Τουρίστες μετέφεραν τα καραβάκια του Θερμαϊκού
Έριξαν άγκυρα έπειτα από τέσσερις μήνες δρομολογίων στο Θερμαϊκό και θα επιστρέψουν το καλοκαίρι του 2015, για να δώσουν και πάλι τη δυνατότητα της θαλάσσιας μετακίνησης από τη Θεσσαλονίκη προς τους Νέους Επιβάτες ή την Αγία Τριάδα και αντίστροφα.
Ο λόγος για τον “Κωνσταντή” και τον “Άγιο Γεώργιο”, τα καραβάκια που μετέφεραν συνολικά περισσότερους από 40.000 επιβάτες στις ανατολικές ακτές της πόλης στο πλαίσιο της πιλοτικής λειτουργίας της θαλάσσιας αστικής συγκοινωνίας. Ο απολογισμός είναι θετικός, αλλά έδειξε ότι οι πολίτες μετακινήθηκαν με τα πλοία μόνο για τουριστικό σκοπό και όχι για την εργασία τους.
Ο αντικειμενικός στόχος της περιόδου της πιλοτικής λειτουργίας της θαλάσσιας αστικής συγκοινωνίας δεν επετεύχθη. Στόχος ήταν να μεταφέρουμε από την Περαία στη Θεσσαλονίκη επιβάτες που χρησιμοποιούν αυτοκίνητο, για να πάνε στην εργασία τους. Βάλαμε πρωινά δρομολόγια από την Περαία, αλλά δυστυχώς δεν υπήρχε ανταπόκριση, είχαμε μόνον 20 με 25 άτομα. Έτσι κυρίως μεταφέραμε Θεσσαλονικείς και ξένους που θέλανε να πάνε στην Περαία για μπάνιο και αναψυχή, δήλωσε ο πλοιοκτήτης Μάνος Κάιλας. Κατά την εκτίμησή του “δεν είναι εύκολο να υλοποιηθεί η θαλάσσια αστική συγκοινωνία.Ίσως εάν υπήρχαν οι υποδομές και μεγάλη πληρότητα, μπορούσε να είναι βιώσιμη.
Το εισιτήριο των 2,5 ευρώ θεωρείται ακριβό για τους εργαζόμενους, ενώ για τα έξοδα του πλοίου είναι χαμηλό. Βιώσιμη μπορεί να γίνει μόνον με μία επιχειρηματική κίνηση σαν τη δική μας, που τα δρομολόγια θα προσαρμόζονται στα λειτουργικά έξοδα και ο επιχειρηματίας θα αναζητά συνεχώς τρόπους, για να προσελκύει τον κόσμο στα πλοία”.
Επιπλέον δεν υπάρχουν κατάλληλες υποδομές. “Οι υποδομές στους Νέους Επιβάτες δεν επιτρέπουν την πρόσβαση των επιβατών στα πλοία το χειμώνα. Είχαμε επιβίβαση στους Νέους Επιβάτες, την Περαία και το Λευκό Πύργο, όπου δεν υπάρχουν στάσεις, και ο ελαφρύς κυματισμός του χειμώνα δεν επιτρέπει την πρόσδεση”, τόνισε ο κ. Κάιλας. Επίσης το βάθος της θάλασσας στους Νέους Επιβάτες, όπου έγινε προσάμμωση, είναι μικρό και χρειάζεται εκβάθυνση. “Ενημέρωσα σχετικά την περιφέρεια, τους δήμους Θερμαϊκού και Θεσσαλονίκης και το Κεντρικό Λιμεναρχείο για τα ζητήματα που αναδείχτηκαν αυτούς τους μήνες και έλαβα διαβεβαιώσεις από τους φορείς διαχείρισης και εποπτείας ότι θα ληφθούν κατάλληλα μέτρα και θα γίνουν επεμβάσεις στους λιμενίσκους και στις προβλήτες για τη διευκόλυνση των επιβατών και των πλοίων”, ανέφερε ο κ. Κάιλας.
