Όταν η Δικαιοσύνη ανοιγοκλείνει τα μάτια

Τα παπαγαλάκια των τραπεζιτών έχουν επιδοθεί σε έναν ατέρμονο αγώνα να πείσουν ότι οι έρευνες που γίνονται από τη Δικαιοσύνη εις βάρος στελεχών των διοικήσεων των τραπεζών για ενέργειες ή παραβλέψεις που μπορεί να έβλαψαν τις ίδιες τους τις τράπεζες, δεν είναι τίποτ’ άλλο από άγνοια των δικαστικών για τον τρόπο που λειτουργεί το τραπεζικό σύστημα. Βέβαια, ακόμα δεν έχει αποδειχτεί τίποτα, αλλά συνήθως το ψάρι βρωμάει απ’ το κεφάλι. Όχι ότι περιμένουμε να γίνουν συνταρακτικά πράγματα, αλλά ποτέ δεν ξέρει κανείς. Μπορεί για δικούς τους λόγους, οι δικαστικοί να θέλουν να δείξουν ότι είναι αδέκαστοι και ότι δεν εμπλέκονται σε παιχνίδια εξουσίας ή πολιτικής.
Όταν όμως δεν τίθενται τέτοια ζητήματα, οι δικαστές δεν έχουν κανένα πρόβλημα να κάνουν καλά τη δουλειά τους. Ακριβώς όπως έγινε με κάποιους ανώτερους υπαλλήλους του υποκαταστήματος της Εμπορικής τράπεζας στη Μύρινα της Λήμνου. Το δικαστήριο επέβαλε ποινές κάθειρξης 30 ετών σε δυο από τους κατηγορούμενους και 27 χρόνων στην τρίτη κατηγορούμενη. Και οι τρεις αντιμετώπιζαν κατηγορίες για πλαστογραφίες κατ’ εξακολούθηση και κατά συρροή και για υπεξαιρέσεις κατ’ εξακολούθηση και κατά συρροή. Όπως αποδείχθηκε στη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας, οι κατηγορούμενοι είχαν αφαιρέσει κατά το διάστημα 2005-2012 από λογαριασμούς καταθετών κυρίως του εξωτερικού, χρήματα ύψους τεσσάρων εκατομμυρίων ευρώ.

Θα είναι άραγε τόσο αυστηρή η Δικαιοσύνη και με τα μεγαλοστελέχη των τραπεζών για τα όσα έχουν κάνει σε βάρος των δανειοληπτών; Αν για υπεξαίρεση 4 εκ. ευρώ ο εισαγγελέας της Λήμνου ζήτησε την ποινή των ισοβίων για τα τρία ανώτερα τραπεζικά στελέχη, τι θα πρέπει να ζητήσει ο αρμόδιος εισαγγελέας για τα ανώτατα τραπεζικά στελέχη που σιγά – σιγά έρχονται τα άπλυτά τους στη φόρα;
Και δε σταματούν να βγαίνουν στη φόρα τα άπλυτα των τραπεζιτών. Όπως διαβάζουμε τώρα, η Εθνική τράπεζα έδωσε άτοκο δάνειο σε ύποπτο ξένο fund για να αρπάξει ακίνητα που τα νοίκιασε πάλι στην τράπεζα!

Ένα βήμα πριν κληθούν ύποπτοι για κακουργήματα σε μια υπόθεση που αναμένεται να προκαλέσει πολιτικό σεισμό, βρίσκεται η εισαγγελική έρευνα, για τις διαδικασίες πώλησης σε ξένο fund της θυγατρικής εταιρείας της Εθνικής Τράπεζας «Πανγαία», η οποία είχε στο χαρτοφυλάκιο της 241 ακίνητα-φιλέτα. Η έρευνα που ξεκίνησε το Σεπτέμβριο του 2015 με εντολή της εισαγγελέως Διαφθοράς Ελένης Ράϊκου, για μια αγοραπωλησία που πραγματοποιήθηκε το 2013, μετά από καταγγελίες τόσο για τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν όσο και για το αντίτιμο.
Στο επίκεντρο της έρευνας βρίσκεται ο Αλέξανδρος Τουρκολιάς, ο οποίος την επίμαχη περίοδο ήταν διοικητής της Εθνικής Τράπεζας. Στο «κάδρο» της έρευνας, εκτός από μεσαία και ανώτατα τραπεζικά στελέχη, μπαίνει η Αναστασία Σακελλαρίου, η οποία ήτα επικεφαλής του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και έδωσε το «πράσινο φως» για την αγοραπωλησία. Επίσης, βασικό πρόσωπο εκείνη την εποχή ήταν, ως υπουργός Οικονομικών, ο νυν πρόεδρος της Τράπεζας Ελλάδος, ο Γιάννης Στουρνάρας.

