Η μορφή του Γιάννη Πασαλίδη στα γραμματόσημα- Συγκέντρωση στα Κοιμητήρια Καλαμαριάς την επέτειο του θανάτου του
Επιστολή στη διοίκηση των Ελληνικών Ταχυδρομείων στέλνουν τα μέλη της «Επιτροπής Πρωτοβουλίας για την προβολή του έργου και τη διατήρηση της μνήμης του Γιάννη Πασαλίδη», με την οποία ζητούν από τα ΕΛ.ΤΑ. να μεριμνήσουν για την αποτύπωση της μορφής του Γιάννη Πασαλίδη σε σειρά γραμματοσήμων ή άλλου έντυπου ταχυδρομικού υλικού. Την επιστολή συνοδεύει και ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα του Γιάννη Πασαλίδη .
Παράλληλα, η Επιτροπή διοργανώνει στον τάφο του, στα Κοιμητήρια της Καλαμαριάς, στην 51η επέτειο του θανάτου του , την Παρασκευή, 15 Μαρτίου, στις 5μμ συγκέντρωση για να τιμήσει την μνήμη του .
Την Επιτροπή συγκροτούν οι Γιάννης Νισύριος , δικηγόρος Θεσσαλονίκης , εγγονός του Γιάννη Πασαλίδη, Σπύρος Κουζινόπουλος, δημοσιογράφος, συγγραφέας-ιστορικός, δημοτικός σύμβουλος Δήμου Θερμαϊκού , Μανόλης Λαμτζίδης, δικηγόρος Θεσσαλονίκης, πρ. Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης , Αντιπρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμαριάς, Κώστας Πασαλίδης, συνδικαλιστής στο Σωματείο Εργαζομένων της ΔΕΗ (Κοζάνη), μέλος της Ευξείνου Λέσχης Κοζάνης και Καίτη Τσαρουχά-Κομψοπούλου
Προς κ. Τζουρά Γεώργιο Διευθυντή Φιλοτελισμού
Αιόλου 100, ΤΚ 10551 Αθήνα Τηλ.: 2103353344
Κύριε Διευθυντά,
Θεσσαλονίκη,12.3.2019
Με την παρούσα επιστολή μας σας υποβάλλουμε το αίτημα της αποτύπωσης σε γραμματόσημα ή άλλο ταχυδρομικό υλικό των ΕΛ.ΤΑ. της μορφής του αείμνηστου πολιτικού, γνωστού για τους αγώνες του για την δημοκρατία και την ειρήνη , ανθρώπου της προσφοράς , γνωστού και ως «γιατρού της φτωχολογιάς» Γιάννη Πασαλίδη.
Σας επισυνάπτουμε ένα βιογραφικό σημείωμα από το οποίο προκύπτει η όλη του συνεισφορά στο δημόσιο βίο, εξαιτίας της οποίας-κατά τη γνώμη μας- αξίζει να τιμηθεί και με αυτόν τον τρόπο.
Συνοπτικά εκθέτουμε ότι ο Γιάννης Πασαλίδης ήταν εμβληματική μορφή του Κοινοβουλίου, των κοινωνικών αγώνων, των δικαιωμάτων και της επιστήμης, πολιτικός με ήθος και αξίες, υπερασπιστής των δικαιωμάτων του ποντιακού και του προσφυγικού ελληνισμού, πρωτεργάτης της Εθνικής Αντίστασης.
Πέθανε φτωχός, χωρίς ούτε ένα περιουσιακό στοιχείο στις 15 Μαρτίου 1968, ενώ βρισκόταν σε κατ’ οίκον περιορισμό από τη χούντα, φυλακισμένος στο σπίτι του από την πρώτη κιόλας ημέρα της δικτατορίας, χωρίς ο ελληνικός λαός να πληροφορηθεί το παραμικρό, καθώς η χούντα είχε απαγορεύσει να δημοσιευτεί οτιδήποτε για τον μεγάλο αυτό πολιτικό
Ήδη, από πέρυσι , όταν είχαν συμπληρωθεί 50 χρόνια από το θάνατό του , τόσο τοπικά, στο Δήμο Καλαμαριάς (στα Κοιμητήρια της Καλαμαριάς , 15 Μαρτίου 2018), στο Δημαρχείο Θεσσαλονίκης (στις 17 Μαϊου , παρουσία του Προέδρου της Βουλής κ. Νικ. Βούτση και άλλων προσωπικοτήτων) όσο και σε κεντρικό επίπεδο ( εκδήλωση προς τιμήν του από το «Ίδρυμα της Βουλής για τον Κοινοβουλευτισμό και την Δημοκρατία» , στις 20 Δεκεμβρίου 2018) τιμήθηκε η μνήμη του από δημόσιους φορείς σε ένδειξη αναγνώρισης της συνεισφοράς του
Για τους λόγους αυτούς εκτιμούμε ότι ο Οργανισμός σας θα αποδεχθεί την πρότασή μας και θα μεριμνήσει για την αποτύπωση της μορφής του Γιάννη Πασαλίδη σε σειρά γραμματοσήμων ή άλλου έντυπου ταχυδρομικού υλικού δικής σας επιλογής.
