Απόφαση – κόλαφος κατά Πάνου Σκουρλέτη για τις Σκουριές
Υπέρ της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός αποφάσισε το Συμβούλιο της Επικρατείας, καθώς κρίθηκε οριστικά άκυρη η απόφαση του υπουργού Ενέργειας Πάνου Σκουρλέτη που τον περασμένο Αύγουστο είχε ανακαλέσει τις άδειες για τις εργασίες της εταιρείας σε Σκουριές και Ολυμπιάδα.
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει επίσημη τοποθέτηση από την πλευρά της εταιρείας, καθώς τονίζουν ότι «δεν έχουμε δει τις επίσημες αποφάσεις», όμως η ετυμηγορία του ΣτΕ δικαιώνει την εταιρεία και όχι την απόφαση του υπουργού.
Αναλυτικότερα, η Ολομέλεια του Συμβούλιου της Επικρατείας με τις υπ’ αριθ. 217 και 218/2016 αποφάσεις της με πρόεδρο τον Νικόλαο Σακελλαρίου και εισηγητή τον σύμβουλο Επικρατείας Ηλία Μάζο, ακύρωσαν -κατά πλειοψηφία- την απόφαση του υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Πάνου Σκουρλέτη (ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.7.49.13/177642/854/2015) και το έγγραφο 12237/20.8.2015 της προϊσταμένης της Επιθεώρησης Βορείου Ελλάδος του Σώματος Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Δόμησης, Ενέργειας και Μεταλλείων, που ανακαλούσε την λειτουργία των επίμαχων μεταλλείων χρυσού στην Χαλκιδική, της εταιρείας «Ελληνικός Χρυσός».
Η ανάκληση της λειτουργίας του μεταλλείου έγινε, κατά τον Πάνο Σκουρλέτη, καθώς παραβιάσθηκε ο όρος που ανέφερε ότι οι προβλεπόμενες δοκιμές των κοιτασμάτων της Ολυμπιάδας και Σκουριών, έπρεπε να γίνουν επιτόπου, εντός των εγκαταστάσεων των μεταλλείων και όχι στις εγκαταστάσεις της εταιρείας Outotec στην Φινλανδία.
Οι σύμβουλοι Επικρατείας έκαναν δεκτές τις προσφυγές της εταιρείας «Ελληνικός Χρυσός» και του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Χαλκιδικής και των άλλων Σωματείων των εργαζομένων στην εταιρεία «Ελληνικός Χρυσός».
Συγκεκριμένα, οι σύμβουλοι Επικρατείας έκαναν δεκτές τις σχετικές προσφυγές κατά της απόφασης του Παν. Σκουρλέτη, δεσμευόμενοι ουσιαστικά από την υπ’ αριθ. 3191/2015 απόφαση του Ε΄ Τμήματος του ΣτΕ, η οποία δημοσιεύθηκε στην εκπνοή του περασμένου Αυγούστου και αποτέλεσε προπομπό των σημερινών αποφάσεων της Ολομέλειας.
Συγκεκριμένα, το Ε΄ Τμήμα του ΣτΕ με την εν λόγω απόφασή του, είχε κρίνει ότι από μόνο του το γεγονός, ότι οι εργαστηριακές δοκιμές δεν έγιναν επιτόπου στις εγκαταστάσεις της εταιρείας, αλλά στο εξωτερικό δεν αρκεί για να αποτελέσει λόγω ανάκλησης της άδειας.
Ακόμη, η Ολομέλεια αναφέρει ότι υπάρχει το δεδικασμένο της υπ’ αριθ. 3191/2015 απόφαση του Ε΄ Τμήματος, η οποία μάλιστα ανέπεμψε το ζήτημα τότε (Αύγουστος 2015) στο υπουργείο για να εκδώσει νέα απόφαση με νόμιμη αιτιολογία.
Σε ανακοίνωσή του αναφορικά με την απόφαση της Ολομελείας του ΣτΕ, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναφέρει τα εξής:
«Με την υπ’ αριθ. 217/2016 απόφασή της, η Ολομέλεια του ΣτΕ ακύρωσε τις πράξεις του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας περί ανάκλησης των τεχνικών μελετών για τα υποέργα «Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Σκουριών» και «Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Ολυμπιάδας», λόγω μη εκπλήρωσης του όρου αυτών περί εκτέλεσης επιτόπιων ημιοβιομηχανικών δοκιμών της μεθόδου ακαριαίας τήξης (Flash Smelting) «επί τόπου του έργου».
