Αναγορεύτηκε η Κάθριν Ε. Φλέμινγκ Επίτιμη Διδάκτορας του Πανεπιστημίου Μακεδονίας

Πολλαπλά μηνύματα εξέπεμψε με την ομιλία της η καθηγήτρια  Κάθριν Ε. Φλέμινγκ (Katherine E. Fleming), κατά την τελετή αναγόρευσής της ως επιτίμου διδάκτορος του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Ιδιαιτέρου ενδιαφέροντος ήταν ο εκ μέρους της προσδιορισμός του ρόλου του ιστορικού  στη συγγραφή της ιστορίας, στη βάση του διαχωρισμού του μύθου από την αλήθεια και με την ερμηνεία των γεγονότων στον άξονα  μιας έντιμης και συνεκτικής αφήγησής τους. Η διαπρεπής ιστορικός παρουσίασε αδρά τους συναισθηματικούς λόγους  που την έστρεψαν με δύναμη και επιμονή στη μελέτη του ελληνικού φαινομένου, ενώ έκανε αναφορές στην ανάγκη διατήρησης της αλήθειας και της ιστορικής μνήμης, όσον αφορά τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν σε βάρος των Ελλήνων Εβραίων στη διάρκεια του Β’ Π.Π., η αφετηρία των οποίων συνδέεται ιστορικά με την ημερομηνία της αναγόρευσής της.

«Ως δέκτη μηνυμάτων που αφορούν την υπερίσχυση της δικαιοσύνης έναντι της αδικίας και ισχυρότατο πομπό μηνυμάτων υποστήριξης  προς την πατρίδα μας», χαρακτήρισε την κ. Φλέμινγκ ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, καθηγητής Αχιλλέας Ζαπράνης. Ο ίδιος τόνισε ότι «η αναγόρευση έχει ιδιαίτερη σημασία διότι δημιουργεί γέφυρες για τη συνεργασία του Πανεπιστημίου Μακεδονίας με το διεθνώς καταξιωμένο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, αλλά και δίνει την ευκαιρία να αναδειχθεί και μια άλλη σπουδαιότατη πλευρά του έργου της κ. Φλέμινγκ, το οποίο έχει ουσιώδη σχέση, συναισθηματική, συμβολική, αλλά και πρακτική με τη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για αυτήν που αφορά με τόσο δραματικό τρόπο τον εβραϊκό πληθυσμό της πόλης».

Το πλούσιο βιογραφικό της τιμώμενης παρουσίασε στη συνέχεια ο Πρόεδρος του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, Αναπληρωτής Καθηγητής Κωνσταντίνος Ζαφειρόπουλος, κατά την ανάγνωση του Επαίνου προς τιμήν της. Όπως είπε, «η καθηγήτρια Κάθριν Ε. Φλέμινγκ είναι Πρύτανης του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης (Provost, New York University), ιστορικός στο Τμήμα Ιστορίας του ίδιου Πανεπιστημίου, όπου κατέχει και την Έδρα Ελληνικού Πολιτισμού Αλέξανδρος Ωνάσης. Είναι Διευθύντρια του Ινστιτούτου Ρεμάρκ (Remarque Institute), ενώ είναι και μέλος του Τμήματος Ιστορίας του Εκόλ Νορμάλ Σουπεριέρ (École Normale Supérieure), στο Παρίσι». Τόνισε ότι στη γνωστή για τον φιλελληνισμό της καθηγήτρια έχει απονεμηθεί τιμής ένεκεν η ελληνική υπηκοότητα από την Ελληνική Δημοκρατία. Είναι εξειδικευμένη στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, των Βαλκανίων και της Μεσογείου, ενώ είναι γνωστή και για το συγγραφικό της έργο. Το πλέον πρόσφατο βιβλίο της «Ελλάδα – Μια Εβραϊκή Ιστορία» (Greece – A Jewish History) έχει λάβει πολλές διακρίσεις, μεταξύ των οποίων τα βραβεία «National Jewish Book Award», «Runciman Award» και το «Prix Alberto Benveniste».

Στο έργο της κ. Φλέμινγκ αναφέρθηκε με τεκμηριωμένη ανάπτυξη και ο Κοσμήτορας της Σχολής Κοινωνικών, Ανθρωπιστικών Επιστημών και Τεχνών, καθηγητής Ηλίας Κουσκουβέλης, ο οποίος μεταξύ άλλων τόνισε απευθυνόμενος προς την τιμώμενη: «Το έργο σας δεν είναι κατά την άποψή μου μία εβραϊκή ιστορία, αλλά είναι η Ελληνική ιστορία της ολοκλήρωσης του σύγχρονου κράτους και έθνους, ιδωμένο κάτω από ένα διαφορετικό πρίσμα, αυτό των Εβραίων της Ελλάδας που κατέληξαν να είναι Έλληνες. Διότι σημασία δεν έχει το πώς γεννιέσαι ή, ακόμη περισσότερο, το πώς ζεις. Σημασία έχει το πώς φεύγεις! Και ένα είναι βέβαιο, ότι όσοι άνθρωποι έφυγαν, έφυγαν ως Έλληνες Εβραίοι.». Ο κ. Κουσκουβέλης, αναφερόμενος σε αρχές που έθεσε ο Θουκυδίδης, κατέληξε: «Εσείς κρατήσατε το μαχαίρι της Ιστορίας για την χώρα μας με “έμφρονα σωφροσύνη” και σύνεση. Καταθέσατε εμμέσως και μία πολιτική πρόταση, αυτήν της “ελληνοποίησης”, που στηρίζεται στις ισχυρές πολιτισμικές ρίζες αυτού του τόπου και στις αγωνίες του, και η οποία αξίζει να συζητηθεί στο παρόν για το μέλλον.»