Με τιμή
Τα μέλη της Επιτροπής
Γιάννης Νισύριος , δικηγόρος Θεσσαλονίκης , εγγονός του Γιάννη Πασαλίδη
Σπύρος Κουζινόπουλος, συγγραφέας-ιστορικός
Μανόλης Λαμτζίδης, δικηγόρος Θεσσαλονίκης, πρ. Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης , Αντιπρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμαριάς
Κώστας Πασαλίδης, συνδικαλιστής στο Σωματείο Εργαζομένων της ΔΕΗ (Κοζάνη), μέλος της Ευξείνου Λέσχης Πτολεμαϊδας
Καίτη Τσαρουχά-Κομψοπούλου
Ο Γιάννης Πασαλίδης είναι μία κορυφαία προσωπικότητα της νεότερης πολιτικής ιστορίας της χώρας μας, στη δράση και παρουσία του οποίου συνυπήρχαν τρία χαρακτηριστικά:
Η ποντιακή καταγωγή και κουλτούρα, τις οποίες «αποενοχοποίησε» με τη δημόσια παρουσία του
Η τήρηση του «όρκου του Ιπποκράτη», διότι δεν δίσταζε να παράσχει δωρεάν υπηρεσίες στους φτωχούς «πελάτες» του, και
Η ικανότητα να χειρίζεται αποτελεσματικά τη συ-στέγαση σε ένα ενιαίο κόμμα πολιτικής ενότητας (την προδικτατορική ΕΔΑ) δυνάμεις της δημοκρατικής και της κομμουνιστικής (ριζοσπαστικής) αριστεράς στις «μετεμφυλιακές συνθήκες».
Η πορεία ζωής του Πασαλίδη ήταν η πορεία ενός ανθρώπου ο οποίος αντιλήφθηκε από νωρίς την αναγκαιότητα επίλυσης του κοινωνικού ζητήματος. Η επιλογή αυτή καθόρισε την κοινωνική, πολιτική και επαγγελματική του δράση. Ο Πασαλίδης ήταν από εκείνες τις συναρπαστικές προσωπικότητες που ξεπήδησαν μέσα από τις μεγάλες κοινωνικές συγκρούσεις, συμπύκνωσαν το πνεύμα της εποχής τους και διαμόρφωσαν τις εξελίξεις.
Η παρουσία του ήταν καταλυτική σε συγκεκριμένες περιόδους της ελληνικής Ιστορίας, λειτουργώντας πάντα ενισχυτικά για την προώθηση της υπόθεσης της Αριστεράς
Γεννήθηκε τη Σάντα της Τραπεζούντας του Πόντου το 1885και οι γονείς του ήταν φτωχοί αγρότες.
Το 1896 άρχισε τις σπουδές του στο ρωσικό γυμνάσιο της Τιφλίδας, κι όταν το τελείωσε, σπούδασε ιατρική στην Οδησσό την οποία και τελείωσε ενώ έκανε ειδίκευση στο Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ της Μόσχας.
Ολοκληρώνει τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας το 1910 και εν συνεχεία ασκείται στις ειδικότητες του γενικού χειρουργού και μαιευτήρα. Η δεύτερη δεκαετία του 20ού αιώνα τον βρίσκει χειρουργό – μαιευτήρα στο Σοχούμι της Γεωργίας, όπου το επιστημονικό του κύρος και κυρίως η προσωπικότητά του εξασφαλίζουν ιδιαίτερη κοινωνική προβολή και αναγνώριση.
Εγκαταστάθηκε στο Σοχούμι απ’ όπου ανέπτυξε σημαντική δραστηριότητα στο αγώνα της δημιουργίας ανεξάρτητης Ποντιακής Δημοκρατίας. Αναδείχθηκε σε ηγετικό στέλεχος των Ρώσων Μενσεβίκων.
