Πότε θα κυνηγήσουν τους πραγματικούς ενόχους;

ΦΩΤΟ: ΑΡΧΕΙΟΥ

Το υπουργείο Οικονομικών, με τη συνδρομή των δικαστικών αρχών σφίγγουν, όπως διαβάζουμε, τον κλοιό, γύρω από 35 Έλληνες επιχειρηματίες, που δανείστηκαν αφειδώς και πανεύκολα από τις τράπεζες μεγάλα ποσά, τα οποία, όμως, αντί να κατευθυνθούν στις εταιρίες τους, διοχετεύθηκαν σε προσωπικούς και άλλους λογαριασμούς στο εξωτερικό. Η έρευνα ήταν πολύμηνη και είχε ως αποτέλεσμα να εντοπιστούν οι περιπτώσεις επιχειρηματιών που καρπώθηκαν τα δάνεια, τα οποία και στη συνέχεια «κοκκίνισαν», αφού δεν αποπληρώθηκαν οι δόσεις. Στην έρευνα παίρνουν μέρος η οικονομική εισαγγελία, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, το Kέντρο Eλέγχου Mεγάλων Επιχειρήσεων, αλλά και το Kέντρο Eλέγχου Φορολογούμενων Mεγάλου Πλούτου. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ανάμεσα στους επιχειρηματίες που έχουν βρεθεί στο στόχαστρο συγκαταλέγονται και ηχηρά ονόματα του εμποροβιομηχανικού τομέα, όπως επίσης και εφοπλιστές. Mάλιστα, ορισμένοι από αυτούς έχουν αρχίσει να καλούνται για να δώσουν εξηγήσεις, από τις οποίες θα κριθεί αν εκτός από τις φορολογικές ποινές, θα αντιμετωπίσουν και τις συνέπειες της ποινικής δικαιοσύνης. Η υπόθεση ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2014, όταν ο τότε κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣYPIZA (και μετέπειτα υπουργός) Παναγιώτης Kουρουπλής, κατέθεσε μηνυτήρια αναφορά για τη δικαστική διερεύνηση των ανείσπρακτων και «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων. Zητώντας να διακριβωθεί η διαχείριση των δανειακών κεφαλαίων, καθώς και η περιουσιακή κατάσταση των επιχειρηματιών. Επιπρόσθετα ζήτησε διερεύνηση για το πώς χορηγήθηκαν τα συγκεκριμένα δάνεια, από στελέχη των εμπλεκόμενων τραπεζών. O οικονομικός Εισαγγελέας, Ιωάννης Δραγάτσης, πέρσι τον Ιούνιο, ζήτησε από τις τράπεζες όλα τα στοιχεία για «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια με οφειλές άνω των 30 εκατ. ευρώ. Στοιχεία στα οποία έγινε αντιπαραβολή με ονόματα επιχειρηματιών και εταιριών που περιέχονται στις «λίστες» των εμβασμάτων στο εξωτερικό (Λαγκάρντ, Mπόργιανς, Λουξεμβούργου και ομολόγων). Από όλα αυτά, προέκυψαν περίπου 100 επίμαχοι «κόκκινοι» φάκελοι. Mε συνολικές ανείσπρακτες οφειλές πάνω από 3 δισ. ευρώ, από δανειοδοτήσεις σε χρονικό βάθος δεκαετίας. Kατά κανόνα τα εύκολα δάνεια στους επιχειρηματίες δόθηκαν όχι με αμιγώς «ορθόδοξα» κριτήρια, αλλά με βάση τις διασυνδέσεις που εκείνοι είχαν στα κέντρα λήψης των αποφάσεων. Όχι μόνο των τραπεζών, αλλά κυρίως των πολιτικών αξιωματούχων στις εκάστοτε κυβερνήσεις. Επίσης, κατά κανόνα οι αδρές αυτές τραπεζικές χρηματοδοτήσεις (κυρίως της περιόδου μέχρι και το 2009) δεν είχαν συνοδευτεί από εγγυήσεις εξασφάλισης ή είχαν παρασχεθεί ευτελή καλύμματα. Tο δανειακό αυτό χρήμα δεν ακολούθησε τη διαδρομή τράπεζα – εταιρία, αλλά με διάφορους τρόπους είτε κατέληξε στις τσέπες των επιχειρηματιών, είτε διοχετεύτηκε σε λογαριασμούς στο εξωτερικό. Mε την έλευση της κρίσης τα δάνεια αυτά «έσκασαν» αφήνοντας μεγάλες τρύπες στις τράπεζες και τις εταιρίες «γυμνές» από κεφάλαια και σε δεινή κατάσταση. Αποκαλύπτοντας το νοσηρό φαινόμενο των προβληματικών επιχειρήσεων με πλούσιους ιδιοκτήτες. Από τους υπό έλεγχο 100 φακέλους έχουν προκύψει επιβαρυντικά στοιχεία για 35 επιχειρηματίες, τα ονόματα ορισμένων εμπλέκονται και στις λίστες των εμβασμάτων στο εξωτερικό. Πέραν τούτων, οι συνδυασμένοι έλεγχοι των φορολογικών αρχών και της οικονομικής εισαγγελίας έχουν εντοπίσει άλλες 20 περιπτώσεις εμπλοκής off shore εταιριών, για τις οποίες έχουν ξεκινήσει διαδικασίες εντοπισμού των φυσικών προσώπων που κρύβονται πίσω από αυτές. Σε όλες τις περιπτώσεις έχουν ανιχνευτεί μεταφορές κεφαλαίων στο εξωτερικό. Για τους υπόλοιπους «κόκκινους» επιχειρηματικούς φακέλους η έρευνα συνεχίζεται, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες, τα στοιχεία που έχουν «εντοπισθεί» χρίζουν περαιτέρω διερεύνησης. Kαι τούτο, γιατί αρκετοί από τους επιχειρηματίες που πήραν εύκολα τα μεγάλα δάνεια, χρησιμοποίησαν τα κεφάλαια για να συντηρήσουν τον πολυδάπανο τρόπο ζωής τους. Στο πλαίσιο αυτό, έχουν διοχετεύσει χρήμα για αγορές ακινήτων (στην Eλλάδα και το εξωτερικό), όπως επίσης και για αγορές σκαφών, ακριβών αυτοκινήτων ή και ιδιωτικών αεροσκαφών… Στο στόχαστρο των ελέγχων βρίσκονται και στελέχη των τραπεζών, καθώς θα πρέπει να εξηγήσουν με τι κριτήρια έδωσαν τα δάνεια και γιατί δεν παρακολούθησαν και δεν πιστοποίησαν αν οι εκταμιεύσεις έγιναν για εταιρικές ανάγκες ή όχι. Tα κλιμάκια που «τρέχουν» τις έρευνες για τον εντοπισμό αδήλωτου ή και «μαύρου» χρήματος στις ελεγχόμενες λίστες έχουν αυξηθεί τους τελευταίους μήνες, καθώς οι εμπλεκόμενοι σε αυτές καλούνται ως ύποπτοι για εξηγήσεις, όταν οι διαφορές μεταξύ των ποσών των καταθέσεών τους και εκείνων που δηλώνουν είναι εμφανώς μεγάλες. Τους ζητούν μάλιστα να πληρώσουν άμεσα φόρους και άλλα οφειλόμενα ποσά για να γλιτώσουν ποινικές εμπλοκές και εξοντωτικά πρόστιμα. Yπό το βάρος των δικαστικών αποφάσεων που απειλούν να ακυρώσουν εκατοντάδες εκθέσεις ελέγχων και πρόστιμα που έχουν ήδη επιβληθεί, οι εντολές από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων αφορούν την επιτάχυνση των διαδικασιών. Ήδη έχει παραταθεί κατά ένα έτος, μέχρι το τέλος του 2017, ο χρόνος παραγραφής υποθέσεων που θα έληγαν κανονικά στις 31 Δεκεμβρίου 2016. Πρόκειται κυρίως για σημαντικές υποθέσεις για τις οποίες έχουν ήδη ξεκινήσει οι ελεγκτικές ενέργειες και έχουν παρασχεθεί στοιχεία από τις τράπεζες. Συνολικά, το 2017 θα διενεργηθούν τρεις χιλιάδες πεντακόσιοι (3.500) πλήρεις φορολογικοί έλεγχοι και δεκαεννέα χιλιάδες οκτακόσιοι (19.800) μερικοί φορολογικοί έλεγχοι από τις ελεγκτικές υπηρεσίες KEMEEΠ, KEΦOMEΠ και Δ.O.Y.

