Αναστήθηκαν και ξεπουλάνε κόκκινα δάνεια οι τράπεζες

ΦΩΤΟ: ΑΡΧΕΙΟΥ

Μεγάλη Εβδομάδα οι τράπεζες έκλαιγαν και θρηνούσαν για τα χαμένα κεφάλαια από τα ταμεία τους και για τα κόκκινα δάνεια που, όπως υποστηρίζουν οι τραπεζίτες, αποτελούν τη μεγαλύτερη μάστιγα για τις τράπεζες και τις απειλούν με καταβαράθρωση. Δευτέρα του Πάσχα αναστήθηκαν και ξεπουλάνε το ξεπούλημα των κόκκινων καταναλωτικών και στεγαστικών δανείων. Και στις δύο περιπτώσεις, τα παπαγαλάκια των τραπεζιτών προσπάθησαν να δικαιολογήσουν και τον κίνδυνο των τραπεζών από τα κόκκινα δάνεια, αλλά και την ανάγκη να ξεπουληθούν τα κόκκινα στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια.
Ας δούμε τι έγραφαν την Μεγάλη Παρασκευή. Έγραφαν λοιπόν ότι με επιτόκια πέντε φορές χαμηλότερα από αυτά των αρχικών συμβάσεων, σε ρυθμίσεις που στοχεύουν στην ταυτόχρονη μείωση και των οφειλόμενων τόκων αλλά και του κεφαλαίου, επιδιώκουν οι τράπεζες να ανακτήσουν οφειλές από μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια. Τα στεγαστικά δάνεια αποδεικνύονται ο μεγάλος ασθενής στις αρνητικές εξελίξεις που επέφερε στα “κόκκινα” χαρτοφυλάκια των τραπεζών το α΄ τρίμηνο, η αβεβαιότητα εξαιτίας των καθυστερήσεων στην αξιολόγηση. Όπως ανέφεραν οι τράπεζες στους αναλυτές των ξένων οίκων κατά τις παρουσιάσεις των αποτελεσμάτων 2016, ο εκτροχιασμός των “κόκκινων” δανείων με τη δημιουργία νέων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων το α΄ τρίμηνο του 2017, οφείλεται κυρίως στην επιδείνωση των στεγαστικών δανείων, με καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών και ρυθμισμένων. Με το δεδομένο αυτό και με το γεγονός ότι τα νομικά μέτρα δύσκολα μπορούν να λειτουργήσουν για την ανάκτηση οφειλών από στεγαστικά δάνεια, οι τράπεζες θα εντείνουν τις προσπάθειες στο μέτωπο των ρυθμίσεων, επιχειρώντας μέχρι και “ανάσταση νεκρών” δανείων. Βέβαια, τα νομικά μέτρα που, σύμφωνα με τους τραπεζίτες και τα παπαγαλάκια τους, δύσκολα μπορούν να λειτουργήσουν για την ανάκτηση οφειλών από στεγαστικά δάνεια, δεν είναι άλλα από τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, που δίνει τα πάντα όλα στις τράπεζες και διατηρεί ελάχιστα παραθυράκια σωτηρίας για τους δανειολήπτες με κόκκινα δάνεια. Αρχικό βήμα για τους τραπεζίτες, θα είναι η επικοινωνία με “χαμένους” δανειολήπτες, οι οποίοι είναι είτε εξαφανισμένοι, είτε αδιάφοροι. Επόμενο βήμα, το οποίο εφαρμόζεται ήδη, είναι να βελτιωθούν και να επεκταθούν οι ρυθμίσεις δανείων, με τρόπο ώστε ο δανειολήπτης να βλέπει και μείωση του αρχικού κεφαλαίου του μέσω της καταβολής των νέων δόσεων. Με αυτό το σκεπτικό, οι τράπεζες έχουν διαμορφώσει ρυθμίσεις δανείων με χαμηλή εκκίνηση, στις οποίες η νέα μηνιαία δόση βασίζεται στο euribor και το τελικό τους επιτόκιο δεν ξεπερνά το 0,50%  (συν την εισφορά του ν. 128, 0,12%), όταν τα επιτόκια των αρχικών δανειακών συμβάσεων ανέρχονταν στο 2,50% κατ΄ ελάχιστον. Όπως σημειώνουν στελέχη της στεγαστικής πίστης τραπεζών, δηλαδή