Αντίο με χειροκρότημα στον Εμμανουήλ Κριαρά

Με ένα ηχηρό χειροκρότημα, η Θεσσαλονίκη αποχαιρέτισε, στις 2 ακριβώς το μεσημέρι σήμερα, τον καθηγητή της πρωτοπόρας Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ -αλλά και της ζωής- Εμμανουήλ Κριαρά.

Ο Κρητικός στην καταγωγή καθηγητής «έφυγε» για την ανάπαυσή του στη γενέθλια γη της Κρήτης, από την αγαπημένη του πόλη, ακριβώς 64 χρόνια μετά την εγκατάστασή του σ’ αυτή, το καλοκαίρι του 1950.

«Ο Όλυμπος συννέφιασε και ο Ψηλορείτης κλαίει» ήταν η πρώτη στροφή της κρητικής μαντινάδας αποχαιρετισμού, που εκφώνησε σεμνά για τον Εμμανουήλ Κριαρά, ο πατέρας Ευτύχιος από τα Χανιά, ο οποίος παρέστη στην εξόδιο ακολουθία ως εκπρόσωπος των Κρητικών ιερέων που θα συνοδεύσουν τη σορό του καθηγητή στο Ακρωτήρι Χανίων, όπου και θα ενταφιασθεί αύριο το απόγευμα.

Παρών στον ιερό ναό της Του Θεού Σοφίας, όπου ψάλθηκε, στις 12 το μεσημέρι, η εξόδιος ακολουθία, ήταν ο υπουργός Παιδείας Ανδρέας Λοβέρδος, ο οποίος προσερχόμενος απέφυγε τις οποιεσδήποτε δηλώσεις, περιοριζόμενος να υπενθυμίσει τη μαθητεία του με τον αείμνηστο πλέον καθηγητή (υπήρξε φοιτητής του ΑΠΘ), ενώ στην επικήδεια ομιλία του, αφού αναφέρθηκε αναλυτικά στις περιόδους του διδακτικού και επιστημονικού έργου του εκλιπόντα καθηγητή, τη δημοκρατική στάση ζωής του, το «πρότυπο δασκάλου» που υπήρξε, με τη στάση και την κοινωνική διάχυση του έργου του (στην τελευταία περίοδο της ζωής του), κατέληξε τονίζοντας πως «όλοι οι Έλληνες οφείλουμε ευγνωμοσύνη στον Εμμανουήλ Κριαρά».

Επικήδειους ομιλίες εκφώνησαν, επίσης, ο υπουργός Μακεδονίας-Θράκης Γιώργος Ορφανός, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης (υπενθύμισε χαρακτηριστικά ότι ο καθηγητής έζησε στην πόλη -προπύργιο του δημοτικιστικού κινήματος, τα 64 από τα 108 χρόνια της ζωής του και έκλεισε, ευχαριστώντας τον που τίμησε με τη ζωή και το έργο του την πνευματική ζωή της Θεσσαλονίκης), ο εκπρόσωπος της Ακαδημίας Αθηνών, καθηγητής Αντώνης Ρεγκάκος, ο πρύτανης του ΑΠΘ Γιάννης Μυλόπουλος, ο πρόεδρος του τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ Γιάννης Τζιφόπουλος, (υπενθυμίζοντας πως «δίδαξε μέχρι το τέλος του μακρού βίου του: ήθος, σεμνότητα και ανθρωπισμό»), ο καθηγητής-πρόεδρος του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας (που έχει αναλάβει τη συνέχιση της έκδοσης του μεσαιωνικού λεξικού, το οποίο άρχισε -και έφτασε ως τον 14ο τόμο- ο Εμμανουήλ Κριαράς) Γιάννης Καζάζης, η πιστή και αγαπημένη του μαθήτρια Κ. Πηδώνια, ο εκπρόσωπος του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών Γ.Παπαναστασίου και τέλος ο ανιψιός του Γιώργος Κριαράς.

Παρόντες στην εξόδιο ακολουθία στον ιερό ναό της Του Θεού Σοφίας ήταν τρεις βουλευτές (οι Σταύρος Καλαφάτης και Κώστας Γκιουλέκας της Ν.Δ. και ο Γιάννης Αμανατίδης του ΣΥΡΙΖΑ).

Την εξόδιο ακολουθία παρακολούθησαν ακόμη περί τους 200 πολίτες της Θεσσαλονίκης- κυρίως μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας, αλλά και νεαροί φοιτητές, οι οποίοι ουδέποτε τον γνώρισαν (ο καθηγητής είχε βιαίως, από τη Χούντα, εξωθηθεί σε σύνταξη από το 1967), αλλά μελέτησαν και θαύμαζαν το έργο του.

«Στη ζωή μου έπραξα αυτό που θεώρησα καθήκον μου» είχε δηλώσει ο καθηγητής, περιγράφοντας τον «Απόλογο» του πλήρους ημερών αλλά και έργου και σοφίας και προσφοράς βίου του.

Μ’ αυτή, τη δική του ρήση-απόσταγμα γνώσης και Σοφίας της υπεραιωνόβιας ζωής του Εμμανουήλ Κριαρά, που έζησε πάντα «με την ορμή του εφήβου και τη σύνεση του γέροντα» ως παρακαταθήκη, τον αποχαιρέτησε η πόλη της Θεσσαλονίκης και οι τέσσερις γενιές των εντός και εκτός ΑΠΘ μαθητών του.

Η σορός του θα μεταφερθεί, αύριο το πρωί, στην Κρήτη, όπου και θα ενταφιασθεί.