ή πρόκειται για επαγγελματική μίσθωση. Επίσης στα εισοδήματα από ακίνητα δεν υπολογίζεται πλέον προκαταβολή φόρου 55%. Ομως σε κάθε περίπτωση φορολογούμενου ο οποίος κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους έχει εισπράξει πολύ χαμηλά ποσά ενοικίων και δεν έχει εισοδήματα από άλλες πηγές, τότε εφόσον το συνολικό ποσό των εισπραχθέντων ενοικίων, δηλαδή το πραγματικό του εισόδημα, είναι μικρότερο από το τεκμαρτό εισόδημα που προκύπτει με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης (κατοικίες, αυτοκίνητα) ο φόρος εισοδήματος θα υπολογίζεται επί του τεκμαρτού και όχι επί του πραγματικού εισοδήματος.

 

Στην περίπτωση αυτή, ο υπολογισμός του φόρου θα γίνεται με συντελεστή 11% μέχρι το ύψος του πραγματικού εισοδήματος και με συντελεστή 26% επί του ποσού της πρόσθετης διαφοράς εισοδήματος που θα προκύπτει με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης. Κι αυτό διότι η πρόσθετη αυτή διαφορά θα θεωρείται ως «εισόδημα από επιχειρηματική εμπορική δραστηριότητα» και θα φορολογείται με τον συντελεστή 26% που προβλέπεται για το εισόδημα αυτής της κατηγορίας.

 

Επιπρόσθετα, οι φορολογούμενοι αυτοί θα υποχρεωθούν να καταβάλουν και προσαύξηση 55% επί του ήδη αυξημένου κύριου φόρου εισοδήματος. Συνολικά, δηλαδή, θα κληθούν κι αυτοί να πληρώσουν φόρο έως και 40,3% επί ενός τεκμαρτού μη πραγματικού εισοδήματος

 

Οι τροπολογίες με τα δώρα

Οσοι πωλήσουν ακίνητο θα απαλλαγούν από την καταβολή φόρου υπεραξίας 15% στη διαφορά μεταξύ της τιμής αγοράς και πώλησης δεδομένου ότι με τροπολογία που ψηφίστηκε από τη Βουλή η εφαρμογή του φόρου αναστέλλεται μέχρι 31-12-2016. Επίσης οι κατασκευαστές με αδιάθετο ακίνητα δεν θα καταβάλλουν 23% ΦΠΑ αυτοπαράδοσης.

 

Επίσης, οφελούνται όσοι έχουν μεγάλες συναλλαγές στο Χρηματιστήριο αφού καταργείται η έννοια του επαγγελματία επενδυτή και συνεπώς δεν θα πληρώσουν φόρο 26% αλλά μόνο φόρο υπεραξίας για το τυχόν κέρδος.

 

Κερδισμένοι είναι και όσοι αντικαταστήσουν το παλαιό τους αυτοκίνητο με νέο αφού διατηρείται και το 2014 το κίνητρο απόσυρσης.

 

Δυνατότητα απαλλαγής από τον ΦΠΑ

Τη δυνατότητα να απαλλαγούν από τον ΦΠΑ θα έχουν από την 1η Ιανουαρίου 2015 οι μικρές επιχειρήσεις με ακαθάριστα έσοδα έως 10.000 ευρώ. Το μέτρο αφορά 415.000 επιχειρήσεις και επιτηδευματίας και για να απαλλαγούν από τον ΦΠΑ θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση στο Μητρώο της Εφορίας.

 

Οσοι επιλέξουν την απαλλαγή από τον ΦΠΑ, στην περίπτωση που σε μία διαχειριστική χρήση υπερβούν το ποσό των 10.000 ευρώ, αυτομάτως στην επόμενη χρήση εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς απόδοσης του ΦΠΑ. Επίσης όσοι υπαχθούν στο απαλλασσόμενο καθεστώς έχουν υποχρέωση έκδοσης φορολογικών στοιχείων στα οποία θα αναγράφουν την ένδειξη «χωρίς φόρο προστιθέμενης αξίας – απαλλαγή μικρών επιχειρήσεων» και δεν δικαιούνται να εκπέσουν τον φόρο εισροών τους.

