Για εσάς οι δασικοί χάρτες είναι εισπρακτικός μηχανισμός για εμάς αναπτυξιακό εργαλείο

Εισήγηση Γ. Αρβανιτίδη στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου κατά τη συζήτηση του σχεδίου νόμου “Τροποποιήσεις διατάξεων της δασικής νομοθεσίας και άλλες διατάξεις”.

Πάλι τελευταία στιγμή, πάλι επείγον νομοσχέδιο, πάλι θα ξεψηφίσετε δικές σας διατάξεις, προσπαθώντας να διορθώσετε τα τεράστια προβλήματα που έχουν προκύψει με τους δασικούς χάρτες. Και φαντάζομαι ότι οι τροπολογίες θα έρθουν κι αυτή τη φορά με το τσουβάλι. Θα θυμίσω μόνο ότι στο προηγούμενο νομοσχέδιο – μια κύρωση ευρωπαϊκής οδηγίας με 25 άρθρα – καταθέσατε άλλες 25 τροπολογίες εκ των οποίων οι περισσότερες ήρθαν εκπρόθεσμες, τελευταία στιγμή. Δύο νομοσχέδια, λοιπόν, σε συσκευασία του ενός.

Αν κινείστε έτσι και στη διαπραγμάτευση, αν δεν έχετε κανένα απολύτως σχέδιο και πάτε με τη λογική «βλέποντας και κάνοντας», θα το πληρώσουμε πολύ ακριβά. Και τότε ίσως καταλάβετε ότι με επικοινωνιακά κόλπα, καθυστερήσεις και εξεταστικές επιτροπές, δεν θα λυθεί το ελληνικό πρόβλημα.

Όσο εσείς σκέφτεστε πώς θα φορτώσετε τα βάρη της πολιτικής σας στους επόμενους, η αγορά στενάζει.

Στη Θεσσαλονίκη κλείνουν κάθε μέρα πάνω από δύο βιοτεχνίες. Μέσα σε πρώτο τρίμηνο του 2017, 220 μικρομεσαίες επιχειρήσεις κατέβασαν ρολά. Αυτή είναι η εικόνα σήμερα στην αγορά και όσο η αξιολόγηση δεν κλείνει, τα πράγματα θα γίνονται χειρότερα.

Κλείνω την παρένθεση και έρχομαι στο νομοσχέδιο.

Το ζήτημα των δασικών χαρτών, είναι κρίσιμο και πολιτικά και κοινωνικά.

Πολιτικά, γιατί τα δάση μας είναι ένας ανανεώσιμος φυσικός πόρος. Είναι πυλώνας της αγροτικής και της περιβαλλοντικής μας πολιτικής, συμβάλλουν στην ανάπτυξη του αγροτικού τομέα, προσφέρουν στους πολίτες πολύτιμα δασικά αγαθά και ποιότητα ζωής. Όμως, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η διαχείριση και η προστασία τους αποκτά πολλαπλό ενδιαφέρον, αφού καλούνται να συνεισφέρουν στην επίτευξη των μακροπρόθεσμων στόχων μετριασμού της κλιματικής αλλαγής.

Σε κοινωνικό επίπεδο, το ζήτημα των δασικών χαρτών αφορά εκατοντάδες χιλιάδες συμπολίτες μας σε όλη την χώρα είτε αυτοί είναι ιδιοκτήτες γης, είτε είναι αγρότες, αυτοαπασχολούμενοι, μικρομεσαίοι επιχειρηματίες, τουριστικά καταλύματα και όσοι άλλοι ταλαιπωρούνται με τον τρόπο που κάνατε την ανάρτηση.

Το περασμένο καλοκαίρι – αντί να εφαρμόσετε τον νόμο που ίσχυε για τους δασικούς χάρτες – ψηφίσατε νέο νόμο, παρά τις αντιρρήσεις μας. Και τελικά αυτό που καταφέρατε είναι να δημιουργήσετε πανικό και να εξοργίσετε τους πολίτες. Τα προβλήματα ήταν πάρα πολλά. Θα σας πω ενδεικτικά τα εξής:

Ο περιορισμένος χρόνος για την υποβολή ενστάσεων.
Το υψηλό κόστος του παραβόλου για την υποβολή της ένστασης.
Το υψηλό κόστος της αχρείαστης μελέτης βιωσιμότητας για κάθε αγροτεμάχιο που θα άλλαζε χρήση.
Το υψηλό κόστος για την απόκτηση χρήσης σε αγροτεμάχια που η αξία τους και η αξία της παραγωγής ήταν μικρή.
Την απουσία σχεδίου διαχείρισης των ενστάσεων και την έλλειψη των κατάλληλων υποστηρικτικών γραφείων στους Νομούς της χώρας.
Την απουσία ενημέρωσης των δασικών χαρτών πριν την ανάρτησή τους με τα απαραίτητα συμπληρωματικά στοιχεία. Τα στοιχεία των εποικιστικών αρχείων, των αναδασμών, των σχεδίων οικισμών και πόλεων και φυσικά των στοιχείων του ΟΣΔΕ από τον ΟΠΕΚΕΠΕ για την καταβολή των κοινοτικών ενισχύσεων.
Τι αποδείχθηκε; Ότι για άλλη μια φορά «ο βασιλιάς είναι γυμνός». Ότι όταν κανείς βιάζεται πάρα πολύ, κάνει λάθη, πολλά και σημαντικά. Αυτά τα λάθη έχουν φέρει με την πλάτη στον τοίχο τους Έλληνες αγρότες, τους οποίους έχετε στοχοποιήσει προκλητικά με την πολιτική σας.