Συγκεκριμένα, το 2013 η διοίκηση της ΕΤΕ αποφάσισε την πώληση του πλειοψηφικού πακέτου μετοχών της Πανγαίας, σε ποσοστό 66%, στο fund «Invel Real Estate», με έδρα την Ολλανδία. Η διαδικασία, όμως, η οποία ακολουθήθηκε δέχτηκε πυρά από πολλές πλευρές, καθώς οι επικριτές της πώλησης ισχυρίζονται ότι επιτράπηκε στον αγοραστή «να μην καταβάλλει το πλήρες τίμημα.
Η ερμηνεία που δίδεται σε αυτήν την τακτική είναι πως το Δημόσιο δεν εισέπραξε καν φόρους μεταβίβασης. Επίσης, το επιτόκιο του δανείου που έλαβε η θυγατρική του αγοραστή από τον πωλητή, ήταν 2,7% δηλαδή πολύ χαμηλότερο από το μέσο επιτόκιο της πιστοδοτικής αγοράς και πολύ μικρότερο από το επιτόκιο που η ίδια η τράπεζα δανειζόταν, καθώς το μέσο επιτόκιο κυμαινόταν στο 6%! Οι καταγγελίες επισημαίνουν ακόμα πως εκτός από τους ευνοϊκούς όρους για το δανειολήπτη και εν τέλει τον αγοραστή, η Εθνική Τράπεζα βρέθηκε μπροστά σε ένα ακόμα παράδοξο : να πληρώσει ενοίκιο για τα ακίνητα τα οποία πούλησε και συνέχιζε να μισθώνει, αντί του ποσού των 80 εκατ. ευρώ το χρόνο! Η αγοραπωλησία έλαβε την έγκριση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), με οριακή πλειοψηφία, όμως όπως λέγεται, υπήρξε μέλος του ΔΣ που διαφώνησε και παραιτήθηκε.
Αλλά, εδώ που τα λέμε, υπάρχει κάποιος που δεν οργίστηκε από τις αποκαλύψεις για τον Φιλιππίδη, τον Βαρότση, τον Κοντομηνά, τον Σάλλα, τον Λαυρεντιάδη, τον… , τον…, τον…

Ούτε λίγο, ούτε πολύ από την είσοδο της χώρας σε επίσημη ύφεση μέχρι και σήμερα έχουν δοθεί στις τράπεζες 4,5 δις ευρώ με αγορά προνομιούχων μετοχών των πιστωτικών ιδρυμάτων που ανέλαβε το ελληνικό δημόσιο, το ποσό των 127,3 δις ευρώ με τη μορφή εγγυήσεων που παρείχε το ελληνικό δημόσιο για δάνεια των πιστωτικών ιδρυμάτων, όπως επίσης και το ποσό των 10,5 δις ευρώ με τη μορφή ειδικών τίτλων προς τα πιστωτικά ιδρύματα, συν 2,4 δις ευρώ από κρατικό κονδύλι. Επίσης 25 δις ευρώ από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (Ε.Κ.Τ.) για ενίσχυση της ρευστότητάς τους, 18 δις ευρώ από το περίφημο και κατά τ’ άλλα οδυνηρό PSI και τέλος άλλα 50 δις ευρώ από την ανακεφαλαιοποίηση.

ΔΗΛΑΔΗ δόθηκαν περί τα 338 δισεκατομμύρια ευρώ (!!!!) είτε με τη μορφή ενισχύσεων, είτε με τη μορφή εγγυήσεων για να «σωθούν» οι τράπεζες. Δόθηκαν, λοιπόν, 338 δις στις τράπεζες για να σωθούν όταν το ελληνικό δημόσιο χρέος (σύμφωνα με τη Eurostat) το 2010 ήταν 329,5 δις ευρώ. Δηλαδή αν πήγαιναν για να ξεπεραστεί η κρίση θα έμενε και κάτι για να φτιάξουμε και κάνα δρόμο, κάνα νοσοκομείο, κάνα σχολείο κλπ.
Την εποχή, λοιπόν, που οι κουτσαίνουσες και ασθμαίνουσες τράπεζες δεν έδιναν σε κανέναν δάνεια και λάβαιναν απίστευτες εγγυήσεις προκειμένου να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητά τους, αυτή την ίδια εποχή έδιναν υπέρογκα ποσά για δάνεια σε διάφορους μεγαλοκαρχαρίες, μεγαλοεκδότες, αλλά και σε κόμματα. Δάνεια τα οποία δίνονταν χωρίς εγγυήσεις, και επίσης δεν επέστρεψαν ποτέ στα ταμεία των τραπεζών.

