«Για την Κική Δημουλά» Ανθολογία Ποίησης Νέων ΣΠΕΚ

γράφει η Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά*
Πηγή: www.cultural-association.org

«Για την Κική Δημουλά» είναι ο τίτλος της Ανθολογίας Νέων που κυκλοφορεί από τον Σύνδεσμο Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου σε συνεργασία με τις εκδόσεις Αρχύτας. 41 νέοι-νέες γράφουν το δικό τους ποίημα/ πεζόμορφο, εμπνεόμενοι από το έργο της Κικής Δημουλά, μας παρουσιάζουν τον εαυτό τους και απαντούν σε ερωτήσεις περί ποίησης και έμπνευσης. Η φιλολογική εποπτεία και ο χαιρετισμός της έκδοσης έγινε από μέλη της Επιτροπής Αξιολόγησης: Ζωή Σαμαρά, Ομότιμος Καθηγήτρια Α.Π.Θ., Νίκος Ευθυμίου, Φιλόλογος, Δρ Ιωσήφ Σ. Ιωσηφίδης, Πρόεδρος Ένωσης Λογοτεχνών Κύπρου και Αντιπρόεδρος Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου.

Ανθολογία Ποίησης Νέων «Για την Κική Δημουλά»
Σειρά Ανθολογία Νέων ΣΠΕΚ. Αρ.1
Εκδόσεις ΑΡΧΥΤΑΣ
Α΄ Έκδοση 2020
Αριθμός Σελίδων: 106
Διάσταση: 22,5Χ20,5
Κυκλοφορεί και πωλείται σε Ελλάδα,  Κύπρο και στο εξωτερικό
Τηλέφωνο παραγγελιών: 0030 22944-01833 | www.arxutas.gr
ISBN 978-618-5410-45-2
Ενδεικτική τιμή πώλησης: 16,00€

Προλογικό Σημείωμα της Προέδρου του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου

Ο Σύνδεσμος Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου διαπίστωσε την ανάγκη δημιουργίας μιας υποδομής για την οικουμενική διάσταση του Ελληνικού Πολιτισμού και την προστασία της Γλώσσας, της Παράδοσης, της Λαογραφίας, της Καλλιτεχνικής και Λογοτεχνικής Δημιουργίας και γενικά της προσφοράς Ελλήνων και Κυπρίων στον Πολιτισμό, με τη συνέργεια επιστημόνων, ανθρώπων του πνεύματος και της τέχνης και όσων ‘συντελεστών’ με ζήλο και αφοσίωση παράγουν πολιτισμό.

Το Όραμα του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου, είναι να στηρίξει και να προωθήσει τον Πολιτισμό (Γράμματα, Τέχνες, Γλώσσα, Παράδοση) ως περιουσία και ως μέσο ανάπτυξης, ατομικής και συλλογικής, για όσο το δυνατό περισσότερους Ελλαδίτες, Κύπριους και Αποδήμους. Η Αποστολή του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου είναι να δομήσει βιώσιμες και αποτελεσματικές υποδομές, διασυνδέσεις και ν’ αναπτύσσει προγράμματα σχέδια δράσης για επαλήθευση του οράματος και να ενώνει τους απανταχού Έλληνες και Κύπριους δημιουργούς, καλλιτέχνες και επιστήμονες σε κοινούς καίριους στόχους.

Με γνώμονα όλα τα ανωτέρω, ο Σύνδεσμος Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου εγκαινιάζει την «Πτέρυγα Νέων Δημιουργών», για νέους 17 έως 37 χρόνων. Στόχος της Πτέρυγας είναι να ανιχνεύσει, να υποστηρίξει και να προβάλει νέα ταλέντα, νέους καλλιεργημένους και προβληματισμένους ανθρώπους, που ευαισθητοποιούνται απέναντι στο έργο των Μεγάλων Μορφών των Γραμμάτων, των Τεχνών και του Πολιτισμού, εμπνέονται από αυτούς, αλλά παράλληλα εκφράζονται και συνθέτουν δικές τους δημιουργίες. Τους ανήκει το παρόν και το μέλλον, ενώ τους ενεργοποιεί το Ελληνικό παρελθόν, που παρέχει εφόδια. Ένα από τα δημιουργικά μέσα που αξιοποιεί η «Πτέρυγα Νέων Δημιουργών» του Συνδέσμου μας είναι η διοργάνωση διαγωνισμών ποιητικής και πεζογραφικής έκφρασης στην Ελληνική Γλώσσα, οι οποίοι διαγωνισμοί αφιερώνονται τιμητικά στη μνήμη σημαντικών Ελλαδιτών, Κυπρίων ή Αποδήμων λογοτεχνών.

