ΜΕ ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΘΕΜΑ “ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΚΥΒΕΡΝΟΧΩΡΟ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ” ΑΡΧΙΣΕ ΤΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΛΑΪΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΓΙΑΝΝΙΤΣΩΝ

Με τους καλύτερους οιωνούς ξεκίνησε το Ανοικτό Λαϊκό Πανεπιστήμιο Γιαννιτσών την Δευτέρα 9-10-2017. Ήταν η εναρκτήρια εκδήλωση της 22ης περιόδου 2017-18 και την τελετή αγιασμού ευλόγησε με την παρουσία, τα θερμά του λόγια και τις πλούσιες πατρικές ευχές του ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας κ.κ. Ιωήλ ενώπιον πλήθους ακροατήριου που κατέκλυσε τη μεγάλη αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου Γιαννιτσών.

Επίσης προλόγισαν με σύντομα και συνάμα μεστά λόγια ο Δήμαρχος Πέλλας Γρηγόριος Στάμκος, ο πρόεδρος της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Γιαννιτσών «Ο Φίλιππος» Κωνσταντίνος Κάμτσης, καθώς και ο Βασίλειος Τραούδας μέλος του Δ.Σ. της Ι.Λ.Ε. και υπεύθυνος λειτουργίας του Ανοικτού Λαϊκού Πανεπιστήμιου Γιαννιτσών.

Η ομιλία του Γεώργιου Παπαπροδρόμου, νομικού και διευθυντή Δ/νσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Ελληνικής Αστυνομίας, ήταν εξόχως κατατοπιστική, προσιτή και τεκμηριωμένη με συνταρακτικά στοιχεία.
Πριν 20 χρόνια η εικόνα στο συγκεκριμένο θέμα ήταν τελείως διαφορετική. Τα στοιχεία αλλάζουν, εμπλουτίζονται, διαφοροποιούνται και κινούνται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι υπερδυνάμεις είχαν επενδύσει πολλά στον ηλεκτρονικό πόλεμο και στον ανταγωνισμό της προπαγάνδας. Στην συνέχεια την σκυτάλη στην ενημέρωση πήρε η ακαδημαϊκή κοινότητα και λίγο αργότερα εισήλθαν στο χώρο και τα σχολεία. Ήδη η ΕΛ-ΑΣ επικοινωνεί με 188 σχολεία σε όλη την ελληνική επικράτεια: από τα Δίκαια του βόρειου Έβρου στην Κρήτη, το Καστελόριζο και σε όλο το Αιγαίο και το Ιόνιο. H ξεχασμένη περιφέρεια πρέπει να ακουστεί και να αποκτήσει αξία. Είναι στρατηγική επιλογή η ενημέρωση και η επιλογή των χώρων και των δράσεων.

Η λέξη δίωξη την ΕΛ-ΑΣ την αδικεί. Σύμφωνα δε με τον σχετικό Ν.4249/14, οι υπηρεσίες της αστυνομίας έχουν καταρχήν προληπτικό και έπειτα κατασταλτικό χαρακτήρα. Kαι ως οργανωμένη κοινωνία εκεί θα χρειαστεί να εστιάσουμε. Το πολυτιμότερο τμήμα της κοινωνίας είναι τα παιδιά μας. Είναι το μέλλον της πατρίδας μας. Θα χρειαστεί να ληφθούν όλα εκείνα τα ενδεδειγμένα μέτρα για να ενημερωθούν και να προστατευτούν ανάλογα.

