“Βόμβα” στα θεμέλια του ασφαλιστικού οι 50άρηδες

Αναπόφευκτη θεωρούν οι ειδικοί την συνέχιση της αύξησης του πληθυσμού των ατόμων ηλικίας 50-64 ετών την επόμενη εικοσαετία. Η εξέλιξη αυτή, σε συνδυασμό με την αναμενόμενη μείωση του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας αλλά και τη συνεχή αύξηση της ανασφάλιστης μισθωτής εργασίας, θα οδηγήσει σε εκτίναξη των ελλειμμάτων των ασφαλιστικών ταμείων.

Σε εκδήλωση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΟΚΕ) για την γήρανση του πληθυσμού και τις συνέπειες στην κοινωνική ασφάλιση, οι επιστήμονες ήταν ξεκάθαροι: η γήρανση εξακολουθεί να απειλεί τα ασφαλιστικά ταμεία. Σε αυτή τη διαδικασία, οι 50άρηδες αποτελούν «ωρολογιακό μηχανισμό» στα θεμέλια των ασφαλιστικών ταμείων, καθώς είτε κάνουν χρήση ειδικών διατάξεων και συνταξιοδοτούνται νωρίτερα, είτε έχουν μεγαλύτερο ποσοστό αναπλήρωσης και λαμβάνουν υψηλότερες συντάξεις, είτε βρίσκονται εκτός αγοράς εργασίας και στερούν από το σύστημα υψηλές εισφορές, καθώς οι μισθοί τους είναι υψηλότεροι από τον μέσο μισθό στην Ελλάδα.

Ως η πλέον κρίσιμη θεωρείται η επόμενη 5ετία, καθώς ολοκληρώνεται η πορεία προς το babybooming, τη συνταξιοδότηση δηλαδή μιας μεγάλης ομάδας ασφαλισμένων, μεταξύ 45 και 64 ετών.

Όσο πιο κοντά βρισκόμαστε στο 2020, τόσο αυξάνεται το ποσοστό συμμετοχής της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας στο συνολικό έλλειμμα του ασφαλιστικού.

Είναι χαρακτηριστική η εισήγηση του αναλογιστή Βασίλη Μπέτση, κατά την χθεσινή εκδήλωση της ΟΚΕ: Η ηλικιακή ομάδα 45-64 αυξάνει συνεχώς τη συμμετοχή της στο έλλειμμα των ασφαλιστικών ταμείων.

Βάσει των στοιχείων του κ. Μπέτση, το 2016 θα απαιτηθεί 0,52% του ΑΕΠ ως πρόσθετη χρηματοδότηση στα ταμεία, ήτοι περί τα 950 εκατ. ευρώ. Από αυτά, τα 470 εκατ. ευρώ θα απαιτηθούν επιπλέον, για την κάλυψη των αναγκών συνταξιοδότησης της ηλικιακής ομάδας 45 – 64 ετών. Το 2017, η επιπλέον χρηματοδότηση που θα χρειαστούν τα ταμεία, θα ανέλθει σε 1,01% του ΑΕΠ, ήτοι 1,88 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 920 εκατ. ευρώ θα απαιτηθούν για την κάλυψη των αναγκών της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας. Έτος καμπής θεωρείται το 2020, όταν η ανάγκη για πρόσθετη χρηματοδότηση προς τα ταμεία θα ανέλθει σε 1,24% του ΑΕΠ, ή 2,67 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 1,35 δισ. ευρώ θα αφορά στην πρόσθετη χρηματοδότηση για την ηλικιακή ομάδα από 45 έως 64 ετών.

Σύμφωνα με τον αναλογιστή, σημαντικό ρόλο στην συμμετοχή των «50άρηδων» στην αύξηση των ελλειμμάτων, παίζει και το γεγονός ότι η συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα συνταξιοδοτείται κατά περίπου 50% με τις προϋποθέσεις του παλαιού συστήματος, με μεγαλύτερο δηλαδή συντελεστή αναπλήρωσης στις συντάξεις. Με μια μέση ηλικία εισόδου στην αγορά εργασίας τα 26 έτη, για τους 45άρηδες η προϋπηρεσία φθάνει τα 19 με 20 έτη, ενώ για τους 55+ η προϋπηρεσία αυξάνεται.

Σύμφωνα με τον καθηγητή στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Χρήστο Μπάγκαβο, ενώ ο πληθυσμός των ηλικιών 50-64 ετών θα αυξηθεί τα επόμενα 15 χρόνια, για να μειωθεί στη συνέχεια, ο πληθυσμός εργάσιμης ηλικίας θα μειώνεται συνεχώς έως το 2050. Συνεπώς το ποσοστό των πιο ηλικιωμένων θα αυξηθεί τα επόμενα 20 χρόνια για να μειωθεί στη συνέχεια. Η εξέλιξη αυτή θα είναι συνέπεια σχετικά αντίθετων μεταβολών και συγκεκριμένα α) της σχετικής συρρίκνωσης της πιο νεανικής ομάδας (50-54 ετών) και β) της σχετικής αύξησης της πιο γεροντικής (60-64 ετών).

Μάλιστα, ο κ. Μπάγκαβος, επισημαίνει πως η μελλοντική εξέλιξη της γονιμότητας δεν θα επηρεάσει τον πληθυσμό αυτό παρά μετά από 50 χρόνια, η θνησιμότητα στις ηλικίες αυτές είναι σχετικά χαμηλή και οι όποιες μεταβολές δεν θα επηρεάσουν σημαντικά τον πληθυσμό στις ηλικίες 50-64 ετών.

Στην χαρτογράφηση της ομάδας των «45-64» προχώρησε και ο διευθυντής του ΙΝΕ ΓΣΕΕ Σάββας Ρομπόλης, επισημαίνοντας ότι η συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα αποτελεί το 37,2% του εργατικού δυναμικού, το 41,2% των απασχολούμενων, το 26,9% των ανέργων και το 48,2% των οικονομικά μη ενεργών της ευρύτερης ηλικίας 15 – 64.

Μάλιστα, σύμφωνα με τον κ. Ρομπόλη, το 8,5% ων απασχολούμενων ηλικίας 45+ είναι εργοδότες, το 32,5% αυτοαπασχολούμενοι, το 54,5% μισθωτοί και το 4,2% βοηθοί.

Σε Γεωργία, δασοκομία και αλιεία απασχολείται το 19,5%, σε χονδρικό – λιανικό εμπόριο το 15,9% και ακολουθούν, το 9,7% στην εκπαίδευση, 9,1% σε δημόσια διοίκηση και άμυνα, το 8,7% στη μεταποίηση, το 1,2% στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, και το 0,9% στην παροχή νερού και επεξεργασία λυμάτων.

Στη ζοφερή αυτή εικόνα, πρέπει σύμφωνα με την ΟΚΕ να προστεθεί και η συμμετοχή της ανασφάλιστης εργασίας στην επιδείνωση των ασφαλιστικών ελλειμμάτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένα εκατομμύριο εργαζόμενοι είναι αόρατοι για το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Συγκεκριμένα, περίπου 500.000 εργάζονται ανασφάλιστοι, 300.000 πληρώνονται με «μπλοκάκι» παρ’ ότι παρέχουν μισθωτή εργασία, ενώ άλλοι 200.000 αμείβονται και ασφαλίζονται με το καθεστώς μερικής απασχόλησης παρ’ ότι παρέχουν πλήρη απασχόληση.

Όλοι αυτοί, τροφοδοτούν τα ελλείμματα του ασφαλιστικού συστήματος, καθώς στερούν από τα ταμεία εισφορές.

Πηγή: euro2day.gr