Με ανοικτή πρόσκληση καλούνται νέοι ηλικίας 17-37 χρόνων, οι οποίοι εμπνέονται από ένα ή περισσότερα έργα του τιμώμενου Λογοτέχνη, και μετά συνθέτουν ένα δικό τους πρωτότυπο ποίημα ή πεζό. Επίσης απαντούν επιγραμματικά σε 2-3 ερωτήσεις σχετικές με το έργο του Λογοτέχνη και με την προσωπική τους θέση περί Ποίησης ή γενικά περί Πολιτισμού. Η Επιτροπή Αξιολόγησης αποτελείται από φιλολόγους και λογοτέχνες, μέλη του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου. Αυτή κρίνει τις δημιουργίες των νέων με κατανόηση, πέρα από τα αντικειμενικά λογοτεχνικά κριτήρια. Οι νέοι δημιουργοί που επιλέχθηκαν αρχικά παρουσιάστηκαν και απήγγειλαν το έργο τους κατά τη συνέντευξή τους στη διεθνή, ψηφιακή ραδιοτηλεοπτική εκπομπή «Διαβάζοντας με τη Σίσσυ: Πορτρέτα Νέων στο Χρόνο». Τα αρχεία των συνεντεύξεων υπάρχουν στην ομώνυμη σελίδα της εκπομπής στο Facebook, στο κανάλι της εκπομπής στο YouTube, καθώς και στον ιστότοπο του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου. Στη συνέχεια ακολουθεί η έκδοση Ανθολογίας Νέων από τον Σύνδεσμο Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου με τα έργα και τις απαντήσεις τους σχετικά με τον τιμώμενο Λογοτέχνη και τις θέσεις περί Πολιτισμού. Συντελεστής για την Ανθολογία είναι οι Εκδόσεις Αρχύτας. Έκαστος διαγωνισμός υποστηρίζεται από δελτία τύπου, ανακοινώσεις, βίντεο και αφιερώματα, από τα social media, σελίδες σε διαδίκτυο, τον ιστότοπο του του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου, Πανελλήνια, Παγκύπρια και διεθνή Μ.Μ.Ε. καθώς και απ’ όλο το δίκτυο επαφών του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου.

Ο Σύνδεσμος Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου δίνει φωνή στους νέους και στηρίζει την έκφραση και τις δημιουργίες τους. Αγκαλιάζουμε θετικά την προσπάθεια αυτή, δίχως να θέτουμε εμπόδια. Αντίθετα τους ανοίγουμε δρόμους. Οι νέοι έχουν το μέλλον μπροστά τους, αναζητούν υγιή πρότυπα. Εμείς απλώς φυσάμε κάτω απ’ τα φτερά τους για ν’ ανέβουν πιο ψηλά προς το όραμα. Ας εμπιστεύονται την ενέργειά τους και ας τιμούν πάντα τον πολιτισμό, την παράδοση μας και την Ελληνική γλώσσα: τα θεμέλια μας. Αξίζει να υποστηρίξουμε όλοι το έργο αυτό, που με χαρά προωθούμε ως Σύνδεσμος Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου. Ας επιβραβεύσουμε τους νέους δημιουργούς, που έργα τους θα διαβάσουμε στο βιβλίο αυτό.