Αφού με το ασφαλιστικό δημιουργήσατε έναν δεύτερο φοροεισπρακτικό μηχανισμό δίπλα στον μηχανισμό της εφορίας, ήρθατε με τους δασικούς χάρτες και βάλατε και έναν τρίτο εισπρακτικό μηχανισμό για να «αρμέξετε» ότι έχει απομείνει.

Αυτά είναι τα αποτελέσματα της πολιτικής σας, αυτά είναι τα αποτελέσματα της πλήρους διαχειριστικής ανεπάρκειας αυτής της Κυβέρνησης.

Το ερώτημα, όμως παραμένει. Δεν θα μπορούσαν – πριν την ανάρτηση των χαρτών – να εξαιρεθούν από τις δασικές εκτάσεις τα αγροτεμάχια που επιδοτούνται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ εδώ και πάρα πολλά χρόνια;

Βεβαίως και θα μπορούσε, αν εφαρμοζόταν η διάταξη του νόμου 4280/2014, που έλεγε ότι εξαιρούνται όλα τα αγροτεμάχια που επιδοτούνται με βάση την ενιαία αεροφωτογράφιση που έγινε το 2007 και είχε στη διάθεσή του το Υπουργείο περιβάλλοντος και ο ΟΠΕΚΕΠΕ.

Δεν μπορούσαν να εξαιρεθούν από τις δασικές εκτάσεις τα σχέδια πόλης;

Θα μπορούσε, αν γινόταν χρήση των χαρτών, ή αν είχε ζητηθεί από τις πολεοδομίες να δώσουν τα όρια των οικισμών και των σχεδίων πόλεων και απλά να τα τοποθετήσουν πάνω στο χάρτη. Αυτή τη διαδικασία δεν την βγάζω από το μυαλό μου. Είναι μια διαδικασία που είχε προβλεφθεί με το προηγούμενο πλαίσιο. Εσείς όμως αλλάξατε την διαδικασία ελέγχου και τα δασαρχεία έμειναν χωρίς υποστήριξη και δεν έκαναν τίποτε. Για το αδιέξοδο και τους κινδύνους αυτής της αλλαγής σας είχαμε προειδοποιήσει έγκαιρα, εσείς όμως τότε ξέρατε καλύτερα.

Το σημείο όμως που είναι για γέλια και για κλάματα, βρίσκεται στην διάταξη που αλλάξατε το περασμένο καλοκαίρι για το τίμημα της εξαγοράς των αγροτεμαχίων για γεωργική χρήση. Θα σας θυμίσω τι κάνατε. Καταργήσατε το συμβολικό τίμημα εξαγοράς που προέβλεπε ο νόμος του 2014, το αντικαταστήσατε με το υψηλό τίμημα επένδυσης τουριστικού χαρακτήρα κάνοντας ασύμφορη για τους αγρότες και κτηνοτρόφους την εξαγορά και σήμερα έρχεστε και μειώνετε ξανά το ποσό αυτό, γυρίζοντας στην λογική του 2014, με την οποία και συμφωνούμε. Όλα αυτά για να πείτε ότι κάτι κάνατε, ενώ στην πραγματικότητα το μόνο που κάνατε είναι να δημιουργείτε προβλήματα.

Για εμάς οι δασικοί χάρτες αποτελούν ένα αναπτυξιακό εργαλείο.

Πιστεύουμε ότι όσο δύσκολο θέμα και αν είναι για το ελληνικό κράτος, πρέπει αυτή η διαδικασία να ολοκληρωθεί και να επιλυθεί ένα πρόβλημα που μας ταλανίζει από την δημιουργία του ελληνικού κράτους. Το 2011 η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έκανε ένα πολύ σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Με το νόμο 3889 επενδύθηκαν 37.000.000€ για μελέτες δασικών χαρτών και εκπονήθηκαν οι δασικοί χάρτες για το 50% της έκτασης της χώρας σε 22 νομούς, θεωρήθηκαν από τα δασαρχεία και περίμεναν την κύρωση.

Σήμερα έχουν κυρωθεί με τη διαδικασία αυτή 72 χάρτες σε όλη τη χώρα. Στην Αττική έχουν κυρωθεί οι χάρτες σε: Πεντέλη, Νέα Πεντέλη, Μαραθώνα, Κηφισιά, Δροσιά και Φυλή. Στη Θεσσαλονίκη έχουν κυρωθεί οι χάρτες σε: Βασιλικά, Θέρμη και Καλαμαριά. Επίσης έχουν κυρωθεί στη Δράμα, την Κοζάνη και την Αρκαδία. Συνολικά είχαμε κυρώσει περίπου 934.000 στρέμματα δασικούς χάρτες.

