Μεγάλο «αγκάθι» στην αξιολόγηση η απόσταση ΔΝΤ – Ευρωπαίων

 

Των Νίκου Μπέλλου και Θάνου Τσίρου

Στην επίτευξη συμφωνίας με το ΔΝΤ επικεντρώνονται οι προσπάθειες των Ευρωπαίων εταίρων, λίγο πριν από την άφιξη των επικεφαλής των θεσμών στην Αθήνα για την τελική φάση της πρώτης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος.

Σήμερα συνεδριάζει η Ομάδα Εργασίας (ΕWG) του Εurogroup για συντονισμό των ενεργειών και ενημέρωση των κρατών μελών από τους θεσμούς.

Χθες ο εκπρόσωπος της Κομισιόν απέφυγε να απαντήσει ευθέως στην ερώτηση εάν υπάρχει συμφωνία για το δημοσιονομικό στους κόλπους των θεσμών, διαβεβαιώνοντας ότι όλα θα γίνουν με βάση τη συμφωνία του περασμένου Αυγούστου.

Ειδικότερα, ο εκπρόσωπος υπενθύμισε τον καθοριστικό ρόλο της Κομισιόν στη συμφωνία του Αυγούστου 2015 επισημαίνοντας: Θέλουμε την πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας και μια δίκαιη αξιολόγηση και με αυτό τον στόχο θα επιστρέψουν οι επικεφαλής των θεσμών αύριο στην Αθήνα.

Σύμφωνα με πηγή της Ευρωζώνης, στη βελγική πρωτεύουσα προς το παρόν δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ των Ευρωπαίων δανειστών και του ΔΝΤ στο δημοσιονομικό, παρά τις δηλώσεις του επικεφαλής οικονομολόγου του διεθνούς οργανισμού Μορίς Ομπστφελντ, σε γερμανική εφημερίδα περί επίδειξης ευελιξίας έναντι της Ελλάδας λόγω του προσφυγικού.
Ωστόσο, στη βελγική πρωτεύουσα υποστηρίζουν ότι βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις μεταξύ των Ευρωπαίων και του ΔΝΤ σε όλα τα επίπεδα και θα κορυφωθούν στη διάρκεια της εαρινής συνόδου του διεθνούς οργανισμού στην Ουάσιγκτον (15-17 Απριλίου).

Στόχος είναι στο περιθώριο της συνόδου να βρεθεί κοινός τόπος μεταξύ των δύο πλευρών και σε πολιτικό επίπεδο.

Το βέβαιο είναι ότι το ΔΝΤ δεν πρέπει να αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα γιατί η συμμετοχή του αποτελεί απαίτηση τουλάχιστον τριών κοινοβουλίων χωρών της Ευρωζώνης (Φινλανδία, Ολλανδία, Γερμανία). Συνεπώς είναι αδύνατη η εκταμίευση δόσεων χωρίς το ΔΝΤ και αυτό το γνωρίζουν όλοι, ανέφερε η ίδια πηγή.

Μέχρι τα μέσα Απριλίου θα έχουν μεσολαβήσει: 1) η επιστροφή των επικεφαλής στην Αθήνα αύριο και η έναρξη των διαπραγματεύσεων τη Δευτέρα με στόχο μια συνολική συμφωνία, δηλαδή σε όλα τα θέματα (ασφαλιστικό, δημοσιονομικό, «κόκκινα» δάνεια, ταμείο ιδιωτικοποιήσεων) και 2) στις 7 Απριλίου η τακτική συνεδρίαση της Ομάδας Εργασίας (EWG) του Eurogroup, η οποία θα προετοιμάσει τη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης στις 22 Απριλίου στο Αμστερνταμ.

Εάν χρειαστεί να γίνει και άλλη συνεδρίαση του EWG πριν από το Εurogroup για την Ελλάδα, αυτή θα μπορούσε να γίνει μετά τις διαβουλεύσεις στην Ουάσιγκτον, δηλαδή από τις 18 μέχρι τις 22 Απριλίου.

Επιπλέον, στην Ουάσιγκτον στη διάθεση των υπουργών της Ευρωζώνης θα βρίσκονται ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν για το ευρώ Βάλντις Ντομπρόβσκις, ο επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί, ο πρόεδρος του ΕWG Τόμας Βίζερ και οι επικεφαλής των θεσμών στις διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση.

Σήμερα έχει προγραμματιστεί έκτακτη τηλεδιάσκεψη του ΕWG υπό την προεδρία του Τόμας Βίζερ, η οποία θα γίνει για δύο λόγους.