Άλλο μέσο προώθησης, που βοηθά στις μέρες μας, είναι η τεχνολογία της πληροφορίας και της επικοινωνίας, προς όφελος πάντα του πολιτισμού. Κλείνω με μια αναφορά στο ‘πώς η Τεχνολογία βοηθά τους νέους πνευματικά και πολιτισμικά’. Ναι, ο ηλεκτρονικός υπολογιστής και το διαδίκτυο διαμορφώνουν ένα είδος νεανικής αναγνωστικής κουλτούρας. Χαρακτηριστικά είναι η εικόνα, η ταχύτης, η μείξη, η πολυσυλλεκτικότητα. Το ίντερνετ είναι ταυτόχρονα μια πλατφόρμα παγκόσμιας προβολής ιδεών, μια διαδικασία διάδοσης μα και άντλησης πληροφορίας, ένα ταχύ και πρακτικό μέσο συνεργασίας και αλληλεπίδρασης μεταξύ νέου με νέον και νέου με μηχανή. Τα παιδιά και οι νέοι θα έχουν πάντα ανάγκη να μαθαίνουν με χρήση της οθόνης, αλλά και με χρήση τριών αισθήσεων (όραση, ακοή, αφή). Το διαδίκτυο αποτελεί το μεγαλύτερο, ταχύτερο και πιο άμεσο μέσο ενημέρωσης, επικοινωνίας, πληροφόρησης και ψυχαγωγίας και ιδιαίτερα για ενήλικες. Το ίντερνετ είναι ‘μονόδρομος’ για σκοπούς πολιτισμού, παιδείας, επιστήμης ακόμα και υγείας και ψυχαγωγίας.

Ο Σύνδεσμος Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου έχει πρόσθετο στόχο να οδηγήσει τους νέους να κάνουν μόνο δημιουργική χρήση του διαδικτύου. Διότι ένα παιδί ή ένας νέος που του έχει καλλιεργηθεί από το σχολείο και το σπίτι του η υπευθυνότητα, η διάθεση για μάθηση και αναζήτηση / έρευνα, θα βρει στο διαδίκτυο ένα θησαυρό γνώσεων και ευκαιριών, ο δε Σύνδεσμος Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου θα τους είναι αρωγός. Ο Σύνδεσμος Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου αξιοποιεί, για τους νέους, τα πιο πάνω, επενδύει σε νέα οπτικοακουστικά, ψηφιακά μέσα και συμβάλει στην παραγωγή, διαφύλαξη, επικοινωνία και προβολή του Ελληνικού Πολιτισμού, των γραμμάτων, τεχνών και επιστημών. Νέοι, ‘Αιέν αριστεύειν’.

Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά ΜΑ, ΒΑ
Πρόεδρος Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου

*

Χαιρετισμός από τη Ζωή Σαμαρά, Ομότιμη Καθηγήτρια Α.Π.Θ.

Ποίηση. Μια λάμψη απαλή που μας αγκαλιάζει. Ένας λόγος παράδοξος με εικόνες, ήχους, ρυθμούς και στοχασμό, λόγος εν κινήσει, που ταξιδεύει από την πραγματικότητα στα βάθη της ψυχής και από εκεί στα πλάτη του σύμπαντος.

Ο χαιρετισμός μου απευθύνεται στα παιδιά που έγραψαν γι’ αυτόν τον τόμο, μια υπενθύμιση να κρατούν σφιχτά στα χέρια τους το μέλλον της Ποίησης.

Όταν γράφετε να θυμάστε ότι ζούμε στην εποχή της γραφής και όχι της ανάγνωσης. Είναι μια πραγματικότητα που η γενιά σας οφείλει να ανατρέψει. Αν δεν έχουμε συνεχείς αναγνωστικές εμπειρίες, το ασυνείδητό μας αδειάζει και παύει να δημιουργεί. Το άρωμα ενός λουλουδιού με εμπνέει, αλλά χρειάζομαι λέξεις για να νιώσω πώς ακριβώς μπαίνει στη σκέψη μου και την κατακτά. Ο έρωτας είναι μια μεγάλη δύναμη της Φύσης, αλλά πώς θα ήταν χωρίς τον Όμηρο, όταν μιλά για την Ελένη, χωρίς τους μεγάλους ερωτικούς ποιητές – τη Σαπφώ, τον Πετράρχη, τους ρομαντικούς.

Μια ερώτηση ίσως σας βασανίζει. Εκτός από ποίηση τι άλλο να διαβάζω; Ακούστε τους ειδικούς και κρατήστε από τα λόγια τους μονάχα ό,τι σας εκφράζει, ό,τι σας βοηθά να προχωρήσετε. Μπορείτε εύκολα να αναγνωρίσετε τον γνήσιο θεωρητικό της ποίησης. Παίρνει το οδηγητικό νήμα από τον Αριστοτέλη, τον πρώτο διδάξαντα, δεν φλυαρεί, δεν παρερμηνεύει, δεν παραμορφώνει. Κατακλύζεται από πολλαπλές γνώσεις, διαβάζει το ποίημα σε κατάσταση έκστασης και ανοίγει τον δικό του δρόμο.