Διετέλεσε μέλος της ρωσικής Δούμας (Βουλής), ήταν μάλιστα ο πρώτος σοσιαλδημοκράτης βουλευτής της Γεωργίας, ενώ υπήρξε και υπουργός Εξωτερικών της Γεωργίας, από την οποία έφυγε το 1921.
Παράλληλα, διευθύνει την εφημερίδα «Νέα Ζωή», με αρχισυντάκτη τον Ι. Κ. Ιωσηφίδη, τακτικό συνεργάτη τον Π. Κ. Ιωσηφίδη και διαχειριστή τον Τ. Γ. Τσουλφά.
Εγκαταστάθηκε από το 1921 στην Ελλάδα , όπου δραστηριοποιήθηκε πολιτικά με τον Αλ. Παπαναστασίου και αργότερα προσέγγισε το Αγροτικό Κόμμα του Κώστα Γαβριηλίδη.
Από το 1923 έως το 1930 υπηρετεί ως διευθυντής του «Ρωσικού Νοσοκομείου» της Θεσσαλονίκης – το οποίο είχε μετονομαστεί το 1925 σε «Μακεδονική Μαιευτική Κλινική». Την ίδια περίοδο λειτουργεί και τη δική του μαιευτική κλινική. Η φήμη του στην πόλη και την ευρύτερη περιοχή εξαπλώνεται τόσο λόγω των ιατρικών του ικανοτήτων όσο και λόγω των δωρεάν υπηρεσιών που προσφέρει σε φτωχές οικογένειες, κάτι που τον αναδεικνύει σε «γιατρό των φτωχών».
Το 1923 εκλέχτηκε βουλευτής Θεσσαλονίκης στην ελληνική Βουλή, ενώ μετά τον εμφύλιο ανεδείχθη σε πρόεδρο της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς (Ε.Δ.Α.). Την περιφέρεια της Θεσσαλονίκης εκπροσώπησε ως μέλος και πρόεδρος της Ε.Δ.Α. στις εκλογές του 1951,1956, 1958, 1961 και 1964.
Επίσης ο Πασαλίδης υπήρξε ιδρυτής του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδος, ενός από τους σχηματισμούς του προσχώρησαν στο ΕΑΜ.
Το 1945 ήταν μέλος της Κεντρικής Επιτροπής της οργάνωσης εκείνης.
Την περίοδο της Χούντας των Συνταγματαρχών συνελήφθη και του επιβλήθηκε κατ’ οίκον περιορισμός. Στη διάρκεια της τριπλής φασιστικής κατοχής συνελήφθη και φυλακίστηκε στις φυλακές Επταπυργίου, ενώ η απελευθέρωση τον βρήκε δίπλα στο ΕΑΜ ως επικεφαλής του μικρού σε δύναμη Σοσιαλιστικού Κόμματος.
Ως εκπρόσωπος του ΣΚΕ μετέχει στη συγκρότηση της ΕΔΑ το 1951 και αναδεικνύεται πρόεδρός της. Η ανάδειξη του Πασαλίδη στην προεδρία της ΕΔΑ πρέπει να αποδοθεί τόσο στον χαρακτήρα και στην προσωπικότητά του όσο και στην κοινωνική του δράση. Ο Πασαλίδης εκλέγεται βουλευτής συνεχώς από το 1951 έως το 1964 -με εξαίρεση το 1952, που η ΕΔΑ έμεινε εκτός Βουλής- και είναι επικεφαλής της μεγάλης κοινοβουλευτικής ομάδας της ΕΔΑ μετά τις εκλογές του 1958.
Το 1951 προχωρά στην ίδρυση της ΕΔΑ και δίνει το όνομα “Αυγή” στην εφημερίδα του κόμματος. Ο Ι. Πασαλίδης διετέλεσε Πρόεδρος του Συλλόγου Καυκασίων Θεσσαλονίκης.
