Συνεχίζουν τις παρανομίες οι εισπρακτικές εταιρείες

Κοιμάται όρθια ή αδιαφορεί πλήρως η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή και ο Συνήγορος του Καταναλωτή, Λευτέρης Ζαγορίτης; Οι καταγγελίες κατά των πρακτικών και των μεθόδων των εισπρακτικών εταιρειών αυξάνονται και πληθύνονται, αλλά κανενός το αυτί δεν φαίνεται να ιδρώνει. Πότε θα γίνει κάτι με αυτούς που συνεχώς παραβιάζουν το νόμο; Δεν θα τους επιβληθεί καμία ποινή; Γιατί, όπως φαίνεται, από πρόστιμα δεν καταλαβαίνουν τίποτα. Με λίγα λόγια, γράφ

ΦΩΤΟ: ΑΡΧΕΙΟΥ

ουν τους νόμους στα παλαιότερα των υποδημάτων τους, αλλά κανείς δεν κάνει τίποτα γι αυτό. Αν όμως ένας δανειολήπτης δεν ανταποκριθεί σε αυτά που του ζητάνε οι τραπεζίτες και τα κοράκια των εισπρακτικών εταιρειών, τότε κινδυνεύει να χάσει το σπίτι του.
Όπως διαβάζουμε, με αμείωτη ένταση συνεχίζεται, παρά τα πρόστιμα και τις δικαστικές αποφάσεις που έχουν κατά καιρούς δικαιώσει καταναλωτές, η ανεξέλεγκτη δράση των εισπρακτικών εταιρειών.
Οι καταγγελίες που φτάνουν τόσο στην Γενική Γραμματεία Καταναλωτή, όσο και στις ενώσεις των καταναλωτών, είναι αμέτρητες και δείχνουν πως παρά τις προβλέψεις  του νόμου 3758/2009, όπως τροποποιήθηκε με τον 4038/2012, οι Εταιρείες Ενημέρωσης Οφειλετών ή αλλιώς «Εισπρακτικές», κάθε άλλο παρά τηρούν τους θεσπισμένους κανόνες  επικοινωνίας με τους οφειλέτες.
Χαρακτηριστικό του βαθμού στον οποίο αγνοείται το νομικό πλαίσιο, είναι το γεγονός πως από το 2012 μέχρι σήμερα, σύμφωνα με στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή, έχουν επιβληθεί πρόστιμα για παράβαση της νομοθεσίας που ανέρχονται σε 1.110.000 ευρώ. Ανάλογα με την παράβαση, τα πρόστιμα μπορούν να διαφέρουν και να κυμαίνονται από 5.000 ως και 70.000 ευρώ.
Και αν αυτό το ποσό προστίμων έχει βεβαιωθεί για την τελευταία πενταετία, μια πιο προσεκτική ανάγνωση, αναδεικνύει πως η κατάσταση κάθε άλλο παρά βελτιώνεται. Από το συνολικό ποσό των προστίμων, περίπου το ¼ έχει επιβληθεί το 2016, τέσσερα χρόνια μετά την αυστηροποίηση της νομοθεσίας. Παράλληλα και το 2017, η Γενική Γραμματεία έχει δεχθεί περίπου 400 καταγγελίες από καταναλωτές, χωρίς όμως ακόμα να έχει επιβληθεί πρόστιμο για κάποια από αυτές, καθώς η διαδικασία επιβεβαίωσης είναι χρονοβόρα.
Ειδικά τα τελευταία χρόνια η κατάσταση έχει ξεφύγει. Η λειτουργία των εισπρακτικών εταιρειών αποκαλύπτεται από τα λεγόμενα των εργαζομένων σε αυτές. Συγκεκριμένα, μία γυναίκα, η οποία έχει 8 χρόνια εμπειρίας σε τηλεφωνικά κέντρα ενημέρωσης οφειλετών, δηλώνει τα εξής: «Στην αρχή δεν ήταν έτσι. Ειδικά τα τελευταία χρόνια η κατάσταση έχει ξεφύγει». Οι εργαζόμενοι λειτουργούν υπό την ασφυκτική πίεση των στόχων που θέτουν οι εταιρείες, ενώ παρακολουθούνται και κρίνονται για το κατά πόσο πιέζουν τον καταναλωτή. «Τον καλούμε ξανά και ξανά χωρίς να τους ενδιαφέρει καθόλου αν είναι άνεργος, αν δεν έχει να πληρώσει. Ο προϊστάμενος είναι από πάνω και περιμένει να σε “κατασπαράξει”. Μας θέτουν τους στόχους είσπραξης οφειλών και αν δεν τους πιάσουμε, αυτό είναι μέχρι και λόγος απόλυσης» τονίζει.
