ΔΗΜΗΤΡΙΑ: Η πορεία του Θεσμού στη Θεσσαλονίκη, από τον 4ο αιώνα μέχρι σήμερα
… «Στη Βυζαντινή Θεσσαλονίκη που συνυπάρχουν το τελετουργικό και το εμπορικό πνεύμα, η γιορτή του Αγίου Δημητρίου, τα Δημήτρια, γίνονται το μεγάλο εμπορικό και ψυχαγωγικό πανηγύρι της Ρωμιοσύνης. Τις μέρες αυτές οι Θεσσαλονικείς είχαν τη δυνατότητα από τη μία να απολαμβάνουν διάφορες διασκεδάσεις και από την άλλη να ακούν τους φιλόσοφους και τους λόγιους που καταπιάνονταν με διάφορα θέματα και έδιναν διαλέξεις.
Σύμφωνα με ανώνυμο Βυζαντινό συγγραφέα του 12ου αι. κατά την περίοδο των Δημητρίων στη Θεσσαλονίκη φθάνουν κάθε λογής Σλάβοι, Καμπανοί, Ιταλοί, Ίβηρες, Λυσιτανοί, Κέλτες κ.ά.
Οι Θεσσαλονικείς διατηρούσαν άριστες εμπορικές σχέσεις με τους γειτονικούς λαούς που ήταν εγκαταστημένοι στην ευρύτερη περιοχή της Βαλκανικής χερσονήσου. Η ανεκτικότητα των κατοίκων της , οι αρμονικές σχέσεις με τους αλλόγλωσσους γείτονές της και η αρμονική οικονομική συμβίωση της δίνουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και την καθιστούν πολυπολιτισμική μεγαλούπολη της εποχής. (…)
Τις ημέρες λοιπόν των Δημητρίων είχαν λόγους και αιτίες έμποροι, καλλιτέχνες , ταξιδιώτες, προσκυνητές να επισκεφθούν τη Θεσσαλονίκη και να ανταλλάξουν εμπορεύματα , αλλά και να επιβεβαιώσουν την αγάπη τους για τον άγιο προστάτη της. (…)
Οι λαμπρές εκκλησιαστικές πομπές , οι μεγαλόπρεπες τελετές που γίνονταν προς τιμήν του αγίου της παραμονές της γιορτής του, έκαμαν τη Θεσσαλονίκη πόλη του Δημητρίου. Από τις αρχές του Οκτωβρίου στους ναούς της πόλης τελούνταν ύμνοι, άσματα και ομιλίες που τέλειωναν οκτώ ημέρες μετά τη γιορτή –την κυρίως γιορτή-του αγίου, δηλαδή στις 3 Νοεμβρίου».
Η ιστορία του θεσμού των Δημητρίων , ενός θεσμού που είναι ταυτισμένος με την ιστορική πορεία της Θεσσαλονίκης, παρουσιάζεται στη νέα επαυξημένη έκδοση ( εκδόσεις I write) και αποτελεί μια μοναδική, ενδιαφέρουσα έρευνα του εκπαιδευτικού Βαγγέλη Λαδόπουλου, που ξεδιπλώνει την άγνωστη πολιτισμική διαδρομή ενός ιστορικού θεσμού της Θεσσαλονίκης από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
Στο βιβλίο περιλαμβάνεται και χρονολογικός πίνακας των Δημητρίων, από τον οποίο ξεχωρίζουμε τις ημερομηνίες:
- 1150 ,π Χ πραγματοποιούνται τα Δημήτρια. Γιορτή προς τιμήν του Αγίου Δημητρίου με θρησκευτικές και λαϊκές εκδηλώσεις.
- 1966 μΧ Με πρωτοβουλία της τοπικής επιτροπής του ΕΟΤ Θεσσαλονίκης, επαναλειτουργούν τα Δημήτρια.
- 1973 Ο Δήμος Θεσσαλονίκης αναλαμβάνει τη διοργάνωση του θεσμού των Δημητρίων.
