Αλλάζουν όλα στη φορολογία
Σημαντική μείωση του ορίου χρήσης των μετρητών στις συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών και επιχειρήσεων, καθώς και νέες αλλαγές στο πλαίσιο των e-αποδείξεων, με τη διεύρυνση των απαλλασσόμενων κατηγοριών φορολογουμένων και πληρωμών, περιλαμβάνει το φορολογικό νομοσχέδιο που τέθηκε χθες το βράδυ σε δημόσια διαβούλευση.
Το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει ευρείας έκτασης παρεμβάσεις στο φορολογικό σύστημα, με κεντρικούς στόχους τη μείωση των φορολογικών βαρών για εκατομμύρια νοικοκυριά και χιλιάδες επιχειρήσεις, την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, την ενίσχυση των επενδύσεων και την τόνωση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία.
Σε ό,τι αφορά το όριο πληρωμών με τη χρήση μετρητών, περιορίζεται στο ποσό των 300 ευρώ από τα 500 ευρώ που είναι σήμερα.
Οι e-αποδείξεις θα πρέπει να ανέρχονται στο 30% του εισοδήματος, αλλά καθιερώνονται εκπτώσεις και εξαιρέσεις. Στο πλαίσιο αυτό, από το συνολικό εισόδημα θα αφαιρείται η εισφορά αλληλεγγύης, ενώ όσοι έχουν υπέρμετρο βάρος για πληρωμές στεγαστικών δανείων και εισφορών, το όριο θα μειώνεται στο 20%. Ακόμη καθιερώνεται ελάχιστο ποσό e-αγορών για όσους έχουν κατασχεμένους λογαριασμούς και επίσης προβλέπονται εξαιρέσεις για φορολογούμενους που έχουν αντικειμενικές δυσκολίες χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής.
Επίσης αυξάνονται από 12 και 24 σε 24 και 48 αντίστοιχα οι δόσεις της πάγιας ρύθμισης για νέα χρέη από τις 10-1-2020, ενώ καθιερώνονται κίνητρα σε φορολογικούς κατοίκους εξωτερικού για να μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα.
Παράλληλα περιέχει ευρείας έκτασης παρεμβάσεις στο φορολογικό σύστημα, με κεντρικούς στόχους τη μείωση των φορολογικών βαρών για εκατομμύρια νοικοκυριά και χιλιάδες επιχειρήσεις, την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, την ενίσχυση των επενδύσεων και την τόνωση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία.
Η νέα φορολογική κλίμακα
Αλλάζει για τα εισοδήματα του 2020 η κλίμακα φορολογίας εισοδήματος των μισθωτών, των συνταξιούχων και των κατ’ επάγγελμα αγροτών, από τις οποίες θα προκύψουν μειώσεις φόρων σημαντικού ύψους για τους έχοντες χαμηλά και υψηλά εισοδήματα και αμελητέες ή ακόμη και ανύπαρκτες για τη λεγόμενη «μεσαία τάξη». Επιπλέον, προβλέπονται αλλαγές και στη φορολογική κλίμακα για τους αυτοαπασχολούμενους, οι οποίες θα ωφελήσουν με σημαντικές μειώσεις φορολογικών επιβαρύνσεων όλες τις εισοδηματικές κατηγορίες. Ειδικότερα προβλέπει:
α) Μείωση του ελάχιστου φορολογικού συντελεστή από το 22% στο 9% για το τμήμα του ετησίου εισοδήματος μέχρι τις 10.000 ευρώ.
β) Μείωση της ετήσιας έκπτωσης φόρου από τα 1.900 στα 777 ευρώ για τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τους κατ’ επάγγελμα αγρότες χωρίς εξαρτώμενα τέκνα. Η νέα μειωμένη έκπτωση των 777 ευρώ, διαιρούμενη με τον νέο μειωμένο συντελεστή φόρου 9% θα δίνει και πάλι «έμμεσο» βασικό αφορολόγητο περίπου 8.636 ευρώ, όσο και το ισχύον σήμερα.