Για τους εργαζόμενους, οι συνθήκες στα τηλεφωνικά κέντρα των εισπρακτικών είναι παραπάνω από δύσκολες. «Έχω δει υπαλλήλους να φεύγουν με νευρικό κλονισμό. Να κλαίνε. Η πίεση είναι τεράστια.
Παίρνεις έναν άνθρωπο που σου λέει ότι δεν έχει να πληρώσει ή ότι είναι άνεργος. Δεν έχει νόημα να τον καλείς ξανά και ξανά. Ο προϊστάμενος όμως ενδιαφέρεται μόνο για το πόσα εισέπραξες» συνεχίζει η συγκεκριμένη γυναίκα. Όσο για την αξιολόγηση; «Με έχουν φωνάξει – λέει η ίδια – μετά από τηλεφώνημα στο οποίο δεν μπόρεσα να πείσω τον οφειλέτη να πληρώσει και μου έκαναν ανάλυση της ηχογραφημένης κλήσης. Κρατάνε πάντα το αρχείο και μας κάνουν αξιολόγηση ανάλογα με το πόσο τους πιέσαμε. Η προϊσταμένη λοιπόν, μου έκανε μια ανάλυση η οποία κατέληγε στην καταγωγή μου και την οικογένειά μου. Μου έλεγε πως το γεγονός ότι κατάγομαι από ορεινό μέρος, ευθύνεται για το γεγονός πως δεν μπορώ να εισπράξω. “Κατέβηκες από το βουνό και δεν είσαι ικανή να κάνεις μια είσπραξη” ήταν η ατάκα της» λέει η συγκεκριμένη υπάλληλος εισπρακτικής εταιρείας.
Μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο είναι και η «ΜΕΛΛΟΝ Α.Ε. Ενημέρωσης Οφειλετών» μέλος του Ελληνικού Συνδέσμου Εταιρειών Ενημέρωσης και Διαπραγμάτευσης Απαιτήσεων (ΕΣΕΔΑ). Τόσο από το τεράστιο κτίριο της οδού Πειραιώς όπου στεγάζεται, όσο και από τα γραφεία εταιρειών, στις οποίες η «ΜΕΛΛΟΝ» ενοικιάζει εργαζόμενους, τα πιεστικά τηλεφωνήματα που γίνονται καθημερινά προς οφειλέτες, είναι χιλιάδες.
«Ενόχλησαν τηλεφωνικά στο εργασιακό μου περιβάλλον δυσφημίζοντας με (…) έχω δηλώσει μοναδικό αριθμό επικοινωνίας αυτόν του κινητού μου τηλεφώνου και κανέναν άλλον. Η κίνηση της εισπρακτικής εταιρείας είναι απαράδεκτη γιατί σύμφωνα με τον Ν. 3758/2009 απαγορεύονται να ενοχλούνται συγγενικά πρόσωπα ή άτομα του εργασιακού περιβάλλοντος του οφειλέτη και δεν έχουν κανένα δικαίωμα να καλούν σε άλλον αριθμό πέραν αυτού που έχει δηλωθεί από τον οφειλέτη» αναφέρει καταγγελία καταναλωτή με ημερομηνία 09/09/2016.
Σε άλλη περίπτωση διαμαρτυρόμενου πολίτη, με ημερομηνία 26/09/2016, αναφέρεται πως ο καταγγέλλων δέχεται κλήσεις από την εταιρεία ΜΕΛΛΟΝ «Περισσότερες από μια φορά ανά δεύτερη ημέρα. Συγκεκριμένα με κάλεσε στο κινητό μου, Πέμπτη 22/9, Παρασκευή 23/9 και Δευτέρα 26/9». Όλα αυτά ενώ ο ν. 3758/2009 όπως τροποποιήθηκε με τον 4038/2012, αναφέρει ρητά πως η επικοινωνία με τον οφειλέτη απαγορεύεται να ξεπερνάει τη μια ανά δεύτερη ημέρα.