Με τη σημερινή απόφασή της, η Ολομέλεια του ΣτΕ δεν εξέτασε εκ νέου επί της ουσίας το ζήτημα της προσήκουσας ή μη εκπλήρωσης του όρου περί επιτόπιας ημιβιομηχανικής δοκιμής, αλλά θεώρησε ότι δεσμεύεται από τις σχετικές κρίσεις της υπ’ αριθ. 3191/2015 απόφασης του Ε’ Τμήματος με την οποία είχε ακυρωθεί η από 28..4.2015 απόφαση του τότε υπουργού και είχε αναπεμφθεί η υπόθεση στη Διοίκηση για νέα κρίση.
Το υπουργείο, σεβόμενο πάντοτε τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης, θα μελετήσει το σκεπτικό και της νέας απόφασης και θα κινηθεί αυστηρά με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος, της υγείας και της ασφάλειας των κατοίκων και των εργαζομένων στο έργο και τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος. Ήταν άλλωστε αυτοί οι γνώμονες που υπαγόρευσαν όλες τις μέχρι σήμερα ενέργειές του σε σχέση με τη συγκεκριμένη υπόθεση.»
Όλη η απόφαση του ΣτΕ:
Υποθέσεις μεταλλείων Χαλκιδικής
Δημοσιεύθηκαν οι αποφάσεις 217/2016 και 218 /2016 της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας επί αιτήσεων ακυρώσεως της ανώνυμης εταιρείας «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε.» και του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Χαλκιδικής (και λοιπών σωματείων εργαζομένων) κατά της αποφάσεως ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.7.49.13/177642/1854/ 19.8.2015 του Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
1. Με την απόφαση 217 /2016 της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας έγινε δεκτή η αίτηση της ανώνυμης εταιρείας «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε.» και ακυρώθηκε η απόφαση ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.7.49.13/177642/1854/19.8.2015 του Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ειδικότερα, με την απόφαση του Δικαστηρίου έγιναν δεκτά, μεταξύ άλλων, τα εξής:
«2. Επειδή, με την αίτηση αυτή, η οποία εισήχθη προς συζήτηση ενώπιον της Ολομελείας με την από 1.9.2015 πράξη του Προεδρεύοντος Αντιπροέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, λόγω σπουδαιότητος, ζητείται η ακύρωση (α) της απόφασης ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.7.49.13/177642/ 1854/19.8.2015 του Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με την οποία ανεκλήθησαν: (i) η απόφαση Δ8-Α/Φ.7.49.13/2809/349/10.2.2012, που υπογράφει, με εντολή Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Μεταλλευτικών και Βιομηχανικών Ορυκτών του Υπουργείου, περί της εγκρίσεως της τεχνικής μελέτης του υποέργου «Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Σκουριών» του έργου «Μεταλλευτικές – Μεταλλουργικές Εγκαταστάσεις Μεταλλείων Κασσάνδρας» της αιτούσης, ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Ανώνυμη Εταιρεία Μεταλλείων και Βιομηχανίας Χρυσού» και τον διακριτικό τίτλο «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε.», στον Δήμο Αριστοτέλη, Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής, (ii) η απόφαση Δ8-Α/Φ.7.49.13/30258ΠΕ/ 5159ΠΕ/10.2.2012 της ίδιας Αρχής, περί της εγκρίσεως της τεχνικής μελέτης εκμετάλλευσης του υποέργου «Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Ολυμπιάδος» του ανωτέρω έργου, εκτός από το τμήμα αυτής που αφορά τις εργασίες αποκατάστασης του χώρου απόθεσης των παλαιών τελμάτων, καθώς και στη λειτουργία των υφισταμένων εγκαταστάσεων εμπλουτισμού μικτών θειούχων – μεταλλευμάτων στην περιοχή Ολυμπιάδας του Δήμου