Σημαντικές ελλείψεις φαρμάκων

ΦΩΤΟ: ΑΡΧΕΙΟΥ

Φάρμακα με το σταγονόμετρο αναγκάζονται να δίνουν στους ασθενείς οι φαρμακοποιοί της Θεσσαλονίκης λόγω των σοβαρών ελλείψεων σκευασμάτων. Σε πολλές περιπτώσεις καταφέρνουν να εξασφαλίσουν μόνο ένα σκεύασμα, με αποτέλεσμα να μοιράζουν ανά 10 τα χάπια που έχει μέσα έως και σε τρεις ασθενείς, προσπαθώντας με τον τρόπο αυτό να μην τους αφήσουν χωρίς την αναγκαία θεραπευτική αγωγή τους.

Πολλές φορές, παρά την εναγώνια αναζήτηση από φαρμακείο σε φαρμακείο, αδυνατούν να βρουν το σκεύασμα που χρειάζεται ο ασθενής τους. Συνεπώς του επιστρέφουν τη συνταγή και του προτείνουν να συμβουλευτεί το γιατρό του, ώστε να αλλάξει τη φαρμακευτική αγωγή που ακολουθεί, για να μη χρειαστεί να την καθυστερήσει ή να τη διακόψει. Αυτό βέβαια δεν είναι πάντα εφικτό, ειδικά όταν πρόκειται για διαβητικούς που κάνουν ινσουλίνη ή για ασθενείς με καρδιολογικά προβλήματα.

«Υπάρχουν κάποια φάρμακα που είναι μόνιμα σε έλλειψη. Αυτό σημαίνει ότι εδώ και τριάμισι χρόνια είτε δεν τα έχω βρει ποτέ είτε κατάφερα να τα βρω πολύ δύσκολα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα forsteo και prolia για την οστεοπόρωση αλλά και το αντιπηκτικό xarelto των 15 και 20 mg. Μάλιστα για το τελευταίο η φαρμακευτική εταιρεία ζητά να κάνω παραγγελία ύψους 300 ευρώ, για να μπορέσει να μου το προμηθεύσει», λέει χαρακτηριστικά η Μαρία Οικονομοπούλου, που διατηρεί φαρμακείο στην Καλαμαριά.

Παράλληλα αναφέρει ότι σε έλλειψη είναι και φάρμακα για την ακράτεια, τη χοληστερίνη, τη στυτική δυσλειτουργία, ινσουλίνες αλλά και εμβόλια για την ιλαρά.

«Στις περιπτώσεις αυτές κάνουμε ανταλλαγή με τους συναδέλφους. Έχει συμβεί να πάρω φάρμακο από συνάδελφο της Χαλκιδικής και να στείλω φάρμακο σε συνάδελφο στην Καβάλα. Υπάρχουν βέβαια και κάποιες εταιρείες που είναι πιο ελαστικές και μας προμηθεύουν ακόμη και ένα κουτί φαρμάκου, όταν το παραγγείλουμε. Οι κατηγορίες των ασθενών που δυσκολεύονται περισσότερο είναι οι διαβητικοί και οι καρδιοπαθείς, διότι δεν είναι εύκολο να αλλάξουν θεραπεία. Δεν έχουν πολλές εναλλακτικές. Επιπλέον και οι γιατροί δεν είναι πρόθυμοι να αλλάξουν τη θεραπεία των ασθενών τους», εξηγεί η κ. Οικονομοπούλου.

Για φάρμακο αξίας 15 ευρώ

απαιτείται παραγγελία 150 ευρώ

Μάχη με τις ελλείψεις φαρμάκων δίνει καθημερινά και η Νικολίνα Μπιτζελή, που διατηρεί φαρμακείο στη Νεάπολη.

«Έχω σοβαρό πρόβλημα με τα φάρμακα prolia για οστεοπόρωση, keppra των 500 mg για επιληψία και betmiga των 50 mg για ακράτεια. Αυτό το τελευταίο δεν έχει και αντίγραφο. Έχω ένα-δύο περιστατικά κάθε μήνα. Ψάχνω από φαρμακείο σε φαρμακείο, για να βρω το φάρμακο για τον ασθενή μου και στη χειρότερη περίπτωση δηλώνω πλήρη αδυναμία και του δίνω πίσω τη συνταγή, διότι δεν μπορώ να την εκτελέσω. Συνήθως τον έναν θα τον εξυπηρετήσω. Φτάνω στο αμήν για να βρω το φάρμακο», λέει η κ. Μπιτζελή και εξηγεί: «Παίρνω στη φαρμακαποθήκη και δεν μου απαντά καν. Οπότε απευθύνομαι κατευθείαν στη φαρμακευτική εταιρεία, η οποία έχει άλλη τακτική. Βάζει όρους και προϋποθέσεις. Δηλαδή, για να προμηθευτώ ένα φάρμακο που κοστίζει 15 ευρώ, με υποχρεώνει να κάνω παραγγελία 150 ευρώ, για να το πάρω. Αλλιώς δεν το φέρνει. Έτσι αναγκάζομαι να αγοράσω και άσχετα πράγματα και τα πληρώνω τοις μετρητοίς. Αρκετές φορές έχω βρει φάρμακα που μου έλειπαν από συναδέλφους σε Σέρρες και Κατερίνη».

