Τελικά πόσα ψέματα έχουν πει οι τραπεζίτες

«Κινδυνεύει το τραπεζικό σύστημα», «Αυξάνονται τα κόκκινα δάνεια και μειώνονται οι καταθέσεις», «Να κλείσει γρήγορα η αξιολόγηση γιατί απειλείται το τραπεζικό σύστημα και η διάσωση της οικονομίας». Είμαι μερικές μόνο από τις κραυγές των τραπεζιτών που ακούγονται από τον περασμένο Ιανουάριο και προσπαθούν να πιέσουν την κυβέρνηση να κλείσει γρήγορα την αξιολόγηση. Γιατί, όπως υποστηρίζουν και διαρρέουν στα ΜΜΕ που τους υπηρετούν, κινδυνεύουν οι τράπεζες και μαζί κινδυνεύει και όποια ελπίδα ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Υποστηρίζουν επίσης ότι δεν έχουν λεφτά οι τράπεζες γι αυτό και απορρίπτουν τις αιτήσεις των μικρομεσαίων επιχειρηματιών που απέμειναν ακόμη όρθιοι προσπαθούν να κρατηθούν ακόμη ζωντανοί για νέα δάνεια. Από την άλλη όμως ανακοινώνουν ότι έχουν κερδοφορία. Και μάλιστα για πρώτη φορά μετά από έξι χρόνια. Όπως ανακοινώνουν οι τραπεζίτες, ο κλάδος γυρίζει σε -έστω οριακά- κέρδη έπειτα από έξι χρόνια ζημιών, με αυξημένες προβλέψεις το τελευταίο τρίμηνο του έτους. Βέβαια, περιμένουν να κλείσει η αξιολόγηση. Γιατί αν φύγει από τη μέση και η εκκρεμότητα για τον αναβαλλόμενο φόρο, οι τράπεζες θα εμφανίσουν καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα, αφού δεν είναι δυνατή η υπογραφή από τους ορκωτούς ελεγκτές των ισολογισμών εν αναμονή της νομοθετικής ρύθμισης, η οποία πιθανολογείται ότι θα ψηφιστεί εντός της εβδομάδας. Η ρύθμιση αφορά τον λογιστικό χειρισμό των ζημιών που θα προκύψουν από τη διαγραφή ή πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων, μέσω του συμψηφισμού τους με αναβαλλόμενο φόρο σε ορίζοντα 20ετίας και αποτελεί ένα από τα προαπαιτούμενα της δεύτερης αξιολόγησης. Το ζήτημα αφορά κυρίως τις επόμενες χρήσεις, αλλά έχει σημασία και για τα αποτελέσματα του 2016. Χωρίς τη ρύθμιση αυτή οι τράπεζες δεν θα είναι σε θέση να προχωρήσουν σε διαγραφές ή πωλήσεις δανείων σε τρίτους, κινήσεις που είναι κρίσιμες για την επίτευξη των στόχων που έχουν συμφωνηθεί, καθώς οι ζημίες που θα προκύψουν θα πλήξουν τα κεφάλαια, δημιουργώντας νέες κεφαλαιακές ανάγκες.

Η καθαρή κερδοφορία των τεσσάρων συστημικών τραπεζών ήταν στο εννεάμηνο, της τάξης των 190 εκατ. ευρώ και εκτιμάται ότι μπορεί να κινηθεί στο επίπεδο των 300 εκατ. ευρώ, ή και υψηλότερα για το σύνολο της χρήσης.

Την περίοδο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2016 οι τέσσερις τραπεζικοί όμιλοι εμφάνισαν κερδοφορία προ φόρων, έπειτα από πολλά έτη ζημιογόνων χρήσεων. Ειδικότερα, όπως οι ίδιες οι τράπεζες ανακοινώνουν, τα καθαρά έσοδα εμφάνισαν σημαντική αύξηση, ενώ το λειτουργικό κόστος αυξήθηκε οριακά. Τα λειτουργικά έσοδα επηρεάστηκαν θετικά από τη σημαντική μείωση των εξόδων για τόκους, αποτέλεσμα της σημαντικής αποκλιμάκωσης των επιτοκίων προθεσμιακών καταθέσεων, της στροφής των καταθετών προς λογαριασμούς ταμιευτηρίου και του περιορισμού της προσφυγής των πιστωτικών ιδρυμάτων στην έκτακτη χρηματοδότηση του ELA. Επίσης, όπως ανακοινώνουν οι ίδιες οι τράπεζες, συνέβαλε η ενίσχυση των καθαρών εσόδων από προμήθειες που προήλθε από την αυξημένη χρήση των τερματικών αποδοχής καρτών, όπως και την αποπληρωμή μέρους των ομολόγων του Πυλώνα ΙΙ και την καταγραφή κερδών από χρηματοοικονομικές πράξεις.

Σύμφωνα πάντα με τα όσα ανακοινώνουν οι ίδιες οι τράπεζες, οι εξελίξεις αυτές συνέβαλαν ώστε τα καθαρά έσοδα να διαμορφωθούν σε επίπεδο υψηλότερο του σχηματισμού νέων προβλέψεων για τον πιστωτικό κίνδυνο, με αποτέλεσμα τα κέρδη πριν από φόρους να ανέλθουν σε 268 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών την αντίστοιχη περίοδο του 2015.

Τι να πιστέψουμε τώρα; Ότι φταίει ο δανειολήπτης που εξαφανίζεται για να μη πληρώσει το δάνειο του; Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι τραπεζίτες συνεχίζουν τα ψέματα και την κοροϊδία.