 

Αποδείξεις με μοντέλο «λοταρίας»

Αλλαγές έχουν επέλθει και στο μέτρο των αποδείξεων για τα φετινά εισοδήματα. Οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι για να εξασφαλίσουν την έκπτωση φόρου των 2.100 ευρώ θα πρέπει να έχουν αποδείξεις που αντιστοιχούν σε ποσοστό 10% του δηλούμενου και φορολογούμενου ατομικού εισοδήματος και μέχρι του ποσού των 10.500 ευρώ.

 

Πάντως το μέτρο των αποδείξεων, όπως το γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, παύει να ισχύει για τα εισοδήματα του 2015. Το υπουργείο Οικονομικών σκέφτεται να εφαρμόσει ένα μοντέλο «λοταρίας» με στόχο τον περιορισμό της φοροδιαφυγής μέσω της μη έκδοσης αποδείξεων και την τόνωση των εσόδων περίπου κατά 500 εκατ. ευρώ. Το σχέδιο προβλέπει ότι κάθε φορολογούμενος θα αποστέλλει στο υπουργείο Οικονομικών μέσω του κινητού τηλεφώνου του, με μήνυμα sms ή μέσω μιας ηλεκτρονικής εφαρμογής στο Taxisnet, τον αριθμό κάθε απόδειξης που έχει συλλέξει. Ετσι θα μπορεί να μετέχει σε κληρώσεις χρηματικών ποσών. Ο αριθμός της κάθε απόδειξης, ο οποίος θα μετέχει στην κλήρωση ως «λαχνός». Οι κληρώσεις θα γίνονται κάθε μήνα και οι τυχεροί στην αρχή τουλάχιστον, θα κερδίζουν ποσά της τάξης των 500 – 1.000 ευρώ, ενώ δεν αποκλείεται να προβλεφθεί και μεγαλύτερο έπαθλο έως 10.000 ευρώ για κάποιους υπερτυχερούς.

 

Η υποχρέωση της συλλογής αποδείξεων δαπανών ισχύει μόνο για τα εισοδήματα που προέρχονται από μισθωτές υπηρεσίες. Αυτό σημαίνει ότι οι μισθωτοί ή συνταξιούχοι έχουν εισοδήματα και από άλλες πηγές για παράδειγμα εισοδήματα από ενοίκια, θα πρέπει να έχουν αποδείξεις μόνο για το τμήμα του εισοδήματος που προέρχεται από μισθωτές υπηρεσίες. Αν για παράδειγμα ένας συνταξιούχος έχει 6.000 ευρώ από σύνταξη και 3.600 ευρώ (300Χ12), από ενοίκια οι αποδείξεις που θα πρέπει να δηλώσει είναι 600 ευρώ (6.000 Χ 10%).

 

Αν συλλέξουν περισσότερες αποδείξεις δεν έχουν κανένα όφελος. Αντίθετα αν το ποσό των προσκομιζόμενων αποδείξεων δαπανών του φορολογουμένου είναι μικρότερο από το ποσό που απαιτείται, επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 22% επί της διαφοράς. Για παράδειγμα για εισόδημα 40.000 ευρώ απαιτούνται 4.000 αποδείξεις. Αν ο φορολογούμενος καταθέσει 2.000 αποδείξεις, δηλαδή 2.000 λιγότερες, τότε πέρα από τον φόρο που θα πληρώσει, θα επιβαρυνθεί με πρόσθετο φόρο 2.000 Χ22% = 440 ευρώ επιπλέον.

 

Οι αποδείξεις που προσκομίζονται πρέπει να αφορούν αγορές αγαθών και υπηρεσιών.

 

Πηγή: Έθνος