Θερμά, θερμότατα συγχαρητήρια στην άοκνη πρόεδρο του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου, Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά για την εξαιρετική δουλειά. Και θερμές ευχές να είναι πάντα εμπνευσμένη.

Ζωή Σαμαρά Ομότιμη
Καθηγήτρια Α.Π.Θ.

*

Χαιρετισμός από τον Νίκο Ευθυμίου, Φιλόλογο – Εκπαιδευτικό

Αγαπητοί φίλοι, Ποίηση και πεζογραφική έκφραση είναι επαναστατικές πράξεις, είναι αντίσταση στη φθορά. Συγχαίρω τον ΣΠΕΚ για τη δημιουργία της Πτέρυγας Νέων Δημιουργών με στόχο να ανιχνεύσει, να υποστηρίξει και να προβάλει τα νέα ταλέντα που ευαισθητοποιούνται απέναντι στο έργο των μεγάλων μορφών των γραμμάτων, των τεχνών και του πολιτισμού. Να εμπνέονται απ’ αυτούς και παράλληλα να εκφράζονται και να συνθέτουν δικές τους δημιουργίες.

Η διοργάνωση του πρώτου διαγωνισμού ποιητικής και πεζογραφικής έκφρασης, αφιερώθηκε στην μεγάλη Ελληνίδα ποιήτρια, Κική Δημουλά που πρόσφατα έφυγε από κοντά μας.

Η Κική Δημουλά ανήκει στους ποιητές της β΄ μεταπολεμικής γενιάς και μας άφησε μια σπουδαία παρακαταθήκη 14 ποιητικών συλλογών. Με λόγο λιτό, καθημερινό και συχνά ειρωνικό, μιλάει για τον χρόνο, τη φθορά, την απώλεια, τον έρωτα, τη γυναικεία ψυχολογία, τη μοναξιά, τον θάνατο και τη μεταφυσική αγωνία του. Ο προβληματισμός της είναι σαφώς υπαρξιακός, εκφράζει την αγωνιώδη αναζήτηση της για το νόημα της φθαρτής ανθρώπινης ζωής.

Μεγάλη και συγκινητική υπήρξε η συμμετοχή τόσων νέων ανθρώπων σε αυτό τον πρώτο διαγωνισμό. Νέοι με όρεξη και μεράκι μελέτησαν, εμπνεύστηκαν και δημιούργησαν το δικό τους έργο. Στη συνέχεια εξέφρασαν τις απόψεις τους για την ποίηση. Συγχαρητήρια και έπαινος αξίζουν σε όλους.

Ποίηση, κατά τους νέους μας , είναι ανάγκη έκφρασης και εξωτερίκευσης συναισθημάτων, σκέψεων και απόψεων για όσα διαδραματίζονται γύρω μας. Ποίηση είναι λύτρωση, είναι παρηγοριά, καταφύγιο, απελευθέρωση και εξαγνισμός. Ποίηση είναι ενδοσκόπηση και αποσυμπίεση, είναι δρόμος ψυχής, πνευματικής ανάτασης και δημιουργίας.

Ποίηση είναι τέχνη, αναμέτρηση με την έμπνευση και τη Γλώσσα. Αποτέλεσμα αυτού του διαγωνισμού είναι η έκδοση της Ανθολογίας αυτής που δείχνει το ταλέντο και την ικανότητα νέων ανθρώπων που διψούν για έκφραση και δημιουργία. Ήταν τιμή για μένα η συμμετοχή μου στη φιλολογική εποπτεία της πρώτης ανθολογίας ποίησης του ΣΠΕΚ, της «Ανθολογίας Ποίησης Νέων για την Κική Δημουλά».