Λιμενικό γραφείο στο Θερμαϊκό
Ο δήμος Θερμαϊκού μέχρι πρότινος δεν διέθετε λιμενικό γραφείο, για να προβεί στις αναγκαίες λιμενικές παρεμβάσεις. Ωστόσο “έχουμε συστήσει λιμενικό γραφείο. Έχει δημοσιευτεί η σχετική απόφαση στο ΦΕΚ, απλώς δεν έχει καθοριστεί ακόμη η χερσαία ζώνη. Ζητήσαμε από τις αρμόδιες υπηρεσίες να γνωμοδοτήσουν. Εντός του Οκτωβρίου θα πάμε μαζί με την αντιπεριφερειάρχη Θεσσαλονίκης Β. Πατουλίδου στα υπουργεία Υποδομών και Ναυτιλίας, για να ολοκληρώσουμε όλες τις διαδικασίες. Θα κάνουμε στη συνέχεια παρεμβάσεις στα λιμάνια των Νέων Επιβατών και της Νέας Μηχανιώνας”, διαβεβαίωσε ο δήμαρχος Θερμαϊκού Γιάννης Μαυρομάτης.
Παρά τις αδυναμίες του εγχειρήματος η κοινοπραξία Thessaloniki Waterways θα ξεκινήσει και πάλι τα δρομολόγια στα τέλη Μαΐου 2015 και μάλιστα με τρία πλοία, για να συμπεριληφθεί στάση στην Αγία Τριάδα. Τα δρομολόγια αυτής της περιόδου διακόπηκαν την περασμένη Τετάρτη, αν και ο αρχικός προγραμματισμός ήταν να συνεχίσουν μέχρι τις 30 του μηνός. Ωστόσο “η προτίμηση του επιβατικού κοινού κατά το μήνα Σεπτέμβριο κινήθηκε κάτω του 20% της πληρότητας των πλοίων εξαιτίας των καιρικών συνθηκών”.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρμοδίων η θαλάσσια αστική συγκοινωνία θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία το 2017.
Στις 17 Φεβρουαρίου 2014 υπογράφηκε προγραμματική σύμβαση μεταξύ της «Εγνατίας οδού Α.Ε.», της μητροπολιτικής ενότητας Θεσσαλονίκης και των δήμων Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς και Θερμαϊκού, βάσει της οποίας η «Εγνατία οδός Α.Ε.» ανέλαβε τις απαραίτητες μελέτες και τη δημοπράτηση του έργου, όπως προέβλεπε κοινή υπουργική απόφαση, ενώ εξασφαλίστηκε 1 εκατ. ευρώ
Η θαλάσσια αστική συγκοινωνία λειτουργεί σε πιλοτικά με πρωτοβουλία του πρώην αντιπεριφερειάρχη Θεσσαλονίκης Γιώργου Τσαμασλή. Στις 19 Μαΐου δρομολογήθηκε ο “Κωνσταντής” και στις 9 Ιουλίου ξεκίνησε δρομολόγια και ο “Άγιος Γεώργιος”. Το κόστος του βασικού εισιτηρίου ήταν 2,5 ευρώ και ο χρόνος μετάβασης 50 λεπτά. Καθημερινά γίνονταν δέκα δρομολόγια από τη Θεσσαλονίκη στην Περαία και τους Νέους Επιβάτες και αντίστροφα. “Η κοινοπραξία καθ’ όλη τη διάρκεια του πιλοτικού προγράμματος διατήρησε σταθερά δρομολόγια, διαφήμισε το πιλοτικό πρόγραμμα, έδωσε κίνητρο στο επιβατικό κοινό με μειώσεις του συμβατικού εισιτηρίου, μετέφερε δωρεάν τα παιδιά έως 10 ετών, δωρεάν τα ΑΜΕΑ, καθιέρωσε φοιτητικό και ομαδικό εισιτήριο, μειωμένο για τους κατοίκους του δήμου Θερμαϊκού που επιλέγουν το πρωινό δρομολόγιο, μετέφερε δωρεάν τα ποδήλατα, επίσης επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα χωρίς περιορισμούς”, αναφέρει σε ανακοίνωση η πλοιοκτήτρια.