Αριστοτέλη, και (iii) οι αποφάσεις της ιδίας Αρχής Δ8-Α/Φ.7.49.13/ 4005/665/12.4.2013 (“Έγκριση Προσαρτήματος 4: «ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΜΟΝΑΔΑΣ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΥ ΣΚΟΥΡΙΩΝ» της Τεχνικής Μελέτης του [ανωτέρω] υποέργου «Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Σκουριών»”), Δ8-Α/Φ.7.49.13/23577πε/ 4349πε/16.1.2014 (“Έγκριση Συμπληρωματικής Τεχνικής Μελέτης Βοηθητικών Εγκαταστάσεων και Υποδομών Εξυπηρέτησης των Εργασιών της Περιόδου Προπαρασκευής του [ως άνω] υποέργου «Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Σκουριών»”), Δ8-Α/Φ.7.49.13/13285/3315/ 17.9.2014 (“Έγκριση Προσαρτήματος 3: «ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΞΟΡΥΚΤΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΥΠΟΕΡΓΟΥ ΣΚΟΥΡΙΩΝ – ΦΡΑΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΧΩΡΟΙ ΑΠΟΘΕΣΗΣ ΤΕΛΜΑΤΩΝ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΥ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΣΚΟΥΡΙΩΝ» της Τεχνικής Μελέτης του [ιδίου] υποέργου «Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Σκουριών»”) και Δ8-Α/Φ.7.49.13/22849/4170/20.12.2013 (“Έγκριση Προσαρτήματος 4: «ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΧΩΡΟΥ ΑΠΟΘΕΣΗΣ ΚΟΚΚΙΝΟΛΑΚΚΑ» του [προμνησθέντος] υποέργου «Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Ολυμπιάδας»”), «καθώς», κατά τα επί λέξει αναφερόμενα στην ανωτέρω πρώτη προσβαλλόμενη υπουργική απόφαση, «και κάθε άλλη έγκριση ή άδεια, η οποία ερείδεται επί των ανακαλούμενων αποφάσεων». Ζητείται, επίσης, η ακύρωση (β) του εγγράφου 12237/20.8.2015 της Προϊσταμένης της Επιθεώρησης Βορείου Ελλάδος του Σώματος Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Δόμησης, Ενέργειας και Μεταλλείων προς την αιτούσα εταιρεία, με το οποίο διατάσσεται η άμεση διακοπή όλων των εργασιών που αναφέρονται και προβλέπονται στις μελέτες, οι εγκριτικές αποφάσεις των οποίων ανακαλούνται, κατά τα προεκτεθέντα, εν όλω ή εν μέρει με την πρώτη προσβαλλόμενη υπουργική απόφαση, καθώς και κάθε άλλη εργασία αναφερομένη ή προβλεπομένη σε εγκριτική πράξη ή άδεια ερειδομένη επί των ανακαλουμένων με την πρώτη προσβαλλομένη απόφαση πράξεων, (γ) της πράξης ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.5.1.6/ 180129/2486/24.8.2015 του Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας προς το Τμήμα Επιθεώρησης Μεταλλείων Βορείου Ελλάδος, με την οποία, και προκειμένου να προβεί η εν λόγω Υπηρεσία στις απαραίτητες ενέργειες της αρμοδιότητός της για τον καθορισμό των μέτρων που πρέπει να ληφθούν από την αιτούσα για την εφαρμογή της πρώτης προσβαλλομένης, «διευκρινίζεται» το περιεχόμενο της ένδικης ανακλητικής υπουργικής αποφάσεως και ορίζεται ειδικότερα ότι «από τον συνδυασμό των παραγράφων 2 και 3 του αποφασιστικού της εν λόγω απόφασης, προκύπτει σαφώς ότι οι εργασίες απόθεσης των τελικών αποβλήτων εμπλουτισμού του τέλματος Ολυμπιάδας – οι οποίες εξαιρούνται της ανάκλησης – είναι επιτρεπτό να συνεχίζονται στο τμήμα της Εγκατάστασης Απόθεσης Αποβλήτων Κοκκινόλακκα, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων και λοιπών εγκρίσεων», καλείται δε περαιτέρω η Υπηρεσία «για τις ενέργειές [της] προς έλεγχο της εφαρμογής της [πρώτης προσβαλλομένης ανακλητικής υπουργικής αποφάσεως], με επί τόπου μετάβαση στελεχών της», (δ) του εγγράφου ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.5.1.6/180203/2491/25.8.2015 του ιδίου