Συνεχίζοντας την έρευνα, ένας εκ των καταναλωτών, καταγγέλλει στις 26/10/2016, πως από την εταιρεία ΜΕΛΛΟΝ δέχεται κλήσεις «εκτός του νόμιμου ωραρίου 09:00-20:00. Με καλεί από απόκρυψη. Ενοχλεί πρόσωπα της οικογένειάς μου σχετικά με την εξόφληση του χρέους. Εξακολουθεί να με ενοχλεί για οφειλές που έχουν διακανονιστεί ή έχουν παραγραφεί. Εμφανίζει κατά την επικοινωνία του μαζί μου, ιδιότητες που δεν διαθέτει, όπως αυτή του δικηγόρου ή του δικαστικού επιμελητή. Με κάλεσε πριν την πάροδο δέκα ημερών από την ημέρα που η οφειλή έγινε ληξιπρόθεσμη. Αρνείται να μου χορηγήσει δεδομένα από το αρχείο κλήσεων».
Οι ενοχλήσεις από την ΜΕΛΛΟΝ, σύμφωνα πάντα με όσα αναφέρουν οι πολίτες, φαίνονται να μην έχουν όριο. Σε πρόσφατη καταγγελία (20/3/2017) καταναλωτής αναφέρει: «Από τις 10 Ιανουαρίου 2017 η καταγγελλόμενη επιχείρηση με ενοχλεί καθημερινώς τουλάχιστον 5 φορές την ημέρα. Κάποια από αυτές τις φορές που με κάλεσαν τους ανέφερα ότι δεν επιθυμώ να με καλούν διότι ενοχλούν εμένα και την οικογένειά μου. Παρόλα αυτά, αυτοί μου είπαν ότι χρωστάω χρήματα και ότι θα συνεχίσουν να με καλούν μέχρι να εκπληρώσω τις υποχρεώσεις μου. (…)
Στην κλήση που μου έκαναν στις 19 Ιανουαρίου 2017, τους ανέφερα ότι σύμφωνα με τον Ν.3758/2009, όπως έχει τροποποιηθεί με τον Ν.4038/2012, μπορούν να με καλούν μια φορά ανά δύο ημέρες ή πιο αραιά. Όμως, μου είπαν ότι δεν γνωρίζουν τον νόμο και ότι θα με καλούν μέχρι να πληρώσω την οφειλή μου. Τους ανέφερα (ξανά) ότι ο αριθμός αυτός ανήκει στον υιό μου και χρησιμοποιείται και από τη γυναίκα μου και από το παιδί μου και ότι ενοχλούν τα οικεία μου πρόσωπα. Αυτοί που ανταπάντησαν ότι δε μπορούν να κάνουν κάτι γι αυτό και ότι δε μετρούν τις φορές που με κάλεσαν και δεν τους απάντησα, διότι απουσίαζα από το σπίτι, κι επομένως θα καλούν πολλές φορές καθημερινά μέχρι να με βρουν και μετά θα με ξανακαλούν ανά δύο ημέρες.
Αυτό βέβαια είναι ψεύδος, γιατί ακόμη και όσες φορές με βρήκαν, με ξανακάλεσαν την επόμενη ημέρα. Τις περισσότερες από τις φορές που με κάλεσε ήταν σε ώρες που βρισκόταν στο σπίτι η οικογένειά μου, η οποία δε γνώριζε για την οφειλή και όταν αναγκάστηκα να τους το πω, διότι με άκουγαν να μιλάω μαζί τους, έγιναν έξω φρενών και δημιουργήθηκε ένταση στο σπίτι, που είχε σαν αποτέλεσμα να διακοπούν προσωρινώς οι σχέσεις μας και με τα δύο μέλη της οικογένειάς μου. Ως εκ τούτου η εταιρεία υιοθετεί συμπεριφορές που προσβάλλουν κατάφωρα την προσωπικότητά μου και διαταράσσουν το οικείο μου περιβάλλον».
Παράλληλα, καταγγελίες γίνονται ακόμη και για ποσά που δεν μπορούν να θεωρηθούν μεγάλα. Μόλις τον προηγούμενο μήνα, στις 22/05/2017, καταναλωτής αναφέρει εγγράφως στην Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ πως «Έχω μια ληξιπρόθεσμη οφειλή προς ένα κατάστημα ηλεκτρικών ειδών η οποία ανέρχεται στα 40 ευρώ. Η εταιρεία ενημέρωσης οφειλετών ΜΕΛΛΟΝ καλεί στο σπίτι μου ενοχλώντας την καρκινοπαθή μητέρα μου η οποία έχει 85% αναπηρία και εμένα. Ο συνήθης αριθμός κλήσεων ανέρχεται από 2 έως 3 ανά 2 ημέρες».