Ο πρώτος είναι να ενημερωθούν όλα τα κράτη μέλη για την πορεία των διαπραγματεύσεων μεταξύ των θεσμών και της κυβέρνησης, γιατί ορισμένες χώρες θεωρούν ότι δεν ενημερώνονται επαρκώς, με αποτέλεσμα να πληροφορούνται για τις εξελίξεις μέσω του Τύπου.

Ο δεύτερος λόγος της σημερινής συνεδρίασης -και πιο ουσιαστικός- είναι προκειμένου να υπάρξει ένας προγραμματισμός και συντονισμός της τελικής φάσης της διαπραγμάτευσης.

Τα 4 σημεία των διαφωνιών

Η ελληνική κυβέρνηση ανοίγει τα χαρτιά της όσον αφορά στα μέτρα που θέλει να επιβάλει προκειμένου να κλείσει το δημοσιονομικό κενό της διετίας 2017-2018. Κατά τη σημερινή τηλεδιάσκεψη του Euroworking Group οι εκπρόσωποι των Ευρωπαίων υπουργών Οικονομικών αναμένεται να ακούσουν το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για την εξεύρεση του 1,8 δισ. ευρώ, μέτρων που θα πρέπει να ψηφιστούν εδώ και τώρα, αλλά να υλοποιηθούν από το νέο έτος.

Τα βασικά ερωτήματα που θα πρέπει να απαντηθούν μέσα στις επόμενες ημέρες είναι τα εξής:

1. Αν ο συνολικός λογαριασμός των μέτρων θα παραμείνει στο 3% του ΑΕΠ ή στα 5,4 δισ. ευρώ ή αν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα επανέλθει την τελευταία στιγμή, εγείροντας μεγαλύτερες αξιώσεις. Είναι ένα από τα πιο κρίσιμα θέματα, καθώς ακόμη και για να συγκεντρωθεί το ποσό των 5,4 δισ. ευρώ παρατηρούνται πολλές δυσκολίες, με την ελληνική πλευρά να αναγκάζεται να βάλει πάνω στο τραπέζι όλη τη λίστα με τους έμμεσους φόρους για να δει ποιους θα αυξήσει και ποιους όχι.

2. Αν το θέμα των «κόκκινων» δανείων θα παραμείνει μέχρι τέλους στην ατζέντα της αξιολόγησης ή αν θα συμφωνηθεί τουλάχιστον για το συγκεκριμένο θέμα, στο οποίο παρατηρούνται και οι μεγαλύτερες διαφορές, να μετατεθεί για μικρό χρονικό διάστημα προκειμένου να επιτευχθεί ο συμβιβασμός.

3. Αν θα «κλειδώσει» η νέα φορολογική κλίμακα με βάση την ελληνική πρόταση (σ.σ.: συντελεστές 22% έως 45%, με τον ανώτατο συντελεστή να επιβάλλεται από τις 40.000 ευρώ και πάνω και την έκπτωση φόρου να περιορίζεται από τα 2.100 στα 2.000 ευρώ) ή αν θα επιμείνει το ΔΝΤ στο να περιοριστεί ακόμη περισσότερο η έκπτωση φόρου και το αφορολόγητο. Προς το παρόν φαίνεται να υπάρχει συμφωνία επί της φορολογίας εισοδήματος της ελληνικής πλευράς με την Κομισιόν αλλά και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

4. Αν θα επιτευχθεί συμφωνία στο να αυξηθούν οι ασφαλιστικές εισφορές εργοδοτών και εργαζομένων προκειμένου να συγκρατηθούν σε όσο το δυνατόν χαμηλότερα επίπεδα οι περικοπές των υφιστάμενων συντάξεων. Διαφορές εντοπίζονται και στο θέμα του υπολογισμού των νέων συντάξεων, με τους δανειστές -και ειδικά το ΔΝΤ- να αξιώνουν μεγαλύτερη περικοπή των συντελεστών αναπλήρωσης.

Ρεαλιστική η λύση για το χρέος

Ρεαλιστική θεωρεί την άμεση ολοκλήρωση της αξιολόγησης του οικονομικού προγράμματος από τους θεσμούς, χωρίς άλλες καθυστερήσεις, ο πρόεδρος της αντιπροσωπείας της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτο Γκουαλτιέρι.

Σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τονίζει πως από τις συναντήσεις που είχε στην Αθήνα το τελευταίο διήμερο υπάρχει διάθεση αμοιβαίας συνεργασίας μεταξύ των ελληνικών αρχών και των ευρωπαϊκών θεσμών.

Σχετικά με την προοπτική απομείωσης του χρέους, σημειώνει πως η ελάφρυνση του χρέους μπορεί να θεωρηθεί ως μέρος της ολοκλήρωσης της αξιολόγησης, διευκρινίζοντας πως «δεν μιλάμε για κούρεμα, αλλά υπάρχουν άλλοι τρόποι ελάφρυνσης, όπως η επιμήκυνση, η περίοδος χάριτος» και αυτό θα είναι θετικό γιατί θα χαλαρώσει τις χρηματοδοτικές ανάγκες για μεγάλο διάστημα.