Στις 23 Σεπτεμβρίου 1923 γίνεται Συνέδριο Καυκασίων Προσφύγων με πρωτοβουλία του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Καυκασίων, που θα έχει ως Πρόεδρο τον Δ. Ευθυμιάδη και Αντιπρόεδρο τον Ι. Πασαλίδη. Σκοπός του Συνεδρίου, όπως τον ανέλυσε ο Πασαλίδης, ήταν η ο καθορισμός της πολιτικής κατεύθυνσης των Καυκασίων. Ανάμεσα στα άλλα ο Πασαλίδης τόνισε: «[…] εδώ όλα σχεδόν τα κόμματα τα πολιτικά δεν έχουν διαμορφωθεί εισέτι εις κόμματα αρχών, αλλά φέρουν χαρακτήρα προσωπικόν, μας είναι πολύ δύσκολον να εκλέξωμεν οριστικώς ένα, με το οποίον να συνεργασθώμεν. […]Αλλ’ επειδή και ημείς μόνοι μας δεν είμεθα εις θέσιν να επιτύχωμεν εκείνο που θέλομεν κατ’ ανάγκην θα ζητήσωμεν την υποστήριξιν και άλλων, εκ των οποίων πρώτοι είναι οι ομοιοπαθείς αδελφοί μας Πόντιοι, Θράκες και Μικρασιάται, τα συμφέροντα των οποίων ταυτίζονται με τα δικά μας.[…]».
Ο ανεξάρτητος σοσιαλιστής βουλευτής Θεσσαλονίκης Ιωάννης Πασσαλίδης. Πρόσφυγας ο ίδιος , εμφανίζεται ως πληρεξούσιος του ελληνικού λαού και υπερασπίζεται τα συμφέροντα ντόπιων και προσφύγων χωρίς καμιά διάκριση(ΑΕΚ,8,Συνεδρ. 25/5/1925, σελ.61-66)
[…] Πρώτος αυτός επισημαίνει ότι το σημαντικότερο θέμα που πρέπει να απασχολεί τη Βουλή , δεν είναι το Πολιτειακό, αλλά το Προσφυγικό. Και το πρόβλημα αυτό, μόνο ως τμήμα του ευρύτερου κοινωνικού βίου μπορεί να αντιμετωπιστεί, γιατί είναι δεμένο με το αγροτικό ζήτημα και το οικονομικό πρόβλημα του τόπου. Άρα, είναι αδύνατο να βρει τη λύση χωρίς την αγροτική μεταρρύθμιση, που θα μοιράσει δωρεάν κτήματα σε ντόπιους και πρόσφυγες, και χωρίς τη συμφιλίωση του κεφαλαίου με την εργασία. Η συμφιλίωση αυτή πετυχαίνεται, μόνο όταν κρατικοποιείται το κεφάλαιο βάσει ενός γενικού Πολιτικού Προγράμματος.[…]
Πίστευε ότι ντόπιοι και πρόσφυγες ακτήμονες ή μικρογεωργοί ταυτίζονται. Η αντίθεση(πάλη) εντοπίζεται, κυρίως, μεταξύ αυτών και των πλουτοκρατών, που κρατούν αυθαίρετα(παρά το νόμο 3166 που επέβαλλε την εγκατάλειψή τους) ακόμη και ανταλλάξιμα μουσουλμανικά κτήματα και δεν τα εγκαταλείπουν.(ΑΕΚ,8,Συνεδρ. 25/5/1925, σελ.61)
Πέθανε το 1968 στη Θεσσαλονίκη και κηδεύτηκε στις 15 Μαρτίου, στα Κοιμητήρια Καλαμαριάς.
Ο Γιάννης Πασαλίδης είναι γνωστός στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της Ελλάδας, καθώς διετέλεσε πρόεδρος της προδικτατορικής ΕΔΑ από την ίδρυση της μέχρι και τον θάνατό του (1968). Είναι μία σημαντική μορφή που οφείλουμε, σεβόμενοι τις παραδόσεις της Αριστεράς, να μνημονεύουμε.
Ο Πασαλίδης επιβεβαίωνε έμπρακτα την πολιτική του αντίληψη και με την κοινωνική του παρουσία. Ήταν ένας διαπρεπέστατος μαιευτήρας τον οποίο επέλεγαν οι πιο ευκατάστατες οικογένειες της Θεσσαλονίκης και της Βόρειας Ελλάδας γενικά, αλλά την ίδια στιγμή προσέφερε δωρεάν υπηρεσίες σε λαϊκές οικογένειες που δεν μπορούσαν να καλύψουν τα έξοδα μιας γέννας, γεγονός που τελικά υπονόμευσε την προσπάθειά του να διατηρήσει την ιδιωτική του κλινική. Ο Πασαλίδης δεν κατανοούσε την πολιτική επαγγελματικά, αλλά ως πεδίο προώθησης ιδεών και κοινωνικών αιτημάτων και οραμάτων.