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρμοδίων η θαλάσσια αστική συγκοινωνία θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία το 2017. Στις 17 Φεβρουαρίου 2014 υπογράφηκε προγραμματική σύμβαση μεταξύ της “Εγνατίας οδού Α. Ε.”, της μητροπολιτικής ενότητας Θεσσαλονίκης και των δήμων Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς και Θερμαϊκού, βάσει της οποίας η “Εγνατία οδός Α. Ε.” ανέλαβε τις απαραίτητες μελέτες και τη δημοπράτηση του έργου, όπως προέβλεπε κοινή υπουργική απόφαση, ενώ εξασφαλίστηκε 1 εκατ. ευρώ. Για τις μελέτες απαιτούνται δώδεκα μήνες και άλλοι δώδεκα για την κατασκευή του κύριου έργου. Εκτιμάται ότι για το κύριο έργο απαιτούνται 7 με 10 εκατ. ευρώ, τα οποία θα βρεθούν είτε από το ΣΕΣ 2014-2020 είτε από τον τακτικό προϋπολογισμό της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
«Ο αντικειμενικός στόχος της περιόδου της πιλοτικής λειτουργίας της θαλάσσιας αστικής συγκοινωνίας δεν επετεύχθη. Στόχος ήταν να μεταφέρουμε από την Περαία στη Θεσσαλονίκη επιβάτες που χρησιμοποιούν αυτοκίνητο, για να πάνε στην εργασία τους. Βάλαμε πρωινά δρομολόγια από την Περαία, αλλά δυστυχώς δεν υπήρχε ανταπόκριση, είχαμε μόνο 20 με 25 άτομα Έτσι κυρίως μεταφέραμε Θεσσαλονικείς και ξένους που θέλανε να πάνε στην Περαία για μπάνιο και αναψυχή», δήλωσε ο πλοιοκτήτης Μάνος Κάιλας.
ΑΠΟ ΤΟ ΜΠΕΧΤΣΙΝΑΡ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ
Το πρώτο πλοίο που έπλευσε στο Θερμαϊκό εκτελώντας δρομολόγιο παράκτιας συγκοινωνίας ήταν η “Κασσάνδρα”, στις 19 Απριλίου του 1907, με διαδρομή Μπεχτσινάρ Καραμπουρνάκι. Τα καραβάκια παροπλίστηκαν με την έναρξη του Βαλκανικού πολέμου.
Μετά την ανταλλαγή πληθυσμών το 1923 εγκαταστάθηκαν στο Μπαξέ Τσιφλίκι προσφυγικές οικογένειες από τους Επιβάτες Κωνσταντινούπολης και έδωσαν το όνομα Νέοι Επιβάτες. Τότε ξεκίνησαν τρία δρομολόγια την εβδομάδα μέχρι τη Θεσσαλονίκη με τη δέκα θέσεων βάρκα του Κωνσταντίνου Παπάκη. Σε σταθερή βάση μπήκαν καραβάκια το 1926, ενώ από το 1928 αυξήθηκαν τα δρομολόγια, καθώς ο Μπαξές αποτελούσε τόπο παραθέρισης των Θεσσαλονικέων. Το 1934 δρομολογήθηκε ο “Πολικός” του Καπετάν Νικόλα Μπάρμπα, που έπιασε για πρώτη φορά τη σκάλα της Αγίας Τριάδας.
Η συγκοινωνία διακόπηκε το 1940 με τον πόλεμο και επανήλθε με τη λήξη του. Τα παλιά καραβάκια πηγαινοέρχονταν Θεσσαλονίκη – Νέοι Επιβάτες – Αγία Τριάδα μέχρι το 1960, οπότε δρομολογήθηκαν νέα σύγχρονα πλοία. “Επτά πολυτελέστατα σκάφη θα εκτελούν εφέτος εις τον Θερμαϊκόν τα τουριστικά δρομολόγια”, ανέφερε σε δημοσίευμά της η “Θεσσαλονίκη” την 1η Ιουνίου 1963. Το 1965, όταν ξεκί νησε η γραμμή του ΟΑΣΘ προς Αγία Τριάδα, άρχισε να μειώνεται η επιβατική κίνηση των πλοίων, τα δρομολόγια αραίωσαν και το 1971 αποσύρθηκε και το τελευταίο πλοίο.