γ) Μείωση της ετήσιας έκπτωσης φόρου από τα 1.950 στα 810 ευρώ, για κάθε μισθωτό, συνταξιούχο και κατ’ επάγγελμα αγρότη ο οποίος βαρύνεται με 1 εξαρτώμενο τέκνο. Η νέα μειωμένη έκπτωση, διαιρούμενη με τον ελάχιστο συντελεστή 9% δίνει «έμμεσο» αφορολόγητο όριο εισοδήματος 9.000 ευρώ σε κάθε μισθωτό, συνταξιούχο και κατ’ επάγγελμα αγρότη με 1 εξαρτώμενο τέκνο. Στην ουσία, με την παρέμβαση αυτή, το αφορολόγητο όριο εισοδήματος για κάθε μισθωτό, συνταξιούχο και κατ’ επάγγελμα αγρότη με 1 εξαρτώμενο τέκνο θα αυξηθεί από τα 8.863 ευρώ που ανέρχεται σήμερα (έκπτωση φόρου 1.950 ευρώ / ελάχιστο συντελεστή 22%) στα 9.000 ευρώ (έκπτωση φόρου 810 ευρώ / ελάχιστο συντελεστή φόρου 9%).
δ) Μείωση της ετήσιας έκπτωσης φόρου από τα 2.000 στα 900 ευρώ, για κάθε μισθωτό, συνταξιούχο και κατ’ επάγγελμα αγρότη ο οποίος βαρύνεται με 2 εξαρτώμενα τέκνα. Η νέα αυτή μειωμένη έκπτωση, διαιρούμενη με τον ελάχιστο συντελεστή 9% δίνει «έμμεσο» αφορολόγητο όριο εισοδήματος 10.000 ευρώ σε κάθε μισθωτό, συνταξιούχο και κατ’ επάγγελμα αγρότη με 2 εξαρτώμενα τέκνα. Ουσιαστικά, με την παρέμβαση αυτή, το αφορολόγητο όριο εισοδήματος για κάθε μισθωτό, συνταξιούχο και κατ’ επάγγελμα αγρότη με 2 εξαρτώμενα τέκνα θα αυξηθεί από τα 9.091 ευρώ που ανέρχεται σήμερα (έκπτωση φόρου 2.000 ευρώ / ελάχιστο συντελεστή 22%) στα 10.000 ευρώ (έκπτωση φόρου 900 ευρώ / ελάχιστο συντελεστή φόρου 9%).
ε) Προσαύξηση της έκπτωσης φόρου των 900 ευρώ κατά 220 ευρώ για κάθε επιπλέον εξαρτώμενο τέκνο που βαρύνει μισθωτό, συνταξιούχο και κατ’ επάγγελμα αγρότη. Συνεπώς:
- Η συνολική έκπτωση φόρου για κάθε μισθωτό, συνταξιούχο και κατ’ επάγγελμα αγρότη με 3 εξαρτώμενα τέκνα θα ανέρχεται σε 1.120 ευρώ (900 ευρώ μέχρι τα 2 τέκνα + 220 ευρώ για το 3ο τέκνο). Η έκπτωση αυτή θα ισοδυναμεί με «έμμεσο» αφορολόγητο όριο εισοδήματος 11.000 ευρώ. Στην ουσία, με την παρέμβαση αυτή, το αφορολόγητο όριο εισοδήματος για κάθε μισθωτό, συνταξιούχο και κατ’ επάγγελμα αγρότη με 3 εξαρτώμενα τέκνα θα αυξηθεί από τα 9.545 ευρώ, που ανέρχεται σήμερα, στα 11.000 ευρώ.
- Η συνολική έκπτωση φόρου για κάθε μισθωτό, συνταξιούχο και κατ’ επάγγελμα αγρότη με 4 εξαρτώμενα τέκνα θα ανέρχεται σε 1.340 ευρώ (900 ευρώ μέχρι τα 2 τέκνα + 220 ευρώ για το 3ο τέκνο + 220 ευρώ για το 4ο τέκνο). Η έκπτωση αυτή αντιστοιχεί σε «έμμεσο» αφορολόγητο όριο εισοδήματος 12.000 ευρώ. Ουσιαστικά, για κάθε μισθωτό, συνταξιούχο και κατ’ επάγγελμα αγρότη με 4 εξαρτώμενα τέκνα, το συνολικό αφορολόγητο θα αυξηθεί από τα 9.545 ευρώ στα 12.000 ευρώ.
στ) Σταδιακή αποκλιμάκωση της ισχύουσας κατά περίπτωση έκπτωσης φόρου κατά 20 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ εισοδήματος πάνω από το επίπεδο των 12.000 ευρώ. Και αυτή η αλλαγή ισχύει για μισθωτούς, συνταξιούχους και κατ’ επάγγελμα αγρότες.