Ακόμη, ο κ. Γκουαλτιέρι επισήμανε ότι η ολοκλήρωση της αξιολόγησης και η ελάφρυνση του χρέους θα επιτρέψουν στην ΕΚΤ να πάρει σειρά αποφάσεων, όπως η εισαγωγή των λεγόμενων waivers αναφορικά με την παροχή ρευστότητας, η δυνατότητα άρσης των capital controls, να πάει η Ελλάδα στις αγορές και όλα αυτά θα επανεντάξουν τη χώρα στο ευρωσύστημα και τις χρηματο-οικονομικές αγορές με πολύ θετικές επιπτώσεις.

Ν. Παππάς: Αν κάποιος διαφωνεί, να το πει δημόσια

«Οιοσδήποτε επιθυμεί να αλλάξει τη συμφωνία θα πρέπει, πρώτον να βγει να το υποστηρίξει δημόσια, να πείσει κοινοβούλια ευρωπαϊκών χωρών να την αλλάξουν και δεύτερον να θεμελιώσει το επιχείρημά του, πράγμα που το βλέπω ακόμα πιο δύσκολο» δήλωσε ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς αναφορικά με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και τη στάση του ΔΝΤ.

Οπως εξήγησε, μιλώντας στον real fm, «αν κάτι έχει αλλάξει στην ελληνική οικονομία από τον Ιούλιο και μετά είναι προς το καλύτερο. Συνεπώς δεν δύναται κανείς σώφρων να βγει στη δημόσια σφαίρα και να υποστηρίξει ότι χρειάζονται περισσότερα από αυτά που συμφωνήσαμε».

Σχετικά με το «πακέτο» των μέτρων που δρομολογείται, ο υπουργός Επικρατείας ανέφερε πως «η συμφωνία την οποία έχουμε υπογράψει προβλέπει ότι το 2018 θα πρέπει να φτάσουμε σε πλεόνασμα 3,5% και στα πλαίσια της συμφωνίας -δεν μιλάμε για νέα μέτρα- θα ψηφιστούν κάποια μέτρα». Ωστόσο πρόσθεσε πως εάν η πορεία της οικονομίας είναι καλύτερη των εκτιμήσεων, τότε τα μέτρα που θα ψηφίσουμε προς εφαρμογή τα επόμενα χρόνια μπορεί να μην εφαρμοστούν εξ ολοκλήρου «γιατί θα μπορούμε, όπως το κάναμε φέτος, να υπερβαίνουμε τον στόχο των εσόδων».

Σχετικά με το ζήτημα των «κόκκινων» δανείων, ο ίδιος σημείωσε πως «η άποψή μας είναι ότι τώρα πρέπει να τελειώσει. Το θέμα είναι συνυφασμένο με την ευρωστία του τραπεζικού συστήματος. Χωρίς εύρωστο σύστημα τραπεζικό η διαδικασία και η προσδοκία της ανάκαμψης θα είναι πιο δύσκολη».

10 ημέρες

Η συζήτηση κατά τη σημερινή τηλεδιάσκεψη της ΕWG υπό την προεδρία του Τόμας Βίζερ θα είναι εφ’ όλης της ύλης, όπως αναφέρει αρμόδιο κυβερνητικό στέλεχος και αποσκοπεί στο να προετοιμαστεί το έδαφος εν όψει της επανέναρξης των διά ζώσης συζητήσεων από τη Δευτέρα.

H όσο το δυνατόν καλύτερη προετοιμασία των διαβουλεύσεων στην τελευταία αυτή φάση έχει ξεχωριστή σημασία, δεδομένου ότι τα χρονικά περιθώρια έχουν στενέψει ασφυκτικά. Πρακτικά, μέσα σε 10 ημέρες θα πρέπει να κλείσουν όλα τα ανοικτά μέτωπα, καθώς στις 15 Απριλίου είναι προγραμματισμένη η εαρινή σύνοδος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Ειδικά οι εκπρόσωποι του ΔΝΤ μέχρι τότε θα πρέπει να είναι σε θέση να αποσαφηνίσουν αν το Ταμείο θα παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα και υπό ποιες προϋποθέσεις. Η άποψη που επικρατούσε χθες στις Βρυξέλλες είναι ότι η ολοκλήρωση της αξιολόγησης μέσα στον μήνα είναι εφικτή, ωστόσο, όπως τονίζουν, από εδώ και πέρα θα πρέπει η διαδικασία να επιταχυνθεί γιατί ο χρόνος αρχίζει να περιορίζεται επικίνδυνα.

Πηγή: Ναυτεμπορική