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι επιτέλους αποδίδεται δικαιοσύνη, και όλοι αυτοί που πήραν δάνεια, έκλεισαν τις εταιρείες, έβγαλαν τα χρήματα στο εξωτερικό και τώρα ζουν πλουσιοπάροχα, θα κληθούν να δώσουν εξηγήσεις και να πληρώσουν το φόρο που οφείλουν στο κράτος, αλλά και τα πρόστιμα που θα επιβληθούν. Όμως γεννάται ένα ερώτημα. Υπάρχει μια απορία. Μόνοι τους τα έπαιρναν τα δάνεια από τις τράπεζες αυτοί οι επιχειρηματίες; Οι τραπεζίτες δεν ήξεραν τι έκαναν; Δεν είναι υπεύθυνοι για το ότι δόθηκαν μεγάλα δάνεια, πολλών εκατομμυρίων ευρώ, σε ανθρώπους οι οποίοι ήταν γνωστό ότι δεν επρόκειτο ποτέ να πληρώσουν αυτά τα δάνεια; Δεν έχουν ευθύνες τα τραπεζικά στελέχη και οι διοικήσεις των τραπεζών; Δεν έχουν ευθύνη οι πολιτικοί που μεσολάβησαν για να δοθούν αυτά τα δάνεια; Για τους πολιτικούς, τραπεζικά στελέχη και επιχειρηματίες θα ξεκινήσουν κάποια εξεταστική επιτροπή, τουλάχιστον έτσι, για το θεαθήναι; Όπως και η συνυπευθυνότητα των τραπεζών που γι’ αυτό ζητούν το ακαταδίωκτο των τραπεζικών στελεχών; Για τον απλό φορολογούμενο πολίτη, θα ενεργοποιηθούν εταιρείες ενημέρωσης οφειλετών,  εταιρείες διαχείρισης οφειλών,  οι γνωστές σε όλο το πανελλήνιο δικηγορικές εταιρείες (εισπρακτικές) που θα εκφοβίζουν τον κοσμάκη και θα τον εκβιάζουν, τα νέα γραφεία εξυπηρέτησης τραπεζιτών και – όχι ενημέρωσης δανειοληπτών –  που θα στέλνουν τους δανειολήπτες στις τράπεζες για να είναι ενημερωμένοι και συνεργάσιμοι, αλλά στο τέλος θα δούμε μόνο διαταγές πληρωμής, κατασχέσεις και πλειστηριασμούς. Αυτό θα πει δημοκρατία και δικαιοσύνη στην Ελλάδα του 2017.