Θέλω να ευχαριστήσω την άοκνη πρόεδρο του ΣΠΕΚ κ. Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά ΜΑ, ΒΑ, φιλόλογο, συγγραφέα και παραγωγό προγραμμάτων πολιτισμού, καθώς και τον αειθαλή αντιπρόεδρο, δρ. Ιωσήφ Σ. Ιωσηφίδη τ. καθηγητή ΑΕΙ ΜΙΜ-Cyprus, συγγραφέα και πρόεδρο της ΕΛΚ (Ένωση Λογοτεχνών Κύπρου) για τη σύλληψη της ιδέας, την οργάνωση και τη δημιουργία του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου. Θερμά συγχαρητήρια και στους δύο.

Νίκος Ευθυμίου
Φιλόλογος – Εκπαιδευτικός

*

Γράφει στο Οπισθόφυλλο της Ανθολογίας ο Δρ Ιωσήφ Σ. Ιωσηφίδης

Η Πρωτοβουλία του Συνδέσµου Πολιτισµού Ελλάδας Κύπρου (ΣΠΕΚ) είναι εξαίσια! Διότι ο ΣΠΕΚ καλεί τους νέους να εκφραστούν µε ποίηµα ή πεζό τους – εµπνεόµενοι από έργα µεγάλων δηµιουργών – και επίσης να απαντούν σε συνέντευξη µε δικές τους σκέψεις για την ποίηση, τον δηµιουργό και γενικά τον Πολιτισµό. Πρόσθετα εντάσσει τα πιο πάνω σε Ανθολογίες – όπως η ανά χείρας – και τα προβάλλει µεθοδικά σε Ελλάδα, Κύπρο και διεθνώς, αλλά και σε διαδικτυακές Σελίδες, ραδιοτηλεοπτικές εκποµπές του κ.ά.

Η ποίηση συνδέεται τριγωνικά µε καρδιά και νου, ερήµην µας. Οι νέοι γράφουν στίχο και µόνο πολύ αργότερα συνειδητοποιούν ότι πήραν µέρος στο µυστήριο της ποίησης και ότι µίλησαν µε αισθήµατα και στοχασµό για το σήµερα, το αύριο, τον Χωρόχρονο κόσµων αµέτρητων. Οµολογώ ότι θαύµασα αυτούς τους νέους. Μίλησαν για την αγάπη ως αντίδοτο του υπαρξιακού κενού και της απώλειας, για τον θάνατο και την υπέρβασή του. Όπως η Κική Δηµουλά, ξεκινούν από το καθηµερινό και µε στίχο λιτό αναζητούν τον θησαυρό της ζωής που κρύβεται. Ντύνουν την ψυχή µε λέξεις, επιδιώκοντας το κάτι περισσότερο, το ουσιώδες και το όνειρο. Σε γενικές γραµµές, ο νέος γράφει στίχο που αποπνέει την αξιοπρέπεια του ανθρώπου ο οποίος ‘δεν τα βάζει κάτω’, αλλά µάχεται να περισώσει θραύσµατα της ψυχής του και µε πέτρες ερειπίων να ξαναφτιάξει σπίτι. ‘Η ποίηση’, σχολιάζει ένας νέος, ‘για µένα είναι όλα αυτά που σκίζουν το µέσα για να βγουν έξω’. Η ποίηση µοιάζει µε προσωπικό καταφύγιο σκέψεων ή παρηγοριάς…αλλά τελικά προσφέρει ένα συνεκτικό κόσµο ελπίδας και δηµιουργίας.

‘Ζητείται ελπίς’, έγραφε ο Αντώνης Σαµαράκης το 1954. ‘Υπάρχει ελπίς’, απαντούν σήµερα οι νέοι µας µε τις ελπιδοφόρες δηµιουργίες τους – εν µέσω κορωνοϊού κι άλλων δεινών που απειλούν τον άνθρωπο.

Δρ Ιωσήφ Σ. Ιωσηφίδης
τ. καθηγητή ΑΕΙ ΜΙΜ -Cyprus, συγγραφέας, ποιητής
Αντιπρόεδρος Συνδέσµου Πολιτισµού Ελλάδας Κύπρου
Πρόεδρος Ένωσης Λογοτεχνών Κύπρου

*Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά ΜΑ, ΒΑ
Πρόεδρος του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου (ΣΠΕΚ)
Φιλόλογος – Λογοτέχνης – Παραγωγός Προγραμμάτων για τον Πολιτισμό