Υπουργού με το οποίο αφ’ ενός καλείται η αιτούσα εταιρεία να εφαρμόσει τα οριζόμενα στην πρώτη προσβαλλομένη ανακλητική απόφαση καθώς και τα εκδοθέντα σε εφαρμογή αυτής έγγραφα του Σώματος Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Δόμησης, Ενέργειας και Μεταλλείων και επισημαίνεται ότι «οι απορρέουσες από τον Μεταλλευτικό Κώδικα και την [κυρωθείσα με το άρθρο 52 του ν. 3220/2004] σύμβαση, υποχρεώσεις [της αιτούσης], ως προς τα υπόλοιπα έργα και κάθε εργασία που δεν επηρεάζεται από την [ένδικη ανακλητική] απόφαση του Υπουργού, εξακολουθούν να υφίστανται στο ακέραιο». Με το ως άνω προσβαλλόμενο από 25.8.2015 έγγραφο του Υπουργού δηλώνεται αφ’ ετέρου ότι το Ελληνικό Δημόσιο «εμμένει ιδίως στις εκ της [ως άνω] Συμβάσεως και του Μεταλλευτικού Κώδικα αξιώσεις του για την εκμετάλλευση και κάθετη αξιοποίηση των μεταλλείων, με την πιστή εφαρμογή κάθε τεθέντος προς διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος όρου των σχετικών εγκριτικών αποφάσεων καθώς και στην απαίτηση της Πολιτείας για τη συμμόρφωση και τήρηση από την [αιτούσα εταιρεία] των υποχρεώσεών της για την προστασία, συντήρηση και αποκατάσταση του περιβάλλοντος, των μεταλλείων και των εν γένει μεταλλευτικών και άλλων εγκαταστάσεων, σύμφωνα με την μεταλλευτική νομοθεσία και την αντίστοιχη ΚΥΑ έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, τις εγκρίσεις τεχνικών μελετών και λοιπές εν γένει διοικητικές πράξεις ή άδειες».
8. Επειδή, μετά ταύτα εκδόθηκαν οι αναφερόμενες στην δεύτερη σκέψη τέσσερις προσβαλλόμενες πράξεις, από τις οποίες έχει εκτελεστό χαρακτήρα η πρώτη, ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.7.49.13/ 177642/1854/19.8.2015 απόφαση του Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όπως τροποποιήθηκε με την τρίτη προσβαλλόμενη απόφαση ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.5.1.6/180129/2486/24.8.2015 της ιδίας Αρχής. Η πράξη αυτή, με την οποία, κατ’ επίκληση των άρθρων 4 και 101 του Κανονισμού Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών, ανακαλούνται οι προμνησθείσες Δ8-Α/Φ.7.49.13/ 2809/349/10.2.2012 και Δ8-Α/Φ.7.49.13/ 30258ΠΕ/ 5159ΠΕ/10.2.2012 αποφάσεις περί εγκρίσεως των τεχνικών μελετών των υποέργων Σκουριών και Ολυμπιάδας αντιστοίχως (καθώς και οι λοιπές αναφερόμενες στην εν λόγω ανακλητική απόφαση εγκριτικές πράξεις και άδειες, ανωτέρω σκέψη 2), παραδεκτώς από απόψεως δικαιοδοσίας και αρμοδιότητος, κατά τα εκτιθέμενα στην σκέψη 4, αλλά και με έννομο συμφέρον και παραδεκτώς κατά τα λοιπά προσβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας. Αντιθέτως, απαραδέκτως στρέφεται η αιτούσα εταιρεία με την κρινόμενη αίτηση κατά του υπ’ αριθμ. 12237/20.8.2015 δεύτερου προσβαλλόμενου εγγράφου της Προϊσταμένης της Επιθεώρησης Βορείου Ελλάδος του Σώματος Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Δόμησης, Ενέργειας και Μεταλλείων προς την αιτούσα εταιρεία, το οποίο, ως πράξη εκτελέσεως της πρώτης προσβαλλομένης ανακλητικής υπουργικής απόφασης, στερείται εκτελεστού χαρακτήρος. Απαραδέκτως πλήττεται εξ άλλου και το επίσης στερούμενο εκτελεστού χαρακτήρος τέταρτο προσβαλλόμενο ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.5.1.6/ 180203/2491/25.8.2015 έγγραφο του Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με το οποίο εκφράζονται οι απόψεις της Διοίκησης εν σχέσει με τις υποχρεώσεις της αιτούσης και τις αξιώσεις του Δημοσίου στη συνέχεια της επίδικης ανάκλησης.
