Στα πρόθυρα της συναλλαγματικής κρίσης η Ρωσία

Μνήμες από το 1998 ξυπνάει η ελεύθερη πτώση του ρωσικού νομίσματος, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες της κεντρικής τράπεζας της χώρας να το συγκρατήσει.

Παρότι η οικονομία της Ρωσίας και τα συναλλαγματικά της αποθέματα βρίσκονται σε πολύ καλύτερη κατάσταση από ό,τι πριν από 16 χρόνια, οι αναλυτές φοβούνται ότι η χώρα βρίσκεται στα πρόθυμα μιας σοβαρής νομισματικής κρίσης.

Η «βουτιά» στις τιμές του πετρελαίου, οι κυρώσεις της Δύσης και η καθίζηση στο ρούβλι, που έχασε από το καλοκαίρι το 50% της αξίας του, ασκούν τρομακτικές πιέσεις στη ρωσική οικονομία, η οποία απειλείται με ύφεση το 2015.

Τη Δευτέρα η κεντρική τράπεζα είχε ανακοινώσει ότι το ρωσικό ΑΕΠ μπορεί να πέσει κατά 4,5% έως 4,7% την επόμενη χρονιά, εφόσον η τιμή του πετρελαίου βρεθεί κατά μέσο όρο κάτω από τα 60 δολάρια το βαρέλι. Ακόμη, οι καθαρές εκροές κεφαλαίου ίσως φτάσουν τα 134 δισ. δολάρια φέτος, περισσότερο από το διπλάσιο της περασμένης χρονιάς.

Η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ενέργειας στον κόσμο και τα έσοδα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο αποτελούν το 50% περίπου των εσόδων του προϋπολογισμού της. Η συρρίκνωση στα έσοδά της, δηλαδή, είναι τεράστια, ενώ το πλήγμα των κυρώσεων εξαιτίας της ουκρανικής κρίσης λαμβάνει, πλέον, μεγαλύτερες διαστάσεις με δεδομένες τις υπόλοιπες πιέσεις προς την οικονομία. Παρά, λοιπόν, το γεγονός ότι το δημόσιο χρέος της Μόσχας δεν ξεπερνά το 9,2% του ΑΕΠ, οι αναλυτές ανησυχούν για τις προοπτικές της οικονομίας, κάτι που αντικατοπτρίζεται στην έντονη νευρικότητα στις αγορές.

Μέτρα από Πούτιν

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν είχε ζητήσει στις 4 Δεκεμβρίου από την κυβέρνηση και την κεντρική τράπεζα να συνεργασθούν για να στηρίξουν το νόμισμα, εξαγγέλλοντας «σκληρά» μέτρα κατά των κερδοσκόπων, χωρίς όμως να υπάρξει αποτέλεσμα. Η ρωσική κεντρική τράπεζα αύξησε το επιτόκιο κατά 6,5 ποσοστιαίες μονάδες μέσα σε μία νύχτα, ανεβάζοντάς το στο 17%, τη μεγαλύτερη ανατίμηση από το 1998, όταν η χώρα είχε χρεοκοπήσει.

Ηταν η έκτη φορά μέσα στο 2014 που αυξήθηκαν τα επιτόκια, και αφού η κεντρική τράπεζα είχε δαπανήσει περισσότερα από 80 δισ. δολάρια από τα συναλλαγματικά της διαθέσιμα για να στηρίξει το ρούβλι. Το κόστος της υποτίμησης του ρωσικού νομίσματος μεγαλώνει και το αποθεματικό της χώρας έχει μειωθεί στα 416 δισ. δολάρια, το χαμηλότερο της τελευταίας πενταετίας.

Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών της χώρας, Αλεξέι Βέντεφ, είχε κρούσει νωρίτερα τον κώδωνα του κινδύνου, προειδοποιώντας ότι η ρωσική οικονομία μπορεί να εισέλθει σε ύφεση ήδη το πρώτο τρίμηνο του 2015, για πρώτη φορά από το 2009. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι, ερωτηθείς σχετικά με το ρωσικό ρούβλι, επισήμανε ότι οι κυρώσεις σαφώς στόχευαν στην άσκηση πίεσης προς τη Ρωσία, αλλά ότι η πτώση της συναλλαγματικής ισοτιμίας δεν ήταν μόνο αποτέλεσμα των κυρώσεων, αλλά επίσης αντανακλά άλλους παράγοντες, όπως η πτώση της τιμής του πετρελαίου. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι «υπήρχε ένα τίμημα για την προσάρτηση της Κριμαίας». Ο Μπαράκ Ομπάμα, δε, δήλωσε έτοιμος να υπογράψει νέες κυρώσεις εναντίον της Μόσχας μέχρι το τέλος της εβδομάδας.

Από την πλευρά του, ο Ρώσος ομόλογός του, Σεργκέι Λαβρόφ, απάντησε: «Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι η Ρωσία όχι μόνο θα επιβιώσει, αλλά και θα βγει από αυτή τη δοκιμασία ακόμη πιο δυνατή. Εχουμε βιώσει δοκιμασίες πολύ πιο δύσκολες κατά τη διάρκεια της Ιστορίας και κάθε φορά εξερχόμασταν από αυτές ακόμα πιο δυνατοί». Παρότι δεν υπήρξαν κινήσεις πανικού από τους πολίτες, οι τράπεζες της Ρωσίας καταγράφουν τρεις έως και τέσσερις φορές μεγαλύτερη ζήτηση ξένων νομισμάτων από τους πελάτες τους.

Πηγή: Έθνος