Στη συνέχεια το λόγο πήρε η κ. Φλέμινγκ, η οποία αφού ευχαρίστησε το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας ανέπτυξε το λόγο της με τίτλο: «Η γλαύκα της Αθηνάς ανοίγει τα φτερά της το απόβραδο: Το έργο του Ιστορικού» (Minerva’s owl spreads its wings at dusk: the work of the historian).

Μεταξύ άλλων η κ. Φλέμινγκ ανέφερε τα εξής: «Δεν θέλω να μιλήσω σήμερα για ιστορία, αλλά για τον ιστορικό. Πολλοί φοιτητές εσφαλμένα πιστεύουν πως οι ιστορικοί είναι άνθρωποι που “ξέρουν πολλά γεγονότα”. Αυτό θα σήμαινε ότι το Google είναι ο μεγαλύτερος ιστορικός όλων των εποχών. Όχι. Αυτό που κάνουν οι ιστορικοί είναι να αφηγούνται και να διατυπώνουν θεωρίες. Τοποθετούν τα γεγονότα σε κάποιο γενικό πλαίσιο. Τα ερμηνεύουν. Και υπερασπίζονται τα γεγονότα. Διαχωρίζουν την αλήθεια από τον μύθο.»

Η ίδια συνέχισε λέγοντας: «Αυτή είναι μια από τις πιο συγκλονιστικές δυνάμεις που έχει στα χέρια του ο ιστορικός. Μπορώ να κάτσω στον υπολογιστή μου και να γράψω μία πρόταση. Η πρόταση μετά θα τυπωθεί και θα δημοσιευθεί σε ένα βιβλίο από έναν αξιόπιστο εκδοτικό οίκο… Και ξέρετε κάτι; Όπως και να έχει, ΘΑ ΕΚΤΥΠΩΘΕΙ. Ο κόσμος που θα το διαβάσει δε μπορεί να ελέγξει… και να πει “Όχι, λάθος…”. Εδώ τη στιγμή της ιστορικής ερμηνείας, εγώ αποφασίζω. Το να ξέρω αν κάτι συνέβη το 1901 ή το 1902- αυτό ΕΙΝΑΙ γεγονός. Αλλά είναι πολύ βασικό. Αυτή είναι η δουλειά του καλού ιστορικού- να αποφασίζει με υπευθυνότητα τις λεπτές διαφορές, τις συνδέσεις, το γενικό πλαίσιο. Να συνδέει τα γεγονότα για να φτιάξει μια πιθανή και “ακριβή” αφήγηση.»

»Είναι πιο εύκολο να έχεις μόνο μία αφήγηση απ’ το να αντιμετωπίσεις την πολυπλοκότητα. Αλλά οι εθνικιστικές ιστορίες είναι ένα ψέμα. Είναι ευκολότερο να πιστέψεις ότι τα άσχημα γεγονότα είναι ψευδή από ότι είναι να τα αντιμετωπίσεις. Αλλά υπάρχει ένα τεράστιο τίμημα – ηθικό και ιστορικό- που πληρώνεις όταν ξεχνάς. Όπως ο σπουδαίος ποιητής- ο δικός σας σπουδαίος ποιητής- Γιώργος Σεφέρης ρώτησε “ποιος θα μας λογαριάσει την απόφαση της λησμονιάς;”. Ο Σεφέρης ήταν εξαιρετικός αφηγητής ιστοριών. Δημιουργούσε την αφήγηση. Αλλά ήταν και μεγάλος υποστηρικτής της αλήθειας και της ιστορίας.».

Η τελετή αναγόρευσης της Αμερικανίδας ιστορικού, Πρύτανη του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης (Provost, New York University), που πραγματοποιήθηκε απόψε στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας εντάσσεται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα 60 χρόνια από την έναρξη λειτουργίας του Ιδρύματος.

Στην τελετή αναγόρευσης, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο Τελετών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, παραβρέθηκαν εκπρόσωποι της Εκκλησίας, των προξενικών και στρατιωτικών αρχών,  μεγάλος αριθμός επισήμων, μεταξύ των οποίων ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, οι δήμαρχοι Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, και Μαραθώνα, Ηλίας Ψινάκης, το μέλος του Ιδρύματος Λάτση, Μαριάννα Λάτση, ο πρόεδρος του ομίλου DEMCO, Δημήτρης Κοντομηνάς, πολλά μέλη της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, προσκεκλημένοι και φοιτητές του Ιδρύματος.

Η εκδήλωση έκλεισε με μουσικό πρόγραμμα από την σεφαραδίτικη παράδοση με την Αγγελική Καθαρίου, από το Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης, ενώ στη συνέχεια ο δήμαρχος Μαραθώνα Ηλίας Ψινάκης, μαζί με τον Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολο Τζιτζικώστα και το δήμαρχο Θεσσαλονίκης, Γιάννη Μπουτάρη, επέδωσαν στην κ. Φλέμινγκ τιμητική πλακέτα με τον τίτλο «World Ambassador of Marathon», για τη μέχρι σήμερα συνεισφορά της στην τοπική αυτοδιοίκηση.