9. Επειδή, με έννομο συμφέρον παρεμβαίνουν υπέρ του κύρους της παραδεκτώς προσβαλλομένης υπουργικής αποφάσεως, με αυτοτελή δικόγραφα, ο Δήμος Αριστοτέλη στα διοικητικά όρια του οποίου εμπίπτει η επίμαχη μεταλλευτική δραστηριότητα, και ο όμορος αυτού Δήμος Βόλβης, οι οποίοι επικαλούνται τον κίνδυνο υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής (βλ. ΣτΕ 3191/2015 7μ.). Παρεμβαίνουν επίσης με το από 9.9.2015 κοινό δικόγραφο ο Αγροτικός Δασικός Συνεταιρισμός Μ. Π… και άλλοι οκτώ σύλλογοι και σωματεία. Από τους εν λόγω παρεμβαίνοντες, οι Αγροτικός Δασικός Συνεταιρισμός Μ. Π…, Πολιτιστικός Σύλλογος Μ. Π…, Σύλλογος Γυναικών Μ. Π… και Σύλλογος Επαγγελματιών … δεν νομιμοποίησαν τον δικηγόρο που υπογράφει το δικόγραφο της παρεμβάσεως με έναν από τους προβλεπομένους στο νόμο (άρθρο 27 κωδ. π.δ/τος 18/1989, Α΄ 8) τρόπους. Συνεπώς, η παρέμβαση είναι απορριπτέα ως προς αυτούς. Είναι δε η ασκηθείσα παρέμβαση απορριπτέα ως απαράδεκτη και κατά το μέρος που ασκείται από τους Αλιευτικό Σύλλογο Δ. Α… Πολιτιστικό Σύλλογο Ι…, Πολιτιστικό Σύλλογο Ν. …, οι οποίοι δεν προσκόμισαν στο Δικαστήριο αντίγραφα των καταστατικών τους προκειμένου να αποδειχθούν οι ισχυρισμοί τους ότι το έννομο συμφέρον τους για την άσκηση της παρεμβάσεως θεμελιώνεται στους καταστατικούς σκοπούς τους (πρβλ. ΣτΕ 3568/2015). Αντιθέτως, με έννομο συμφέρον παρεμβαίνουν ο Σύλλογος Φ. Π…, ο οποίος έχει ως καταστατικό σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος, καθώς και ο Σύλλογος Γυναικών Ι… που επιδιώκει κατά το καταστατικό του τη βελτίωση των συνθηκών ζωής όλων των πολιτών, παραδεκτώς δε ομοδικούν οι εν λόγω παρεμβαίνοντες, ισχυριζόμενοι ότι η επίμαχη επένδυση θα επιφέρει σημαντικές και μη αναστρέψιμες βλάβες στο φυσικό περιβάλλον και θα πλήξει την οικονομική, κοινωνική και πολιτισμική ανάπτυξη της περιοχής (βλ. ΣτΕ 3116/2015 7μ.).
12. Επειδή, κατά τα αναλυτικώς εκτιθέμενα στην σκέψη 10, με την μόνη παραδεκτώς προσβαλλόμενη ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.7.49.13/177642/ 1854/19.8.2015 υπουργική απόφαση, όπως τροποποιήθηκε με την τρίτη προσβαλλομένη, ανεκλήθησαν οι προμνησθείσες Δ8-Α/Φ.7.49.13/2809/349/ 10.2.2012 και Δ8-Α/Φ.7.49.13/30258ΠΕ/ 5159ΠΕ/10.2.2012 αποφάσεις περί εγκρίσεως των τεχνικών μελετών των υποέργων Σκουριών και Ολυμπιάδας αντιστοίχως (καθώς και οι λοιπές αναφερόμενες στην εν λόγω ανακλητική απόφαση εγκριτικές πράξεις και άδειες) αφ’ ενός διότι η αιτούσα εταιρεία δεν υπέβαλε στην αρμόδια Υπηρεσία προς έγκριση, εντός της ταχθείσης προθεσμίας των τριών ετών, την τεχνική μελέτη της μεταλλουργικής μονάδας χαλκού, χρυσού και θειικού οξέος Μαντέμ Λάκκου, κατά τα προβλεπόμενα στους όρους Β.6.2 και Γ.3 της ανωτέρω Δ8-Α/Φ.7.49.13/2809/349/10.2.2012 αποφάσεως (έγκριση της τεχνικής μελέτης του υποέργου Σκουριών) και Β.9.2 και Γ.3 της ως άνω Δ8-Α/Φ.7.49.13/ 30258ΠΕ/5159ΠΕ/10.2.2012 αποφάσεως (έγκριση της τεχνικής μελέτης του υποέργου Ολυμπιάδας), εφ’ όσον η υποβληθείσα με την με αρ. πρωτ. 23506/22.12.2014 αίτηση, μελέτη (Προσάρτημα με αριθμούς 5 και 6, αντιστοίχως) επεστράφη στην αιτούσα με την πράξη ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.5.1.6/οικ. 175135/1047/ 28.4.2015 του Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Εχώρησε η επίδικη ανάκληση αφ’ ετέρου για τον λόγο ότι η αιτούσα, κατά παράβαση των όρων Β.6.α και Β.9.α, αντιστοίχως, των ανωτέρω δύο εγκριτικών αποφάσεων, δεν διενήργησε δοκιμές σε ημιβιομηχανική μονάδα επί τόπου του έργου, προκειμένου να διαπιστωθεί η εφαρμοσιμότητα, η προσφορότητα και τα αποτελέσματα της επιλεγείσης με την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (βλ. σκέψη 5) πυρομεταλλουργικής μεθόδου ακαριαίας τήξης.