Με, κατά κανόνα, συμβάσεις ορισμένου χρόνου, υψηλούς στόχους και συνεχή παρακολούθηση, ακόμα και του χρόνου στον οποίο πάνε στην τουαλέτα, οι εργαζόμενοι στα τηλεφωνικά κέντρα βρίσκονται υπό συνεχή πίεση.
Ο Στέλιος, εργαζόμενος της ΜΕΛΛΟΝ που απασχολείται ως “ενοικιαζόμενος” από την εταιρεία σε τηλεφωνικό κέντρο τράπεζας,  αποκαλύπτει: «Μας μετράνε και τον χρόνο από τη στιγμή που θα κλείσεις το ένα τηλέφωνο, μέχρι τη στιγμή που θα πάρεις το επόμενο. Φυσικά οι προϊστάμενοι ακούνε τις κλήσεις και δεχόμαστε παρατηρήσεις αν δεν πιέσουμε επαρκώς τους οφειλέτες». Εξηγώντας την διαδικασία, ο Στέλιος λέει:
«Αν κάποιος μας πει ότι θα πληρώσει μετά από μερικές ημέρες φυσικά τον ξανακαλούμε. Αν κάποιος μας πει ότι θα πληρώσει σήμερα ή αύριο, τον κατατάσσουμε στην ανάλογη κατηγορία, ενώ στις περιπτώσεις των ανθρώπων που μας λένε ότι δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν προσπαθούμε να τους πείσουμε να βάλουν ένα μικρότερο ποσό άμεσα και τα υπόλοιπα αργότερα. Υπάρχει και επιλογή “Άρνηση πληρωμής-άνεργος”. Φυσικά αυτούς πρέπει να τους ξανακαλέσουμε».
Παράλληλα, η επίτευξη των προκαθορισμένων στόχων, μπορεί να κατατάξει κάθε εργαζόμενο σε υψηλότερη αξιολόγησης. «Για παράδειγμα αν έχεις ένα ποσοστό επιτυχίας πάνω από 40% σε ανεβάζουν στο επίπεδο 2. Αν έχεις πάνω από 50% σε ανεβάζουν στο επίπεδο 3».
Ο Στέλιος, είναι ένας από τους εργαζόμενους που ενώ εργάζεται χρόνια στη ΜΕΛΛΟΝ, ως “ενοικιαζόμενος”, έχει υπογράψει δεκάδες συμβάσεις ορισμένου χρόνου που έληγαν κάθε φορά σε έναν ή δύο μήνες. Μάλιστα, το εντυπωσιακό είναι πως οι συμβάσεις, πολλές φορές ανέφεραν άλλη ειδικότητα εργαζομένου από τις προηγούμενες, παρά το γεγονός πως ούτε ο χώρος εργασίας ούτε η θέση του Στέλιου άλλαζε.
Όπως εύκολα μπορεί κανείς να διαπιστώσει, η αυθαιρεσία των εισπρακτικών, η τακτική της ασφυκτικής πίεσης προς τους οφειλέτες, αλλά και η παντελής αδιαφορία για τους νόμους, δεν έχουν τέλος.
Κι αυτό δεν είναι καινούργιο φαινόμενο. Σε παρόμοιες έρευνες που έγιναν και πριν από 8 μήνες, τα ευρήματα είναι ίδια και δεν άλλαξαν σε κανέναν βαθμό προς το καλύτερο. Συνεχόμενα τηλεφωνήματα, πρόστιμα που δεν πτοούν κανέναν, καταγγελίες για σοβαρές παραβιάσεις της νομοθεσίας και πολίτες που δέχονται καθημερινά πλήγματα στην αξιοπρέπειά τους.
Παράλληλα, προσπάθειες που έγιναν από ερευνητές να έρθουν σε επικοινωνία με την εταιρεία ΜΕΛΛΟΝ ώστε να τοποθετηθεί επί του θέματος, δεν είχαν καμία επιτυχία. Ακόμη, απηύθυναν ερώτημα στον Σύνδεσμο Εταιριών Ενημέρωσης και Διαπραγμάτευσης Απαιτήσεων (ΣΕΔΑ), του οποίου η ΜΕΛΛΟΝ είναι ιδρυτικό μέλος, χωρίς ωστόσο να υπάρξει καμία απάντηση.
(Τι θα κάνετε γι’ αυτά κ. Ζαγορίτη; Πότε θα προστατευτεί ο πολίτης αυτής της χώρας από αυτά τα αρπακτικά; Κάτι λέγατε προ μηνών ότι μπαίνει φρένο στην παρανομία αυτή και ότι θα ενοχλούν τον δανειολήπτη κάθε 2 εβδομάδες.