Καταλάβατε λοιπόν τι έγινε; Zήτησαν δάνειο 240 δις για να χαρίσουν στις τράπεζες 340 δις, και οι τράπεζες καταρρέουν.
Το 2002-2004 οι ελληνικές τράπεζες έχτισαν πάνω στην επιθετική πιστωτική ανάπτυξη, καλλιέργησαν την προσδοκία του Ελντοράντο των Βαλκανίων και της εξωστρέφειας τους, αναπτύχθηκαν, προσέλκυσαν πολλούς ξένους επενδυτές και φθάσαμε στο σημείο οι ελληνικές τράπεζες να διαθέτουν στο διάστημα 2007 με τέλη του 2009
258 δισεκ. δάνεια
18 δισεκ. NPLs
237,8 δισεκ. καταθέσεις (υψηλό τέλη του 2009)
72 δισεκ. ευρώ κεφαλαιοποίηση στο χρηματιστήριο
50 δισεκ. κρατικά ομόλογα
30 δισεκ. κεφάλαια
20+ δισεκ. τιτλοποιήσεις δανείων και ομολογιακά
Εντυπωσιακά αυξανόμενο margin
5,5 δισεκ. κέρδη 2007-2008
H εικόνα αυτή των τραπεζών στην Ελλάδα καθιστούσε το ελληνικό banking ένα από τα 3-4 παγκοσμίως.

Το 2015 όλα έχουν αλλάξει, η Ελλάδα διαθέτει ένα ομοιογενές υπερσυγκεντρωτικό τραπεζικό σύστημα (4 τράπεζες διαθέτουν το 95% της αγοράς έναντι 55% που είναι ο μέσος όρος της ΕΕ και 53% στην Γερμανία).
Ποια είναι η εικόνα των τραπεζών το 2015;
– 4 τράπεζες διαθέτουν 348 δισεκ. ενεργητικό
– 23-24 δισεκ. κεφάλαια
– 3,5 δισεκ. ευρώ ζημίες στα αποτελέσματα το 2014
– 14,5 δισεκ. DTA, αναβαλλόμενο φόρο
– 214 δισεκ. δάνεια
– 132,5 δισεκ. καταθέσεις
– 82 δισεκ. πρωτογενές έλλειμμα ρευστότητας
– 100 δισεκ. πραγματικά NPLs προβληματικά δάνεια
– Ιστορικά χαμηλή απόδοση κεφαλαίων και ενεργητικού
– Το 45% των μετόχων είναι ιδιώτες και 55% το ΤΧΣ

Όποιος εκτιμάει ότι αυτό το τραπεζικό σύστημα είναι βιώσιμο ή αποδοτικό ή παραγωγικό ας μας το πει. Συνεπώς “είναι πλέον ανέκδοτο να μιλάμε για τραπεζικό σύστημα στην Ελλάδα, όταν οι 4 συστημικές τράπεζες που ελέγχουν πάνω από το 90% της αγοράς, έχουν πρωτογενές έλλειμμα ρευστότητας τουλάχιστον 82 δις, έναντι καταθέσεων συνόλου 132 Δις (62%), σχέση δανείων προς καταθέσεις 162% και κόκκινα δάνεια που ξεπερνούν το 50% του συνόλου των πιστωτικών χορηγήσεων.

Αλλά θα μπει κανένας μεγαλοτραπεζίτης στη φυλακή γι αυτή την κατάσταση; Ή μήπως η Δικαιοσύνη δεν θα παραμείνει τυφλή και θα ανοιγοκλείνει τα μάτια για να δει ποιοι είναι οι κατηγορούμενοι; Θα εξαντλήσει την αυστηρότητά της η Δικαιοσύνη μόνο στους ανώτερους τραπεζικούς υπαλλήλους της Εμπορικής τράπεζας στη Λήμνο που υπεξαίρεσαν μόλις 4 εκατ. ευρώ και θ’ αφήσει ελεύθερους τους μεγαλοκαρχαρίες τραπεζίτες που γκρέμισαν συθέμελα το ελληνικό τραπεζικό σύστημα παρά τα δις ευρώ που πήραν οι τράπεζες για να διασωθούν; Θα έχει κι αυτή η έρευνα την τύχη που είχε το πόρισμα Καλούδη για τα θαλασσοδάνεια των κομμάτων, το οποίο μπήκε στο αρχείο και δεν το ξαναείδε ποτέ κανείς;

Εμείς πάντως θα είμαστε εδώ και θα παρακολουθούμε τις εξελίξεις. Κι αν δούμε καμιά παρατυπία στη διαδικασία, θα τους κάνουμε βούκινο όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην οποία έχει ήδη προσφύγει ο Σύλλογος Δανειοληπτών Και Προστασίας Καταναλωτών Βόρειας Ελλάδας για τις παρατυπίες και τις παρανομίες των τραπεζών. Και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη ξεκινήσει έρευνα από αφορμή αυτές τις καταγγελίες.
Ας το ξέρουν καλά λοιπόν οι ελληνικοί θεσμοί. Αν δεν λειτουργήσουν σωστά, υπάρχουν και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί. Οι οποίοι τρελαίνονται να ερευνούν κάτι τέτοιες καταγγελίες.