Σύμφωνα με την κ. Μπιτζελή, «η κατάσταση γίνεται όλο και πιο δύσκολη, καθώς φάρμακα που οι φαρμακοποιοί τα θεωρούσαν δεδομένα δεν τα βρίσκουν. Φταίει η χαμηλή τιμή των φαρμάκων στη χώρα μας. Όσο πέφτει η τιμή τους, δεν υπάρχει όφελος για την εταιρεία, οπότε δεν τα διαθέτει στην ελληνική αγορά αλλά στο εξωτερικό, όπου τα πουλά ακριβότερα. Οι εταιρείες κοιτάζουν την τσέπη τους κι όχι το όφελος του ασθενούς. Επίσης η φαρμακαποθήκη θέλει να βγάλει κέρδος. Από το φαρμακοποιό θα κερδίσει ένα 7%, ενώ, αν κάνει εξαγωγή φαρμάκων, 100%. Συνεπώς τα εξάγει».

Ένα κουτί φαρμάκου για τρεις ασθενείς

Τραγική χαρακτηρίζει την έλλειψη φαρμάκων ο Παύλος Φωτιάδης, που διατηρεί φαρμακείο στην Περαία. Όπως αναφέρει, έχει μεγαλώσει η λίστα των φαρμάκων που λείπουν, αλλά τα βρίσκεις, ενώ υπάρχουν και δύο-τρία φάρμακα που είναι πολύ δύσκολο έως αδύνατο να βρεθούν. Χαρακτηριστικά παραδείγματα το prolia για την οστεοπόρωση και το betmiga για την ακράτεια. Σε έλλειψη είναι και τα εμβόλια για την ιλαρά μετά τα αυξημένα κρούσματα στη χώρα μας, ενώ δυσεύρετο είναι και το ηρεμιστικό Xanax.

«Υπήρχε μήνας που είχα μόνο ένα κουτί betmiga. Το άνοιξα και μοίραζα ανά 10 χάπια σε τρεις ασθενείς, για να μην τους αφήσω ακάλυπτους, μέχρι να βρω κι άλλο κουτί. Μάλιστα το συγκεκριμένο φάρμακο δεν είναι καν δηλωμένο στον ΕΟΦ ότι είναι σε έλλειψη», τονίζει ο κ. Φωτιάδης και προσθέτει ότι «η μεγαλύτερη βοήθεια είναι η συνεργασία μεταξύ των φαρμακοποιών. Εάν σε μια βδομάδα δεν βρω ένα φάρμακο, δεν θα το βρω με τίποτα. Οπότε ο ασθενής, εφόσον κάτι τέτοιο είναι εφικτό, πρέπει να αλλάξει φαρμακευτική αγωγή με συμβουλή γιατρού».

Σύμφωνα με τον ίδιο η πλειονότητα των φαρμακευτικών εταιρειών στέλνει φάρμακα απευθείας στο φαρμακοποιό που τα παραγγέλνει, διότι θέλει να αποφύγει το μεσολαβητή χονδρέμπορο-φαρμακέμπορο, ενώ μόνο μία με δύο εταιρείες έχουν πλαφόν. Η απευθείας εξυπηρέτηση των φαρμακείων δεν είναι κακή πρακτική, απλώς, από τη στιγμή που θα σταλεί η παραγγελία, απαιτούνται τρεις μέρες για να εκτελεστεί, οπότε στο διάστημα αυτό το φάρμακο παραμένει σε έλλειψη. Αντίθετα η φαρμακαποθήκη, εάν το έχει, μπορεί να το προμηθεύσει άμεσα.

«Το σοβαρό πρόβλημα είναι οι εξαγωγές φαρμάκων που κάνουν εταιρείες και φαρμακαποθήκες και από τις οποίες κερδίζει και το κράτος, αφού εισπράττει το ΦΠΑ και δεν χρειάζεται να τον επιστρέψει», επισημαίνει ο κ. Φωτιάδης.

Η λύση

Όπως δηλώνει ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης (ΦΣΘ) Διονύσης Ευγενίδης, για τις ελλείψεις φαρμάκων ευθύνονται οι μειωμένες εισαγωγές και οι αυξημένες εξαγωγές τους.

«Η τακτική που εφαρμόζει ο ΕΟΦ με την απαγόρευση παράλληλων εξαγωγών συγκεκριμένων σκευασμάτων δεν αποδίδει. Κι αυτό διότι έχει έναν πολύ συγκεκριμένο και σύντομο χρονικό ορίζοντα. Συνεπώς για το διάστημα που ισχύει η απαγόρευση, οι εξαγωγείς κρατάνε τα φάρμακα στις αποθήκες τους και, μόλις λήξει, τα εξάγουν μαζικά. Ο μόνος τρόπος να αποδώσει το μέτρο αυτό είναι να επιβάλει ο ΕΟΦ απαγόρευση παράλληλων εξαγωγών για πάνω από έναν χρόνο, γεγονός που δεν θα επιτρέπει στους εξαγωγείς να αποθηκεύουν τα φάρμακα, αφού αυτά θα κινδυνεύουν να λήξουν και δεν θα μπορούν να τα εξαγάγουν”, τονίζει ο κ. Ευγενίδης.