Να εφαρμοστεί άμεσα το ισλανδικό μοντέλο για τις τράπεζες

Τον τελευταίο καιρό εντείνεται ολοένα και περισσότερο η συζήτηση για την εξυγίανση των τραπεζών, καθώς αν δεν γίνει κάτι τέτοιο τα πιστωτικά ιδρύματα θα οδηγηθούν με μαθηματική ακρίβεια στο κλείσιμο. Το ερώτημα που τίθεται είναι τι πραγματικά συμφέρει τον τόπο και την οικονομία; Μήπως τελικά κοστίζει λιγότερο να κλείσουν οι τράπεζες, από το να τις χαρίζουμε συνεχώς χρήματα των φορολογουμένων και αυτές να μην ανταποκρίνονται στο ρόλο τους; Τι νόημα έχει, αλήθεια, να κρατάμε με νύχια και με δόντια ανοικτές τις τράπεζες και αυτές να επιτελούν μόνο ένα διεκπαιρεωτικό ρόλο είσπραξης οφειλών, δίχως να χρηματοδοτούν την αγορά.

Μόνο κερδισμένη θα ήταν η οικονομία αν έκλειναν οι υφιστάμενες τράπεζες και νέες τράπεζες αναλάμβαναν να καλύψουν το κενό.

Η μόνη λύση, η οποία ταιριάζει γάντι στο τραπεζικό πρόβλημα της Ελλάδος είναι η εφαρμογή του ισλανδικού μοντέλου. Στην Ισλανδία έκλεισαν τις τράπεζες και οι διοικήσεις τους οδηγήθηκαν στην Δικαιοσύνη. Οι κάτοχοι καταθέσεων έλαβαν προτεραιότητα έναντι των κατόχων ομολόγων των τραπεζών και όλα τα εγχώρια ενεργητικά μεταφέρθηκαν, μαζί με τις καταθέσεις, σε νέες τράπεζες με ‘ορθή’ αξία. Οι νέες τράπεζες, που κεφαλαιοποιήθηκαν από το κράτος, τότε ανέλαβαν τον ρόλο των παλαιών τραπεζών στο σύστημα πληρωμών. Οι διεθνείς επιχειρήσεις των παλαιών τραπεζών, όμως, τέθηκαν προς ρευστοποίηση με τακτικές διαδικασίες χρεοκοπίας.

Αυτές οι κινήσεις βοήθησαν αποτελεσματικά την πραγματική οικονομία, καθώς το ποσοστό της ανεργίας παρέμεινε κάτω από το 10%. Η ανεργία μειώθηκε σε ποσοστό διπλάσιο από αυτό της Ιρλανδίας και οι καθαρές εξαγωγές της Ισλανδίας κατέκτησαν το 40% του ΑΕΠ μέσα σε δύο χρόνια, μέγεθος διπλάσιο από το ιρλανδικό. Η Ισλανδία κέρδισε πάρα πολλά με την άρνησή της να διασώσει τους πιστωτές των τραπεζών της.

Είναι πολύ σημαντικό οι χώρες με μεγάλες τράπεζες να μπορούν να διαχωρίσουν τις εγχώριες δραστηριότητές τους από τις διεθνείς και, αν είναι εφικτό, να αφήσουν τις δεύτερες να καταρρεύσουν. Ακόμη πιο σημαντικό, όμως, είναι να διασφαλιστεί ότι το κρατικό αξιόχρεο δεν θα θυσιαστεί ποτέ για χάρη των πιστωτών των τραπεζών.

Στην Ελλάδα, σε αντίθεση με την Ισλανδία, όλοι εκείνοι που με την ανευθυνότητά τους προκάλεσαν την κατάρρευση έχουν γλιτώσει χωρίς να λογοδοτήσουν, ενώ οι αθώοι φορολογούμενοι πληρώνουν ξένα σπασμένα. Εφόσον, λοιπόν, όλοι ζητούν την εξυγίανση των τραπεζών, τότε ας εφαρμόσουν το ισλανδικό μοντέλο, με το οποίο οι τράπεζες εξυγιαίνονται μια για πάντα…