τραπεζίτες, η προσπάθεια να ζωντανέψουν ακόμη και “νεκρά” (επίδικα) στεγαστικά δάνεια συνδέεται και με το στόχο να απελευθερωθούν προβλέψεις που δεσμεύουν κεφάλαια στους ισολογισμούς των τραπεζών. Τα δάνεια που βρίσκονται σε βαθιά καθυστέρηση και αυτά που είναι επίδικα, δηλαδή έχουν κινηθεί από τις τράπεζες νομικές διαδικασίες και έχουν εκδοθεί διαταγές πληρωμής, καλύπτονται σε γενικές γραμμές με προβλέψεις που κινούνται στο 40% του ποσού του δανείου, πέραν της εξασφάλισης της τράπεζας από το ακίνητο. Σκοπός είναι οι προβλέψεις (δηλαδή εξασφάλιση με μετρητά) να μειωθούν και να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη άλλων προβληματικών δανείων, είτε νέων είτε ελλιπώς καλυπτόμενων. Βεβαίως, ο κύριος στόχος από την εντατικοποίηση των ρυθμίσεων είναι η μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (καθυστέρηση μικρότερη των 90 ημερών αλλά αβέβαιης είσπραξης) και των μη εξυπηρετούμενων δανείων (σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών). Έναντι υπολοίπου μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων 28,1 δις. ευρώ τον Ιούνιο του 2016 και δείκτη NPEs στο 42%, η δέσμευση των τραπεζών είναι να μειώσουν το υπόλοιπο αυτό στα 19,7 δις. ευρώ (δείκτης NPEs στο 32%) στα τέλη Δεκεμβρίου 2019. Αντιστοίχως, ο στόχος για τα μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια προβλέπει μείωσή τους στα 12,9 δις. ευρώ από 20,7 δις. ευρώ τον Ιούνιο 2016 και υποχώρηση του δείκτη NPLs στο 21% από 31%.  δύσκολα μπορούν να λειτουργήσουν για την ανάκτηση οφειλών από στεγαστικά δάνεια, δύσκολα μπορούν να λειτουργήσουν για την ανάκτηση οφειλών από στεγαστικά δάνεια. Στοιχεία για το πώς τελικά διαμορφώθηκαν οι στόχοι αναμένεται να δώσει η ΤτΕ. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, οι τράπεζες δεν πρόκειται να πιάσουν τους στόχους του α΄ τριμήνου 2017 (στεγαστικά NPEs 27,3 δις. ευρώ και στεγαστικά NPLs 20,6 δις. ευρώ), αφού η αβεβαιότητα ανέκοψε την αποκλιμάκωση των “κόκκινων” δανείων, δημιουργώντας νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

Αυτά, όπως είπαμε τα έγραφαν τα τραπεζικά παπαγαλάκια την Μεγάλη Παρασκευή. Ίσως να τους έπιασε όλους το πένθος της Μεγάλης Εβδομάδας. Γιατί, αμέσως μετά από την Ανάσταση, οι τραπεζίτες επανήλθαν ανανεωμένοι και βέβαια, πολύ πιο επιθετικοί. Και επιστράτευσαν και πάλι τα παπαγαλάκια τους, τα οποία, από κει που τη Μεγάλη Εβδομάδα μας έλεγαν πόσο καλές είναι οι τράπεζες και πόσες πολλές προσπάθειες πρόκειται να κάνουν για να προτείνουν ευνοϊκές ρυθμίσεις σε δανειολήπτες με κόκκινα στεγαστικά δάνεια, τώρα πλέον εκτοξεύουν απειλές προς τους ίδιους τους δανειολήπτες που μόλις πριν από ελάχιστες ώρες, τους καλόπιαναν. Κι έτσι βλέπουμε και πάλι τα γνωστά παπαγαλάκια να λένε ότι από πωλήσεις και όχι από οργανική διαχείριση των “κόκκινων” δανείων, θα προέλθει φέτος η μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων των τραπεζών. Όπως υποστηρίζουν, η αδυναμία επίτευξης των στόχων μείωσης των