Αν ανατρέξουμε στην ανθρώπινη ιστορία που χάνεται στο διάβα των αιώνων, θα εντοπίσουμε 3 σημαντικούς σταθμούς εξέλιξης, όπως έλεγε και ο γνωστός αρχαιολόγος Μανώλης Ανδρόνικος-με καταγωγή από την Προύσα της Βιθυνίας της Μικράς Ασίας: τον μύθο του Προμηθέα με την φωτιά, τον τροχό ως ανάγκη για κίνηση και την γραφή-στοιχείο επικοινωνίας. Στο τελευταίο υπάγεται και η προέκτασή της που είναι το Διαδίκτυο που περιλαμβάνει φως γραπτό κείμενο, εικόνα, ήχο κλπ. Ο δε ήχος με βάση το αρ. 13 του Ποινικού Κώδικα θεωρείται έγγραφο. Δέον να σημειωθεί ότι πολλές λέξεις στην αγγλική γλώσσα που σχετίζονται με το Διαδίκτυο έχουν ελληνική προέλευση όπως το cyber=κυβερνήτης κ.ά. Εξάλλου το πρώτο «τάμπλετ» ήταν ο μηχανισμός των Αντικυθήρων που βρέθηκε το 1901 σε ναυάγιο και προέρχεται από την αρχαία Ελλάδα.

Όλες οι χώρες έχουν οργανωθεί ηλεκτρονικά και ειδικά η Ελλάδα πρωτολειτούργησε την σχετική υπηρεσία στις 15-3-2015 με έδρα την Αθήνα, ενώ παρόμοια κινήθηκε και ο γεωγραφικός χώρος της Βόρειας Ελλάδας από τις 1-9-2015 με έδρα την Θεσσαλονίκη. Οι ανάγκες που έχει στο θέμα ο απανταχού ομογενειακός Ελληνισμός, είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος στο τελευταίο χρονικό διάστημα.

Η διάρθρωση των υπηρεσιών έχει ως εξής: υφίστανται 3 επιχειρησιακά τμήματα και 2 υποστηρικτικά. Αξιοποιούνται πολλαπλώς οι κατάλληλες πληροφορίες και επιτυγχάνεται σημαντική υποστήριξη. Επίσης προωθούνται καινοτόμες δράσεις και κινήσεις στρατηγικής. Υπάρχει αγαστή συνεργασία με άλλες υπηρεσίες όπως η Ιντερπόλ , διεξάγονται συνέδρια, σεμινάρια, ενώ 55 κράτη της γης έχουν υπογράψει την συνθήκη αντιμετώπισης εγκλημάτων στον κυβερνοχώρο.

Ένας πυλώνας έχει σχέση με το θεσμικό πλαίσιο και ένας δεύτερος έχει σχέση με τον τεχνολογικό τομέα. Το οργανωμένο έγκλημα καθώς και η τρομοκρατία, ειδικά μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001, απασχολεί ολοένα και περισσότερο την παγκόσμια κοινότητα. Η ριζοσπαστικοποίηση των πιστών – οπαδών συγκεκριμένων θρησκευτικών δογμάτων προκαλεί εύλογη και αυξανόμενη ανησυχία.

Η Ελληνική Αστυνομία επαρκώς στελεχωμένη με έμπειρους, καταρτισμένους και ικανούς αξιωματικούς δείχνει έντονα την παρουσία τους σε διεθνή συνέδρια και συναντήσεις εργασίας. «Δεν θα εκπροσωπήσουμε την χώρα του μηδέν διεθνώς». Και για αυτό θα χρειαστεί δουλειά από όλους και σε πολλά πεδία γνώσης και αντιμετώπισης.

Η παγκόσμια γειτονιά μέσω του Διαδίκτυου αγγίζει πλέον τον τεράστιο αριθμό των 7.425.889.339 κατοίκων της γης όπως καταγράφηκε στην ημερομηνία 6-10-2017. Ο πρώτος αριθμός εκφράζει την ποσότητα και ο δε τελευταίος την μοναδικότητα. Η παγκόσμια κοινωνία και οικονομία αλλάζει. Σε λίγα χρόνια τα αυτοκίνητα του μέλλοντος θα είναι μεγάλοι ηλεκτρονικοί υπολογιστές με …ρόδες! Η παγκόσμια εικόνα των ισχυρών χωρών θα απαιτεί: ακμαίο και αριθμητικά δυναμικό πληθυσμό, άπλετο χώρο και υγιές περιβάλλον, αναπτυγμένη οικονομία και αλληλέγγυα κοινωνία και τέλος ισχυρά οπλικά συστήματα με ανεπτυγμένη τεχνολογία. Στο τελευταίο κυρίως, αλλά και στα προηγούμενα καίριο ρόλο θα κληθεί να αναλάβει η ηλεκτρονική και η χρήση του Διαδίκτυου.