Αυτοαπασχολούμενοι
Για τους αυτοαπασχολούμενους (εμπόρους, βιοτέχνες, λοιπούς επιτηδευματίες και ελεύθερους επαγγελματίες που ασκούν τις δραστηριότητές τους ατομικά), οι ετήσιες μειώσεις φόρου εισοδήματος που θα προκαλέσουν οι αλλαγές στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος θα φθάσουν μέχρι τα 1.300 ευρώ ετησίως για όσους δηλώνουν ετήσια καθαρά κέρδη έως 20.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένων και αυτών οι οποίοι δηλώνουν ζημιές αλλά λόγω εφαρμογής των τεκμηρίων διαβίωσης υποχρεούνται να εμφανίζουν κατ’ ελάχιστον 3.000 ευρώ ετήσιο καθαρό τεκμαρτό κέρδος). Ειδικά για όσους δηλώνουν ετησίως από 3.000 μέχρι 10.000 ευρώ, που είναι και οι περισσότεροι, οι μειώσεις φόρου εισοδήματος θα κυμανθούν από 390 έως 1.300 ευρώ ετησίως.
Σε ποσοστό η μείωση της ετήσιας φορολογικής επιβάρυνσης θα διαμορφωθεί στο 59,09% σταθερά για όλους όσοι δηλώνουν ετήσιο καθαρό εισόδημα (κέρδος) έως 10.000 ευρώ. Για όσους δηλώνουν ετήσια εισοδήματα πάνω από 20.000 ευρώ και μέχρι 500.000 ευρώ οι μειώσεις φόρου θα κυμανθούν από 1.300 έως και 6.100 ευρώ. Επίσης προβλέπεται απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης όλων των ατόμων με αναπηρία άνω του 80% ανεξαρτήτως της μορφής της αναπηρίας.
Εταιρείες, νομικά πρόσωπα
- Μείωση του συντελεστή φορολογίας εισοδήματος για τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες, δηλαδή για τις Ανώνυμες Εταιρείες, τις Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης, τις Ομόρρυθμες, τις Ετερόρρυθμες Εταιρείες και τα λοιπά νομικά πρόσωπα. Για τη χρήση του 2019, για την οποία οι δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος θα υποβληθούν το 2020, προβλέπεται μείωση του συντελεστή φορολογίας εισοδήματος από το 28% στο 24%.
- Μείωση της φορολόγησης στα μερίσματα από το 10% στο 5%. Το μέτρο θα ισχύσει από τη χρήση του 2019.
Φυσικά – νομικά πρόσωπα
- Μείωση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος στο 95% του φόρου που προκύπτει για τα νομικά πρόσωπα (για το 2018).
- Καθιέρωση χαμηλού φορολογικού συντελεστή 10% για τα αγροτικά συνεταιριστικά σχήματα.
Έμμεση φορολογία
- Μείωση του ΦΠΑ για τα βρεφικά είδη από το 24% που είναι σήμερα στο 13%.
- Μείωση του ΦΠΑ για τα κράνη των μοτοσικλετιστών και τα παιδικά καθίσματα από το 24% που είναι σήμερα στον μειωμένο συντελεστή 13%.
Αντιμετώπιση φοροδιαφυγής
Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται και μέτρα για την εκ νέου αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών και τη δραστική αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας.
Τα μέτρα προβλέπουν:
1) Υποχρέωση όλων σχεδόν των φορολογουμένων που είναι φυσικά πρόσωπα να πραγματοποιούν δαπάνες για αγορές αγαθών και παροχή υπηρεσιών συνολικού ύψους 30% επί του ετησίου ατομικού εισοδήματος. Οι δαπάνες πρέπει να εξοφλούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής (μέσω e-banking ή με κάρτες χρεωστικές ή πιστωτικές ή προπληρωμένες ή με τη χρήση ηλεκτρονικού πορτοφολιού κ.λπ.). Η υποχρέωση αυτή δεν θα ισχύει μόνο για τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τους κατ’ επάγγελμα αγρότες, αλλά και για τους αυτοαπασχολούμενους και για τους φορολογούμενους που αποκτούν εισοδήματα από εκμισθώσεις ακινήτων.
Τίθεται ανώτατο όριο 20.000 ευρώ στο ύψος των ετησίων δαπανών για αγορές και παροχή υπηρεσιών που θα πρέπει να πραγματοποιούν οι φορολογούμενοι με ετήσια εισοδήματα άνω των 66.667 ευρώ, με συνέπεια για τους φορολογούμενους αυτούς να μην ισχύει ουσιαστικά η υποχρέωση κάλυψης του 30% του εισοδήματος με δαπάνες.