Το 1986 ο Σπύρος Βούγιας με την ιδιότητα του καθηγητή του ΑΠΘ ανέθεσε διπλωματική εργασία στους φοιτητές του για τη θαλάσσια συγκοινωνία. Το 1987 η εργασία δημοσιεύτηκε στον Τύπο και η εταιρεία “Ελληνικά Ταχύπλοα ΝΕ” ζήτησε από τον κ. Βούγια να εκπονήσει μελέτη βιωσιμότητας, η οποία ολοκληρώθηκε το 1989, αλλά ο φάκελος του έργου μπλέχτηκε σε έναν κυκεώνα γραφειοκρατικών διαδικασιών.
Όταν ξεπεράστηκαν τα κωλύματα, η “Ελληνικά Ταχύπλοα ΝΕ” άρχισε να αναζητά συγχρηματοδότες, χωρίς να υπάρξει πρόοδος. Το 2003 το έργο εντάχθηκε στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων με προϋπολογισμό 9 εκατ. ευρώ. Η κατασκευή του θα γινόταν με σύμβαση παραχώρησης ορισμένου χρόνου και ο ανάδοχος θα αναλάμβανε σειρά έργων, κόστους 42 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το 20% θα εξασφαλιζόταν από το ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας. Σημειώνεται ότι ενδιάμεσα έγινε μία προσπάθεια απευθείας ανάθεσης του έργου από τον ΟΡΘ, η οποία δεν ευδοκίμησε.
Ενώ αναμενόταν η προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού, τον Ιανουάριο του 2005 εγκαταλείφθηκε η ιδέα της θαλάσσιας αστικής συγκοινωνίας ως μη βιώσιμης και υιοθετήθηκε το μοντέλο της προαστιακής θαλάσσιας συγκοινωνίας. Η νέα μελέτη βιωσιμότητας συντάχθηκε και μετά τη γνωμοδότηση του YEN ότι δεν μπορεί να επιδοτηθεί το εισιτήριο, καθώς δεν υπάρχει σύνδεση με άγονη γραμμή, η ιδέα εγκαταλείφθηκε.
Το ζήτημα ανακινήθηκε από τον Σπύρο Βούγια, ο οποίος το 2011 με την ιδιότητα του υφυπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων παρήγγειλε μελέτη σκοπιμότητας και βιωσι μότητας της θαλάσσιας σύνδεσης του κέντρου της Θεσσαλονίκης με τους δήμους Καλαμαριάς και Θερμαϊκού, την οποία εκπόνησε η κοινοπραξία “Marnet-Tredit”. Παράλληλα προκήρυξε πανελλήνιο αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για το σχεδιασμό των χώρων υποδοχής των επιβατών στις στάσεις, στον οποίο συμμετείχαν νέοι αρχιτέκτονες έως 40 ετών και βραβεύτηκαν τρεις ιδέες. Πάνω στις μελέτες Βούγια εξελίσσεται σήμερα η πορεία του έργου.
Υπενθυμίζεται ότι από τη μελέτη σκοπιμότητας που διενήργησε το 2011 η κοινοπραξία “Marnet -Tredit” για λογαριασμό του υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων προέκυψε ότι για την ανάπτυξη βιώσιμης θαλάσσιας αστικής συγκοινωνίας στο Θερμαϊκό δύνανται να δρομολογηθούν έξι σύγχρονα ταχύπλοα σκάφη τύπου Καταμαράν, 200 θέσεων (συν ένα εφεδρικό), τα οποία θα μεταφέρουν περί τους 15.000 επιβάτες ημερησίως με εισιτήριο 2 με 2,5 ευρώ. Η βασική διαδρομή που μελετήθηκε περιλαμβάνει πέντε στάσεις, στο ύψος της πλατείας Ελευθερίας (αφετηρία-τερματικός), στο νέο δημαρχείο, στο ύψος του Μεγάρου Μουσικής, στη μαρίνα Αρετσούς και στους Νέους Επιβάτες (τερματικός-αφετηρία).
Πηγή: Θεσσαλονίκη