Είναι τόσο απέραντος ο πλούτος των πληροφοριών και της εξάπλωσης γνώσης, ιδεών και ενημέρωσης, που σε κάθε 60 δευτερόλεπτα ή 1 λεπτό διακινούνται 156.000.000 ηλεκτρονικά μηνύματα (e-mails). Τα στατιστικά, όσον αφορά την χώρα μας και σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ είναι χαρακτηριστικά: Η πλοήγηση στο Διαδίκτυο αγγίζει το 70% του πληθυσμού, ενώ στις νεαρότερες ηλικίες είναι καθολική, καθώς η νεολαία μας είναι περισσότερο εξοικειωμένη στις νέες τεχνολογίες. Το όλο όμως σύστημα θεωρείται πολύ ευάλωτο, παράδειγμα χειροπιαστό είναι το παράδειγμα στη Μεγάλη Βρετανία όπου ένα απόγευμα Παρασκευής οι χάκερς παρέλυσαν σχεδόν τα πάντα: ιατρικά ραντεβού ακυρώθηκαν, πτήσεις και λοιπά δρομολόγια αναστατώθηκαν, διατραπεζικές συναλλαγές μπλοκαρίστηκαν κ.ά.

Οφείλουμε να διαθέτουμε διάθεση για συνεργασία, κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη μεταξύ όλων των γενεών και να μην αφήσουμε το λεγόμενο «χάσμα γενεών» να στιγματίσει αρνητικά την εποχή μας. Ακόμη και άνθρωποι μεγάλης ηλικίας θα πρέπει να ενθαρρύνονται παντοιοτρόπως στην εκμάθηση Η/Υ. Όσον αφορά τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης το πολύ γνωστό σε όλους facebook, έχει παγκοσμίως 2.000.000.000 προφίλ, ενώ στην Ελλάδα έχει 5 εκατομμύρια προφίλ.

Στο ερώτημα αν υπάρχει ανωνυμία στο Διαδίκτυο, η απάντηση είναι πως όχι και τούτο γιατί υπάρχουν ίχνη στον Η/Υ από κάθε μας συμπεριφορά. Ό,τι λοιπόν ανεβαίνει στο Διαδίκτυο, δεν σβήνεται ποτέ. «Παθήματα μαθήματα» λέει και πολύ σωστά ο σοφός και έμπειρος λαός μας. Στο ερώτημα πάλι αν ό,τι διαβάζουμε στο Διαδίκτυο είναι αλήθεια, η απάντηση είναι ότι θα πρέπει να επαληθεύονται και από άλλες πηγές οι πληροφορίες που αντλούμε. Τέλος στο ερώτημα αν μπορούμε να είμαστε απόλυτα ασφαλείς η απάντηση είναι ότι ουδείς μπορεί να είναι απόλυτα ασφαλής, το απόλυτο είναι πάντα το ζητούμενο.

Το θέμα της συμπεριφοράς μας ως κοινωνίας απέναντι στα παιδιά μας είναι πολύ σοβαρό γιατί οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει αυτή η ηλικία είναι πάμπολλοι. Κάποιοι που γνωρίζουν τα παιδιά μας, δολιεύονται τις σχέσεις τους, επιδιώκουν να κερδίσουν την εμπιστοσύνη τους και προσπαθούν να «ψαρέψουν σε θολά νερά». Η ΕΛ-ΑΣ ξεκίνησε ήδη από 11-5-2017 μέσα από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με το υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και ελάχιστες ημέρες αργότερα δηλαδή στις 18-5-2017 ξεκίνησε η καμπάνια συνεργασία- επικοινωνία με τα παιδιά σχολικής ηλικίας.