14. Επειδή, το πρώτο σκέλος της αιτιολογίας της προσβαλλομένης πράξεως (περί της μη υποβολής, εκ μέρους της αιτούσης, της τεχνικής μελέτης της μεταλλουργικής μονάδας, ως προσαρτήματος των προμνησθεισών εγκριτικών αποφάσεων των μελετών των υποέργων Σκουριών και Ολυμπιάδας) δεν είναι νόμιμο, όπως βασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση, εφ’ όσον με την απόφαση 3191/2015 του Ε΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας ακυρώθηκε, εν συνεχεία, ως αορίστως και πλημμελώς αιτιολογημένη, κατά τα προαναφερθέντα (σκέψη 11), η υπουργική απόφαση ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.5.1.6/οικ. 175135/1047/28.4.2015, με την οποία είχε επιστραφεί στην αιτούσα η υποβληθείσα στις 22.12.2014 μελέτη προσαρτήματος, η δε ακύρωση ανατρέχει στον χρόνο εκδόσεως της εν λόγω υπουργικής αποφάσεως (πρβλ. ΣτΕ 5452/2012). Ούτε ευρίσκει, εξ άλλου, η προσβαλλόμενη πράξη νόμιμο έρεισμα στο έτερο αιτιολογικό σκέλος της, περί της μη διενεργείας δοκιμών «επί τόπου του έργου» για να διαπιστωθεί η εφαρμοσιμότητα της επιλεγείσης μεθόδου μεταλλουργίας. Και τούτο διότι, κατά τα ήδη εκτεθέντα, με την ως άνω 3191/2015 ακυρωτική απόφαση έγιναν, εν σχέσει με τις επίμαχες δοκιμές, δεκτά και τα εξής: «μόνο το γεγονός ότι οι δοκιμές δεν διενεργήθηκαν επιτόπου, ανεξαρτήτως του εάν αυτό ήταν εφικτό, δεν αρκεί για να στηρίξει την απόρριψη των διενεργηθεισών σε εξειδικευμένο εργαστήριο δοκιμών σε ημιβιομηχανική μονάδα με μεταλλεύματα που είτε έχουν παραχθεί επιτόπου … είτε έχουν αποδεδειγμένως παρόμοια ορυκτολογική και χημική σύσταση με τα τοπικά …». Η κρίση αυτή του Δικαστηρίου, η οποία περιέχεται στην προαναφερομένη 3191/2015 απόφασή του, εκδοθείσα επί αιτήσεως ακυρώσεως της ήδη αιτούσης εταιρείας κατά πράξεως του αυτού Υπουργού (πρβλ. ΣτΕ 2189/1982, 2568/1981), παράγει δεδικασμένο, που δεσμεύει το Δικαστήριο και κατά την εκδίκαση της παρούσης αιτήσεως, στην οποία επίσης τίθενται τα κριθέντα με την 3191/2015 ακυρωτική απόφαση διοικητικής φύσεως ζητήματα (πρβλ. ΣτΕ 2167/2008, 300/2002, Ολομ. 2939/2000), α) της εννοίας του κρίσιμου όρου της εγκρίσεως των τεχνικών μελετών των υποέργων του έργου «Μεταλλευτικές – Μεταλλουργικές Εγκαταστάσεις Μεταλλείων Κασσάνδρας», με τον οποίο [όρο] προβλέπεται «να εκτελεσθεί πρόγραμμα δοκιμών σε κατάλληλη ημιβιομηχανική μονάδα, επί τόπου του έργου», και των συναφών υποχρεώσεων της αιτούσης, ως φορέως εκμετάλλευσης του ανωτέρω έργου, ειδικώς ως προς την εκτέλεση των προβλεπομένων δοκιμών «επί τόπου του έργου», και β) του ανεπιτρέπτου της απορρίψεως δοκιμών για μόνο το λόγο ότι δεν διενεργήθηκαν «επί τόπου» του έργου. Δεν μπορεί εξ άλλου να θεωρηθεί η κρίση αυτή του Δικαστηρίου ως πλεοναστική – και, ως εκ τούτου, μη δεσμευτική, κατά την έννοια του άρθρου 50 παρ. 5 του π.