Σε όσους δεν μπορούν να καλύψουν με ηλεκτρονικές πληρωμές δαπανών για αγαθά και υπηρεσίες το 30% του εισοδήματός τους ή το ανώτατο όριο των 20.000 ευρώ, κατά περίπτωση θα επιβάλλεται επιπλέον φόρος εισοδήματος με συντελεστή 22% επί του μη καλυπτόμενου ποσού.
Για την εφαρμογή του μέτρου αυτού θα ισχύουν οι ακόλουθοι περιορισμοί προς όφελος των φορολογουμένων:
- Ως εισόδημα θα λαμβάνεται όμως υπ’ όψιν το πραγματικό δηλωθέν κι όχι το τεκμαρτό.
- Στο εισόδημα που θα λαμβάνεται υπ’ όψιν για τον υπολογισμό του 30% δεν θα περιλαμβάνεται η ειδική εισφορά αλληλεγγύης.
- Σε περίπτωση που έχουν πραγματοποιηθεί δαπάνες που αφορούν καταβολές φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και ΕΝΦΙΑ, τοκοχρεωλυτικές δόσεις δανείων και ενοίκια, οι οποίες υπερβαίνουν το 60% του ετησίου πραγματικού εισοδήματος, το απαιτούμενο ποσοστό δαπανών θα περιορίζεται από το 30% στο 20%. Προϋπόθεση για να ισχύσει αυτό είναι οι παραπάνω δαπάνες να έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.
- Σε κάθε φορολογούμενο του οποίου έχει κατασχεθεί ο τραπεζικός λογαριασμός, το απαιτούμενο όριο δαπανών θα περιορίζεται στις 5.000 ευρώ.
- Φορολογούμενοι που έχουν αντικειμενικές δυσκολίες στη χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής (ηλικιωμένοι 70 ετών και άνω, ανάπηροι σε ποσοστό 80% και άνω, κάτοικοι μικρών χωριών και μικρών νησιών κ.λπ.) θα εξαιρούνται πλήρως από την υποχρέωση κάλυψης του 30% με ηλεκτρονικές πληρωμές δαπανών.
Λιγότερα μετρητά
Μειώνεται από τα 500 στα 300 ευρώ του ορίου μέχρι το οποίο επιτρέπεται η χρήση μετρητών για την πραγματοποίηση μιας οικονομικής συναλλαγής που αφορά αγορά προϊόντων ή παροχή υπηρεσιών. Τα φορολογικά στοιχεία αξίας 300 ευρώ και άνω που εκδίδονται για πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών σε ιδιώτες θα πρέπει να εξοφλούνται από τους λήπτες τους, αγοραστές των αγαθών ή των υπηρεσιών, αποκλειστικώς με τη χρήση μέσων πληρωμής με κάρτα ή άλλου ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής, όπως ενδεικτικά άλλα όχι περιοριστικά τραπεζικό έμβασμα, πληρωμή μέσω λογαριασμού πληρωμών, χρήση ηλεκτρονικού πορτοφολιού.
Οι δαπάνες για ενοίκια δεν θα εκπίπτουν από τα ακαθάριστα των επιχειρήσεων εάν δεν εξοφλούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.
Ακίνητα
Για τα ακίνητα προβλέπονται:
- Αναστολή, για την περίοδο 2020-2022, της επιβολής του ΦΠΑ στις μεταβιβάσεις νεόδμητων οικοδομών και λοιπών κτισμάτων με άδειες οικοδομής εκδοθείσες από την 1η-1-2006 τα οποία δεν μεταβιβάστηκαν μέχρι σήμερα αλλά βρίσκονται ακόμη στα χέρια των κατασκευαστών.
- Έκπτωση φόρου ίση με το 40% της δαπάνης για εργασίες που αφορούν ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση, συντήρηση και αξιοποίηση των υφιστάμενων ακινήτων. Η έκπτωση θα ισχύσει με τις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2021, το 2022 και το 2023 για τα εισοδήματα των ετών 2020, 2021 και 2022. Το συνολικό όριο δαπάνης που θα ληφθεί υπόψη ορίζεται στις 48.000 ευρώ. Οι δαπάνες θα μειώνουν, ισόποσα κατανεμημένες στα επόμενα 4 έτη, σε ποσοστό 40% του ύψους τους, τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων.
- Αναστολή του φόρου υπεραξίας, του φόρου δηλαδή επί του κέρδους στις αγοραπωλησίες ακινήτων, για τρία χρόνια και επανεξέτασή του από μηδενική βάση τον τέταρτο χρόνο. Η αναστολή θα ισχύσει την περίοδο 2020-2022.