Σε όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. αλλά φυσικά και στην Ελλάδα, ελήφθησαν σοβαρά υπόψη και έγιναν σεβαστά από όλους τα ζητήματα ιδιωτικότητας των προσώπων. Το σύνθημα που κυριαρχεί είναι: «δεν εμπιστευόμαστε άγνωστους. Όχι τηλέφωνο ή φωτογραφία σε άγνωστους». Εάν ως γονείς, εκπαιδευτικοί, κοινωνικοί λειτουργεί, ψυχολόγοι κλπ. παρατηρήσουμε ή εντοπίσουμε περίεργες ή ύποπτες συμπεριφορές, οφείλουμε να πάρουμε θέση. Λέμε και συμβουλεύουμε στα νέα παιδιά: «συζήτησέ το, ζήτα βοήθεια, κράτησε ηλεκτρονικές αποδείξεις». Στεκόμαστε με ευθύνη απέναντι στη νέα γενιά, και κάνουμε ό,τι μπορούμε για να νοιώθουν ασφαλείς και δημιουργικοί οι νέοι μας. Τα παιδιά μιμούνται τους μεγαλύτερους, αναπαράγουν την βία και μιμούνται τις νοσηρές συμπεριφορές που παρατηρούν γύρω τους. Κι όμως αυτά τα παιδιά μπορούν να μεταφέρουν αισθήματα αγάπης, συμπόνοιας και αλληλεγγύης. Το σχολείο είναι το δεύτερο σπίτι μας και το σπίτι μας είναι το πρώτο σχολείο μας. Η ΕΛ-ΑΣ και ειδικά η δίωξη ηλεκτρονικού εγκλήματος, αισθάνεται ως υπηρεσία που λειτουργεί σε καθημερινή βάση, δίπλα στον άνθρωπο, υφίσταται για χάρη του πολίτη και είναι στη διάθεση όλων των ενδιαφερόμενων. Δέχεται έναν αριθμό τηλεφωνημάτων που υπερβαίνει τον αριθμό των 9.000 σε μηνιαία βάση και παρέχει υποστήριξη και συμβουλές.

Μια πολύ σημαντική παράμετρος στην σύγχρονη πραγματικότητα, είναι ο εθισμός και η μανιώδης ενασχόληση με τον Η/Υ που ωθεί σε ιδιόμορφες καταστάσεις: υπερβολή, απομόνωση, αδιαφορία, μονομανία κ.ά. Ήδη από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ο εθισμός και η εξάρτηση θεωρείται ως μια μορφή νόσου, είναι διαταραχή πλέον. Οι απάτες μέσω Διαδίκτυου, εκβιασμοί κ.ά. δυστυχώς είναι μια δυσάρεστη πραγματικότητα και οφείλουμε να την αντιμετωπίσουμε ως οργανωμένη κοινωνία.

Ασφαλής είναι ένας κωδικός που συμπεριλαμβάνει γράμματα, αριθμούς και σύμβολα. Το καλύτερο δε λογισμικό είναι η καλή σχέση γονέων – παιδιών. Η συνεργασία με το σχολείο πρέπει να είναι ανοικτή και να αντιμετωπίζει, εκτός των άλλων και ζητήματα σχολικού εκφοβισμού.

Το Ανοικτό Λαϊκό Πανεπιστήμιο Γιαννιτσών που λειτουργεί επί 22 συναπτά έτη και πλέον έχει καθιερωθεί ως θεσμός, υλοποιείται σε συνεργασία με την ΔΗΚΕΠΑ Πέλλας. Αγγίζει, προβληματίζει, ενημερώνει και μυεί τον/την ενδιαφερόμενο/η σε μια ολόκληρη θεματολογία που καλύπτει σχεδόν όλα τα θέματα της εποχής μας. Η παρουσία τόσων φίλων, μελών αλλά και πολιτών της περιοχής, τα ερωτήματα που τέθηκαν από το κοινό, άφησαν ωραίες εντυπώσεις και προκάλεσαν μόνον θετικά σχόλια από τους παρευρισκόμενους.

Λάζαρος Η. Κενανίδης
θεολόγος, διδάκτορας Α.Π.Θ.
μέλος του Δ.Σ. της Ι.Λ.Ε. Γιαννιτσών «Ο Φίλιππος»
δ/ντής 2ου Γυμνάσιου Γιαννιτσών «Κύριλλος και Μεθόδιος»