δ/τος 18/1989 – διότι δεν εκφέρεται ως εκ περισσού (πρβλ. ΣτΕ 880/1995, 2649/1976), αλλά προσδιορίζει το περιεχόμενο των μετά την ακύρωση και σε συμμόρφωση προς την 3191/2015 ακυρωτική απόφαση ενεργειών της Αρχής, η οποία, επιλαμβανομένη της υποθέσεως προς νέα νόμιμη κρίση, δεν δύναται, εν όψει των γενομένων δεκτών από το Δικαστήριο, να απορρίψει την υποβληθείσα από την αιτούσα κοινή μελέτη προσαρτήματος («Τεχνική Μελέτη Μεταλλουργικής Μονάδας Χαλκού, Χρυσού και Θειικού Οξέος Μαντέμ Λάκκου», ως προσάρτημα 5 και 6 των αποφάσεων περί εγκρίσεως των τεχνικών μελετών των υποέργων Σκουριών και Ολυμπιάδας, αντιστοίχως) για μόνο το λόγο ότι στηρίζεται σε πορίσματα δοκιμών, οι οποίες δεν διενεργήθηκαν «επί τόπου» του έργου. Εν προκειμένω, όμως, η Διοίκηση, υπολαμβάνουσα ότι, κατά την έννοια των κρίσιμων όρων των εγκριτικών πράξεων των τεχνικών μελετών των υποέργων Σκουριών και Ολυμπιάδας, επιβάλλεται η απόρριψη των δοκιμών που πραγματοποίησε ο φορέας εκμετάλλευσης, για μόνο το λόγο ότι δεν διενεργήθηκαν «επί τόπου» του έργου, προέβη, με το επίμαχο δεύτερο αιτιολογικό σκέλος της προσβαλλόμενης υπουργικής απόφασης, στην ανάκληση των ως άνω εγκριτικών πράξεων Δ8-Α/Φ.7.49.13/2809/ 349/ 10.2.2012 και Δ8-Α/Φ.7.49.13/30258ΠΕ/ 5159ΠΕ/10.2.2012 (καθώς και των λοιπών αναφερομένων στην προσβαλλόμενη πράξη, εγκριτικών πράξεων και αδειών), για μόνο το λόγο ότι η αιτούσα, θεωρώντας ότι υπείχε την υποχρέωση να πραγματοποιήσει ημιβιομηχανικές δοκιμές σε επιτόπια μεταλλεύματα (και όχι σε κατάλληλη ημιβιομηχανική μονάδα επί τόπου του έργου), δεν διενήργησε εντός των προβλεπομένων προθεσμιών επιτόπιες ημιβιομηχανικές δοκιμές. Είναι, συνεπώς, βάσιμος και ο προβαλλόμενος λόγος ακυρώσεως περί παραβιάσεως του δεδικασμένου που απορρέει από την απόφαση 3191/2015 του Συμβουλίου της Επικρατείας. Μειοψήφησαν οι Σύμβουλοι της Επικρατείας Γ. Τσιμέκας και Κων. Κουσούλης, οι οποίοι υποστήριξαν ότι η επίμαχη κρίση που περιέχεται στην ανωτέρω 3191/2015 ακυρωτική απόφαση, σύμφωνα με την οποία «μόνο το γεγονός ότι οι δοκιμές δεν διενεργήθηκαν επιτόπου, ανεξαρτήτως του εάν αυτό ήταν εφικτό, δεν αρκεί για να στηρίξει την απόρριψη των διενεργηθεισών σε εξειδικευμένο εργαστήριο δοκιμών σε ημιβιομηχανική μονάδα με μεταλλεύματα που είτε έχουν παραχθεί επιτόπου … είτε έχουν αποδεδειγμένως παρόμοια ορυκτολογική και χημική σύσταση με τα τοπικά …», δεν παράγει δεδικασμένο που δεσμεύει το Δικαστήριο κατά την εκδίκαση της παρούσης αιτήσεως. Τούτο δε, διότι, η κρίση αυτή δεν συνιστά κριθέν διοικητικής