Βρήκατε την διαδικασία σε εξέλιξη και δυο χρόνια έμεινε παγωμένη.

Αυτή είναι δυστυχώς η πραγματικότητα, αυτό είναι το πολιτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο καλούμαστε να εξετάσουμε τις διατάξεις του παρόντος νομοσχεδίου.

Έρχομαι τώρα στις επιμέρους διατάξεις τις οποίες θα συνεχίσουμε να μελετάμε αναλυτικά τις επόμενες μέρες, μιας και το νομοσχέδιο ήρθε χθες βράδυ στη Βουλή.

Και το λέω αυτό γιατί για να αξιολογήσουμε με σοβαρότητα τις προτεινόμενες ρυθμίσεις χρειάζεται αρκετός χρόνος, αφού έχουμε να κάνουμε με ένα εξαιρετικά σύνθετο θέμα και σε επίπεδο νομοθεσίας και σε επίπεδο δικαστικών αποφάσεων.

Προς το παρόν, θα καταθέσω 10 συγκεκριμένες προτάσεις, σε μια προσπάθεια το παρόν νομοσχέδιο να λύσει προβλήματα και να πάμε ένα βήμα μπροστά.
Για την αναδάσωση μικρών εκτάσεων όπου γίνονται παρεμβάσεις πρέπει να βρεθεί μια ασφαλής και πρακτική διαδικασία που να έχει ουσιαστική πιθανότητα εφαρμογής ώστε να επιτυγχάνεται η προστασία του περιβάλλοντος.
Το τίμημα απόκτησης αγροτεμαχίων που εκχερσώθηκαν και για χρόνια ήταν στη χρήση των αγροτών πρέπει να είναι μικρό για να μπορούν οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι να το καταβάλουν. Να μην παραπέμπει δηλαδή σε φοροεισπρακτική διαδικασία.
Για τις αποδείξεις της κατοχής τους, πρέπει να αξιοποιηθούν πέρα από τις ένορκες βεβαιώσεις και όλα τα άλλα έγγραφα της πολιτείας που έχει ο χρήστης στην κατοχή του, όπως το Ε9 και οι δηλώσεις ΟΣΔΕ.
Είναι απαραίτητο να ρυθμιστούν τα θέματα εγκατάστασης μικρών υποδομών για την λειτουργία των εκμεταλλεύσεων, όπως είναι τα υπόστεγα και οι  γεωτρήσεις.
Είναι επίσης σημαντικό να δοθούν λύσεις για τις χερσαίες εγκαταστάσεις των υδατοκαλλιεργειών, ώστε να διευκολυνθεί αυτή η σημαντική παραγωγική δραστηριότητα για την χώρα μας και να μην αναγκάζονται να κάνουν τέτοιες εγκαταστάσεις κοντά σε παραλίες ή μικρά λιμάνια δημιουργώντας επιβάρυνση και αλλοίωση του τοπίου.
Πρέπει να λυθεί με απλοποιημένο τρόπο η αλλαγή της χρήσης των αγροτεμαχίων και όχι να υποβάλλεται ο πολίτης σε γραφειοκρατικές διαδικασίες που κοστίζουν σε χρόνο και χρήμα.
Πρέπει να προβλεφθεί ασφαλής διαδικασία για τα αγροτεμάχια  που προέκυψαν μεταξύ 1975 και 2007 και να αξιοποιηθούν προς αυτή την κατεύθυνση οι δορυφορικές εικόνες και οι αεροφωτογραφίες που υπάρχουν. Έτσι θα διακρίνουμε τους αγρότες από τους καταπατητές.
Είναι κρίσιμο να δώσουμε τη δυνατότητα αξιοποίησης στις ιδιωτικές χορτολιβαδικές εκτάσεις. Η λύση αυτή είναι πολύτιμη για την προστασία της γης υψηλής παραγωγικότητας η οποία δέχεται σήμερα όλη την πίεση της οικιστικής και επενδυτικής ανάπτυξης.
Είναι κρίσιμο να μπορούμε να αδειοδοτήσουμε σημαντικές εγκαταστάσεις – όπως τα αστεροσκοπεία εντός της δασικής ζώνης – για την προαγωγή της επιστήμης και της προστασίας του περιβάλλοντος.
Τέλος, είναι κρίσιμο να υπάρχουν μεταβατικές διατάξεις και χρόνος προσαρμογής όλων αυτών των αλλαγών.
Με βάση αυτό το σκεπτικό είμαστε υπέρ της ολοκλήρωσης των διαδικασιών κύρωσης των δασικών χαρτών, θα δηλώσουμε όμως επιφύλαξη επί της αρχής για να μελετήσουμε αναλυτικά το νομοσχέδιο και να ακούσουμε τους φορείς.