Η Αθανασία κερδίζεται, δεν κληρονομείται.

Παρουσίαση – Επιμέλεια – Συνέντευξη: Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά*

Ο πόθος για την αθανασία, είναι το βαθύ υπαρξιακό, ανθρώπινο ζητούμενο που ερευνά, μελετά  και απεικονίζει στο λογοτεχνικό του έργο ο Κύπριος συγγραφέας και ενεργός ψυχοθεραπευτής Κωνσταντίνος Μακρής, μέλος του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου. Για το συγγραφικό του έργο τιμήθηκε το 2017 με το Πρώτο Βραβείο Ποίησης, στον Διεθνή Διαγωνισμό της UNESCO, Τεχνών Λόγου και Επιστημών Ελλάδος και το 2018 με το βραβείο διηγηματογράφου της Ένωσης Λογοτεχνών Κύπρου. Ο ίδιος καταδεικνύει μέσα στο έργο του ότι η αθανασία κερδίζεται, δεν κληρονομείται και ότι η  άσβεστη μνήμη είναι η μικρότερή της αδελφή.  Ας τον γνωρίσουμε καλύτερα μέσα από τη συζήτησή του με την φιλόλογο – λογοτέχνιδα – ραδιοφωνική παραγωγό, Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά, Πρόεδρο του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου (ΣΠΕΚ):

Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά: Ποιο λογοτεχνικό μονοπάτι ακολουθήσατε από τα παιδικά σας χρόνια;

Κωνσταντίνος Μακρής: Από τα παιδικά μου χρόνια, από την ηλικία των 14^ων , η επαφή μου με τη λογοτεχνία ήρθε μέσω της μουσικής. Μέσω της μελοποιημένης ποίησης. Άρχισα να γράφω στίχους στον πρώτο έρωτα, τον ανεκπλήρωτο, τον εξιδανικευμένο. Η ματαίωση των συναισθηματικών προσδοκώμενων κι ο πόνος τον οποίο αυτή επιφέρει, δημιούργησε τον αρτεσιανό εκείνο πίδακα που με οδήγησε σχεδόν οργανικά στον στίχο.

Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά: Ποιο ήταν το πρώτο βιβλίο που πραγματικά σας συγκίνησε;

Κωνσταντίνος Μακρής: Είναι δύσκολη ερώτηση. Όμως θαρρώ πως η μνήμη με παίρνει στα «Αρτεσιανά Πηγάδια»  της Λένας Παπά. Αυτά τα ποιήματα ήτανε το πρώτο βιβλίο το οποίο με  ταξίδεψε συγκεκινημένο, στα εφηβικά μου χρόνια.

Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά: Η συγγραφή ως διαδικασία σας εξαντλεί ή σας γεμίζει ενέργεια;

Κωνσταντίνος Μακρής: Πρόκειται για μια δημιουργική, αν και επίπονη διαδικασία. Θα έλεγα πως με ανακουφίζει∙ γεμίζοντάς με ψυχικά καθώς αδειάζει από μέσα μου η ενέργεια η οποία με ωθεί να γράψω.

Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά:  Ποιες είναι οι συνήθεις παγίδες με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι οι επίδοξοι συγγραφείς;

Κωνσταντίνος Μακρής: Οι παγίδες και οι ατραποί είναι πολλές, για τους σύγχρονους συγγραφείς. Μα θα σταθώ στην ανυπομονησία, στην ανάγκη της γρήγορης ανατροφοδότησης και της ψευδαίσθησης της αναγνωσιμότητας μέσω της εκχώρησης του υλικού τους στο διαδίκτυο, κάτι το οποίο ακυρώνει την επένδυση στο έργο τους. Τόσο κυριολεκτικά όσο και μεταφορικά. Τέλος, το να μην παιδεύουν το υλικό τους αρκετά, το να αποφεύγουν την παίδευση. Μεγάλη παγίδα αυτό.

Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά: Ένα ισχυρό / μεγάλο «εγώ» βοηθά ή βλάπτει τους συγγραφείς;

Κωνσταντίνος Μακρής: Η απάντηση δεν εξαντλείτε με κατάφαση ή με άρνηση. Θα έλεγα: πίστευε στον εαυτό σου, έχε τον πήχη ψηλά∙ μα ταυτόχρονα, αισθάνσου, άσε το δέος των μεγάλων να σε κατακλύσει χωρίς να γίνει φόβος, αλλά μέτρο και γείωση.

Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά: Έμπνευση και Δημιουργία. Ο κρυπτονίτης σας;

Ο κρυπτονίτης μου ή η αχίλλειός μου πτέρνα, για να μιλήσω πιο ελληνοπρεπώς, είναι η βιασύνη. Με τα χρόνια έχω μάθει να περιμένω να γεμίσω, να είμαι έτοιμος, να δώσω κάτι πηγαίο. Αλλιώς δεν μπαίνω στη διαδικασία της συγγραφής.

Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά: Σκεφθήκατε ποτέ να γράψετε με ψευδώνυμο;

Κωνσταντίνος Μακρής: Το είχα σκεφθεί στο παρελθόν. Ειδικότερα πριν από την έκδοση της πρώτης μου νουβέλας. Εκείνη ήτανε τολμηρού περιεχομένου. Πήγε στιγμιαία να λειτουργήσει σεμνοτυφία μέσα μου. Μα τη νίκησα και δεν το μετανιώνω. Θεωρώ πως τα πράγματα πρέπει να λέγονται με το όνομά τους∙ πρώτα απ’ όλα το όνομά μας.

Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά: Πιστεύετε ότι κάποιος θα μπορούσε να είναι συγγραφέας παρόλο που ως άνθρωπος δεν νιώθει έντονα συναισθήματα;

Κωνσταντίνος Μακρής: Πιστεύω πως, ναι. Μα είναι χλιαρός συγγραφέας αυτός. Αν δεν φλέγεσαι, αν δεν παθιάζεσαι, οι λέξεις σου πώς να αποκτήσουν θερμότητα; Χωρίς θερμότητα οι λέξεις είναι νεκρές. Ακόμα κι ο Καβάφης, ζούσε το έντονο βίωμα. Ήτανε λάτρης των ηδονών. Απλά περίμενε να καταλαγιάσει, για να του δώσει πιο στέρεη μορφή. Γι’  αυτό μας συγκινεί.

Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά: Κάθε έργο σας στέκεται μόνο του ή δημιουργείτε μια ακολουθία θεματολογίας με διασυνδέσεις μεταξύ των βιβλίων σας;

Κωνσταντίνος Μακρής: Θεωρώ πως συνδέονται μεταξύ τους∙ άδηλα όμως. Ουδέποτε επιδίωξα την εσκεμμένη τους συσχέτιση. Επομένως, ναι. Το καθένα είναι αυθύπαρκτο.  Η θεματολογία κάθε φορά ποικίλει. Με ενδιαφέρουν πολλά. Το βρίσκω κουραστικό πρώτα απ’ όλα για μένα τον ίδιο, να επαναλαμβάνομαι.

Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά: Τι είδους έρευνα κάνετε πριν την συγγραφή ενός έργου και πόσος χρόνος απαιτείται συνήθως;

Κωνσταντίνος Μακρής: Την  Αποικία των Βρυκολάκων, χρειάστηκαν τρία χρόνια να την ολοκληρώσω. Η συγγραφή γινόταν παράλληλα με την έρευνα. Κι αυτό διότι θέλησα να μελετήσω εις βάθος την μυθολογία και τους αστικούς θρύλους, για να μπορέσω να μορφώσω κάτι το συμπαγές το οποίο να άρχεται από την βιβλιογραφία μα με όχημα την φαντασία να την ξεπερνά και να την ανασυνθέτει. Για το «Δικτύων Δυνάστευση» η έρευνα είχε αρχίσει να ζυμώνεται μέσα μου από πολύ παλιά: από τα βιώματα και τις σπουδές μου.

Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά: Συμφωνείτε ότι η συγγραφή είναι ένα είδος πνευματικής εξάσκησης;

Κωνσταντίνος Μακρής: Φυσικά, είναι και αυτό. Μα θεωρώ πως η συγγραφή εμπεριέχει και το στοιχείο της μεταφυσικής. Πιστεύω πως ο καλός συγγραφέας είναι καλός αγωγός μιας συμπαντικής ενέργειας η οποία τον διαπερνά. Κι όσο πιο καλός αγωγός αυτής της ενέργειας είναι, τόσο πιο μεγάλος.

Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά: Ποια είναι η άποψή σας για τη λογοτεχνία του φανταστικού και τα βιβλία μυστηρίου;

Κωνσταντίνος Μακρής: Γενικά, δεν μου αρέσει να χωρίζω την λογοτεχνία σε κατηγορίες. Η λογοτεχνία είναι μία. Το κριτήριο με το οποίο θα την διαχώριζα, είναι το τι έχει να πει και το πώς το λέει.

Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά: Πώς επιλέγετε τα ονόματα που δίνετε στους ήρωες των έργων σας;

Κωνσταντίνος Μακρής: Εξαρτάται από το τι θέλω να δώσω. Για παράδειγμα, τα ονόματα στην πρώτη μου νουβέλα με τίτλο «Εκχυλίσματα Πάθους» είχαν σκωπτική και αστεία, σχεδόν καρτουνίστικη υφή. Στο «Δικτύων Δυνάστευση» έχουνε την υφή του πραγματικού και του συμβολικού. Είναι πιο βιωματικά και ταυτόχρονα ιδεαλιστικά χρωματισμένα. Στην « Αποικία των Βρυκολάκων» δε, κάποια από αυτά είναι δηλωτικά της καταγωγής κι άλλα της μυθολογικής τους υπόστασης.

*Ο Σύνδεσμος Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου (ΣΠΕΚ) είναι σύλλογος μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που εργάζεται για την προστασία της Ελληνικής Γλώσσας, της Παράδοσης, της Λαογραφίας, της Καλλιτεχνικής και Λογοτεχνικής Δημιουργίας και γενικά της προσφοράς στον Πολιτισμό, με τη συνέργεια επιστημόνων, ανθρώπων του πνεύματος και της τέχνης, που με ζήλο παράγουν πολιτισμό. Το Όραμα του ΣΠΕΚ, είναι να στηρίξει και να προωθήσει τον Πολιτισμό (Γράμματα, Τέχνες, Γλώσσα) ως περιουσία και ως μέσο ανάπτυξης, ατομικής και συλλογικής, όσο το δυνατό περισσότερων Ελλήνων, Ελλαδιτών, Κυπρίων και Αποδήμων. Η Αποστολή του ΣΠΕΚ είναι να δομήσει βιώσιμες, λειτουργικές και αποτελεσματικές υποδομές, διασυνδέσεις, σχέδια δράσης, ν’ αναπτύσσει προγράμματα και σχέσεις για επίτευξη του οράματος σε πλείστα πεδία και να ενώνει τους απανταχού Έλληνες και Κύπριους δημιουργούς, καλλιτέχνες και επιστήμονες προς κοινούς στόχους. www.cultural-association.org, info@cultural-association.org

Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά: Πρόεδρος Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου, φιλόλογος – λογοτέχνης – ραδιοφωνική παραγωγός radio1d.gr