φύσεως ζήτημα, το οποίο αποτελεί αναγκαίο έρεισμα του διατακτικού της ανωτέρω ακυρωτικής δικαστικής αποφάσεως, καθόσον, όπως προκύπτει από την εν λόγω απόφαση (σκ. 16), με την κρίση αυτή απορρίφθηκαν πλεοναστικώς, ως αβάσιμοι, ισχυρισμοί του Δημοσίου – ότι ούτε επί τόπου δοκιμές έγιναν ούτε επί τόπου δείγματα παρήχθησαν – οι οποίοι είχαν προηγουμένως απορριφθεί ως απαράδεκτοι λόγω προβολής τους με το μετά τη συζήτηση κατατεθέν υπόμνημα. Επομένως, κατά τη γνώμη αυτή, δεν συντρέχει δεδικασμένο ως προς την ανωτέρω κρίση και είναι απορριπτέος ο περί του αντιθέτου προβαλλόμενος λόγος ακυρώσεως.
15. Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση και να ακυρωθεί η απόφαση ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.7.49.13/177642/ 1854/ 19.8.2015 του Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.5.1.6/ 180129/2486/24.8.2015 της ιδίας Αρχής. Πρέπει δε αντιστοίχως να απορριφθούν και οι ασκηθείσες παραδεκτώς παρεμβάσεις (βλ. σκέψη 9)».
2. Με την απόφαση 218/2016 της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας καταργήθηκε η δίκη επί της αιτήσεως ακυρώσεως του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Χαλκιδικής και λοιπών κατά της αποφάσεως ΔΜΕΒΟ/Α/Φ.7.49.13/177642/1854/ 19.8.2015 του Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά την ακύρωση της πράξεως αυτής με την απόφαση 217/2016 της Ολομελείας του Δικαστηρίου επί αιτήσεως ακυρώσεως της εταιρείας «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε.»
Στοιχεία σχετικά με την πορεία των υποθέσεων ενώπιον της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας:
α. της Εταιρείας Ελληνικός Χρυσός Α.Ε. και
β. του εργατοϋπαλληλικού κέντρου Χαλκιδικής κ.λπ.
ΚΑΤΑ του Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας
1) Προσδιορισμός: 1/9/215 – Προεδρεύων: Νικόλαος Σακελλαρίου
Εισηγητής: ο Σύμβουλος της Επικρατείας
κ. Ηλίας Μάζος
Βοηθ. Εισηγ.: οι κ.κ. Β. Γκέρτσος, Δ. Πυργάκης,
Χ. Νέγρης και Ν. Νικολάκης
Δικάσιμος: 2/10/2015
2) Συζήτησις ενώπιον της Επιτροπής Αναστολών της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας με μείζονα σύνθεση: δύο (2) αιτήσεις αναστολής: 15/9/2015
Διάσκεψις: 28/9/2015
3) Συζήτησις αιτήσεων ακυρώσεως ενώπιον της Ολομελείας του Δικαστηρίου: 2/10/2015
και Δημοσίευσις: (2/10/2015) των αποφάσεων της Επιτροπής Αναστολών της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας με μείζονα σύνθεση: 299 και 300/2015 επί των αιτήσεων αναστολής
4) Διασκέψεις Ολομελείας επί των ως άνω αιτήσεων ακυρώσεως: 16/10/2015, 21/10/2015 και 20/1/2016
5) Δημοσίευσις των αποφάσεων της Ολομελείας 217/2016 και 218/2016. επί των ως άνω αιτήσεων ακυρώσεως: 20/1/2016