κόκκινων δανείων κατά το α΄ τρίμηνο του 2017, με τη δημιουργία νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων εξαιτίας της αβεβαιότητας από τις καθυστερήσεις στην αξιολόγηση, υποχρεώνει τις τράπεζες – δεν το θέλουν δηλαδή, αλλά είναι υποχρεωμένες – να ρίξουν πολύ νωρίτερα, έναντι του αρχικού σχεδιασμού, το βάρος στις πωλήσεις δανείων. Έτσι, αυτές τις μέρες αναμένεται να ξεκινήσουν τις διαδικασίες για τις πρώτες πωλήσεις καταναλωτικών και στεγαστικών δανείων. Όπως διαβάζουμε, η πρώτη κίνηση αναμένεται από την Eurobank, ενώ προετοιμάζονται και οι υπόλοιπες τράπεζες. Η Eurobank αναμένεται στο τέλος Απριλίου να βγάλει το “teaser” για την πώληση χαρτοφυλακίου καταγγελμένων ή σε “βαθύ κόκκινο” και πλήρως καλυπτόμενων από προβλέψεις καταναλωτικών δανείων, ύψους 1 δισ. ευρώ. Πρόκειται για δάνεια που βρίσκονται στον ισολογισμό της τράπεζας. Προς πώληση δεν αποκλείεται να τεθούν επιπλέον δάνεια 1 δισ. ευρώ εκτός ισολογισμού (εγγυήσεις δανείων), αλλά το πιθανότερο αυτό θα γίνει το επόμενο έτος. Πάντως, παρά τη γενικότερη προετοιμασία από πλευράς τραπεζών και την ανάγκη πλέον για πωλήσεις δανείων, αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί να δώσει γρήγορα αποτελέσματα σε ευρεία κλίμακα. Όπως εκτιμούν στελέχη της αγοράς, ενδεχομένως για φέτος οι “κλεισμένες” συναλλαγές σε πωλήσεις κόκκινων δανείων, να μην ξεπεράσουν το 1 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι οι πωλήσεις πρέπει να ξεκινήσουν με την έκδοση του teaser, δηλαδή της πρόσκλησης και επενδυτικής παρουσίασης των προς πώληση δανείων σε ενδιαφερόμενα funds. Η παρουσίαση αυτή περιλαμβάνει αναλυτική πληροφόρηση για την ποιότητα των δανείων (χρονικό διάστημα υπερημερίας) καθώς και των ενεχύρων τους και γίνεται μέσω διαδικασίας data room και με υπογραφή συμφωνίας εχεμύθειας από πλευράς ενδιαφερομένων. Συνήθως το χρονικό διάστημα που απαιτείται για να καταλήξει η πώληση των δανείων είναι ένα δίμηνο μετά το “άνοιγμα” της διαδικασίας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΤτΕ, για την επίτευξη των στόχων μείωσης των “κόκκινων” ανοιγμάτων των τραπεζών (δηλαδή δανείων σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών, αλλά και δανείων με μικρότερη καθυστέρηση που είναι αβέβαιης είσπραξης), οι πωλήσεις δανείων μέχρι τα τέλη του 2019 θα ανέλθουν σε 7,4 δισ. ευρώ. Σχεδόν διπλάσιες αναμένονται οι διαγραφές δανείων (13,9 δισ. ευρώ), οι ρευστοποιήσεις (πλειστηριασμοί) αναμένεται να μειώσουν το “στοκ” των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων κατά 11,5 δισ. ευρώ, ενώ μόλις 6 δισ. ευρώ αναμένεται να εισπράξουν οι τράπεζες από τις ρυθμίσεις δανείων.  Δεν ξέρουν πλέον τι να γράψουν όλα αυτά τα παπαγαλάκια που βρίσκονται στην υπηρεσία των τραπεζιτών. Από τη μια μας λένε ότι περιμένουν να αναστηθούν οι τράπεζες και προτείνουν αντικειμενικές ρυθμίσεις των κόκκινων δανείων, και από την άλλη ότι τα ξεπουλάνε όλα. Ευτυχώς που έμαθαν οι Έλληνες να ζουν με την τρομοκρατία των τραπεζών.